W zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

Interpretacja indywidualna   – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

10 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 26 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

X Spółka z o.o. Spółka komandytowa

(…);

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Y Sp. z o.o.

(…);

Opis stanu faktycznego

X Spółka z o.o. Spółka komandytowa (Zainteresowany będący stroną postępowania, dawniej (…) Sp. z o.o. Spółka komandytowa, dalej jako Wnioskodawca), czynny podatnik podatku od towarów i usług, polski rezydent podatkowy, prowadzi działalność gospodarczą, której głównym przedmiotem jest wykonywanie instalacji elektrycznych (PKD 43.21.Z). Pozostałym przedmiotem działalności gospodarczej jest: produkcja urządzeń elektrycznych, naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń, wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych, roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków, roboty budowlane specjalistyczne, handel detaliczny z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi, pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych, pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych.

X Spółka z o.o. Spółka komandytowa, działając jako pożyczkodawca, zawarła w 2020 r. z Y Sp. z o.o. (Zainteresowany niebędący stroną postępowania, dalej jako Pożyczkobiorca) umowę pożyczki pieniężnej. Pożyczka została wypłacona w 2020 r., a termin jej spłaty upływa 31 grudnia 2023 roku. Środki na wypłatę pożyczki pochodziły ze środków własnych Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej. Pożyczka jest oprocentowana, czyli Wnioskodawcy z tytułu udzielenia pożyczki przysługuje wynagrodzenie (odsetki). Otrzymane odsetki nie będą przez Wnioskodawcę udokumentowane fakturą. Poza ww. umową pożyczki Wnioskodawca zawarł również w tym samym roku inną umowę pożyczki oprocentowanej. Wnioskodawca nie planuje udzielać pożyczek w przyszłości, ale nie wyklucza takiej opcji.

Pożyczkobiorca prowadzi działalność gospodarczą, jest czynnym podatnikiem VAT i polskim rezydentem podatkowym oraz jest podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą, w rozumieniu art. 11a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Pożyczka została zaciągnięta w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą pożyczkobiorcy, zaś spłata kapitału wraz z odsetkami planowana jest w terminie wskazanym w umowie. Pożyczkobiorca nie będzie żądał wystawienia faktury dokumentującej uiszczenie odsetek.

Wątpliwości Wnioskodawcy i Pożyczkobiorcy budzi to, czy opisana umowa pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Pytanie

W przypadku udzielenia odpowiedzi pozytywnej na pytanie oznaczone nr 1, czy udzielenie pożyczki przez Wnioskodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (z uwagi na podleganie czynności udzielenia pożyczki podatkiem od towarów i usług, z jednoczesnym korzystaniem tej czynności ze zwolnienia z podatku od towarów i usług)? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Zainteresowanych, z uwagi na to, że czynności udzielania pożyczki podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z jednoczesnym korzystaniem tej czynności ze zwolnienie z podatku, udzielanie pożyczek w opisanym stanie faktycznym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 111 ze zm ): Podatkowi podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży, przy umowie pożyczki – na biorącym pożyczkę.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy podstawę opodatkowania stanowi przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy stawka podatku wynosi od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego – 0,5%.

Powyższe oznacza, że pożyczki podlegają generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych: Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

-umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach oraz umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Na podstawie powołanego powyżej przepisu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, co do zasady, nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub gdy przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona z tego podatku (z wyjątkami określonymi w tym przepisie).

Jak zostało wykazane powyżej, w opinii Wnioskodawcy czynność udzielenia pożyczek:

-stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług,

-jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług w świetle art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

A zatem, skoro opisana we wniosku umowa pożyczki jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, to do przedmiotowej transakcji znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W takim przypadku opisana transakcja jest wyłączona z opodatkowania w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Podobne stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych z dnia 3 kwietnia 2023 r. Znak: 0111-KDIB2-3.4014.68.2023.1.BD i z 11 maja 2023 r, Znak: 0111-KDIB2-3.4014.122.2023.1.JKU.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe. 

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Zainteresowanych tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie – interpretacja indywidualna z 28 listopada 2023 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.825.2023.2.MG.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy:

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 4 pkt 7 ww. ustawy:

W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych  przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ww. ustawy:

W przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona   z podatku od towarów i usług.

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Zainteresowany będący stroną postępowania, działając jako pożyczkodawca, zawarł w 2020 r. z Zainteresowanym niebędącym stroną postępowania (Pożyczkobiorca) umowę pożyczki pieniężnej. Pożyczka została wypłacona w 2020 r., a termin jej spłaty upływa 31 grudnia 2023 roku. Środki na wypłatę pożyczki pochodziły ze środków własnych Zainteresowanego będącego stroną postępowania z prowadzonej działalności gospodarczej, pożyczka jest oprocentowana.

W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek zapytanie Zainteresowanych dotyczy opodatkowania zawartej umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności ustalenia wymaga kwestia czy transakcja ta podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 listopada 2023 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.825.2023.2.MG, wydanej dla Państwa w zakresie podatku od towarów i usług Organ wskazał, że: „(…) czynność udzielenia przez Państwa odpłatnej pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy, stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie, to usługa udzielenia przez Państwa odpłatnej pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.”

A zatem, skoro udzielona Zainteresowanemu niebędącemu stroną postępowania pożyczka jest zwolniona z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to w analizowanej sprawie ma zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Zainteresowanym niebędącym stroną postępowania, z tytułu zawarcia ww. umowy pożyczki, nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Spółka z o.o. Spółka komandytowa (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43–300 Bielsko–Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).