Zakres skutków podatkowych przelewu wierzytelności. - Interpretacja - IPPB2/436-361/12-6/MZ

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 16.11.2012, sygn. IPPB2/436-361/12-6/MZ, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Zakres skutków podatkowych przelewu wierzytelności.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 26.06.2012 r. (data wpływu 01.08.2012 r.) uzupełnionym pismami na wezwania: z dnia 11.10.2012 r. Nr IPPB2/436-361/12-2/MZ oraz z dnia 30.10.2012 r. Nr IPPB2/436-361/12-4/MZ o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przelewu wierzytelności - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 01.08.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przelewu wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca spółka prawa handlowego mająca siedzibę w Finlandii ma zamiar zawrzeć ze Spółką mającą siedzibę w Polsce (D. Sp. z o.o.) umowę cesji wierzytelności. Cedentem ma być spółka D., cesjonariuszem wnioskodawca. Cedent zobowiązuje się w umowie do przelania na Cesjonariusza wierzytelności o łącznej wartości 1.212,229,99 zł.

Wierzytelność przysługuje cedentowi wobec spółki I. w likwidacji z siedzibą w P.. Przenoszona wierzytelność wynika z niezapłaconych faktur. W zamian za otrzymaną wierzytelność Cesjonariusz dokona rozliczenia w formie kompensaty należności wzajemnej wymagalnej wobec Cedenta z tytułu umowy pożyczki w łącznej wysokości 1.212,229,99 zł. Cedent zostanie w tym zakresie zwolniony z długu przez Cesjonariusza.

Wszystkie trzy spółki, tj. wnioskodawca, Cedent oraz dłużnik przenoszonej wierzytelności są powiązane kapitałowo. Udział kapitałowy w dwóch ostatnich należy wyłącznie do wnioskodawcy.

Pismem z dnia 11.10.2012 r. Nr IPPB2/436-361/12-2/MZ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

  • Uzupełnienie zdarzenia przyszłego w zakresie wskazania:
    • na podstawie jakiej czynności cywilnoprawnej nastąpi przelew wierzytelności na Wnioskodawcę,
    • czy prawa majątkowe stanowiące przedmiot niniejszego wniosku będą wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy też na terytorium innego państwa,
    • miejsca zawarcia powyższej umowy.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie informując, iż:

  • Przelew wierzytelności na Wnioskodawcę nastąpi na zasadzie umowy sprzedaży wierzytelności.
  • Prawa majątkowe, tj. przenoszona wierzytelność przysługuje wobec dłużnika mającego siedzibę w Polsce, jednakże w wyniku cesji tej wierzytelności zmieni się wierzyciel, którym zostanie wnioskodawca. Zgodnie z polskim prawem świadczenie pieniężne powinno (w przypadku braku jego uregulowania w umowie) zostać spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela (art. 454 § 1 k.c.), stąd należy uznać, iż prawo majątkowe wykonywane będzie poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy taka czynność w formie przelewu wierzytelności jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

  • Jeśli tak to czy stawka tego podatku będzie wynosić 1%...
  • Czy czynności zwolnienia z długu Cedenta (wynikającego z pożyczki) będzie opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn...

    Niniejsze interpretacja dotyczy pytania nr 1 i 2, w zakresie pytania nr 3 w dniu 16.10.2012 r. zostało wydane postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania Nr IPPB2/436-530/12-2/MZ.

    Zdaniem Wnioskodawcy, taka czynność prawna będzie opodatkowana 1% podatkiem od czynności cywilnoprawnych ustalanym w odniesieniu do wartości przenoszonej wierzytelności. Można bowiem mówić o sprzedaży wierzytelności, ponieważ w zamian za przenoszoną wierzytelność Cedent otrzymuje świadczenie wzajemne w postaci umorzenia długu z tytułu pożyczki. Podatek może być zapłacony tylko raz, ponieważ jest to jedna czynność cywilnoprawna (umowa sprzedaży). Jednym z elementów sprzedaży jest zapłata ceny. W opisanym przypadku zapłatą ceny jest umorzenie udzielonej Cedentowi przez Cesjonariusza pożyczki, stąd nieuprawnione byłoby traktowanie tego umorzenia jako oddzielnej czynności, dodatkowo opodatkowanej.

    Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i innych praw majątkowych.

    Zgodnie z ust. 2 ww. artykułu ustawy czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są: rzeczy znajdujące się na terenie RP lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce i czynność została dokonana na terytorium RP. Przedmiotem cesji jest wierzytelność przysługująca Cedentowi wobec I. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji z siedzibą w P.. Zapłatą za przelew wierzytelności ma być zwolnienie z długu Cedenta przez Cesjonariusza. Dług wynika z zawartej miedzy stronami pożyczki.

