Skoro umowa pożyczki będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania VAT, to w powyższej sprawie będzie miało zastosowanie wyłączenie (a nie jak Państwo twierdzą zwolnienie) określone w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC. W takim przypadku opisana umowa pożyczki będzie wyłączona z opodatkowania w PCC.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych udzielenia pożyczki dla prostej spółki akcyjnej. Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 9 września 2024 r. (wpływ 16 września 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Planowane jest udzielenie pożyczki od JDG (Jednoosobowej Działalności Gospodarczej), czynnego płatnika podatku od od towarów i usług, na Państwa rzecz – prostej spółki akcyjnej (PSA). Właścicielem JDG oraz PSA jest ta sama osoba, więc podmioty są powiązane. Pożyczka dla Spółki planowana jest do udzielenia na warunkach rynkowych, bez żadnych preferencji. Za pożyczony kapitał Spółka chce zakupić obligacje Skarbu Państwa z wykorzystaniem transakcji buy-sell back za pośrednictwem domu maklerskiego – czyli za własne środki finansowe Spółka kupuje obligacje i zawiera jednocześnie transakcję sprzedaży obligacji po 6 miesiącach ze stałym oprocentowaniem 5,5%.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że pożyczka zostanie udzielona przez właściciela JGD, będącego również akcjonariuszem prostej spółki  akcyjnej, na rzecz tej Spółki. Zarówno właściciel Jednoosobowej Działalności Gospodarczej (JDG), jak i prostej spółki akcyjnej (PSA) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W związku z tym, w przypadku zawarcia umowy pożyczki pomiędzy JDG a PSA, zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, pożyczki są generalnie traktowane jako usługi finansowe, które są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług oraz dyrektywy VAT (Dyrektywa 2006/112/WE).

W związku z tym, pożyczka udzielona przez JDG (płatnika podatku od towarów i usług) na rzecz PSA (również płatnika podatku od towarów i usług) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż usługi udzielania pożyczek są zwolnione z podatku od towarów i usług.

Zaznaczamy, że przywołując za Państwem treść opisu zdarzenia przyszłego pominęliśmy tę jego część, która znajduje się w treści uzupełnienia, gdyż nie odnosi się do zagadnień dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy powyższa transakcja wygeneruje podatek od czynności cywilnoprawnych, gdy obie strony są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług, a podmioty są powiązane?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, transakcja pożyczki nie wygeneruje podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ pożyczki między podmiotami powiązanymi, będącymi czynnymi podatnikami od towarów i usług, są zwolnione z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie odpowiednich przepisów.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, pożyczki udzielone spółkom kapitałowym przez ich wspólników są zwolnione z podatku od czynności cywilnoprawnych. Dodatkowo, gdy obie strony transakcji są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług, nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z przepisami o podatku od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym, pożyczka udzielona przez JDG prostej spółce akcyjnej nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Powyżej przywołano tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295):

Podatkowi podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Ponieważ w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji umowy pożyczki, w tym zakresie należy posiłkować się uregulowaniami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Art. 720 § 1 ustawy Kodeks cywilny stanowi:

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą każdorazowej wypłaty środków pieniężnych, jeżeli umowa pożyczki określa, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy.

W myśl art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego, na biorącym pożyczkę lub przechowawcy.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

Jak wynika z powołanych przepisów – umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę. Obowiązek ten – w przypadku gdy środki są wypłacane niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – powstaje z chwilą każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

-    umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

-    umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Użyte w ustawie określenie: podatek od towarów i usług – oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2023 r. poz. 1570, 1598 i 1852) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Zgodnie z powołanym powyżej przepisem, umowy pożyczek objęte przepisami ustawy o podatku od towarów i usług podlegają wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Należy jednak zaznaczyć, że w przypadku umów pożyczki o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności  (umowy pożyczki) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek Państwa zapytanie dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności ustalenia wymaga kwestia czy powyższa transakcja – dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług lub też podatkiem od wartości dodanej w innym państwie członkowskim, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności zakresem ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) lub b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że są Państwo prostą spółką akcyjną (PSA), na rzecz której, planowane jest udzielenie pożyczki od pożyczkodawcy – Jednoosobowej Działalności Gospodarczej (JDG). Właściciel JDG jest jednocześnie Państwa akcjonariuszem. Jak wskazali Państwo w uzupełnieniu wniosku, zarówno właściciel Jednoosobowej Działalności Gospodarczej, jak i prostej spółki akcyjnej jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wskazali Państwo, że pożyczka udzielona przez JDG (płatnika podatku od towarów i usług) na rzecz PSA (również płatnika podatku od towarów i usług) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż usługi udzielania pożyczek są zwolnione z podatku od towarów i usług.

A zatem, skoro – jak wynika z Państwa opisu zdarzenia przyszłego – umowa pożyczki będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, to w powyższej sprawie będzie miało zastosowanie wyłączenie (a nie jak Państwo twierdzą zwolnienie) określone w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W takim przypadku opisana umowa pożyczki będzie wyłączona z opodatkowania w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zatem Państwa stanowisko uznaliśmy za prawidłowe, jednakże z nieco inną argumentacją niż wskazali Państwo w swoim stanowisku. 

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.  

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

     -w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-        w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy  Ordynacja podatkowa.