Interpretacja indywidualna z dnia 7 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.529.2023.2.AD
Temat interpretacji
Bez względu na to, czy zawarta przez Państwa umowa istotnie jest umową o podział majątku wspólnego, czy też wypełnia przesłanki którejś z umów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w sytuacji, kiedy umowa ta nie przewiduje spłat i dopłat, nie podlega przepisom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 grudnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 12 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy o podział majątku wspólnego.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
(…) r. zawarła Pani ze swoim ojcem umowę o podział majątku wspólnego.
Przed zawarciem tej umowy byli Państwo współwłaścicielami:
1)nieruchomości stanowiącej działkę (…); Pani ojciec – (…) – w udziale 1/3 części, a Pani w udziale wynoszącym 2/3; udział wynoszący 1/3 części w tej nieruchomości Pani matka – (…) – nabyła w drodze dziedziczenia po zmarłych rodzicach, co zostało stwierdzone: prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego (…); udział wynoszący 2/3 w tej nieruchomości Pani rodzice nabyli na podstawie umowy sprzedaży zawartej (…) r.;
2)stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego (…), o łącznej powierzchni użytkowej (…)w udziałach wynoszących po 1/2 części każde z Państwa; nieruchomość tę Pani rodzice nabyli na podstawie umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i umowy sprzedaży oraz oddania części gruntu w użytkowanie wieczyste (…) r.;
3)stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego (…), o łącznej powierzchni użytkowej (…);w udziałach wynoszących po 1/2 części każde z Państwa; nieruchomość tę Pani rodzice nabyli na podstawie umowy sprzedaży sporządzonej (…) r.;
4)stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu niemieszkalnego – garażu wielostanowiskowego, mieszczącego się na pierwszej kondygnacji podziemnej budynku położonego przy ulicy (…); w udziałach wynoszących po 1/40 części każde z Państwa; udział wynoszący łącznie 1/20 części w tej nieruchomości Pani rodzice nabyli na podstawie umowy sprzedaży sporządzonej (…) r.
Pani rodzice rozwiedli się (…) r., po czym Pani ojciec złożył wniosek o podział majątku wspólnego. Postępowanie o podział majątku małżonków nie zakończyło się, ponieważ Pani matka zmarła (…) r. a spadek po niej nabyła Pani w całości.
Wraz z ojcem dokonała Pani podziału majątku wspólnego rodziców, w ten sposób, że:
a)udział wynoszący 3/6 części w opisanej w pkt 1) działki (…) oraz opisany w pkt 2) lokal mieszkalny (…) – nabył Pani ojciec — w całości bez spłat i dopłat;
b)udział wynoszący 1/6 części w opisanej w pkt 1), nieruchomości stanowiącej działkę (…), opisany pkt 3) lokal mieszkalny (…) oraz udział wynoszący 1/20 części w, opisanym w pkt 4), garażu wielostanowiskowym – nabyła Pani – w całości, bez spłat i dopłat.
Wartość:
-udziału wynoszącego łącznie 2/3 części w nieruchomości stanowiącej działkę (…) wynosi (…) zł (cała działka miała wartość (…) zł);
-lokalu mieszkalnego (…) wynosi (…) zł;
-lokalu mieszkalnego (…) wynosi (…) zł;
-udziału wynoszącego łącznie 1/20 części w garażu wynosi (…) zł.
W wyniku dokonanego podziału stała się Pani właścicielką:
-½ nieruchomości w (…) (przed podziałem miała 2/3),
-100% lokalu przy (…) (przed podziałem miała 50%).
Natomiast Pani ojciec stał się właścicielem:
-½ nieruchomości (…) (przed podziałem miał 1/3),
-100% własności lokalu przy (…).
Majątek wspólny Pani i Pani ojca przed podziałem miał wartość (…) zł (była Pani właścicielką składników majątku o wartości (…) zł, ojciec był właścicielem składników majątku o wartości (…) zł). W wyniku podziału majątku stała się Pani właścicielką składników majątku o wartości: (…) zł, natomiast ojciec stał się właścicielem składników majątku o wartości: (…) zł. Wartość Pani majątku zmniejszyła się.
(…) r. sprzedała Pani lokal przy (…) wraz z garażem za kwotę (…) zł.
Pytanie
Czy umowa o podział majątku wspólnego zawarta przez Panią z ojcem rodzi obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, umowa o podział majątku wspólnego zawarta przez Panią z ojcem nie rodzi obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi podlegają umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat.
Zawarła Pani ze swoim ojcem umowę o podział majątku wspólnego. Podział ten nastąpił bez spłat i dopłat.
Należy zwrócić uwagę na fakt, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym, szczegółowe wyznaczenie zakresu przedmiotowego opodatkowania ww. podatkiem ma określone konsekwencje prawne.
Oznacza to, że ustawodawca wprowadzając tę zasadę, wyłączył od opodatkowania inne podobne czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w omawianym przepisie. Wskazana w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych uregulowana została w Kodeksie cywilnym i jest to umowa odrębna od umowy o podział majątku wspólnego, która uregulowana jest w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.
Przedmiotem umowy, którą zawarła Pani ze swoim ojcem, był podział majątku małżeńskiego, który w okresie małżeństwa rodziców był ich majątkiem wspólnym.
Podział majątku małżeńskiego jest instytucją prawa rodzinnego, a nabycie w jego ramach rzeczy i praw majątkowych nie zostało wymienione w enumeratywnym katalogu zawartym w przepisie art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, jako podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. W szczególności należy podkreślić, że wykazuje on cechy odrębne od umowy zniesienia współwłasności uregulowanego w ustawie Kodeks cywilny i w konsekwencji nie należy go utożsamiać ze zniesieniem współwłasności w rozumieniu przepisu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Ponieważ podział majątku nie został wymieniony jako czynność podlegająca opodatkowaniu, to tym samym umowa, którą zawarła Pani z ojcem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Uzasadniając swoje stanowisko powołała się Pani na interpretację indywidualną.
Powyżej przywołano tylko tę część Pani stanowiska, która odnosi się do podatku od czynności cywilnoprawnych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 170) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
Podatkowi podlegają:
1)następujące czynności cywilnoprawne:
a)umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
b)umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
c)(uchylona)
d)umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
e)umowy dożywocia,
f)umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
g)(uchylona)
h)ustanowienie hipoteki,
i)ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
j)umowy depozytu nieprawidłowego,
k)umowy spółki;
2)zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
3)orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.
Stosownie do art. 1 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy:
Przepisy ustawy o umowie o dziale spadku oraz umowie o zniesieniu współwłasności – stosuje się odpowiednio do:
a)nabycia własności rzeczy wspólnej lub wspólnego prawa majątkowego albo ich części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność – w części spłat lub dopłat,
b)odpłatnego wyodrębnienia własności lokali na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli.
Przedstawiony powyżej katalog ma charakter zamknięty. Tym samym, podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają inne, niewymienione w nim zdarzenia, nawet w sytuacji, gdy wywołują one skutki gospodarcze takie same lub podobne do tych, które zostały w katalogu wymienione.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że Pani rodzice rozwiedli się, po czym ojciec złożył wniosek o podział majątku wspólnego. Postępowanie o podział majątku małżonków nie zakończyło się, ponieważ Pani matka zmarła. Spadek po niej nabyła Pani w całości. (…) r. zawarła Pani ze swoim ojcem umowę o podział majątku wspólnego. Dokonany podział majątku miał miejsce w całości bez spłat i dopłat.
Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że stosownie do treści art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ustawie tej nie podlegają ani umowy dotyczące podziału majątku wspólnego, ani umowy o dział spadku lub zniesienie współwłasności bez spłat i dopłat.
Tym samym, bez względu na to, czy zawarta przez Państwa umowa istotnie jest umową o podział majątku wspólnego, czy też wypełnia przesłanki którejś z umów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w sytuacji, kiedy umowa ta nie przewiduje spłat i dopłat, nie podlega przepisom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem zawarcie opisanej przez Panią umowy nie spowodowało wystąpienia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Końcowo podkreślamy, że przedmiotem interpretacji jest wyłącznie ocena skutków podatkowych zawartej umowy powstałych w podatku od czynności cywilnoprawnych. Organ nie przesądza na jakiej podstawie doszło do podziału majątku opisanego we wniosku, a zatem na podstawie jakiej umowy istotnie nabyła Pani opisany majątek, gdyż nie ma takich uprawnień.
Przedmiotowa interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem – została wydana wyłącznie dla Pani. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Funkcja ochronna płynąca z przedmiotowej interpretacji ma zastosowanie wyłącznie dla Pani.
W zakresie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.