    Nie ma wątpliwości, że przedmiotem cesji wierzytelności jest prawo majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wierzytelność przysługuje podmiotowi mającemu siedzibę w Polsce, dłużnikiem tej wierzytelności jest podmiot mający siedzibę w Polsce. Obie spółki wykonują swoją działalność na terenie RP. Stąd przedmiotem przelewu, zakwalifikowanego z ww. względów jako umowa sprzedaży, są prawa majątkowe wykonywane na terytorium RP. Stawkę podatku ustalono zgodnie z brzmieniem art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

    Zawarta między stronami umowa jest umową dwustronną i wzajemną, z jednej strony tworzy zobowiązanie do przeniesienia wierzytelności, z drugiej strony zobowiązanie do umorzenia zobowiązania przysługującego Cesjonariuszowi względem Cedenta z tytułu umowy pożyczki (zobowiązanie do zwrotu udzielonej Cedentowi pożyczki). Wnioskodawca uważa, iż skoro umowa cesji następuje na podstawie umowy sprzedaży, Cedent nie będzie zobligowany do zapłaty podatku z tytułu umorzenia jego zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki. Jeżeli opodatkowujemy tą czynność, wówczas cała umowa cesji wierzytelności, nie może być traktowana jako umowa sprzedaży (odpada bowiem jej istotny element, jakim jest zapłata ceny sprzedaży), odpada zatem możliwość jej opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Z jednej strony będziemy mieli przeniesienie wierzytelności, z drugiej strony darowiznę.

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

    Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 09 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

    1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
    2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
    3. (uchylona),
    4. umowy darowizny w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
    5. umowy dożywocia,
    6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat lub dopłat,
    7. (uchylona),
    8. ustanowienie hipoteki,
    9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
    10. umowy depozytu nieprawidłowego,
    11. umowy spółki;

    Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne ( art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

    Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

    Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

    W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek cesji wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęłaby postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

    Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca spółka prawa handlowego mająca siedzibę w Finlandii ma zamiar zawrzeć ze Spółką mającą siedzibę w Polsce (D. Sp. z o.o.) umowę cesji wierzytelności. Cedentem ma być spółka D., cesjonariuszem wnioskodawca. Cedent zobowiązuje się w umowie do przelania do przelania na Cesjonariusza wierzytelności o łącznej wartości 1.212,229,99 zł. Wierzytelność przysługuje cedentowi wobec spółki I. w likwidacji z siedzibą w P.. Przenoszona wierzytelność wynika z niezapłaconych faktur. W zamian za otrzymaną wierzytelność Cesjonariusz dokona rozliczenia w formie kompensaty należności wzajemnej wymagalnej wobec Cedenta z tytułu umowy pożyczki w łącznej wysokości 1.212,229,99 zł. Cedent zostanie w tym zakresie zwolniony z długu przez Cesjonariusza. Wszystkie trzy spółki, tj. wnioskodawca, Cedent oraz dłużnik przenoszonej wierzytelności są powiązane kapitałowo. Udział kapitałowy w dwóch ostatnich należy wyłącznie do wnioskodawcy. Ponadto z przesłanego uzupełnienia wynika, iż przelew wierzytelności na Wnioskodawcę nastąpi na zasadzie umowy sprzedaży wierzytelności. Prawa majątkowe, tj. przenoszona wierzytelność przysługuje wobec dłużnika mającego siedzibę w Polsce, jednakże w wyniku cesji tej wierzytelności zmieni się wierzyciel, którym zostanie wnioskodawca. Zgodnie z polskim prawem świadczenie pieniężne powinno (w przypadku braku jego uregulowania w umowie) zostać spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela (art. 454 § 1 k.c.), stąd należy uznać, iż prawo majątkowe wykonywane będzie poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

    Zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

    1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
    2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

    Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, np. prawo majątkowe podlega wykonywaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostaje zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

    Umowa sprzedaży będzie również podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli prawo majątkowe będące przedmiotem sprzedaży w chwili jej zawarcia podlega wykonywaniu za granicą oraz nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

    Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż sprzedaż wierzytelności nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż jak wskazał Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku prawo majątkowe będzie wykonywane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Należy nadmienić, iż Wnioskodawca posiada siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tym samym nie ma znaczenia miejsce zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności, ponieważ przesłanki muszą być spełnione łącznie.

    Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

    Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

    Wniosek ORD-IN

    Treść w pliku PDF 382 kB

    Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie