W zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

30 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 30 grudnia 2023 r.  o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług. W wyniku wezwania dokonanego pismem z 13 lutego 2024 r. Znak: 0113-KDIPT1-2.4012.897.2023.1.KW o uzupełnienie braków formalnych, ww. wniosek został rozszerzony pismem z 29 lutego 2024 r. (data wpływu 1 marca 2024 r.) o zagadnienie dotyczące podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umów pożyczek. Wniosek ten został również uzupełniony 1 marca 2024 r. poprzez wpłatę dodatkowej opłaty w wysokości 320 zł. Uzupełnili go Państwo także – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 maja 2024 r. (wpływ 14 maja 2024 r.)

W związku z powyższymi okolicznościami datą, od której należy liczyć 3-miesięczny termin na wydanie interpretacji indywidualnej, o którym mowa w art. 14d § 1 Ordynacji podatkowej, w części dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych, jest data wpływu uzupełnienia rozszerzającego zakres wniosku, tj. 1 marca 2024 r.   Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem wspólnym

1. Zainteresowany będący stroną postępowania:

A spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

(ul. (…), (…), NIP: (…));

2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Pani S. B.

(ul. (…), (…)).

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca, jako Zainteresowany będący stroną postępowania – A sp. z o.o. (pożyczkodawca) jest polskim rezydentem podatkowym i jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce. Pożyczkodawca prowadzi działalność opodatkowaną, a jego przeważającą działalnością ujawnioną w KRS jest działalność pozostałych agencji transportowych (PKD 52.29.C). W przedmiocie działalności gospodarczej pożyczkodawcy ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym nie ma wpisanej pozostałej finansowej działalności usługowej, gdzie indziej niesklasyfikowanej, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.99.Z). Pożyczkodawca, gdy posiadał okresowo nadwyżkę środków pieniężnych, wykorzystał zgromadzone środki i udzielił pożyczki. O ile sytuacja finansowa na to pozwoli, Wnioskodawca planuje również w przyszłości udzielać pożyczek.

S. B. jako Zainteresowany niebędący stroną postępowania (pożyczkobiorca) jest także polskim rezydentem podatkowym i także jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce, lecz przedmiotową pożyczkę otrzymała i w przyszłości może będzie otrzymywać jako osoba fizyczna do majątku prywatnego (pożyczka nie była i nie będzie otrzymana w ramach jej działalności gospodarczej).

Mając na względzie powyższe okoliczności A sp. z o.o. udzieliła a także być może udzieli w przyszłości S. B. pożyczkę. Pożyczka była i będzie udzielona za wynagrodzeniem w formie odsetek w wysokości wynikającej z umowy i ewentualnych aneksów do niej. Z perspektywy pożyczkodawcy, celem udzielenia pożyczki było i będzie uzyskanie przychodu w postaci odsetek od pożyczki na podstawie wynegocjowanych warunków umowy pożyczki. Pożyczkodawca nie wyklucza, że w przyszłości być może będzie udzielać kolejnych pożyczek na rzecz pożyczkobiorcy lub innych podmiotów. Pożyczkodawca i pożyczkobiorca są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Dodatkowo należy wskazać, że jeżeli czynność udzielania pożyczek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz będzie korzystała ze zwolnienia od opodatkowania tym podatkiem to pożyczkodawca nie zrezygnuje z tego zwolnienia i nie wybierze jej opodatkowania; to jest pożyczkodawca nie złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o wyborze opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności polegającej na udzieleniu pożyczki.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy S.B. jako Zainteresowana niebędąca stroną postępowania (pożyczkobiorca) będzie zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, Pożyczkobiorca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

W Państwa ocenie, udzielanie pożyczek przez pożyczkodawcę będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednocześnie będzie zwolnione od opodatkowania podatkiem od towarów i usług jako świadczenie usług udzielania pożyczek pieniężnych. Dlatego, na mocy art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie będzie podlegać temu podatkowi, gdyż czynność cywilnoprawna jaką jest umowa pożyczki nie mieści się w kategorii wyjątków podlegających temu podatkowi określonych w punkcie 4 lit. b) tego artykułu a dotyczących jedynie niektórych umów sprzedaży i zamiany.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe. 

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Zainteresowanych tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie – interpretacja indywidualna z 12 marca 2024 r. Znak: 0113-KDIPT1-2.4012.897.2023.3.KW.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 295) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy:

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 4 pkt 7 ww. ustawy:

W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowy pożyczki podlegają generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych  przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ww. ustawy:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

 a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży, których przedmiotem jest lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, opodatkowanych zgodnie z art. 7a,

 b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

   - umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

   - umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

W przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Z  opisu sprawy wynika, że Zainteresowany będący stroną postępowania (pożyczkodawca) jest polskim rezydentem podatkowym i jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce. Pożyczkodawca, gdy posiadał okresowo nadwyżkę środków pieniężnych, wykorzystał zgromadzone środki i udzielił pożyczki. O ile sytuacja finansowa na to pozwoli, Pożyczkodawca planuje również w przyszłości udzielać pożyczek. S. B. jako Zainteresowana niebędąca stroną postępowania (pożyczkobiorca) jest także polskim rezydentem podatkowym i także jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce, lecz przedmiotową pożyczkę otrzymała i w przyszłości może będzie otrzymywać jako osoba fizyczna do majątku prywatnego (pożyczka nie była i nie będzie otrzymana w ramach jej działalności gospodarczej). Pożyczka była i będzie udzielona za wynagrodzeniem w formie odsetek w wysokości wynikającej z umowy i ewentualnych aneksów do niej. Pożyczkodawca i pożyczkobiorca są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Dodatkowo należy wskazać, że jeżeli czynność udzielania pożyczek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz będzie korzystała ze zwolnienia od opodatkowania tym podatkiem to pożyczkodawca nie zrezygnuje z tego zwolnienia i nie wybierze jej opodatkowania; to jest pożyczkodawca nie złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o wyborze opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności polegającej na udzieleniu pożyczki.

W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek zapytanie Zainteresowanych dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności ustalenia wymaga kwestia czy transakcje te podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej z 12 marca 2024 r. Znak: 0113-KDIPT1-2.4012.897.2023.3.KW, wydanej dla Zainteresowanych w zakresie podatku od towarów i usług, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że  „(…) czynność udzielenia odpłatnej pożyczki przez pożyczkodawcę na rzecz pożyczkobiorcy stanowi/będzie stanowić czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT jako wymienione wprost w tym przepisie - udzielenie pożyczki przez pożyczkodawcę na rzecz pożyczkobiorcy, korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.”

Skoro z ww. interpretacji wydanej dla Zainteresowanych wynika, że zarówno pożyczka już udzielona przez Zainteresowanego będącego stroną postępowania, jak również pożyczki, które zostaną udzielone w przyszłości, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie korzystają ze zwolnienia od tego podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, to w niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o którym mowa w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym Zainteresowany niebędący stroną postępowania jako pożyczkobiorca nie był i nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z ww. tytułu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

  - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43–300 Bielsko–Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).