Interpretacja indywidualna z dnia 22 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4014.258.2023.2.MM
Temat interpretacji
Skutki podatkowe zawarcia umowy pożyczki na nabycie udziałów u Sprzedającego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
23 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 23 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania:
… spółka z ograniczoną odpowiedzialnością;
2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
… spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa
Opis stanu faktycznego
… sp. z o.o. spółka komandytowa (dalej: „Spółka”) została utworzona przez partnerów i wieloletnich współpracowników polskiej firmy międzynarodowej sieci X. Działalność X obejmuje przede wszystkim działalność … .
Należy tutaj podkreślić, że podmioty zrzeszone w międzynarodowej sieci X są, co do zasady, podmiotami niepowiązanymi w rozumieniu regulacji o cenach transferowych. W celach gospodarczych działają one pod wspólną marką, jednak na poziomie właścicielskim podmioty te są zazwyczaj od siebie niezależne i kontrolowane przez lokalnych partnerów, będących właścicielami lokalnych oddziałów sieci.
Działalność pod marką X jest w Polsce prowadzona przez polską spółkę X sp. z o.o. sp. k. (dalej: „X Polska”).
Twórcą polskiej spółki międzynarodowej sieci X był …, obywatel … i rezydent podatkowy tego kraju (dalej: „AH”). Do grudnia 2022 r. AH był pośrednio jedynym właścicielem X Polska.
Komplementariuszem X Polska jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce (dalej: „Komplementariusz”), która do grudnia 2022 r. była kontrolowana przez AH. Komandytariuszem X Polska jest zaś inna polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, również kontrolowana do grudnia 2022 r. przez AH (dalej: „Komandytariusz").
Z kolei bezpośrednim i jedynym wspólnikiem Komandytariusza był … sp. z o.o. (dalej: „Sprzedający”), pełniący funkcję spółki holdingowej, konsolidującej polskie aktywa AH. Udziałowcem w tej spółce był już bezpośrednio AH. Natomiast wspólnikami Komplementariusza były dwie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce oraz osobiście AH.
Zasady sieci X przewidują, że krajowe podmioty należące do tej sieci:
i.posiadają tzw. strukturę partnerską, tzn. właścicielami tych podmiotów są (w różnych formach prawnych) wieloosobowe grupy kluczowych doradców (osób fizycznych), koncentrujących w swoich rękach najwyższe w ich organizacjach kompetencje i zasoby merytoryczne, relacyjne i biznesowe (Partnerzy),
ii.Partnerzy powinni przekazać swoje prawa właścicielskie w podmiotach najpóźniej po osiągnięciu określonego wieku (wiek emerytalny), a przekazanie powinno nastąpić wyłącznie na rzecz innych osób fizycznych z ich organizacji reprezentujących analogiczne kompetencje i zasoby.
Niespełnienie tych wymogów może oznaczać wypowiedzenie przez sieć X umowy członkostwa w sieci X, co w konsekwencji może pozbawić lokalny podmiot prawa posługiwania się marką X, która - poza klientelą i personelem – jest jednym z najbardziej znaczących elementów budowania wartości lokalnego podmiotu.
Z uwagi na osiągnięcie wieku emerytalnego, AH rozpoczął przygotowania do wycofania się z działalności biznesowej i przekazania swoich udziałów następcom. Naturalni sukcesorzy AH, tj. jego dzieci, nie mieli wymaganych kompetencji i zasobów niezbędnych do prowadzenia biznesu. W tych okolicznościach, AH postanowił zaproponować przekazanie udziałów w X Polska w ręce lokalnych kluczowych menadżerów X Polska, którzy nie posiadali dotychczas znaczących udziałów w X Polska (Nowi Partnerzy), a którzy posiadali kompetencje i zasoby wymagane dla dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa X Polska. Oferta została zatem skierowana do grupy osób, która w najlepszy sposób spełniała kryteria określone dla wymaganej przez zasady sieci X struktury partnerskiej.
Mając na uwadze odpowiedzialność za losy biznesu, który przez wiele lat faktycznie współtworzyli, menadżerowie, których AH zaprosił do współuczestnictwa w swoim planie sukcesji, zdecydowali się pomóc AH w realizacji wymaganego przez sieć X planu sukcesji i propozycję tę przyjęli, mając jednakże na względzie, że nie byliby w stanie sfinansować tej sukcesji, na zasadach wymaganych przez sieć X, bez pozyskania zewnętrznego finasowania.
Uzgodniony plan sukcesji zakładał utworzenie przez Nowych Partnerów Spółki, w formie spółki komandytowej i jej przystąpienie pośrednio do X Polska poprzez nabycie od Sprzedającego części udziałów odpowiednio w Komplementariuszu i Komandytariuszu (udziały w Komplementariuszu i udziały w Komandytariuszu dalej łącznie nazywane będą „Udziałami”).
Nowi Partnerzy mieli przystąpić do X Polska na następujących zasadach:
1)część Udziałów miała zostać nabyta przez niepowiązaną z AH ani z polskimi partnerami niemiecką spółkę z sieci X (dalej: „X Niemcy”), oraz
2)zgodnie z pierwotnym planem sukcesyjnym, oddanie kontroli miało następować stopniowo. AH miał pozostać pośrednio mniejszościowym wspólnikiem X Polska, zatrzymując część Udziałów w swojej spółce zależnej (tj. Sprzedającym). Po upływie umówionego okresu, pozostałe Udziały posiadane przez AH za pośrednictwem Sprzedającego miały zostać wykupione w odpowiednich proporcjach przez Spółkę i X Niemcy.
Docelowo, zgodnie ustaleniami biznesowymi, większościowym wspólnikiem X Polska miały zostać X Niemcy, jednak to Nowi Partnerzy, którzy dobrze znają lokalne otoczenie gospodarcze i działalność gospodarczą X Polska, mieli prowadzić bieżącą działalność X Polska oraz wykonywać poprzez Spółkę prawa właścicielskie, tj. wpływać na kierunki rozwoju, sposób zarządzania, obsadę kluczowych stanowisk oraz najważniejsze decyzje.
Zarówno Sprzedający jak i Spółka oraz X Niemcy byli podmiotami niepowiązanymi w rozumieniu regulacji o cenach transferowych.
Zarówno AH, reprezentujący Sprzedającego, jak i Nowi Partnerzy, działający przez Spółkę, przystąpili do negocjacji warunków nabycia Udziałów ze świadomością, że Spółka nie posiada środków finansowych wystarczających do sfinansowania zakupu Udziałów ani zdolności kredytowej do uzyskania zewnętrznego finansowania takiej transakcji. W konsekwencji, jedyną racjonalną alternatywą było albo nabycie Udziałów przez Spółkę z odroczonym terminem płatności (płatność ratalna sfinansowana kredytem kupieckim), albo finansowanie dłużne (pożyczkę) od podmiotu kontrolowanego przez AH. W obu tych wariantach, zgodnie z ustaleniami biznesowymi, Spółka miała spłacać cenę za Udziały (lub pożyczkę) ze środków pochodzących z zysków generowanych na bieżąco przez X Polska i transferowanych do Spółki w formie dywidend.
Jednocześnie, zgodnie z ustaleniami stron, kwota, którą Sprzedający miał otrzymać od Spółki tytułem ceny za zbycie Udziałów, miała wyczerpywać rozliczenia między stronami. Innymi słowy uzgodnienia stron zakładały brak oprocentowania finansowania dłużnego udzielonego Spółce na zakup Udziałów przez AH za pośrednictwem swojego podmiotu zależnego, co było jednym z punktów wyjścia do negocjacji ceny za Udziały i zostało uwzględnione przez strony w trakcie negocjacji tej ceny. To oznacza, że koszt pożyczonego kapitału, wynikający ze zmiany wartości pieniądza w czasie, został już zdyskontowany w cenie za udziały, wynegocjowanej między stronami transakcji.
Niestety, AH zmarł w trakcie wdrażania planu sukcesji biznesu, a kontrolę nad Udziałami przejęli jego spadkobiercy, którzy nabyli w spadku udziały w Sprzedającym (dalej: „Spadkobiercy”).
Po śmierci AH, kwestia wymaganej przez sieć X sukcesji stała się bardzo pilna, ponieważ Spadkobiercy AH nie mieli wystarczającej wiedzy, doświadczenia ani też woli dalszego prowadzenia spraw X Polska, wobec czego X Polska nie spełniała podstawowych wymogów sieci X i groziła jej natychmiastowa utrata sieciowej koncesji. Zatem pierwotny plan sukcesji został dostosowany do nowych okoliczności. Uzgodniono mianowicie, że Spółka oraz X Niemcy kupią wszystkie Udziały od razu, w uzgodnionej proporcji, bez wdrażania mechanizmu stopniowego oddawania kontroli nad X Polska.
Niemniej, większość ustaleń transakcyjnych poczynionych przez AH za jego życia, w tym uzgodnione warunki nabycia Udziałów i finansowania transakcji, pozostały w mocy. Spadkobiercom AH zależało na przekazaniu zarządu nad X Polska w ręce osób wyznaczonych przez spadkodawcę, celem uszanowania woli zmarłego i zapobieżenia erozji wartości Udziałów poprzez zapewnienia stabilności X Polska.
Po śmierci AH uzgodniono ostatecznie, że odroczenie zapłaty ceny za Udziały, sformalizowane zostanie w ten sposób, że Spółka otrzyma od Sprzedającego pożyczkę na zakup Udziałów. Ponieważ Sprzedający był wierzycielem Spółki z tytułu zapłaty ceny za Udziały, a Spółka była wierzycielem Sprzedającego z tytułu roszczenia o wypłatę kwoty pożyczki, zaś obie kwoty były sobie równe, doszło do potrącenia obu tych wzajemnych wierzytelności. W ten sposób Spółka nabyła Udziały, a Sprzedający pozostał wierzycielem pożyczkowym Spółki z tytułu pożyczki udzielonej na zakup tych Udziałów.
Należy zauważyć, że warunki, na jakich udzielona ma być pożyczka, są elementem szerszej transakcji, realizowanej pomiędzy podmiotami niepowiązanymi w rozumieniu regulacji o cenach transferowych, zgodnie z którą cena za Udziały wyczerpuje całość roszczeń Sprzedającego w tym z tytułu odroczenia faktycznej spłaty ceny sprzedaży i zawarcia umowy pożyczki.
Istotne w tym kontekście jest podkreślenie kilku podstawowych cech tej transakcji odróżniających ją fundamentalnie od innych podobnych, tj.:
1)Opisana transakcja zawarta została na warunkach rynkowych, ale nie była typową transakcją nabycia udziałów, w której zbywca zazwyczaj wystawia swoje udziały do zbycia nieograniczonemu kręgowi inwestorów chcących zapłacić oferowaną przez zbywcę cenę i w tym celu finansujących transakcję ze środków własnych albo pożyczonych na rynku finansowym.
2)Propozycja zbycia Udziałów nie była w tej transakcji podyktowana wolą Sprzedającego, lecz była wymuszona zasadami sieci X.
3)Krąg potencjalnych nabywców Udziałów był również zdeterminowany zasadami sieci X. W szczególności, Sprzedający nie mógł sprzedać Udziałów osobom i podmiotom spoza sieci X pod groźbą wykluczenia sprzedawanego podmiotu z sieci X i co za tym idzie - istotnej utraty wartości tego podmiotu. W konsekwencji, Udziały mogły nabyć jedynie osoby z wąskiego grona kwalifikowanych przez zasady sieci X nabywców.
4)Faktyczni pośredni i bezpośredni nabywcy Udziałów, tj. Nowi Partnerzy i Spółka, nie zabiegali wcześniej o ich nabycie, lecz zostali przez AH wskazani spośród grona potencjalnych kwalifikowanych nabywców. Nowi Partnerzy i Spółka wyrazili zgodę na uczestnictwo w wymaganej przez sieć X sukcesji mając na względzie przede wszystkim bieżący interes Sprzedającego, X Polska oraz sieci. Interes Nowych Partnerów (reprezentowany zbiorczo przez Spółkę) miał mniejsze znaczenie, ponieważ korzyści z transakcji mogą (ale nie muszą) się potencjalnie skrystalizować dla Spółki i Nowych Partnerów dopiero w długoletniej perspektywie po spłaceniu długu na nabycie Udziałów. Dobitnym wyrazem tego, że bieżące korzyści Nowych Partnerów i Spółki z transakcji pozostają drugoplanowe jest to, że:
a)Nowi Partnerzy zobowiązali się nie występować ze współpracy przez okres kilku lat pod sankcją znaczących kar finansowych;
b)Nowi Partnerzy zobowiązali się do niezwłocznego poszerzenia grona osobowego Nowych Partnerów w interesie X Polska i sieci X, co ograniczy uprawnienia Nowych Partnerów uzyskane bezpośrednio w wyniku transakcji;
c)Nowi Partnerzy nabywają poprzez Spółkę jedynie mniejszościowy pakiet Udziałów;
d)Należy to odczytywać w ten sposób, że współpraca Nowych Partnerów i Spółki w ramach X Polska obwarowana jest presją i określonymi warunkami w interesie przede wszystkim Sprzedającego, samej X Polska i sieci X.
5)Dług na nabycie Udziałów nie został zaciągnięty na rynku komercyjnym, lecz u Sprzedającego, który w ten sposób chciał wesprzeć i zachęcić Nowych Partnerów do uczestniczenia za pośrednictwem Spółki w wymaganym przez sieć X planie sukcesji i do zapobieżenia w ten sposób erozji wartości X Polska.
Dla kompletności stanu faktycznego należy również wskazać, że nominalnie cena płacona przez Spółkę i przez X Niemcy w przeliczeniu na jeden Udział była taka sama, mimo iż X Niemcy - w przeciwieństwie do Spółki - zapłaciły cenę za Udziały w momencie zawarcia transakcji. Takie ukształtowanie ceny za jeden Udział wynikało z faktu, że intencją stron było, aby X Niemcy zapłaciły premię za większościowy pakiet Udziałów, podczas gdy cena zapłacona przez Spółkę zawierała w sobie koszt finansowania dłużnego.
Biorąc pod uwagę opisane wyżej okoliczności należy podsumować, że podpisana przez strony umowa nieoprocentowanej pożyczki, stanowi jedynie formalne uregulowanie zasad rozliczenia z tytułu finansowania, za które Spółka już zapłaciła w cenie za Udziały. Celem ustaleń między stronami nie było wszakże przysporzenie Spółce poprzez nieodpłatne finansowanie jej działalności, lecz doprowadzenie do zamknięcia transakcji zbycia Udziałów na Spółkę w formule akceptowalnej dla sieci X i dla Nowych Partnerów i jest efektem uzgodnień cenowych w wyniku negocjacji warunków transakcji i jest odzwierciedlony w uzgodnionej ostatecznie przez Spółkę i Sprzedającego cenie za Udziały. Innymi słowy, wynagrodzenie za udzielenie pożyczki zostało opłacone, jednakże nie miało formy odsetek, ale stanowiło część ceny całej transakcji, której głównym przedmiotem były Udziały.
Z ostrożności, nie mając pewności co do podatkowego traktowania otrzymanej pożyczki, Spółka uiściła podatek PCC od udzielonej jej pożyczki.
