Interpretacja indywidualna z dnia 19 września 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.313.2024.3.AD
Temat interpretacji
Obniżenie kapitału prostej spółki akcyjnej oraz zwrot środków akcjonariuszowi nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w PCC, gdyż nie jest objęta zakresem tej ustawy.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
25 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych obniżenia kapitału akcyjnego prostej spółki akcyjnej i zwrotu środków akcjonariuszowi. Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwanie – w pismach z 28 sierpnia oraz 17 września 2024 r. (wpływ 5 i 17 września 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Udziałowiec, akcjonariusz Wnioskodawcy – prostej spółki akcyjnej (dalej: Spółka) – planuje wnieść wkłady pieniężne do PSA na poczet kapitału akcyjnego. Powyższa transakcja spowoduje konieczność aktualizacji wyceny obecnych akcji oraz zmianę w KRS, ale bez konieczności aktualizacji umowy spółki. Za wpłacony kapitał Spółka chce zakupić obligacje Skarbu Państwa z wykorzystaniem transakcji buy-sell back za pośrednictwem domu maklerskiego – czyli za własne środki finansowe Spółka kupuje obligacje i zawiera jednocześnie transakcję sprzedaży obligacji po 6 miesiącach ze stałym oprocentowaniem 5,5%. Po okresie około 1 roku, gdy Spółka w wyniku działalności operacyjnej uzyska dochód wystarczający do pokrycia transakcji buy-sell back na obligacjach, planowane jest obniżenie kapitału akcyjnego do pierwotnej wartości i zwrot kapitału akcjonariuszowi.
Zaznaczamy, że przywołując za Państwem treść opisu zdarzenia przyszłego pominęliśmy tę jego część, która znajduje się w treści uzupełnienia, gdyż nie odnosi się do zagadnień dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych.
Pytanie (przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Czy w przypadku obniżenia kapitału akcyjnego i zwrotu środków akcjonariuszowi przez Spółkę powstanie obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone nr 5 wg numeracji z wniosku)
Państwa stanowisko w sprawie
Państwa zdaniem, zwrot kapitału nie spowoduje powstania obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż czynność ta nie jest objęta zakresem ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Powyżej przywołano tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych obniżenia kapitału akcyjnego prostej spółki akcyjnej i zwrotu środków akcjonariuszowi.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295):
Podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
a)umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
b)umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
c)(uchylona)
d)umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
e)umowy dożywocia,
f)umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
g)(uchylona)
h)ustanowienie hipoteki,
i)ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
j)umowy depozytu nieprawidłowego,
k)umowy spółki.
Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:
Podatkowi podlegają zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4.
Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 1 cyt. ustawy:
Przepisy ustawy o umowie spółki i jej zmianie – stosuje się odpowiednio do aktów założycielskich spółek, statutów spółek i ich zmiany.
W myśl art. 1 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
W przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się:
1) przy spółce osobowej - wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania;
2) przy spółce kapitałowej - podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty;
3) przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej;
4) przeniesienie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim:
a) rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej, jeżeli jej siedziba nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego,
b) siedziby spółki kapitałowej, jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego
- także wtedy, gdy czynność ta nie powoduje podwyższenia kapitału zakładowego.
Stosownie do art. 1a pkt 1 i 2 ww. ustawy:
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1)spółka osobowa – spółkę: cywilną, jawną, partnerską, komandytową lub komandytowo-akcyjną;
2)spółka kapitałowa – spółkę: z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjną lub europejską.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że są Państwo prostą spółką akcyjną. Akcjonariusz planuje wnieść wkłady pieniężne na poczet kapitału akcyjnego. Po okresie około 1 roku, gdy Spółka w wyniku działalności operacyjnej uzyska dochód wystarczający do pokrycia transakcji buy-sell back na obligacjach, planowane jest obniżenie kapitału akcyjnego do pierwotnej wartości i zwrot kapitału akcjonariuszowi.
Wątpliwość Państwa budzi to, czy obniżenie kapitału akcyjnego i zwrot środków akcjonariuszowi spowoduje powstanie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.
Wg art. 4 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.):
Użyte w ustawie określenia oznaczają: spółka kapitałowa - spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, prostą spółkę akcyjną i spółkę akcyjną.
Ww. przepis – poprzez dodanie do katalogu spółek kapitałowych prostej spółki akcyjnej – został znowelizowany ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (t. j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1655 ze zm.). Ustawa ta, zgodnie ze znowelizowanym jej art. 36, weszła w życie z dniem 1 lipca 2021 r., wprowadzając do ustawy Kodeks spółek handlowych w Tytule III – Spółki kapitałowe – Dział 1a zatytułowany Prosta spółka akcyjna.
Z powyższego wynika więc, że prosta spółka akcyjna, zgodnie z Kodeksem spółek handlowych, jest spółką kapitałową.
Jednakże, mimo że zgodnie z ww. uregulowaniami Kodeksu spółek handlowych określenie spółka kapitałowa oznacza spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, prostą spółkę akcyjną i spółkę akcyjną, to ustawodawca nie zmienił definicji spółki kapitałowej w przepisach ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Na jej gruncie wśród spółek kapitałowych prosta spółka akcyjna nie została wymieniona (art. 1a pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).
Podkreślić bowiem należy, że rozwiązania zawarte w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych muszą być zgodne z dyrektywą Rady Nr 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotyczącą podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (Dz. Urz. UE L 46 z 21.02.2008 r., str. 11), która zakłada – co do zasady – nienakładanie podatku na spółki kapitałowe w żadnej formie w odniesieniu do wkładów kapitałowych (art. 5 ust. 1 dyrektywy). Przepis art. 7 ust. 1 dyrektywy, w świetle którego państwo członkowskie, które w dniu 1 stycznia 2006 r. naliczało podatek od wkładów kapitałowych do spółek kapitałowych, może go w dalszym ciągu naliczać, pod warunkiem, że jest on zgodny z art. 8-14. Z regulacją tą wiąże się konieczność przestrzegania przez państwo członkowskie zasady stand still. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 11 grudnia 2015 r., sygn. akt II FSK 2465/13: „Klauzula stand-still oznacza możliwość "poruszania się" przez państwo członkowskie, przy ustanawianiu obciążeń podatkowych lub ustalaniu ich wysokości, jedynie w ramach status quo istniejącego w dacie wskazanej normą prawa wspólnotowego.”
W stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2006 r. podatkiem od czynności cywilnoprawnych objęte są: umowa spółki kapitałowej i jej zmiany. Przy czym, jako spółki kapitałowe wymienione zostały spółki z o.o. oraz spółki akcyjne.
Analiza przepisów dyrektywy oraz przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w szczególności w kontekście wynikającej z dyrektywy zasady stand still, prowadzi do wniosku, że skoro w dniu 1 stycznia 2006 r. prosta spółka akcyjna nie była unormowana w polskim porządku prawnym i tym samym umowa tej spółki nie była w tej dacie opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to w konsekwencji nie może być ona nim objęta.
Wynikający z zasady stand still zakaz dotyczy nie tylko braku możliwości opodatkowania nowego typu spółki, ale także zmiany zasad opodatkowania obowiązujących w dniu 1 stycznia 2006 r. – w tym objęcia podatkiem nowego typu kapitału w spółce kapitałowej.
Niezależnie od faktu, że umowa prostej spółki akcyjnej czy też jej zmiana nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to opisane we wniosku obniżenie kapitału prostej spółki akcyjnej oraz zwrot środków akcjonariuszowi nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ taka czynność nie jest objęta regulacją ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Jak wynika z przywołanego katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych) podatkowi temu podlegają ściśle określone czynności. Obniżenie kapitału w spółce i zwrot środków akcjonariuszowi nie mieści się w tych czynnościach.
Podsumowując, obniżenie kapitału prostej spółki akcyjnej oraz zwrot środków akcjonariuszowi nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż nie jest objęta zakresem tej ustawy.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczących obniżenia kapitału akcyjnego Spółki oraz zwrotu środków akconariuszowi. W przedmiocie oceny Państwa stanowiska dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie wpłaty dodatkowego kapitału na kapitał akcyjny Spółki oraz podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych zostaną/zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.