Skutki podatkowe nabywania od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej monet będących środkami płatniczymi w innych krajach, jednak wytworzonych ze złota dewizowego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 lipca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych skupu monet ze złota dewizowego. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(…) sp. z o.o. jest spółką kapitałową z siedzibą na terytorium Polski. (…) sp. z o.o prowadzi działalność kantorową w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 19 w zw. z art. 11 ust. 1 ustawy Prawo dewizowe i w związku z tym został wpisany przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego do rejestru działalności kantorowej. W ramach działalności kantorowej (…) sp. z o.o. m.in. skupuje w drodze zawarcia umowy sprzedaży od klientów niebędących podatnikami podatku od towarów i usług ani niedziałających jako podatnik podatku od towarów i usług monety będące poza krajem (poza Rzeczpospolitą Polską) prawnym środkiem płatniczym, w szczególności dolary amerykańskie, dolary kanadyjskie, dolary australijskie, euro, funty brytyjskie, czy krugerrandy (monety bite w RPA). Powyższe monety są wykonane ze złota dewizowego w rozumieniu art 2 ust. 1 pkt 13 Prawa dewizowego. W umowach sprzedaży zawieranych z klientami (…) sp. z o.o. występuje jako kupujący. Do zawarcia transakcji dochodzi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także w momencie zawarcia transakcji rzeczy będące przedmiotem transakcji znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Powyższa kwestia prawna była przedmiotem odrębnego postępowania, jednakże była rozpatrywana w odmiennym kontekście prawa materialnego.

Pytanie

Czy zawarcie umowy sprzedaży monet opisanych we wniosku podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, zawarcie umowy sprzedaży monet opisanych we wniosku podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi podlegają m.in. umowy sprzedaży.

Z kolei zgodnie z treścią art. 1 ust. 4 ww. ustawy, czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1)rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2)rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z tym, że przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiują czynności prawnych objętych opodatkowaniem, należy odwołać się do znaczenia nadanego im w przepisach prawa cywilnego, w szczególności w Kodeksie cywilnym.

Zgodnie z art. 535 ustawy – Kodeks cywilny, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Analizując powyższe przepisy należy uznać, że umowy sprzedaży opisane we wniosku podlegają co do zasady opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, ponieważ ich przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terytorium i Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z tym, że w przedmiotowej sprawie zawarcie umowy sprzedaży nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie znajdzie zastosowania wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o którym mowa w art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z treścią art. 4 pkt 1 tejże ustawy, obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie sprzedaży na kupującym, zaś w myśl art. 5 ust. 1 ww. ustawy, obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku.

Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, przy umowie sprzedaży podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Z kolei zgodnie z treścią art. 6 ust. 2 cyt. ustawy wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Zgodnie z brzmieniem art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) omawianej ustawy, stawka podatku od umowy sprzedaży rzeczy ruchomych wynosi 2%.

Jednocześnie, w ramach art. 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ustawodawca zamieścił katalog czynności cywilnoprawnych zwolnionych z opodatkowania.

Zgodnie z brzmieniem art. 9 pkt 1 ww. ustawy, zwalnia się od podatku od czynności cywilnoprawnych sprzedaż walut obcych. Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera definicji legalnej „walut obcych”. Jak wskazano w komentarzu do art. 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (W. Modzelewski, R. Janiec-Modzelewska (red.), Komentarz do ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wyd. 3, Warszawa 2021): „Pojęcie to definiuje ustawa z 27 lipca 2002 r. – Prawo dewizowe. Zgodnie z art. 2 pkt 10 tejże ustawy walutami obcymi są znaki pieniężne (banknoty i monety) będące poza krajem prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie; na równi z walutami obcymi traktuje się wymienialne rozrachunkowe jednostki pieniężne stosowane w rozliczeniach międzynarodowych, w szczególności jednostkę rozrachunkową Międzynarodowego Funduszu Walutowego (SDR). W związku z powyższym należy uznać, że obrót tego typu znakami pieniężnymi nie generuje obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.”

Należy zatem zauważyć, że zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 10 Prawa dewizowego walutami obcymi są znaki pieniężne (banknoty i monety) będące poza krajem prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie; na równi z walutami obcymi traktuje się wymienialne rozrachunkowe jednostki pieniężne stosowane w rozliczeniach międzynarodowych, w szczególności jednostkę rozrachunkową Międzynarodowego Funduszu Walutowego (SRD). Biorąc zatem pod uwagę to, że monety, będące przedmiotem umów sprzedaży zawieranych przez Państwa są prawnym środkiem płatniczym w krajach, w których zostały wybite, należy uznać, że spełniają one definicję „walut obcych” w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 10 Prawa dewizowego. Tym samym ich sprzedaż jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowo należy zauważyć, że monety, będące przedmiotem skupu, są objęte wykazem złotych monet spełniających kryteria ustanowione w art. 344 ust. 1 pkt 2 dyrektywy Rady 2006/112/WE (specjalny program dotyczący złota inwestycyjnego) publikowanym co r. przez Komisję Europejską, co dodatkowo potwierdza, iż są prawnym środkiem płatniczym w kraju ich bicia. Zgodnie z jedną z not wyjaśniających zamieszczanych w ramach powyższego wykazu, monety objęte tym wykazem uważane są za spełniające kryteria art. 344 dyrektywy Rady 2006/112/WE. Zgodnie z treścią art. 344 ust. 1 pkt 2 dyrektywy Rady 2006/112/WE: „1. Do celów niniejszej dyrektywy i bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych  „złoto inwestycyjne” oznacza: (2) złote monety o próbie równej lub wyższej niż 900 tysięcznych, wybite po 1800 r., które są lub były prawnym środkiem płatniczym w państwie pochodzenia i które zwykle są sprzedawane po cenie, która nie przekracza wartości wolnorynkowej złota zawartego w monecie o więcej niż 80%.”

Tym samym objęcie monety powyższym wykazem potwierdza, że jest ona lub była środkiem płatniczym w kraju jej wybicia. To z kolei jest konieczne dla możliwości uznania monety za walutę obcą na gruncie art. 2 ust. 1 pkt 10 Prawa dewizowego. Reasumując, Państwa zdaniem, zawarcie umowy sprzedaży monet opisanych we wniosku podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Tożsamy stan faktyczny jak w przedmiotowym zapytaniu, jak i tożsame stanowisko wyraża wyrok I SA/Wr 48/22 – Wyrok WSA we Wrocławiu z 29 września 2022 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):

W myśl art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Z treści art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tego podatku zwolniona.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Z art. 4 pkt 1 tejże ustawy wynika natomiast, że:

W myśl art. 5 cyt. ustawy:

Art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych statuuje, że:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych

Niezależnie jednak od powyższego, ustawodawca przewidział w art. 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych szereg zwolnień przedmiotowych z zakresu tego podatku.

Stosownie do art. 9 pkt 1 ww. ustawy:

Pkt 6 tegoż przepisu stanowi natomiast, że:

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie obejmuje swoim zakresem definicji walut obcych, w celu jej ustalenia koniecznym jest więc, aby sięgnąć do ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (t. .j. Dz. U. z 2022 r. poz. 309).

Art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy Prawo dewizowe stanowi, że:

Z art. 2 ust. 1 pkt 13 tejże ustawy wynika natomiast, że:

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że prowadzą Państwo działalność kantorową w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 19 w zw. z art. 11 ust. 1 ustawy Prawo dewizowe. W ramach działalności kantorowej m.in. skupują Państwo w drodze zawarcia umowy sprzedaży od klientów niebędących podatnikami podatku od towarów i usług ani niedziałających jako podatnik podatku od towarów i usług monety będące poza krajem (poza Rzeczpospolitą Polską) prawnym środkiem płatniczym, w szczególności dolary amerykańskie, dolary kanadyjskie, dolary australijskie, euro, funty brytyjskie, czy krugerrandy (monety bite w RPA). Powyższe monety są wykonane ze złota dewizowego w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 13 Prawa dewizowego. W umowach sprzedaży zawieranych z klientami występują Państwo jako kupujący. Do zawarcia transakcji dochodzi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także w momencie zawarcia transakcji rzeczy będące przedmiotem transakcji znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Państwa zdaniem, opisane umowy sprzedaży korzystają ze zwolnienia na mocy art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.

Na tle tak przedstawionego zdarzenia stwierdzić należy, że w tej sprawie kwestia do rozstrzygnięcia sprowadza się do kwestii, czy można uznać czynności, które Państwo wykonują za sprzedaż (skup) walut obcych, czy też raczej za skup złota dewizowego.

Z treści wniosku wynika, że skupują Państwo monety wykonane ze złota dewizowego. Ustawa Prawo dewizowe wyraźnie różnicuje pojęcia „waluty obce” i „złoto dewizowe”. Pod pojęciem „złoto dewizowe” ustawodawca zawarł także monety bite po 1850 r. Skoro skupowane przez Państwa monety wykonane są ze złota dewizowego, to zgodnie z przywołanymi przepisami nie mogą być zaliczane do tzw. walut obcych, o których mowa w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Nie można więc zgodzić się z Państwem, że opisana we wniosku umowa sprzedaży monet korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Pomimo bowiem pełnionej przez wymienione we wniosku monety także roli środków płatniczych w wybranych krajach, za przeważającą należy jednak uznać cechę wykonania danej monety ze złota dewizowego, co czyni ją przede wszystkim złotem dewizowym w rozumieniu ustawy Prawo dewizowe, nie zaś walutami obcymi. Z tego względu ciąży na Państwu obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z nabywaniem monet ze złota dewizowego, każdorazowo, kiedy kwota zakupu przekroczy wartość 1000 zł.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Przedmiotem interpretacji – zgodnie ze wskazaniem zawartym w treści pytania – jest prawo do zwolnienia określone przepisem art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do przywołanego orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wskazujemy, że orzeczenia wydawane są w indywidualnych sprawach, a zatem orzeczenie to nie może być podstawą dla rozstrzygnięcia w Państwa sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacji podatkowej. Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.