Pytanie
Czy opisana w stanie faktycznym pożyczka podlega opodatkowaniu PCC? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Zainteresowanych, opisana w stanie faktycznym pożyczka nie podlega opodatkowaniu PCC.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 lit. b) (winno być: art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o PCC, opodatkowaniu podlegają między innymi umowy pożyczki pieniędzy. Z kolei zgodnie z art. 4 ustawy o PCC, przy umowie pożyczki obowiązek podatkowy ciąży na biorącym pożyczkę. Stawka podatku w tym przypadku wynosi 0,5% kwoty pożyczki.
Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o PCC, podatkowi nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Natomiast litera b) tego przepisu stanowi, że podatkowi nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku VAT z tytułu dokonania tej czynności. Od wskazanej reguły zachodzą pewne wyjątki, które jednak nie znajdują zastosowania do umowy pożyczki (dotyczą nieruchomości oraz udziałów i akcji w spółkach handlowych).
Z uwagi na powyższy jasny przepis ustawy o PCC, w ocenie Wnioskodawców, w sytuacji, w której Sprzedający, jako podmiot udzielający pożyczki, jest zobowiązany do opodatkowania pożyczki VAT lub podlega zwolnieniu od VAT z tytułu tej transakcji, w świetle art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o PCC, umowa pożyczki powinna być wyłączona z zakresu opodatkowania PCC.
Takie stanowisko jest również regularnie potwierdzane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, przykładowo w interpretacji indywidualnej z 31 sierpnia 2022 r., Znak: 0111-KDIB2-2.4014.165.2022.3.DR, w której stwierdzono, że „skoro udzielona Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania pożyczka jest zwolniona z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to w analizowanej sprawie ma zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Zainteresowanym będącym stroną postępowania, z tytułu zawarcia ww. umowy pożyczki, nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.”
W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawców, udzielona w niniejszej sprawie pożyczka nie podlega PCC, ponieważ podlega ona opodatkowaniu VAT (korzystając przy tym ze zwolnienia od VAT).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Zainteresowanych tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie – interpretacja indywidualna z 22 grudnia 2023 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.767.2023.2.IO.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):
Podatkowi podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.
W myśl art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile chodzi o zaznaczenie samego obowiązku zwrotu – który, jak wskazuje art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, jest elementem przedmiotowo istotnym tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli. Z punktu widzenia podatkowego nie jest istotne, w jaki sposób i czy w ogóle nastąpi przekazanie przedmiotu pożyczki przez dającego, jak również jej zwrot przez pożyczkobiorcę.
Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
W myśl art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Obowiązek podatkowy – przy umowie pożyczki – ciąży na biorącym pożyczkę.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy:
Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.
Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Stawki podatku wynoszą od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego – 0,5%, z zastrzeżeniem ust. 5.
W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.
Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:
a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Użyte w ustawie określenia oznaczają: podatek od towarów i usług – podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Zainteresowany będący stroną postępowania (Sprzedający), udzielił Zainteresowanemu niebędącemu stroną postępowania (Spółce) pożyczkę na zakup Udziałów. Ponieważ Sprzedający był wierzycielem Spółki z tytułu zapłaty ceny za Udziały, a Spółka była wierzycielem Sprzedającego z tytułu roszczenia o wypłatę kwoty pożyczki, zaś obie kwoty były sobie równe, doszło do potrącenia obu tych wzajemnych wierzytelności. W ten sposób Spółka nabyła Udziały, a Sprzedający pozostał wierzycielem pożyczkowym Spółki z tytułu pożyczki udzielonej na zakup tych Udziałów.
W przypadku umowy pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że czynność zawarcia umowy pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.
W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek zapytanie Państwa dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy transakcja ta podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
W interpretacji indywidualnej z 22 grudnia 2023 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.767.2023.2.IO, wydanej dla Zainteresowanych w zakresie podatku od towarów i usług, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że „czynność udzielenia odpłatnej pożyczki przez Państwa na rzecz Spółki, stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie - usługa udzielenia pożyczki przez Państwa na rzecz Spółki korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu”.
A zatem, skoro omawiana we wniosku umowa pożyczki jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, to do opisanej transakcji znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Tym samym opisana umowa pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
… (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).