Temat interpretacji

Nabycie nieruchomości w postępowaniu upadłościowym.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015, poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2015 r. (data wpływu 22 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zastosowania wyłączenia z opodatkowania jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zastosowania wyłączenia z opodatkowania.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierz nabyć od Syndyka Masy Upadłości zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w skład której wchodzą nieruchomości oraz wyposażenie hotelu. W skład przedsiębiorstwa wchodzą tylko składniki materialne, a sprzedaż prowadzona będzie w ramach postępowania upadłościowego. Hotel, będący przedmiotem sprzedaży, w chwili obecnej jest dzierżawiony przez przyszłego nabywcę i jest w nim prowadzona działalność gospodarcza.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku nabycia od Syndyka w postępowaniu upadłościowym zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w skład którego wchodzą tylko rzeczy materialne, nabywca nie zapłaci podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie w postępowaniu upadłościowym zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w skład którego wchodzą tylko rzeczy materialne, nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 3 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 626) podatkowi temu podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
   
   
   1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
   2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
   3. (uchylona),
   4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
   5. umowy dożywocia,
   6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
   7. (uchylona),
   8. ustanowienie hipoteki,
   9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
   10. umowy depozytu nieprawidłowego,
   11. umowy spółki;
2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Z kolei jak stanowi art. 1 ust. 2 pkt 2 ustawy przepisy ustawy o czynnościach cywilnoprawnych - stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza nabyć od Syndyka Masy Upadłości zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w skład której wchodzą nieruchomości oraz wyposażenie hotelu. W skład przedsiębiorstwa wchodzą tylko składniki materialne, a sprzedaż prowadzona będzie w ramach postępowania upadłościowego. Hotel, będący przedmiotem sprzedaży, w chwili obecnej jest dzierżawiony przez przyszłego nabywcę i jest w nim prowadzona działalność gospodarcza.

W związku z powyższym wskazać należy, że stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, a zgodnie z art. 4 pkt 1 przy umowie sprzedaży ciąży on na kupującym. Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży, stanowi co wynika z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Z kolei stawka podatku określona została w art. 7. Zgodnie z jego ust. 1 pkt 1 lit. a) od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym wynosi ona 2 %.

W ustawie przewidziane zostały jednak sytuacje, w których dokonanie czynności cywilnoprawnej co do zasady podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego. Ich katalog zawarty został w art. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Stosownie do pkt 3 ww. przepisu nie podlegają podatkowi umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym. Zacytowany przepis stanowi wyjątek od ogólnej zasady opodatkowania umów sprzedaży, wobec czego należy go interpretować zgodnie z jego literalnym brzmieniem.

Wyjaśnić więc należy, że postępowania egzekucyjne oraz upadłościowe, o których mowa wyżej, to postępowania regulowane przepisami: ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2014 r., poz. 1619 z późn. zm.), ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 101 z późn. zm.), ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2015 r., poz. 233) oraz wydanych do nich rozporządzeń wykonawczych.

Ponadto z przepisu tego wynika, że wyłączono z opodatkowania sprzedaż w tym trybie wszelkich rzeczy, tj. ruchomych i nieruchomości, bez względu na ich wartość. Natomiast w przypadku dokonywania w tym trybie sprzedaży praw majątkowych czynność taka nie podlega wyłączeniu z opodatkowania. Wyjaśnić więc należy, że przez pojęcie rzeczy należy rozumieć, zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121), tylko przedmioty materialne. Rzeczy dzielą się na rzeczy ruchome i nieruchome. Kodeks cywilny w art. 46 precyzuje, że nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków (lokale mieszkalne), jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. W związku z tym, że Kodeks cywilny nie zawiera definicji rzeczy ruchomych, przyjmuje się, że rzeczami ruchomymi są przedmioty materialne nie będące nieruchomościami.

W kontekście opisanego zdarzenia przyszłego wskazać również należy, że przez zwrot umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu upadłościowym należy rozumieć wyłącznie sprzedaż rzeczy uregulowaną przepisami art. 306 - 330 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.

Ustawa ta, zgodnie z brzmieniem art. 1 ust. 1, reguluje m.in. zasady wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli od niewypłacalnych dłużników będących przedsiębiorcami oraz skutki ogłoszenia upadłości. W myśl jej art. 185 ust. 1 upadłym jest ten, wobec kogo wydano postanowienie o ogłoszeniu upadłości.

Zgodnie z art. 61 i art. 62 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. W skład masy upadłości wchodzi majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego. W skład masy upadłości nie wchodzi mienie wymienione w art. 63-67 ww. ustawy.

W myśl art. 156 ust. 1 ww. ustawy, syndyka powołuje się w razie ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego.

Zgodnie z art. 311 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze - likwidacja masy upadłości dokonuje się przez sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego w całości lub jego zorganizowanych części, sprzedaż nieruchomości i ruchomości, przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego i wykonanie innych jego praw majątkowych wchodzących w skład masy upadłości albo ich zbycie.

Sprzedaż dokonywana w postępowaniu upadłościowym należy do sposobów likwidacji masy upadłości i stosownie do art. 313 ust. 1 ww. ustawy ma skutki sprzedaży egzekucyjnej.

W świetle przedstawionych wyjaśnień oraz zacytowanych przepisów prawa stwierdzić należy, że umowę sprzedaży, na podstawie której dojdzie do nabycia przez Wnioskodawcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w skład której wchodzą tylko składniki materialne, uznać należy za czynność, o której mowa w art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a w konsekwencji wyłączoną z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy