Nabycie akcji, dokonane za pośrednictwem firmy inwestycyjnej będzie korzystało ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. ... - Interpretacja - IPPB2/436-387/11-2/MZ

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 12.09.2011, sygn. IPPB2/436-387/11-2/MZ, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Nabycie akcji, dokonane za pośrednictwem firmy inwestycyjnej będzie korzystało ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 31.08.2011 r. (data wpływu 06.09.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie nabycia akcji za pośrednictwem firmy inwestycyjnej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 06.09.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie nabycia akcji za pośrednictwem firmy inwestycyjnej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

D. S.A. (dalej: Spółka) planuje nabycie od miasta (dalej Miasto) akcji spółki S. S.A. z siedzibą w W. (dalej: S.), stanowiących do 85% kapitału zakładowego tej spółki. W tym celu Spółka wzięła udział w negocjacjach z Miastem dotyczących ewentualnego zakupu akcji S., prowadzonych na podstawie publicznego zaproszenia.

Publiczne zaproszenie do negocjacji w sprawie zakupu akcji S. zostało ogłoszone przez Miasto w dziennikach w dniu 11 lutego 2011 roku, zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 3 ustawy z 30 sierpnia 1996 roku o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 roku Nr 171, poz. 1397, z późn. zm.), w związku z art. 12 ust. 2 ustawy z 20 grudnia 1996 roku o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2011 roku Nr 45 poz. 236) oraz stosownie do treści rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lutego 2009 roku w sprawie szczegółowego trybu zbywania akcji Skarbu Państwa (Dz. U. z 2009 roku Nr 34, poz. 264, z późn. zm.), a także na podstawie Uchwały Rady miasta z dnia 7 czerwca 2004 roku w sprawie zasad zbywania przez Prezydenta miasta akcji lub udziałów.

Zgodnie z treścią powyższych regulacji, akcje spółek komunalnych należących do Miasta mogą być zbywane zasadniczo wyłącznie w trybie publicznym (oferty, przetargi, aukcje publiczne, negocjacje podjęte na podstawie publicznego zaproszenia etc.) lub na rynku regulowanym. Z kolei zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t.j. Dz.U. z 2010 r., Nr 211 poz.1384 z późn. zm.) (dalej Ustawa o Obrocie Instrumentami Finansowymi) dokonywanie oferty publicznej i zbywanie papierów wartościowych na podstawie tej oferty wymaga pośrednictwa firmy inwestycyjnej.

Należy podkreślić, że publiczne zaproszenia do negocjacji przez Miasto (tj. zaproszenie do negocjacji zainteresowanych podmiotów m.in. poprzez ogłoszenie w prasie adresowane do nieoznaczonego kręgu adresatów), mieści się w zakresie pojęcia oferty publicznej w rozumieniu art. 3 pkt 5 Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi. Wspomniany przepis definiując pojęcie oferty publicznej odwołuje się z kolei do definicji wynikającej z art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, zgodnie z którą Ofertą publiczną jest udostępnianie, co najmniej 100 osobom lub nieoznaczonemu adresatowi, w dowolnej formie i w dowolny sposób, informacji o papierach wartościowych i warunkach dotyczących ich nabycia, stanowiących dostateczną podstawę do podjęcia decyzji o odpłatnym nabyciu tych papierów wartościowych.

W celu realizacji powyższych wymogów prawnych (wynikających z przepisów reglamentujących prawnie dopuszczalne formy sprzedaży akcji spółek należących do Miasta) oraz Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi, Miasto zawarło z Domem Maklerskim S.A. (dalej Dom Maklerski) stosowną umowę pośrednictwa (dalej Umowa Pośrednictwa), umożliwiającą skuteczne formalno-prawne przeprowadzenie przedmiotowej transakcji zbycia akcji S.

Postanowienia Umowy Pośrednictwa odwołują się bezpośrednio do wspomnianego powyżej art. 19 ust. 1 pkt 2 Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi. W ramach tej umowy, Dom Maklerski zobowiązał się na rzecz Miasta (sprzedającego) do pośrednictwa w proponowaniu przez Miasto nabycia akcji S. oraz ich zbywaniu w wyniku tej propozycji, w zakresie wskazanym w umowie (§ 2 pkt 2 Umowy Pośrednictwa). Pośrednictwo to w myśl Umowy Pośrednictwa obejmuje m.in. następujące działania dokonywane w imieniu Miasta:

  1. udostępnienie teasera (tj. memorandum inwestycyjnego o S.) potencjalnym inwestorom, przekazanego Domowi Maklerskiemu przez Miasto.
  2. wydanie odcinka zbiorowego akcji nabywcy wyłonionemu przez Miasto.

W celu umożliwienia Domowi Maklerskiemu realizacji zadań przewidzianych w ramach Umowy Pośrednictwa, Miasto udzieliło Domowi Maklerskiemu stosownego pełnomocnictwa.

W Preambule Umowy Pośrednictwa, Dom Maklerski potwierdził, że jest firmą inwestycyjną, w rozumieniu art. 3 pkt 33 Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi oraz, że prowadzi działalność inwestycyjną i świadczy usługi inwestycyjne oraz usługi dodatkowe w rozumieniu Dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych, a w rozumieniu Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi prowadzi działalność maklerską, na podstawie zezwolenia Komisji Papierów Wartościowych i Giełd (obecnie Komisja Nadzoru Finansowego).

W wyniku przedmiotowych negocjacji w sprawie sprzedaży akcji S., Miasto wybrało ofertę Spółki i w dniu 26 lipca 2011 r. strony podpisały Przedwstępną Warunkową Umowę Sprzedaży Akcji S. (dalej Umowa Warunkowa).

Z uwagi na dość skomplikowany i złożony proces realizacji przedmiotowej transakcji, Spółka rozważa również ze swojej strony możliwość skorzystania przy nabyciu akcji S. z pośrednictwa podmiotu prowadzącego działalność maklerską (najprawdopodobniej również Domu Maklerskiego). Na podstawie dotychczasowych wstępnych rozmów z Domem Maklerskim, Spółka ustaliła prawdopodobny zakres czynności, jakie mogłyby być wykonywane w związku z nabyciem akcji za ich pośrednictwem. Powyższe czynności obejmowałyby przede wszystkim:

  • zawarcie przez Spółkę z Domem Maklerskim umowy o świadczenie usług maklerskich (w rozumieniu art. 73 Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi), której przedmiotem będzie wykonanie zlecenia nabycia akcji S. (i) w imieniu i na rachunek Spółki (jako nabywcy), lub (ii) w imieniu własnym Domu Maklerskiego na rachunek Spółki;
  • złożenie Domowi Maklerskiemu przez Spółkę zlecenia nabycia akcji S. na rzecz Spółki,
  • udzielenie Domowi Maklerskiemu przez Spółkę, na podstawie zawartej umowy, pełnomocnictwa do działania przy nabyciu akcji S. (i) w imieniu i na rachunek Spółki (jako nabywcy) lub (ii) w imieniu własnym Domu Maklerskiego na rachunek Spółki oraz realizacja uprawnień Domu Maklerskiego wynikających z takiego pełnomocnictwa;
  • wystawienie potwierdzenia dokonania transakcji przez Dom Maklerski na rzecz Spółki.

Dodatkowo, Dom Maklerski może być zaangażowany w czynności pomocnicze bezpośrednio związane z umową sprzedaży akcji, na przykład takie jak:

  • wydanie z depozytu odcinka zbiorowego akcji S. na rzecz Spółki,
  • pośrednictwo w zapłacie ceny za nabycie akcji przez Spółkę (np. dokonanie rozliczenia transakcji za pośrednictwem powierniczego rachunku bankowego);
  • wsparcie w przygotowaniu dokumentacji transakcji (np. przyjmowanie/przekazywanie oświadczeń stron), itp.

Za swoje usługi Dom Maklerski otrzymałby od Spółki wynagrodzenie.

Należy podkreślić, że wszelkie dotychczasowe porozumienia zawarte bezpośrednio między Spółką a Miastem (w tym podpisana Umowa Warunkowa) nie skutkowały sprzedażą akcji S. W chwili obecnej Spółka oczekuje na sfinalizowanie analizowanej transakcji i podpisanie ostatecznej umowy nabycia akcji S., przy założeniu, że zostaną spełnione warunki wynikające z Umowy Warunkowej.

Umowa w wyniku której nastąpi sprzedaż akcji, jak wskazano powyżej, zostanie podpisana przy udziale Domu Maklerskiego, który będzie w niej uczestniczył:

  1. z upoważnienia Miasta wynikającego z Umowy Pośrednictwa, a potencjalnie również
  2. z upoważnienia Spółki, na podstawie umowy o świadczenie usług maklerskich zawartej pomiędzy Spółką a Domem Maklerskim (w kształcie opisanym powyżej).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

W związku z opisanym zdarzeniem przyszłym, Spółka chciałaby uzyskać wyjaśnienie w zakresie następujących kwestii:

  1. Czy planowana transakcja nabycia przez Spółkę od Miasta akcji S., przeprowadzana za obligatoryjnym pośrednictwem firmy inwestycyjnej na rzecz Miasta (Domu Maklerskiego, wykonującego czynności pośrednictwa przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego), będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) Ustawy o PCC, w sytuacji gdy Spółka nie zdecyduje się ostatecznie na skorzystanie przy nabyciu akcji S. z usług Domu Maklerskiego (w kształcie zaprezentowanym w opisie zdarzenie przyszłego)...
  2. Czy planowana transakcja nabycia przez Spółkę od Miasta akcji S., przeprowadzana za obligatoryjnym pośrednictwem firmy inwestycyjnej na rzecz Miasta (Domu Maklerskiego, wykonującego czynności pośrednictwa przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego), będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) Ustawy o PCC, w sytuacji skorzystania przez Spółkę przy nabyciu akcji S. z usług Domu Maklerskiego (w kształcie zaprezentowanym w opisie zdarzenie przyszłego)...

Zdaniem Wnioskodawcy

PYTANIE 1

W myśl art. 9 pkt 9 lit b) Ustawy o PCC, zwalnia się od podatku od czynności cywilnoprawnych sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi dokonywaną za pośrednictwem firm inwestycyjnych lub zagranicznych firm inwestycyjnych w rozumieniu przepisów Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi.

Analiza językowa treści wskazanego przepisu prowadzi do wniosku, że dla zastosowania zawartego w nim zwolnienia konieczne jest łączne spełnienie poniższych warunków:

  1. przeprowadzana transakcja powinna mieć charakter sprzedaży,
  2. transakcja musi dotyczyć praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi,
  3. transakcja powinna być dokonana za pośrednictwem podmiotu posiadającego status firmy inwestycyjnej lub zagranicznej firmy inwestycyjnej w rozumieniu przepisów Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi.

W konsekwencji, aby stwierdzić czy rozważana transakcja nabycia akcji S. przez Spółkę będzie mogła korzystać ze zwolnienia z PCC należy ustalić, czy:

  1. Akcje S. mogą być zaklasyfikowane jako instrumenty finansowe w rozumieniu Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi;
  2. Dom Maklerski zaangażowany w nabycie akcji S. może zostać uznany za firmę inwestycyjną lub zagraniczną firmę inwestycyjną na gruncie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi; oraz czy
  3. Sprzedaż akcji S. zostanie dokonana za pośrednictwem Domu Maklerskiego.

W dalszej części wniosku Spółka przedstawia analizę potwierdzającą spełnienie w niniejszym przypadku każdego z powyższych warunków.

Ad. (i)

W ocenie Spółki, w przedmiotowej sprawie pierwsza z wyżej wymienionych przesłanek jest niewątpliwie spełniona. Wynika to z faktu, iż zgodnie z art. 3 pkt 1 lit. a) w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 1 Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi, akcje są zaliczone do kategorii instrumentów finansowych w rozumieniu tej ustawy. Tym samym akcje S. zaliczają się jednoznacznie do kategorii praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi w rozumieniu art. 9 pkt 9 lit b) Ustawy o PCC.

Ad. (ii)

Kolejną przesłanką warunkującą zwolnienie transakcji z przedmiotowego podatku jest wymóg, aby transakcja była przeprowadzona za pośrednictwem firmy inwestycyjnej lub zagranicznej firmy inwestycyjnej, w rozumieniu Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt 33 Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi, przez firmę inwestycyjną rozumie się dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską, zagraniczną firmę inwestycyjną prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczną osobę prawną z siedzibą na terytorium państwa należącego do OECD lub WTO, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską.

W rozpatrywanym przypadku, Dom Maklerski jest podmiotem posiadającym zezwolenie na prowadzenie działalności maklerskiej wydane przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd (organem nadzoru nad Domem maklerskim jest obecnie Komisja Nadzoru Finansowego) i realizującym w praktyce swoje uprawnienia w tym zakresie.

W konsekwencji, nie ulega wątpliwości, że Dom Maklerski powinien być zaklasyfikowany jako firma inwestycyjna dla potrzeb Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi, do której z kolei odwołuje się art. 9 pkt 9 lit. b) Ustawy o PCC.

Ad. (iii)

Przepisy Ustawy o PCC nie definiują pojęcia sprzedaży za pośrednictwem firmy inwestycyjnej. W tym zakresie należy zatem odwołać się w pierwszej kolejności do treści Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi, do której odsyła analizowany art. 9 pkt 9 lit. b) Ustawy o PCC.

Ustawa o Obrocie Instrumentami Finansowymi, co prawda również nie definiuje bezpośrednio pojęcia pośrednictwa, ale określa m.in. kiedy tego rodzaju zaangażowanie firm inwestycyjnych w transakcje ma prawnie obowiązkowy charakter.

Należy podkreślić, że akcje S. są zbywane przez Miasto w drodze oferty publicznej w rozumieniu przepisów Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi. Taka forma sprzedaży wynika z regulacji wiążących Miasto, reglamentujących prawnie dopuszczalne sposoby prowadzenia prywatyzacji spółek komunalnych, do jakich zalicza się m.in. S. (regulacje te Spółka wskazała powyżej, w opisie zdarzenia przyszłego). Jednocześnie zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 2 Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi, dokonywanie oferty publicznej i zbywanie papierów wartościowych na podstawie tej oferty, () wymaga pośrednictwa firmy inwestycyjnej. Tym samym uczestnictwo firmy inwestycyjnej (tu: Domu Maklerskiego) przy realizacji transakcji zbycia akcji oferowanych w ramach oferty publicznej (tu: zbycie przez Miasto Akcji S.), ma charakter obligatoryjny, co wynika bezpośrednio z treści powołanego przepisu Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi.

Mając na względzie przedstawione uwarunkowania, dla efektywnego przeprowadzenia transakcji sprzedaży udziałów S. przez Miasto niezbędne było zaangażowanie podmiotu trzeciego posiadającego status firmy inwestycyjnej (tj. bez włączenia takiego podmiotu do transakcji w charakterze pośrednika, nie mogłaby ona zostać w ogóle skutecznie przeprowadzona). W przedmiotowej sprawie doszło do zaangażowania dla potrzeb realizacji transakcji podmiotu posiadającego wskazany status Domu Maklerskiego (w ramach Umowy Pośrednictwa, którą Miasto podpisało z tym podmiotem).

Warto dodać, że Ustawa o Obrocie Instrumentami Finansowymi określa charakter uczestnictwa firmy inwestycyjnej w transakcji zawieranej na podstawie oferty publicznej jako pośrednictwo, nie precyzując przy tym na czym konkretnie miałoby ono polegać.

W związku z brakiem ustawowej definicji terminu pośrednictwo zarówno na gruncie Ustawy o PCC, jak również Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi, w celu interpretacji jego znaczenia należy odnieść się do jego potocznego rozumienia opartego na definicji zawartej w słowniku języka polskiego.

Zgodnie z definicją zawartą w słowniku języka PWN (wyd. PWN 1998), przez pośrednictwo należy rozumieć:

  1. działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwianie jakichś spraw dotyczących obu stron,
  2. występowanie w roli łącznika,
  3. załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami.

W ocenie Spółki, zaangażowanie Domu Maklerskiego w analizowaną transakcję na podstawie Umowy Pośrednictwa polegające na (i) uczestnictwie w pozyskiwaniu potencjalnych kontrahentów na akcje S. dla Miasta oraz (ii) uczestnictwie w przeprowadzeniu samej transakcji, upoważnia do zakwalifikowania działań Domu Maklerskiego w ramach transakcji do kategorii pośrednictwa.

Ponadto należy wskazać, że w zakresie interpretacji pojęcia pośrednictwo funkcjonuje dość jednolita i ugruntowana praktyka organów podatkowych. Zgodnie z wykładnią organów podatkowych (o tożsamej treści w większości z interpretacji podatkowych dotyczących analizowanej tematyki), pośrednictwo przy zawieraniu umowy sprzedaży akcji ma miejsce w sytuacji, gdy firma inwestycyjna prowadząca działalność maklerską uczestniczy przy dokonywaniu tejże umowy (przykładowo interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 stycznia 2011 r., sygn. IPPB2/436-479/10-2/MZ).

Jak wykazała Spółka, Dom Maklerski uczestniczy w transakcji na mocy stosunku prawnego łączącego go z Miastem (Umowy Pośrednictwa), a jego udział w praktyce warunkuje jej skuteczne przeprowadzenie przez Miasto. Tym samym należy uznać, że działania Domu Maklerskiego w przedmiotowej transakcji wyczerpują znamiona pośrednictwa w przedmiotowej transakcji w rozumieniu art. 9 pkt 9 lit. b) Ustawy o PCC.

Dodatkowo warto podkreślić, że art. 9 pkt 9 lit. b) Ustawy o PCC odwołuje się do pojęcia sprzedaży za pośrednictwem firm inwestycyjnych, nie wskazując przy tym na rzecz której ze stron transakcji sprzedaży (tj. sprzedawcy czy nabywcy) tego rodzaju pośrednictwo powinno być realizowane. W praktyce pośrednictwo to z natury rzeczy będzie zasadniczo dotyczyć obu stron transakcji, niezależnie od faktu, czy z prawnego punktu widzenia pośrednik działa na rzecz i z upoważnienia jednej, czy też obu ze stron (tj. z czyjej inicjatywy i przez kogo został zaangażowany pośrednik). W tym kontekście dla rozstrzygnięcia przedmiotowej kwestii bez znaczenia pozostawałaby okoliczność, że Dom Maklerski zostałby zaangażowany do transakcji sprzedaży akcji S. (w charakterze pośrednika) przez Miasto (zbywcę), a nie przez Spółkę (będącą potencjalnym nabywcą tychże akcji).

PYTANIE 2

Na wstępie Spółka pragnie podkreślić, że w zakresie przedmiotowego pytania zachowują aktualność wszystkie uwagi i komentarze przedstawione w uzasadnianiu stanowiska Spółki w zakresie Pytania 1.

W przypadku skorzystania przy nabyciu akcji S. z usług maklerskich Domu Maklerskiego, nie tylko przez Miasto (zbywcę), ale również przez nabywającą akcje Spółkę (w kształcie zaprezentowanym w opisie zdarzenie przyszłego), spełnienie przesłanki sprzedaży za pośrednictwem firmy inwestycyjnej, o której mowa w art. 9 pkt 9 lit. b) Ustawy o PCC, byłoby w ocenie Spółki jednoznaczne.

W analizowanym przypadku Dom Maklerski uczestniczyłby bowiem aktywnie w przeprowadzeniu transakcji sprzedaży akcji S. zarówno:

  1. po stronie zbywcy (Miasta) na mocy stosunku prawnego łączącego go z Miastem (Umowy Pośrednictwa), jak również
  2. po stronie nabywcy (Spółki) na mocy stosunku prawnego łączącego go ze Spółką (umowy o świadczenie usług maklerskich i wystawionych na jej podstawie pełnomocnictw, które byłby w praktyce realizowane przy zawieraniu umowy sprzedaży akcji S.).

W związku z przedstawionym we wniosku zakresem czynność do jakich Dom Maklerski zobowiązałby się, zarówno na rzecz Miasta jak i Spółki, w ocenie Spółki nie można mieć wątpliwości, że transakcja sprzedaży akcji S. zostałaby wówczas dokonana za pośrednictwem Domu Maklerskiego. Działalność Domu Maklerskiego polegałaby w przedmiotowym przypadku na pośrednictwie w zawarciu umowy sprzedaży akcji zarówno na rzecz nabywcy jak i zbywcy tych akcji, która to czynność korzystałaby z tego względu ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na mocy art. 9 pkt 9 lit. b) Ustawy o PCC.

Zdaniem Spółki, powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie również w interpretacjach organów podatkowych. W tym zakresie Spółka pragnie odwołać się do interpretacji, w których organy podatkowe w analogicznych sprawach (tj. przy analogicznym zakresie i formie prawnej zaangażowania domów maklerskich w transakcje z upoważnienie nabywcy i/lub zbywcy papierów wartościowych) potwierdziły, że mamy do czynienia z pośrednictwem domu maklerskiego przy sprzedaży, a tym samym, że istnieje możliwość zastosowania zwolnienia danej transakcji z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) Ustawy o PCC. Można tu wskazać na następujące rozstrzygnięcia:

  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 lipca 2011 r. (sygn. IPPB2/436-209/11-2/MZ);
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 maja 2011 r. (sygn. ILPB2/436-39/11-4/MK);
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 stycznia 2011 r. (sygn. IPPB2/436-479/10-2/MZ);
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 stycznia 2011 r. (sygn. IPPB2/436-442/10-2/MZ);

Mając na względzie powyższe, Spółka wnosi jak na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2010 r., Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Według art. 3 ust. 1 pkt 1 i art. 4 pkt 1 ustawy obowiązek podatkowy z tytułu umowy sprzedaży powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnych i ciąży przy umowie sprzedaży na kupującym.

W myśl art. 9 pkt 9 ww. ustawy zwalnia się od podatku sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi:

  1. firmom inwestycyjnym oraz zagranicznym firmom inwestycyjnym,
  2. dokonywaną za pośrednictwem firm inwestycyjnych lub zagranicznych firm inwestycyjnych,
  3. dokonywaną w ramach obrotu zorganizowanego,
  4. dokonywaną poza obrotem zorganizowanym przez firmy inwestycyjne oraz zagraniczne firny inwestycyjne, jeżeli prawa te zostały nabyte przez te firmy w ramach obrotu zorganizowanego - w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z późn. zm.).

Na podstawie art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na rzecz kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. W powołanym przepisie jest mowa tylko o rzeczach podmiotach materialnych (art. 45 Kodeksu Cywilnego), jednakże zgodnie z art. 555 Kodeksu Cywilnego przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz praw. Ustawa Kodeks Cywilny nie zawiera w tym przedmiocie wyłączeń w odniesieniu do sprzedaży praw wynikających z papierów wartościowych.

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 ze zm.), instrumentami finansowymi są papiery wartościowe. Natomiast art. 3 pkt 1 lit. a) ww. ustawy stanowi, że papierami wartościowymi są: akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego.

Zgodnie z art. 3 pkt 33 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi ilekroć w ustawie jest mowa o firmie inwestycyjnej - rozumie się przez to dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską, zagraniczną firmę inwestycyjną prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczną osobę prawną z siedzibą na terytorium państwa należącego do OECD lub WTO, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską.

Stosownie do treści art. 3 pkt 9 ww. ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o obrocie zorganizowanym rozumie się przez to obrót papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi dokonywany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na rynku regulowanym albo w alternatywnym systemie obrotu.

W związku z powyższym za sprzedaż papierów wartościowych, także w rozumieniu art. 9 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, należy uznać umowę zobowiązującą jedną stronę czynności do przeniesienia praw wynikających z papierów wartościowych (ewentualnie także innych czynności - np. wydania papierów wartościowych istniejących w formie dokumentów), a drugą stroną do zapłaty ceny (ewentualnie także innych czynności - np. odbioru papierów wartościowych istniejących w formie dokumentów).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż D. S.A. (dalej: Spółka) planuje nabycie od miasta stołecznego W. (dalej Miasto) akcji spółki S. S.A. z siedzibą w W. (dalej: S.), stanowiących do 85% kapitału zakładowego tej spółki. W celu realizacji wymogów prawnych (wynikających z przepisów reglamentujących prawnie dopuszczalne formy sprzedaży akcji spółek należących do Miasta) oraz Ustawy o Obrocie Instrumentami Finansowymi, Miasto zawarło z Domem Maklerskim S.A. (dalej Dom Maklerski) stosowną umowę pośrednictwa (dalej Umowa Pośrednictwa), umożliwiającą skuteczne formalno-prawne przeprowadzenie przedmiotowej transakcji zbycia akcji S. Umowa w wyniku której nastąpi sprzedaż akcji, jak wskazano powyżej, zostanie podpisana przy udziale Domu Maklerskiego, który będzie w niej uczestniczył: z upoważnienia Miasta wynikającego z Umowy Pośrednictwa, a potencjalnie również z upoważnienia Spółki, na podstawie umowy o świadczenie usług maklerskich zawartej pomiędzy Spółką a Domem Maklerskim (w kształcie opisanym powyżej).

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż sprzedaż akcji to szczególny typ umowy sprzedaży praw majątkowych i wobec tego podlega regulacjom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przy czym, jeżeli dokonywana jest za pośrednictwem określonych podmiotów, wymienionych w art. 9 pkt 9 lit. b) ww. ustawy, to korzysta ze zwolnienia z tego podatku.

Pośrednictwo przy zawieraniu umowy sprzedaży akcji ma miejsce w sytuacji, gdy Firma Inwestycyjna prowadząca działalność maklerską uczestniczy przy dokonywaniu tejże umowy. Pojęcie pośrednictwa obejmuje zatem przykładowo zawarcie umowy przez Firmę Inwestycyjną w imieniu jednej ze stron transakcji, a także czynności maklerskie, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 2 w zw. z pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tj. wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia papierów wartościowych, na rachunek dającego zlecenie.

Reasumując należy stwierdzić, iż w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym zastosowanie znajdzie przepis art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, Spółka w związku z zawarciem planowanej umowy sprzedaży akcji nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji organów podatkowych w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, co do zasady wiążą one w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie