Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych w związku z nabyciem nieruchomości z rynku wtórnego

 Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 7 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nabycia nieruchomości z rynku wtórnego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 27 stycznia 2024 r. (wpływ 27 stycznia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Planuje Pani zakupić, razem z narzeczonym, swoją pierwszą nieruchomość z rynku wtórnego (…), jednak z uwagi na sposób w jaki została Pani właścicielką 1/6 udziałów spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego i garażu (…) ma Pani wątpliwość co do warunków zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych.

10 lat temu, w wyniku sprawy o podział majątku Pani rodziców, postanowiono, że połowa mieszkania należąca do Pani ojca przekazana zostanie Pani matce, a Pani matka, następnie zobowiązuje się do przekazania Pani i obojgu Pani rodzeństwa po 1/3 z połowy jego udziałów.

Pani wątpliwości wynikają z faktu, iż darowizna ta nie została przekazana w typowy, standardowy sposób dzieciom od ojca (z intencji, w geście ojca), ale w wyjątkowy jako postanowienie sądu w sprawie podziału majątku.

Pani ojciec i jego pełnomocniczka w swoim wniosku o podział majątku wspólnego żądali od Pani matki spłaty należności wynikających z własności 1/2 mieszkania i garażu Pani ojca, jednak pozbawieni argumentów i dowodów w sprawie o podział majątku w ramach rezygnacji zaproponowali przekazanie swojej połowy Pani mamie, pod warunkiem, że następnie w terminie do końca następnego miesiąca Pani matka przekaże po 1/3 każdemu z dzieci (aktualnie Pani mama ma 1/2 udziałów, a Pani i dwoje Pani rodzeństwa po 1/6). W dniu postanowienia sądu w sprawie o podział majątku miała Pani niecałe 18 lat, była Pani uczennicą liceum i mieszkała Pani we wspomnianym mieszkaniu z Pani mamą i bratem. Pani mama nadal mieszka w mieszkaniu i nie planuje się przeprowadzać.

Pani narzeczony nie posiadał nigdy żadnych praw do nieruchomości, jedynie należąca do Pani 1/6 część udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego i garażu stanowi temat rozważania zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych przy zakupie pierwszego wspólnego mieszkania.

Zwolnienie w znaczny sposób wpłynęłoby pozytywnie na Pani sytuację finansową w obliczu nadchodzącego zobowiązania kredytowego i wyposażenia mieszkania.

Pytanie

Czy w związku ze specjalnymi okolicznościami w jakich została Pani współwłaścicielką spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego i garażu (…), jest Pani zwolniona z podatku pod czynności cywilnoprawnych od zakupu pierwszej nieruchomości z rynku wtórnego?

Pani stanowisko w sprawie (przeformułowane w uzupełnieniu)

Pani zdaniem, w świetle okoliczności, w jakich nabyła Pani 1/6 prawa do lokalu mieszkalnego i garażu, powinna być Pani zwolniona z obowiązku opłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. W czasie rozprawy o podział majątku Pani ojciec nie miał intencji przekazania Pani i Pani rodzeństwu swojej części mieszkania i garażu. Od momentu kiedy Pani mama otrzymała pierwsze powiadomienie z sądu o sprawie nie miała Pani już kontaktu z ojcem. Co więcej, w tym czasie mieszkała Pani z mamą i bratem w tym mieszkaniu i utrzymywała Państwa tylko mama (Pani ojciec nie płacił nawet alimentów). Przez brak argumentów ze strony Pani ojca i jego pełnomocniczki w sprawie o podział majątku zaproponowano darowiznę. Posiadanie 1/6 prawa do lokalu mieszkalnego i garażu w (…) nie przynosi Pani korzyści finansowych. Zwolnienie z podatku (wynoszącego ok. 24 tyś. zł) pozwoliłoby Pani na częściowe wyposażenie mieszkania, które kupuje Pani wraz z narzeczonym w (…).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):

Podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Stosownie do art. 4 pkt 1 cyt. ustawy:

Obowiązek podatkowy – przy umowie sprzedaży – ciąży na kupującym.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Przy umowie sprzedaży – podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 2 ww. ustawy:

Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Natomiast w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Stawki podatku – przy umowie sprzedaży – wynoszą:

a)  nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,

b)  innych praw majątkowych – 1%.

Umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Zwalnia się od podatku sprzedaż, której przedmiotem jest prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.

Zatem zgodnie z powołanym powyżej przepisem, zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie sprzedaż, której przedmiotem jest:

-  prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,

-  prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,

-  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,

jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. W przypadku, w którym kupującemu przysługuje udział w opisywanych prawach nabyty tytułem dziedziczenia − by mogło być zastosowane zwolnienie − wielkość przysługującego mu udziału nie może przekroczyć 50%. Z powyższego wynika zatem, że jeżeli kupującemu przysługuje udział w ww. prawach, który został przez niego nabyty innym tytułem niż dziedziczenie, wówczas zwolnienie, o którym mowa w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie ma zastosowania.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że planuje Pani – wspólnie z narzeczonym – zakupić swoją pierwszą nieruchomość z rynku wtórnego.  Jest Pani obecnie właścicielką 1/6 udziałów spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego i garażu. Udział w tych prawach własności nabyła Pani na podstawie innego tytułu niż dziedziczenie.

Zatem mając na uwadze fakt, że jest już Pani współwłaścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, a udział w tym prawie nie został nabyty przez Panią w drodze dziedziczenia, w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania przepis art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.  Ww. udział nabyła Pani bowiem innym tytułem niż dziedziczenie. Natomiast jak wskazano powyżej, w przypadku kupującego, który posiada udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, zwolnienie przysługuje tylko w przypadku nabycia tego udziału tytułem dziedziczenia. Pani natomiast  nie nabyła ww. udziału  tytułem dziedziczenia, lecz – jak wynika z wniosku – tytułem darowizny. Zatem w takiej sytuacji, przy zawarciu planowanej umowy sprzedaży, nie będzie Pani mogła skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-    Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

-    Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Ma Pani prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy  Ordynacja podatkowa.