Interpretacja indywidualna z dnia 26 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.55.2024.1.ASZ
Temat interpretacji
Skutki podatkowe nabycia nieruchomości na licytacji komorniczej.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
31 stycznia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 31 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia nieruchomości na licytacji komorniczej.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Postanowieniem z 31 lipca 2023 r. Sąd Rejonowy (…) przysądził własność nieruchomości gruntowej, składającej się z działek o numerach ewidencyjnych (…) i (…), położonych przy ul. (…) w (…), stanowiącej przedmiot przetargu w dniu 18 października 2021 r., na Pana rzecz. Postanowienie uprawomocniło się z dniem 16 października 2023 r.
Pytanie
Czy nabycie nieruchomości w powyższej formie, tj. licytacji i postanowieniem o przysądzeniu własności rodzi obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, nabycie nieruchomości w drodze egzekucji komorniczej nie jest umową sprzedaży ani żadną inną wymienioną w art. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i nie wywołuje takich samych skutków jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2 art. 1 wymiennej ustawy co oznacza, że nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a), pkt 2 oraz pkt 3 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):
Podatkowi podlegają:
- umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych (pkt 1 lit. a));
- zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4 (pkt 2);
- orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne jak czynności wymienione w pkt 1 lub 2 (pkt 3).
Stosownie do art. 1 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy:
Przepisy ustawy o czynnościach cywilnoprawnych stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.
W myśl art. 3 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu, doręczenia wyroku sądu polubownego lub zawarcia ugody - od przedmiotów opodatkowania określonych w art. 1 ust. 1 pkt 3.
Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 5, ciąży – przy umowie sprzedaży – na kupującym.
W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania stanowi – przy umowie sprzedaży – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.
Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Stawki podatku od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym wynoszą 2%.
Stosownie do treści art. 10 ust. 1 ww. ustawy :
Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika, oraz przypadków, o których mowa w ust. 1a.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że postanowieniem z 31 lipca 2023 r. Sąd Rejonowy przysądził na Pana rzecz własność nieruchomości gruntowej, składającej się z działek o numerach ewidencyjnych (…) i (…), stanowiącej przedmiot przetargu w dniu 18 października 2021 r. Postanowienie uprawomocniło się 16 października 2023 r.
Pana zdaniem, nabycie nieruchomości w drodze licytacji komorniczej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Należy zauważyć, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiuje pojęcia sprzedaży i oceniając tak przedstawione zagadnienie należy odwołać się do przepisów Kodeksu cywilnego i dalej do Kodeksu postępowania cywilnego.
Na podstawie art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.
W myśl art. 952 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1550 ze zm.):
Zajęta nieruchomość ulega sprzedaży przez licytację publiczną. Termin licytacji nie może być wyznaczony wcześniej niż po upływie dwóch tygodni po uprawomocnieniu się opisu i oszacowania ani też przed uprawomocnieniem się wyroku, na podstawie którego wszczęto egzekucję.
Stosownie do art. 987 Kodeksu postępowania cywilnego:
Po zamknięciu przetargu sąd w osobie sędziego, pod którego nadzorem odbywa się licytacja, wydaje na posiedzeniu jawnym postanowienie co do przybicia na rzecz licytanta, który zaofiarował najwyższą cenę, po wysłuchaniu tak jego, jak i obecnych uczestników.
Zgodnie z art. 998 § 1 ww. ustawy:
Po uprawomocnieniu się przybicia i wykonaniu przez nabywcę warunków licytacyjnych lub postanowienia o ustaleniu ceny nabycia i wpłaceniu całej ceny przez Skarb Państwa sąd wydaje postanowienie o przysądzeniu własności.
Jak wynika z art. 999 § 1 zdanie pierwsze ww. ustawy:
Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów.
Tym samym uprawomocnienie się postanowienia o przysądzeniu własności powoduje przejście własności w zamian za wcześniej uiszczoną cenę.
Jak wskazano powyżej, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają orzeczenia sądowe, które wywołują takie same skutki jak czynności cywilnoprawne, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nabycie przez Pana opisanej we wniosku nieruchomości na licytacji komorniczej, wywołuje takie same skutki prawne jak nabycie tego prawa na podstawie umowy sprzedaży i z tej przyczyny podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) w związku z art. 1 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.
Momentem powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z wydaniem postanowienia sądu o przysądzeniu własności nieruchomości, jest dzień uprawomocnienia się tego postanowienia. Z tym bowiem dniem następuje przeniesienie własności na rzecz nabywcy. W przedmiotowej sprawie 31 lipca 2023 r. Sąd Rejonowy (…) wydał postanowienie o przysądzeniu własności nieruchomości. Zatem z chwilą jego uprawomocnienia, tj. z dniem 16 października 2023 r. powstał dla Pana obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Jak wynika z przywołanych przepisów Kodeksu postępowania cywilnego poprzez licytację publiczną następuje sprzedaż zajętej nieruchomości.
Należy zauważyć, że fakt, iż w katalogu czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie wskazano wprost nabycia nieruchomości w drodze licytacji komorniczej, nie świadczy o tym, że od zakupionej w drodze licytacji komorniczej nieruchomości nie należy uiszczać podatku od czynności cywilnoprawnych. Jak sam Pan wskazał postanowienie o przysądzeniu prawa własności nieruchomości wydane zostało przez Sąd Rejonowy. To – jak wynika z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – przesądza o opodatkowaniu tego nabycia podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Należy bowiem ponownie podkreślić, że jeżeli orzeczenia sądów (w analizowanej sprawie jest nim Sąd Rejonowy (…)) wywołują takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 przedmiotowej ustawy, to podlegają one opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.