Temat interpretacji

Czy zawarcie umowy o wspólnej inwestycji podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r., poz. 800, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 28 czerwca 2018 r. (data wpływu 04 lipca 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy o wspólnej inwestycji jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 lipca 2018 r., wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy o wspólnej inwestycji.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W 2007 r. Wnioskodawczyni razem z matką dokonała wspólnej inwestycji w fundusz inwestycyjny. Zainwestowane środki pochodziły głównie ze spadku, a pieniądze z inwestycji mają w przyszłości zostać przeznaczone na wspólną nieruchomość nabytą w drodze dziedziczenia.

Wspólny rejestr w funduszu mogły otworzyć wyłącznie małżeństwa. Założenie osobnych rejestrów wiązałoby się z poniesieniem dodatkowych kosztów prowizja za otwarcie rejestru malała wraz ze wzrostem deponowanej na rejestrze kwoty. Fundusz przewidywał cenzus kwoty, od której można było otworzyć rejestr, i samodzielnie Wnioskodawczyni nie spełniałaby tego wymogu.

Wobec powyższego Wnioskodawczyni zawarła z matką umowę o wspólnej inwestycji, w której ustaliły, że:

1. Rejestr funduszu zostanie otwarty na nazwisko Wnioskodawczyni.
2. Na rejestr funduszu zostaną wpłacone pieniądze należące do Wnioskodawczyni i do jej matki.
3. Pieniądze wpłacone przez matkę Wnioskodawczyni na rejestr funduszu nie przechodzą na własność Wnioskodawczyni. Pieniądze te w dalszym ciągu pozostają własnością matki Wnioskodawczyni.
4. Wnioskodawczyni nie ma prawa samodzielnie rozporządzać pieniędzmi swojej matki wpłaconymi na rejestr funduszu. Każdorazowa dyspozycja w tym zakresie musi być wcześniej uzgodniona z matką Wnioskodawczyni.
5. Opłaty i wszelkie koszty związane z prowadzeniem rejestru ponoszone są wspólnie przez Wnioskodawczynię i jej matkę proporcjonalnie do wysokości zainwestowanych pieniędzy.
6. Ryzyko związane z inwestycją ponoszone jest proporcjonalnie do kwoty wpłaconych pieniędzy. Wnioskodawczyni nie ma obowiązku zwrotu pieniędzy będących równowartością kwoty wpłaconej na rejestr uczestnictwa przez jej matkę po wypłaceniu środków z funduszu inwestycyjnego kwota ta będzie powiększona o wypracowany przez fundusz zysk lub pomniejszona o poniesiona stratę.
7. W momencie otwarcia rejestru funduszu inwestycyjnego matka Wnioskodawczyni zostanie ustanowiona pełnomocnikiem z pełnym zakresem umocowania. W stosunkach pomiędzy Wnioskodawczynią a jej matką zostanie to uznane za swego rodzaju fikcję prawną wymuszoną przez warunki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym. W stosunkach pomiędzy Wnioskodawczynią a jej matką w zakresie pieniędzy wpłaconych na rejestr funduszu traktują się one wzajemnie jak dwóch właścicieli środków zgromadzonych na jednym rejestrze.
8. Wszystkie czynności wykonywane przez Wnioskodawczynię względem funduszu inwestycyjnego Wnioskodawczyni wykonuje zarówno w imieniu własnym, jak i swojej matki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy zawarta pomiędzy Wnioskodawczynią a jej matką umowa o wspólnej inwestycji podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, umowa o wspólnym inwestowaniu, którą Wnioskodawczyni zawarła ze swoją matką, nie jest żadną z umów wymienionych w przepisie art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z czym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności cywilnoprawne wymienione w przepisach art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) i j) ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2007 r., nr 68, poz. 450), tj. odpowiednio umowa pożyczki i umowa depozytu nieprawidłowego, nie mogą być uznane za tożsame z umową o wspólnym inwestowaniu, którą Wnioskodawczyni zawarła ze swoją matką.

Zgodnie z treścią przepisu art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2007 r., nr 80, poz. 538, ze zm.), przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Z powyższego wynika, że elementami przedmiotowo istotnymi umowy pożyczki są zobowiązania do przeniesienia własności przedmiotu umowy, możliwość swobodnego dysponowania przedmiotem umowy przez biorącego pożyczkę oraz obowiązek zwrotu przedmiotu umowy. Bez któregokolwiek z tych elementów nie dochodzi do zawarcia umowy pożyczki.

W przypadku umowy o wspólnym inwestowaniu, którą Wnioskodawczyni zawarła ze swoją matką, po pierwsze nigdy nie doszło do powstania zobowiązania przeniesienia własności przedmiotu umowy, tak samo jak nigdy nie doszło do faktycznego przeniesienia własności przedmiotu umowy. Jednym z podstawowych założeń zawartej między nimi umowy było to, że własność pieniędzy należących do matki Wnioskodawczyni nie przechodzi na Wnioskodawczynię. Po drugie, zgodnie z postanowieniami zawartej umowy o wspólnej inwestycji Wnioskodawczyni nie może swobodnie dysponować pieniędzmi będącymi własnością jej matki na każdorazową dyspozycję dla funduszu inwestycyjnego w zakresie pieniędzy będących własnością matki Wnioskodawczyni, Wnioskodawczyni musi uzyskać jej zgodę.

Po trzecie, już sam cel umowy o wspólnym inwestowaniu wymusza uznanie, że nie ma obowiązku zwracania matce Wnioskodawczyni pieniędzy w tej samej ilości, w jakiej zdeponowała je na rejestrze funduszu inwestycyjnego. Inwestowanie w fundusz inwestycyjny wiąże się z możliwością zarobienia pieniędzy, jak również z ryzykiem ich utraty, również w całości. Wnioskodawczyni i jej matka zdecydowały się to ryzyko ponosić, proporcjonalnie do kwoty zainwestowanych pieniędzy. Ponadto zobowiązały się wspólnie ponosić wszelkie opłaty i koszty związane z otwarciem i prowadzeniem rachunku w funduszu inwestycyjnym proporcjonalnie do kwoty zainwestowanych pieniędzy. Mając na uwadze powyższe, nie można uznać, że umowa o wspólnym inwestowaniu zawarta między Wnioskodawczynią a jej matką, jest tożsama z umową pożyczki.

Zgodnie z treścią art. 845 Kodeksu cywilnego, jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności, wynika że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.

O tym, czy umowa kreuje stosunek prawny depozytu nieprawidłowego decydują przepisy szczególne, umowa stron lub okoliczności. Nie można domniemywać umowy depozytu nieprawidłowego. Umowa depozytu nieprawidłowego ma na celu równomierne zaspokojenie interesu obu stron umowy składający nie ponosi ryzyka utraty pieniędzy, a przechowawca uzyskuje prawo rozporządzania tymi pieniędzmi według swojego uznania, czyli nabywa ich własność, co stanowi jeden z elementów umowy pożyczki w ramach stosunku depozytu nieprawidłowego.

W umowie o wspólnym inwestowaniu, którą zawarła Wnioskodawczyni ze swoją matką, ryzyko utraty pieniędzy wynika już z samego celu zawarcia tej umowy. Inwestowanie w fundusze inwestycyjne daje możliwość zarobienia pieniędzy, ale również zawsze niesie ze sobą ryzyko ich utraty. Zawierając umowę o wspólnym inwestowaniu, Wnioskodawczyni razem ze swoją matką zgodziły się ponosić to ryzyko proporcjonalnie do zainwestowanej kwoty. Jeżeli chodzi o możliwość swobodnego rozporządzania pieniędzmi, to postanowienia zawartej umowy o wspólnym inwestowaniu również ją wykluczają. Podobnie jak możliwość przeniesienia własności pieniędzy, na co Wnioskodawczyni zwróciła uwagę pisząc o zawartej umowie o wspólnym inwestowaniu w kontekście umowy pożyczki. Biorąc pod uwagę powyższe, nie można utożsamić zawartej między Wnioskodawczynią a jej matką umowy o wspólnym inwestowaniu z umową depozytu nieprawidłowego.

Według Wnioskodawczyni, zawarta między Wnioskodawczynią a jej matką umowa o wspólnym inwestowaniu należy do grupy tzw. umów nienazwanych, nie zawiera elementów istotnych którejkolwiek czynności cywilnoprawnej wymienionej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i jako taka nie może zostać włączona do katalogu czynności cywilnoprawnych zawartego w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Rzeczowy katalog jest katalogiem zamkniętym, zawiera enumeratywne wyliczenie czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i nie może zostać rozszerzony o czynność w nim niewymienioną.

Tym samym należy uznać, że umowa zawarta między Wnioskodawczynią a jej matką jest umową odmienną od czynności wymienionych w przepisie art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Biorąc pod uwagę powyższe, zawarta między Wnioskodawczynią a jej matką umowa o wspólnym inwestowaniu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie tego Wnioskodawczyni przywołała kilka interpretacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawczyni.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoja aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-001 Szczecin, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postepowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydana w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisów prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej