Interpretacja indywidualna z dnia 20 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.115.2024.3.ASZ
Temat interpretacji
Skutki podatkowe zawarcia umowy pośrednictwa w transakcji.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 marca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 3 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pośrednictwa w transakcji. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 23 kwietnia 2024 r. (wpływ 23 kwietnia 2024 r.) oraz pismem z 13 maja 2024 r. (wpływ 13 maja 2024 r.) a także 15 maja 2024 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Pośrednictwo w transakcji/transfer pieniędzy.
Wskazała Pani, że miał miejsce transfer pieniędzy (na podstawie umowy z 1 lutego 2024 r.) na zakup samochodu ze środków finansowych należących do Pani męża (mają Państwo rozdzielność majątkową). Właścicielem zakupionego auta jest Pani mąż. Z przyczyn niezależnych Pani mąż nie mógł wykonać przelewu z własnego konta bankowego. Zgromadzone środki finansowe, należące do męża, wpłaciła Pani na swoje konto bankowe w dniu 2 lutego 2024 r. w kwotach: (...) zł; (...) USD - kurs na dzień 2 lutego 2024 r. = 1 USD = 3,98 zł, co daje kwotę (...) zł. Przelewy z konta Pani męża były na łączną wartość (...) zł.
Łączna kwota to (...) zł.
Środki finansowe z wpłaty i przelewu to środki bez prawa do rozporządzania nimi w sposób inny niż zakup auta przez przechowującego (Panią).
Transakcji zakupu dokonano tego samego dnia, w którym środki finansowe należące do Pani męża wpłynęły na Pani konto bankowe, tj. 2 lutego 2024 r.
W dniu 12 lutego 2024 r. złożyła Pani w Urzędzie Skarbowym w (…) deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3) oraz opłaciła należny podatek w kwocie 0,5% od łącznej kwoty (...) zł = (...) zł.
Pytania
1. Czy zaistniała sytuacja pośrednictwa w transakcji może być traktowana jako depozyt nieprawidłowy? (art. 845 Kodeksu cywilnego).
2. Czy zaistniała sytuacja pośrednictwa w transakcji może być traktowana jako przechowanie? (art. 835 Kodeksu cywilnego).
3. Czy podatek od czynności cywilnoprawnych powinien zostać opłacony?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, nie doszło do transakcji traktowanej jako depozyt nieprawidłowy.
Zaistniała sytuacja nie podlega opłacie podatkiem od czynności cywilnoprawnych i podatek został opłacony nienależnie.
Środki finansowe wpłacone na Pani rachunek bankowy zostały rozdysponowane zgodnie z wolą ich właściciela i nie miała Pani prawa do rozporządzania nimi w inny sposób niż opłacenie przelewu zakupu auta, którego mąż będzie jedynym właścicielem.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):
Podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
b) umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
c) (uchylona),
d) umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
e) umowy dożywocia,
f) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
g) (uchylona),
h) ustanowienie hipoteki,
i) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
j) umowy depozytu nieprawidłowego,
k) umowy spółki.
W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy:
Podatkowi podlegają:
2) zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
3) orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.
Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają więc wyłącznie czynności, które zostały wymienione w ustawie.
Z uwagi na przedstawiony przez Panią stan faktyczny należy zwrócić uwagę na czynności wskazane w lit. b) i j) ww. przepisu.
Stosownie do powołanego już powyżej art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) i j) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki pieniędzy oraz depozytu nieprawidłowego.
Stosownie do art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Stosownie do art. 835 cyt. ustawy:
Przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie.
W myśl art. 837 ww. Kodeksu:
Przechowawca powinien przechowywać rzecz w taki sposób, do jakiego się zobowiązał, a w braku umowy w tym względzie, w taki sposób, jaki wynika z właściwości przechowywanej rzeczy i z okoliczności.
Stosownie do art. 839 cyt. Kodeksu:
Przechowawcy nie wolno używać rzeczy bez zgody składającego, chyba że jest to konieczne do jej zachowania w stanie niepogorszonym.
Zgodnie z art. 845 ww. Kodeksu:
Jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.
Depozyt nieprawidłowy uznawany jest albo za odmianę zwykłej umowy przechowania, instytucję odrębną od umowy pożyczki, albo odrębny typ umowy nazwanej. Uznaje się również, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki. Przedmiotem depozytu nieprawidłowego mogą być wyłącznie pieniądze lub rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Osoba biorąca pieniądze (rzecz) do depozytu nieprawidłowego ma obowiązek oddać taką samą ilość pieniędzy (rzeczy), ale niekoniecznie tę samą.
Depozyt nieprawidłowy ma miejsce wtedy, gdy z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Upoważnienie do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi jest dla bytu umowy depozytu nieprawidłowego konieczne – sam fakt oddania na przechowanie pieniędzy nie tworzy bowiem jeszcze stosunku depozytu nieprawidłowego z prawem rozporządzania nimi.
Przechowawca „nieprawidłowy” nabywa na własność przedmiot depozytu i może nim rozporządzać tak, jak w umowie pożyczki. Depozyt nieprawidłowy różni się jednak od pożyczki tym, że jest zawierany w interesie składającego. Nie można utożsamiać depozytu nieprawidłowego z pożyczką. Depozyt nieprawidłowy może być odpłatny lub nieodpłatny.
Z treści wniosku wynika, że na podstawie umowy pośrednictwa w transakcji środki finansowe, należące do Pani męża, z którym ma Pani rozdzielność majątkową, wpłaciła Pani na swoje konto bankowe. Dokonano również przelewów z konta Pani męża na Pani konto bankowe. Tego samego dnia dokonano zakupu samochodu, którego właścicielem jest tylko Pani mąż. Nie mogła Pani rozporządzać środkami finansowymi z wpłaty i przelewu w sposób inny niż zakup auta przez Panią. W dniu 12 lutego 2024 r. złożyła Pani w Urzędzie Skarbowym w (...) deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3) oraz opłaciła należny podatek w kwocie 0,5% od łącznej kwoty (...) zł = (...) zł.
Według informacji przedstawionych we wniosku, nie rozporządzała Pani pieniędzmi męża na własne cele i nie odniosła Pani żadnych korzyści z tego, że środki finansowe Pani męża znalazły się na Pani koncie.
Skoro zatem, jak wynika z treści wniosku, czynności związane z wpłaceniem pieniędzy należących do Pani męża przez Panią na Pani rachunek bankowy oraz z przelewem pieniędzy z konta Pani męża na Pani konto bankowe a następnie przekazanie tych pieniędzy na zakup auta – nie nastąpiły w wykonaniu umowy depozytu nieprawidłowego (nie miała Pani bowiem prawa do swobodnego dysponowania na własne cele środkami pieniężnymi), to należy zgodzić się z Panią, iż opisana we wniosku czynność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Nie mieściła się ona bowiem w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Tym samym nie ciążył na Pani obowiązek podatkowy z tego tytułu i podatek został opłacony nienależnie.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Jednocześnie należy podkreślić, że ta interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pani zastosować do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.