Temat interpretacji

Jakie są skutki podatkowe podziału spółki przez wydzielenie?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 31 lipca 2015 r. (wpływ do Biura 5 sierpnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych podziału spółki przez wydzielenie jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 sierpnia 2015 r. wpłynął do Biura wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych podziału spółki przez wydzielenie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce (dalej: Wnioskodawca lub Spółka przejmująca). Spółka przejmująca będzie głównym udziałowcem innej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, mającej siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz podlegającej w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (dalej: Spółka dzielona). Oprócz Spółki przejmującej udziałowcem Spółki dzielonej będzie jeszcze przynajmniej jeden inny podmiot (dalej: Wspólnik Mniejszościowy).

W związku z planowanym rozdzieleniem dwóch różnych rodzajów działalności, prowadzonych dotychczas w ramach Spółki dzielonej, do odrębnych podmiotów, nastąpi podział Spółki dzielonej. Podział nastąpi w trybie przewidzianym w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych (dalej: KSH), tj. w drodze podziału przez wydzielenie (przeniesienie części majątku Spółki dzielonej na Spółkę przejmującą). W efekcie planowanego podziału Wspólnik Mniejszościowy obejmie co najmniej jeden nowo wyemitowany udział w Spółce przejmującej. Wnioskodawca natomiast, nie obejmie jakichkolwiek nowych udziałów, bowiem będzie jednocześnie Spółką przejmującą, nie może zatem wyemitować nowych udziałów samemu sobie (wynika to z zakazu obejmowania udziałów własnych art. 200 KSH).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku podziałem Spółki dzielonej, Spółka przejmująca będzie zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka przejmująca nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z czynnościami przedstawionymi w opisie zdarzenia przyszłego, tj. podziałem Spółki dzielonej.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 626, ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona)
4. umowy darowizny w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona)
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.

Zgodnie natomiast z art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4.

Wnioskodawca chciałby wskazać, iż ustawodawca wymieniając w treści art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych poszczególne czynności cywilnoprawne, stworzył ich zamknięty katalog. W konsekwencji, wyłącznie czynności cywilnoprawne wymienione w treści wspomnianego przepisu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych mogą podlegać opodatkowaniu. Tym samym nie jest dopuszczalne objęcie zakresem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych innych niż wymienione we wspomnianym przepisie czynności.

W odniesieniu do powyższych regulacji należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają czynności zawarcia umowy spółki oraz zmiany umowy spółki. Tym niemniej czynności rozumiane jako zmiana umowy spółki w świetle ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zostały określone w treści art. 1 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle ww. regulacji za zmianę umowy uważa się:

1. przy spółce osobowej wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania;
2. przy spółce kapitałowej podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty;
3. przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego;
4. przeniesienie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim:
   1. rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej, jeżeli jej siedziba nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego,
   2. siedziby spółki kapitałowej, jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego; także wtedy, gdy czynność ta nie powoduje podwyższenia kapitału zakładowego.

Z powyższego przepisu wynika zatem, że do zakresu zmian umowy spółki podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie kwalifikuje się m.in. podział spółek przez wydzielenie, w wyniku którego do Spółki przejmującej przekazywana jest część składników majątku Spółki dzielonej i w związku, z którym zostaje podwyższony kapitał Spółki przejmującej.

Prezentowane przez Wnioskodawcę stanowisko znajduje potwierdzenie w szeregu argumentów, do których zaliczyć można m.in. treść uzasadnienia ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. zmieniającej ustawę o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2008 r., Nr 209, poz. 1319).

W treści wspomnianego uzasadnienia wskazano, iż celem wprowadzanych zmian jest dostosowanie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych do obowiązującego prawa Unii Europejskiej poprzez wdrożenie postanowień dyrektywy Rady nr 2008/7/WE z 12 lutego 2008 r. dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (Dz.Urz, UE L 46 z 21 lutego 2008 r., s. 11, Dyrektywa).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. e) w zw. z art. 4 Dyrektywy, podział spółki stanowi zwolnioną z podatku kapitałowego czynność restrukturyzacyjną. Pogląd ten został podzielony przez krajowego ustawodawcę w treści wspomnianego uzasadnienia, w ramach której wskazał, że w zakresie opodatkowania spółek kapitałowych proponowane zmiany mają charakter precyzujący, mający m.in. na celu zniesienie opodatkowania podziału spółek jako czynności restrukturyzacyjnych w świetle dyrektywy. Przytoczony fragment uzasadnienia nowelizacji wyraźnie potwierdza, że wolą ustawodawcy było wyłączenie z zakresu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych czynności restrukturyzacyjnych, do których niewątpliwie zaliczyć można podział.

Biorąc pod uwagę definicję zmiany umowy spółki, zawartej w art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych za taką zmianę uważa się przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego.

Przed wspomnianą nowelizacją, tj. do 31 grudnia 2008 r., zmiana umowy spółki była definiowana jako: przekształcenie, podział lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki lub podwyższenie kapitału zakładowego. Tym samym, analizując brzmienie definicji zarówno przed, jak i po nowelizacji, z uwagi na skreślenie słowa podział można wyciągnąć wniosek, iż w chwili obecnej, czynność restrukturyzacyjna jaką jest podział, w tym również podział przez wydzielenie, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jakakolwiek inna wykładania treści art. 1 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych po nowelizacji stałaby w oczywistej sprzeczności z założeniem racjonalności ustawodawcy oraz zasadą prymatu wykładni językowej w procesie stosowania prawa podatkowego.

Za takim wnioskiem przemawia również wykładnia systemowa, wynikająca z przyjętej przez ustawodawcę systematyki Kodeksu Spółek Handlowych. Podział, jako odrębny rodzaj czynności prawnych, został w KSH wyraźnie opisany w przepisach Działu II Podział spółek, Tytułu IV Łączenie, podział i przekształcenie spółek, podczas gdy łączenie spółek zostało opisane w Dziale I tego tytułu, a przekształcenia spółek w Dziale III tegoż samego tytułu. Odrębne traktowanie czynności prawnej jaką jest podział spółki od czynności prawnych polegających na łączeniu i przekształceniu wyraźnie wskazuje, że intencją ustawodawcy było wyłączenie podziału z katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca przywołał szereg interpretacji indywidualnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 odstąpiono od oceny prawnej stanowiska Wnioskodawcy.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 667 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach