W zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 5 sierpnia 2024 r. (data wpływu: 5 i 24 sierpnia 2024 r.)

 Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (Pożyczkobiorca) zamierza zawrzeć umowę pożyczki od spółki zależnej (Pożyczkodawca). 

Obie spółki są podmiotami powiązanymi, gdyż udziałowcem większościowym Pożyczkodawcy jest Pożyczkobiorca. Pożyczka zostanie udzielona na warunkach rynkowych w celu pozyskania finansowania na potrzeby prowadzonej przez Pożyczkobiorcę działalności gospodarczej. Planowana umowa pożyczki będzie umową pożyczki pieniężnej w rozumieniu art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Zarówno Pożyczkodawca, jak i Pożyczkobiorca są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT. W przedmiocie działalności Pożyczkodawcy w Krajowym Rejestrze Sądowym, nie figuruje udzielanie pożyczek ani inna tego typu działalność finansowa. Planowana pożyczka będzie świadczeniem odpłatnym, a wynagrodzeniem za jej udzielenie będą należne Pożyczkodawcy odsetki, do których zapłaty zobowiązany będzie Pożyczkobiorca. Pożyczka udzielana będzie w ramach działalności gospodarczej Pożyczkodawcy, a celem jej udzielenia ma być czerpanie zysku z dostępnego kapitału w postaci otrzymanych odsetek. Czynność okazjonalnego udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę będzie działaniem generującym dla niego przychody, które Pożyczkodawca zaliczy do przychodów z działalności gospodarczej.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego) przedmiotowa umowa pożyczki będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, a jednocześnie zwolniona od tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług (Ustawa o VAT) co w konsekwencji spowoduje wyłączenie z zakresu podatku od czynności cywilnoprawnych z racji podlegania wyświadczonej usługi udzielenia pożyczki pod ustawę o podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, przedmiotowa pożyczka będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, przy jednoczesnym zwolnieniu z tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z brzmieniem art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkiem tym są obciążone „umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku”.

W myśl art. 4 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie pożyczki ciąży na pożyczkobiorcy.

Jednakże zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b) (winno być: art. 2 pkt 4 lit. a) i b)) ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

-umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

-umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z przedstawionym zdarzeniem przyszłym Wnioskodawca (Pożyczkobiorca) zaciągnie pożyczkę u Pożyczkodawcy, dla którego będzie to czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT i korzystająca ze zwolnienia z tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, zatem - zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa pożyczki będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, tym samym na Pożyczkobiorcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty tego podatku.

Opodatkowanie umowy pożyczki podatkiem od towarów i usług (przy jednoczesnym zwolnieniu z opodatkowania) sprawia, że na Wnioskodawcy (Pożyczkobiorcy) nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych zgodnie z wyłączeniem przewidzianym w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych i ma wpływ na rozstrzygnięcie w tym zakresie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe. 

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Państwa stanowiska tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie – interpretacja indywidualna z 29 sierpnia 2024 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.317.2024.3.MG.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 295) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy:

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 4 pkt 7 ww. ustawy:

W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowy pożyczki podlegają generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych  przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ww. ustawy:

W przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona  z podatku od towarów i usług.

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Pożyczkobiorca (Wnioskodawca) zamierza zawrzeć umowę pożyczki ze spółką zależną – Pożyczkodawcą. Planowana umowa pożyczki będzie umową pożyczki pieniężnej w rozumieniu art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny. Planowana pożyczka będzie świadczeniem odpłatnym, a wynagrodzeniem za jej udzielenie będą należne Pożyczkodawcy odsetki, do których zapłaty zobowiązany będzie Pożyczkobiorca. Pożyczka udzielana będzie w ramach działalności gospodarczej Pożyczkodawcy, a celem jej udzielenia ma być czerpanie zysku z dostępnego kapitału w postaci otrzymanych odsetek.

W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek Państwa zapytanie dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności ustalenia wymaga kwestia czy transakcja ta podlegać będzie regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej z 29 sierpnia 2024 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.317.2024.3.MG, wydanej dla Państwa w zakresie podatku od towarów i usług, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że „ (…) czynność udzielenia przez Pożyczkodawcę odpłatnej pożyczki, na rzecz Państwa, będzie stanowić czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie - usługa udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę na rzecz Państwa (Pożyczkobiorcy) będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Powyższe zwolnienie będzie miało zastosowanie pod warunkiem, że Pożyczkodawca nie wybierze opcji opodatkowania zgodnie i na warunkach zawartych w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT.”

A zatem, skoro otrzymana w przyszłości przez Państwa pożyczka będzie zwolniona z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym nie będą Państwo zobowiązani do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawarcia ww. umowy pożyczki.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43–300 Bielsko–Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).