W zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości. - Interpretacja - 0111-KDIB2-2.4014.57.2024.1.DR

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 2 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4014.57.2024.1.DR

Temat interpretacji

W zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 marca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca działa na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wnioskodawca jest uczelnią niepubliczną, wpisaną do prowadzonej przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego ewidencji uczelni niepublicznych pod numerem wpisu (…). W art. 11 powołanej wyżej ustawy, do podstawowych zadań uczelni należy m.in. prowadzenie kształcenia na studiach pierwszego oraz drugiego stopnia, na studiach podyplomowych lub innych formach kształcenia; prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki itd. Zgodnie z § 2 Statutu Wnioskodawcy, podstawowymi zadaniami uczelni są:

1)(...);

2)(...);

3)(...);

4)(...);

5)(...);

6)(...):

a)(...);

b)(...);

c)(...);

7)(...),

8)(...);

9)(...);

10)(...);

11)(...);

12)(...).

Wnioskodawca planuje dokonać zakupu nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem usługowo-handlowym położonej w (…) w dzielnicy (…) przy ul. (…), oznaczonej w rejestrze gruntów jako działka nr (…) (identyfikator działki (…)), obręb 0 014, obszaru 0,3715 ha, będącej przedmiotem prawa własności. Budynek w zabudowie wolnostojącej, l-kondygnacyjny, częściowo podpiwniczony, o powierzchni użytkowej 1.256,57 m2, wybudowany w technologii tradycyjnej murowanej w latach 40/50 ubiegłego wieku. W pozostałej części teren działki zagospodarowany poprzez utwardzone kostką brukową i płytami betonowymi wjazd i plac manewrowo-parkingowy z podjazdem i dojściem do budynku oraz niską i wysoką zielenią, teren oświetlony i w pełni ogrodzony. Nieruchomość posiada księgę wieczystą nr KW Nr (…) prowadzoną przez Sąd Rejonowy (…) Wydział Ksiąg Wieczystych.

Zakup nieruchomości ma na celu rozszerzenie infrastruktury Wnioskodawcy i służyć realizowaniu przez niego zadań statutowych. Planowane działanie ma bowiem na celu rozwinięcie infrastruktury edukacyjnej oraz poszerzenie możliwości infrastrukturalnych w zakresie świadczenia oferty szkolnictwa wyższego, w ramach której działa Wnioskodawca. Zakupiona nieruchomość ma zostać przeznaczona do wykorzystywania w zakresie prowadzenia zajęć dydaktycznych dla studentów.

Pytanie  

Czy zakup przedmiotowej nieruchomości przez Wnioskodawcę, przy założeniu, że następnie przeznaczona zostanie ona na realizację zadań statutowych Wnioskodawcy, będącego niepubliczną uczelnią wyższą, podlega zwolnieniu z podatku od czynności cywilnoprawnych na mocy art. 2 pkt 1 lit. f) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, zgodnie z treścią art. 2 pkt 1 lit. f) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej oraz zdrowia. Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, zwiększenie obszaru infrastrukturalnego działalności edukacyjnej uczelni w celu realizacji jej zadań statutowych, uzasadnia zastosowanie ww. wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z literalnym brzmieniem ww. przepisu nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne w sprawach nauki i szkolnictwa. Czynność prawna jakiej zamierza dokonać Wnioskodawca jest czynnością związaną z jej działalnością dydaktyczną, naukową a zatem dotyczy nauki oraz szkolnictwa. Celem nabycia nieruchomości jest zwiększenie obszaru infrastrukturalnego prowadzonej działalności dydaktycznej oraz naukowej. Przepisy dotyczące wyłączenia i zwolnień podatkowych, stanowiące odstępstwo od zasady powszechnego opodatkowania, należy interpretować ściśle i zgodnie z ich literalnym brzmieniem. W powołanym wyżej przepisie ustawodawca w sposób ogólny i szeroki wyłączył z opodatkowania sprawy w zakresie nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej nie definiując przy tym pojęcia „nauki” oraz „szkolnictwa”. Planowany przez Wnioskodawcę zakup nieruchomości dotyczy bowiem realizacji obowiązków wynikających z celów statutowych uczelni, związanych z nauką i dydaktyką, a w szczególności z potrzebą zapewnienia odpowiedniego zaplecza lokalowego do kształcenia studentów. Nie ulega wątpliwości, że w istotę szkolnictwa wyższego wpisują się z kolei nie tylko zajęcia dydaktyczne, ale także nieruchomości, w których są one prowadzone. W powołanym przepisie ustawodawca wskazuje sytuacje, które pomimo istnienia stanu faktycznego i prawnego powodującego powstanie obowiązku uiszczenia określonej daniny publicznej, nie podlegają, przy spełnieniu określonych warunków, temu obciążeniu (Ofiarski Zbigniew, Komentarz do ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, [w:] Ustawa o opłacie skarbowej. Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych. Komentarz, wyd. IV), zaś jednym z rodzajów czynności podlegających wyłączeniu od opodatkowania są czynności cywilnoprawne w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej (art. 2 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Czynność prawna, którą zamierza dokonać uczelnia (nabycie nieruchomości) jest czynnością związaną z jej działalnością w sprawach nauki oraz szkolnictwa i dlatego podlega wyłączeniu. Jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 21 marca 2018 r. (sygn. akt: III SA/WA 1807/17 cyt. „Wszelkie czynności, dokonywane w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej oraz zdrowia, zarówno bezpośrednio związane z tymi sprawami (realizacją wynikających z nich zadań) jak i takie, których związek z ich realizacją jest tylko pośredni - ze względu na niedokonanie przez ustawodawcę rozróżnień w tej kwestii - objęte są zwolnieniem, przewidzianym w art. 2 pkt 1 lit. f) u.p.c.c.” oraz „Czynnością cywilnoprawną wyłączoną spod opodatkowania może być każda z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 u.p.c.c., jeżeli została dokonana w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej oraz zdrowia.” Analogicznie wypowiedział się również: Naczelny Sąd Administracyjny Warszawie w wyroku z 12 grudnia 2017 r. (II FSK 2641/15) czy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 16 lipca 2020 r. (I SA/Łd 882/19). Wskazano bowiem, że decydująca jest wykładnia pojęcia „w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty”, albowiem z uwagi na brak legalnej definicji ustawodawca nie określił szczegółowo jego zakresu. Wykładnia zawężająca wskazanego pojęcia zawartego w art. 2 pkt 1 lit. f) u.p.c.c. jest nieuprawniona, jako dokonywana na niekorzyść strony i naruszającą zasadę in dubio pro tributario. Co do zasady bowiem prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym przepisy dotyczące wyłączeń i zwolnień podatkowych, stanowiące odstępstwo od zasady powszechnego opodatkowania, należy interpretować ściśle i zgodnie z ich literalnym brzmieniem, co jednak nie oznacza, że dopuszczalna w tym zakresie jest wykładnia zawężająca. Powyższe stanowisko, w niemal identycznym stanie faktycznym, znalazło uznanie w rozstrzygnięciu z dnia 19 czerwca 2023 r. Szefa Krajowej Administracji Skarbowej nr DOP10.841.4.5.2023, którym dokonano zmiany niekorzystnej dla wnioskodawcy interpretacji indywidualnej z 4 sierpnia 2021 r., Znak: 0111-KDIB2-2.4014.134.2021.1.PB, wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy:

Podatkowi podlegają: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 5, ciąży przy umowie sprzedaży na kupującym.

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie sprzedaży wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego: 

Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży:

a)nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym − 2%,

b)innych praw majątkowych − 1%.

Jak wynika z powołanych przepisów – umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje,  w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej oraz zdrowia.

Przepisy dotyczące spraw podlegających wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych w zakresie dotyczącym nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej znajdują się w następujących aktach prawnych:

1)ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2230 ze zm.),

2)ustawie z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 900 ze zm.),

3)ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.),

4)ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1796 ze zm.).

Ustawodawca, normując w art. 2 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, na który się Państwo powołują, wyłączenie z obowiązku zapłaty podatku od tych czynności cywilnoprawnych, które dotyczą spraw nauki, szkolnictwa  i oświaty pozaszkolnej oraz zdrowia, nie określił szczegółowo jego zakresu. Dlatego też, ustawodawca dopuścił możliwość skorzystania z wyłączenia od podatku w sprawach, które są związane z nauką, szkolnictwem, oświatą pozaszkolną oraz zdrowiem zarówno bezpośrednio jak i pośrednio.

Jako, że pojęcie „sprawa” ma charakter ogólny, to należy przyjąć, że powyższe uregulowanie nie będzie dotyczyło tylko spraw, dla których materialnoprawna podstawa rozstrzygnięcia zawarta jest w przepisach regulujących kwestie wymienione w art. 2 pkt 1 lit. f) powołanej ustawy. Ustawodawca opisując wyłączenie dla czynności w sprawach nauki, szkolnictwa, oświaty pozaszkolnej oraz zdrowia nie odwołał się do przepisów konkretnych ustaw, jak to uczynił przykładowo w art. 2 pkt 1 lit. b), g), h) oraz j) ustawy  o podatku od czynności cywilnoprawnych. Skoro tego nie zrobił, to uznać należy, że jego wolą było objęcie wyłączeniem z podatku od czynności cywilnoprawnych wszelkich spraw z zakresu nauki, szkolnictwa, oświaty pozaszkolnej oraz zdrowia, a nie jedynie tych, które ujęte są w aktach regulujących tę materię.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że działają Państwo na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce jako uczelnia niepubliczna, wpisana do prowadzonej przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego ewidencji uczelni niepublicznych. Planują Państwo zakup nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem usługowo-handlowym położonej w (…) w dzielnicy (…) przy ul. (…), oznaczonej w rejestrze gruntów jako działka nr (…), będącej przedmiotem prawa własności. Zakup nieruchomości ma na celu rozszerzenie Państwa infrastruktury i służyć realizowaniu zadań statutowych. Planowane działanie ma bowiem na celu rozwinięcie infrastruktury edukacyjnej oraz poszerzenie możliwości infrastrukturalnych w zakresie świadczenia oferty szkolnictwa wyższego, w ramach której Państwo działają. Zakupiona nieruchomość ma zostać przeznaczona do wykorzystywania w zakresie prowadzenia zajęć dydaktycznych dla studentów.

W konsekwencji wskazane we wniosku o wydanie interpretacji działanie planowane przez Państwa w postaci zakupu nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem do realizacji prowadzonej już przez Państwa działalności dydaktycznej oraz naukowej (w zakresie szkolnictwa) należy do spraw związanych z nauką, szkolnictwem i oświatą pozaszkolną. Nie budzi wątpliwości, że uzyskanie odpowiedniego poziomu nauki, oświaty (w tym edukacji) czy wychowania wymaga zapewnienia podmiotom podejmującym działania w tym zakresie odpowiednich obiektów, urządzeń i wyposażenia, które umożliwią realizację celów związanych z nauką, szkolnictwem i oświatą. Prowadzenie procesów naukowych czy dydaktycznych w odpowiednio przystosowanych obiektach znajdujących się w należytym stanie ma bezpośredni wpływ na jakość i poziom nauki, kształcenia, wychowania oraz funkcjonowania oświaty.

Należy więc uznać, że planowany zakup przedmiotowej nieruchomości będzie czynnością cywilnoprawną „w sprawie nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej” - w rozumieniu art. 2 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Pomiędzy tą czynnością a sprawą z zakresu nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej istnieje bowiem wyraźny związek, choćby tylko w znaczeniu pośrednim. Związek taki istnieje, gdy dokonanie czynności, w tym przypadku zakup nieruchomości pod działalność Uczelni do celów działalności naukowej i dydaktycznej, w ogóle umożliwia lub jest warunkiem realizacji sprawy z zakresu nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej.

Ustawodawca, normując w art. 2 pkt 1 lit. f) powołanej ustawy przedmiotowe wyłączenie z obowiązku zapłaty podatku w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej, nie określił szczegółowo zakresu tego wyłączenia. Dlatego, uwzględniając ogólną zasadę prawa podatkowego, wedle której przepisy dotyczące wyłączeń i zwolnień podatkowych, jako stanowiące odstępstwo od zasady powszechnego opodatkowania, należy interpretować ściśle i zgodnie z ich literalnym brzmieniem, trzeba zaakceptować pogląd, że celem ustawodawcy było objęcie ww. wyłączeniem wszystkich czynności cywilnoprawnych, które dokonywane są w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej.

W świetle powyższego, planowany przez Państwa zakup przedmiotowej nieruchomości – o ile w istocie nieruchomość ta będzie przeznaczona do celów działalności naukowej i dydaktycznej – nie będzie podlegał podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).