Interpretacja indywidualna z dnia 21 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.434.2023.2.JKU
Temat interpretacji
Skutki podatkowe zakupu nieruchomości z domem w stanie surowym zamkniętym.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 października 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 21 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nabycia nieruchomości. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 16 grudnia 2023 r. (wpływ: 16 grudnia 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
(wniosek został złożony z opisem zdarzenia przyszłego, jednak na dzień uzupełnienia przedmiotem wniosku jest już stan faktyczny)
Zurbanizowana działka jest położona na gruntach ornych z niedokończoną budową. Pozwolenie na budowę zostało wydane (…) 2021 r. Dom jest w stanie surowym zamkniętym, nieodebrany przez organ nadzoru budowlanego. Dom był zakupiony z rynku pierwotnego przez obecnego właściciela w (…) 2021 r.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że w dniu (…) 2023 r. podpisał Pan, wraz z małżonką, akt notarialny A nr (…) na zakup działki wraz z budynkiem jednorodzinnym w stanie surowym zamkniętym, wybudowanym w 2021 r.
Do tej pory ani Pan, ani żona nie posiadaliście na własność ani współwłasność prawa do lokalu mieszkalnego i żadnego udziału w drodze dziedziczenia do lokalu mieszkalnego.
Dla ww. domu jednorodzinnego nie zostało wydane pozwolenie na jego użytkowanie oraz zawiadomienie o zakończeniu budowy.
Pytanie
Czy notariusz prawidłowo pobrał 2% podatku od czynności cywilnoprawnych przy zakupie pierwszego domu jednorodzinnego, jeżeli Pan i Pana żona nie posiadaliście do tej pory prawa do żadnego lokalu mieszkalnego?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zapisane jest, że ma Pan z żoną nabyć dom jednorodzinny i nie ma tam mowy o tym, że wyklucza to dom jednorodzinny w stanie surowym zamkniętym.
Skoro jest to pierwszy dom Pana i Pana żony i żadne z Was nie posiadało żadnego prawa do lokalu mieszkalnego i nabyty dom w akcie notarialnym z (…) 2023 r. jest Waszym pierwszym domem, to nie rozumie Pan dlaczego notariusz pobrał podatek.
Uważa Pan, że notariusz nie powinien pobrać takiego podatku albo Urząd Skarbowy powinien zwrócić Panu nadpłacony podatek od czynności cywilnoprawnych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):
Podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy:
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
Stosownie do art. 4 pkt 1 cyt. ustawy:
Obowiązek podatkowy – przy umowie sprzedaży – ciąży na kupującym.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Przy umowie sprzedaży – podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.
Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 2 ww. ustawy:
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.
Natomiast w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Stawki podatku – przy umowie sprzedaży – wynoszą:
1)nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,
2)innych praw majątkowych – 1%.
Umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Stosownie do art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Zwalnia się od podatku sprzedaż, której przedmiotem jest prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.
Zatem zgodnie z powołanym powyżej przepisem, zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest sprzedaż, której przedmiotem jest:
- prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
- prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,
jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. W przypadku, w którym kupującemu przysługuje lub przysługiwał udział w opisywanych prawach nabyty tytułem dziedziczenia − by mogło być zastosowane zwolnienie − wielkość przysługującego mu udziału nie może przekroczyć 50%.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że podpisał Pan, wraz z małżonką, akt notarialny na zakup działki wraz z budynkiem jednorodzinnym w stanie surowym zamkniętym, nieodebrany przez organ nadzoru budowlanego. Do tej pory nie posiadali Państwo (ani Pan, ani żona) na własność ani współwłasność prawa do lokalu mieszkalnego i żadnego udziału w drodze dziedziczenia do lokalu mieszkalnego. Dla ww. domu jednorodzinnego nie zostało wydane pozwolenie na jego użytkowanie oraz zawiadomienie o zakończeniu budowy.
Uważa Pan, że z tytułu zawarcia ww. umowy sprzedaży notariusz nie powinien był pobrać podatku albo Naczelnik Urzędu Skarbowego powinien ten podatek zwrócić jako podatek nadpłacony.
Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.
Zwolnienie określone we wskazanym przez Pana art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczy sprzedaży prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Zatem, aby umowa sprzedaży podlegała zwolnieniu, to jej przedmiotem musi być budynek mieszkalny jednorodzinny. Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz ustawy Kodeks cywilny, która normuje umowę sprzedaży, nie zawierają definicji budynku czy budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Takiej definicji należy więc poszukać w przepisach odrębnych.
Jak wynika z treści art. 3 pkt 2 i 2a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 682 ze zm.):
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
- budynku – należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach;
- budynku mieszkalnym jednorodzinnym – należy przez to rozumieć budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.
W sprawie będącej przedmiotem wniosku, wskazał Pan, że dom, który nabył Pan wraz z żoną, jest w stanie surowym zamkniętym. Dla domu nie zostało wydane pozwolenie na jego użytkowanie ani też zawiadomienie o zakończeniu budowy.
Skoro więc brak jest pozwolenia na użytkowanie budynku, wydanego przez uprawnione podmioty, to taki budynek nie może być w świetle prawa użytkowany. Tym samym nie może zaspokajać potrzeb mieszkaniowych. Sprzedaż, której przedmiotem jest nieruchomość, która nie spełnia definicji budynku mieszkalnego jednorodzinnego, tj. nie umożliwia użytkowania budynku zgodnie z przepisami prawa, nie podlega zwolnieniu z podatku od czynności cywilnoprawnych, wskazanym w przywołanym powyżej art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
W przedmiotowej sprawie wskazał Pan, że dom nie został odebrany przez organ nadzoru budowlanego, nie zostało wydane pozwolenie na jego użytkowanie ani tez zawiadomienie o zakończeniu budowy.
Umowa sprzedaży, której przedmiotem jest budynek, co do którego nie uzyskano pozwolenia na użytkowanie lub nie złożono zawiadomienia o zakończeniu budowy (zgodnie z ustawą Prawo budowlane) nie podlega zwolnieniu z art. 9 pkt 17 ww. ustawy. To oznacza, że w przedstawionych okolicznościach, umowa sprzedaży nie korzysta z ww. zwolnienia.
Tym samym notariusz zasadnie pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych z tytułu ww. umowy sprzedaży. Brak jest też podstaw do stwierdzenia nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu ww. umowy sprzedaży.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem i stosownie do uregulowania zawartego w art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – została wydana wyłącznie dla Pana i tylko Pan może czerpać z niej ochronę. Interpretacja ta nie dotyczy zatem Pana żony. Gdyby Pana żona chciała skorzystać z ochrony jaką daje interpretacja, winna wystąpić z odrębnym wnioskiem o wydanie interpretacji.
Zgodnie z ww. przepisem (art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej):
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.