skutki podatkowe nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa - Interpretacja - IBPBII/1/436-261/12/AŻ

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 22.10.2012, sygn. IBPBII/1/436-261/12/AŻ, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

skutki podatkowe nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 lipca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 23 lipca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 23 sierpnia 2012 r. i 12 października 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 lipca 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W dniu 23 sierpnia 2012 r. ww. wniosek został uzupełniony poprzez stwierdzenie, iż Wnioskodawca oczekuje interpretacji wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Jako, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 01 października 2012 r. znak: IBPB II/1/436-261/12/AŻ wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano w dniu 12 października 2012 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Firma podjęła decyzje o zakupie młyna jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa z równoczesnym przejęciem pracowników. Sprzedający prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży paliw płynnych przy użyciu dystrybutorów. Drugą działalnością jest przemiał zbóż i sprzedaż mąki. Młyn jest częścią przedsiębiorstwa wyodrębnioną organizacyjnie i zatrudnia pracowników o określonych w młynarstwie kwalifikacjach. Młyn pozostaje w stanie produkcyjnym. Kupujący będzie kontynuował działalność.

Sprzedający jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Kupujący jest również podatnikiem podatku od towarów i usług oraz prowadzi działalność w zakresie przemiału zbóż.

Przedmiotem transakcji jest wyodrębnione organizacyjnie przedsiębiorstwo w stanie zdolności produkcyjnej, w skład którego wchodzą nieruchomości oraz wyposażenie. Zakup ma nastąpić na podstawie aktu notarialnego umowy kupna sprzedaży.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, iż występuje jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą. Działalność jest opodatkowana na zasadach ogólnych. Wnioskodawca będzie osobą nabywającą zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Zbywający i nabywający zorganizowaną część przedsiębiorstwa są podatnikami podatku VAT. Regulacje ustawy o podatku od towarów i usług nie znajdą zastosowania do umowy kupna sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy kupujący nabywając zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% od wartości nieruchomości...

Wnioskodawca w oparciu o art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz art. 2 ust. 27e, art. 6 ust. 1 oraz rozdział 2 ustawy o podatku od towarów i usług uważa, że nie powinien zapłacić podatku od czynności cywilnoprawnych przy zakupie zorganizowanej części przedsiębiorstwa z nieruchomościami.

Wnioskodawca wskazał, iż sprzedawana nieruchomość zgodnie z art. 2 ust. 27e ustawy o podatku od towarów i usług stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa; w tym wypadku stosownie do art. 6 ust. 1 ww. ustawy przepisów ustawy o podatku o podatku od towarów i usług nie stosuje się.

W art. 2 ust. 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ustawodawca przyjął generalną zasadę zwolnienia od podatku, jeżeli choć jedna ze stron transakcji jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Natomiast lit. b) ww. artykułu stanowi, że nawet jeśli strona zwolniona jest z podatku od towarów i usług zwolnienie nie dotyczy sprzedaży nieruchomości lub jej części.

Wnioskodawca wskazał, iż transakcja kupna-sprzedaży będzie odbywać się w ramach działalności gospodarczej. Zwolnienie jest tożsame z pojęciem nie stosuje się (definicja Nowy Słownik Języka Polskiego wydawnictwo PWN Warszawa 2002 r. str. 1299). Zwolnienia zostały ujęte w Rozdziale 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Dlatego zdaniem Wnioskodawcy nie powstaje zobowiązanie podatkowe przy sprzedaży części zorganizowanego przedsiębiorstwa. Ma natomiast zastosowanie przy sprzedaży nieruchomości niebędącej zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa.

Zdaniem Wnioskodawcy wyjątek art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie dotyczy sprzedaży nieruchomości, która jest elementem zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy - jest wyłącznie ocena jego stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostało w dniu 06 września 2012 r. znak: IBPP1/443-789/12/AW postanowienie o umorzeniu postępowania, gdyż Wnioskodawca wskazał, że oczekuje interpretacji wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 ww. ustawy zakresem przedmiotowym ustawy objęte są również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4 oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Zgodnie z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

W przepisach dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji przedsiębiorstwa, czy też zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W tym zakresie należy zatem posłużyć się właściwymi przepisami prawa zawartymi w odrębnych ustawach. Definicję przedsiębiorstwa zawiera art. 551 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie natomiast z art. 552 Kodeksu cywilnego czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo jest więc zespołem składników, na który składają się zarówno rzeczy jak i prawa majątkowe. Umowa sprzedaży przedsiębiorstwa, co do zasady, przenosi własność każdego ze składników przedsiębiorstwa, a więc poszczególnych rzeczy i praw majątkowych.

Na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zbycie/nabycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa traktowane jest więc jako zbycie/nabycie poszczególnych jego składników, tj. rzeczy (ruchomych i nieruchomych nieruchomości oraz praw majątkowych).

Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży w myśl powołanej wyżej ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy). Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku, które wynoszą od umowy sprzedaży:

  1. nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym - 2%
  2. innych praw majątkowych - 1%.

O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

W związku z powyższym, czynność cywilnoprawna sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa jako sprzedaż jego poszczególnych składników podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 wymienionej ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

a.opodatkowana podatkiem od towarów i usług,

b.zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

  • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
  • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zaznaczyć należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub z niego zwolniona, z uwzględnieniem wyjątków, o których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca (osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą) planuje zakup zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wnioskodawca wskazał, iż do przedmiotowej umowy sprzedaży nie znajdą zastosowania regulacje ustawy o podatku od towarów i usług (przepisów tej ustawy nie stosuje się do sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa).

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie powinien płacić podatku od czynności cywilnoprawnych przy zakupie zorganizowanej części przedsiębiorstwa z nieruchomościami. Uważa bowiem, iż skoro do sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie stosuje się przepisów ustawy o podatku od towarów usług, to przedmiotowa sprzedaż jest zwolniona z opodatkowania tym podatkiem. W rezultacie zatem - w jego opinii - znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle powyższego zaznaczyć należy, iż zgodnie ze złożonym wnioskiem - w niniejszej interpretacji Organ nie rozstrzyga czy opisana sprzedaż podlega czy też nie podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów usług. Jako element zdarzenia przyszłego Organ przyjął twierdzenie Wnioskodawcy, iż do sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie stosuje się przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Odnosząc się do przedstawionego stanowiska należy zauważyć, iż art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych mówi o opodatkowaniu bądź zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług jednej ze stron z tytułu dokonania konkretnej czynności.

Aby dana czynność (transakcja) korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług musi podlegać regulacjom tej ustawy. Skoro zatem Wnioskodawca wskazał, iż do sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie stosuje się regulacji ustawy o podatku od towarów i usług to oznacza, że czynność ta nie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów usług. Aby bowiem czynność korzystała ze zwolnienia z opodatkowania tym podatkiem musi podlegać regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług. Utożsamianie pojęcia zwolniony z opodatkowania z pojęciem nie stosuje się, jest zatem na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług i w rezultacie na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie do przyjęcia. Są to bowiem terminy, które określają na gruncie ww. ustaw różne (odmienne) sytuacje a tym samym i odmienne uprawnienia.

Skoro ww. czynność nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług jak też nie będzie korzystać ze zwolnienia od tego podatku - bowiem jak twierdzi Wnioskodawca w tym przypadku (w przypadku planowanej transakcji) ustawy o podatku od towarów i usług nie stosuje się - nie znajdzie do niej zastosowania wyłączenie określone w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W konsekwencji zatem sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlegać będzie podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Wnioskodawcy jako na nabywającym ciążyć będzie z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 801 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach