Przyjmując za Wnioskodawcą, że czynność będzie potraktowana przez pożyczkodawcę jako usługa udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi... - Interpretacja - IPPB2/4514-184/15-4/LS

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 20.07.2015, sygn. IPPB2/4514-184/15-4/LS, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Przyjmując za Wnioskodawcą, że czynność będzie potraktowana przez pożyczkodawcę jako usługa udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielenia kredytów lub pożyczek, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, powyższa czynność będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W przeciwnym wypadku umowa pożyczki będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 maja 2015 r. (data wpływu 15 maja 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 9 lipca 2015 r. (data nadania 10 lipca 2015 r., data wpływu 13 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką prawa polskiego. Spółka należy do G. Group, międzynarodowej zintegrowanej grupy deweloperskiej oraz wyspecjalizowanego zarządcy funduszu inwestycyjnego zarządzającym aktywami o wartości ponad 17.8 bilionów . Grupa G. działa w branży nieruchomości posiada, buduje i zarządza powierzchniami logistycznymi i biznesowymi w całej Europie kontynentalnej, Wielkiej Brytanii, regionie Azji Pacyficznej, Ameryki Północnej oraz Brazylii. G. posiada swoje biura w Chinach, Honkongu, Japonii, Nowej Zelandii i Australii, gdzie jest największą grupą z sektora nieruchomości notowaną na Australijskiej Giełdzie (ASX).

Wnioskodawca planuje zaciągnąć oprocentowaną pożyczkę lub oprocentowane pożyczki od spółki P.Sp. z o.o. należącej do Grupy G. (dalej: Pożyczkodawca) celem finansowania swojej bieżącej działalności oraz planowanych inwestycji. Pożyczkodawca nie jest wspólnikiem w spółce będącej Wnioskodawcą. Czynność polegająca na udzielaniu pożyczek/pożyczki będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej Pożyczkodawcy, która na moment opisanego zdarzenia będzie obejmować w szczególności działalność finansową (PKD 64.9 Pozostała finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych). Będzie to zasadniczy przedmiot działalności gospodarczej Pożyczkodawcy.

Wskazany rodzaj działalności gospodarczej PKD 64.9 Pozostała finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych wskazana będzie również, na moment opisanego zdarzenia, w umowie spółki Pożyczkodawcy. Pożyczkodawca będzie prowadził przedmiotową działalność gospodarczą w celu osiągnięcia zysku w postaci odsetek od przedmiotowych pożyczek.

Pożyczkodawca na moment zawarcia umowy pożyczki (umów pożyczek) z Wnioskodawcą będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Jednocześnie, Wnioskodawca wskazał, że z analogicznym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej występuje jednocześnie Pożyczkodawca. Z uwagi na jednolitość stanów faktycznych (wnioskodawcy są stronami tej samej/tych samych transakcji). Wnioskodawca wnosi o wydanie spójnych interpretacji indywidualnych w obu sprawach.

Pismem z dnia 9 lipca 2015 r. (data nadania 10 lipca 2015 r. data wpływu 13 lipca 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek. W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że złożony Wniosek dotyczy jedynie podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC). Wnioskodawca nie oczekuje wydania interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług (dalej: VAT").

Wnioskodawca zauważa, że przedmiotowy Wniosek dotyczy zdarzenia przyszłego, w ramach którego Spółki planują zaciągnąć oprocentowaną pożyczkę lub oprocentowane pożyczki od spółki P. Sp. z o.o. (dalej: Pożyczkodawca) celem finansowania swojej bieżącej działalności oraz planowanych inwestycji.

Skutki podatkowe przedmiotowych transakcji na gruncie podatku PCC dla Spółek są jednakże skorelowane z ich traktowaniem na gruncie ustawy o podatku VAT z punktu widzenia Pożyczkodawcy.

Jeśli bowiem przynajmniej jedna ze stron danej umowy pożyczki jest opodatkowana podatkiem VAT albo jest z tego podatku zwolniona, przedmiotowa umowa pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC.

Wnioskodawca jednocześnie wskazał, że Pożyczkodawca złożył do tut. Organu stosowny wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego w zakresie VAT odnoszący się do przedmiotowego zdarzenia przyszłego w związku ze swoją sytuacją prawnopodatkową oraz uzyskał w tym zakresie interpretację pozytywną o sygn. IPPP1/4512-409/15-5/KR (z dnia 17 czerwca 2015 r.), w której potwierdzono, iż działalność polegająca na udzielaniu przez Pożyczkodawcę pożyczek stanowić będzie usługi wchodzące w zakres czynności opodatkowanych podatkiem VAT zgodnie z ustawą o VAT, a jednocześnie podlegające zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 48 ustawy o VAT.

Wnioskodawca zaznaczył, że Spółki pragnąc działać w charakterze pożyczkobiorców w ramach planowanych transakcji, wystąpiły o wydanie interpretacji indywidualnej na gruncie podatku PCC wnosząc o potwierdzenie, że udzielenie na ich rzecz przez Pożyczkodawcę pożyczki/pożyczek, będzie czynnością niepodlegającą obowiązkowi podatkowemu w zakresie PCC i tym samym na Spółkach (jako pożyczkobiorcach) nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w zakresie PCC.

Dodatkowo Wnioskodawca wskazał, że:

  • zawarcie umów dot. pożyczek będących przedmiotem Wniosków, nastąpi w ten sposób, że dana umowa podpisywana będzie przez dwie osoby reprezentujące danego Wnioskodawcę, z których jedna dokona podpisania umowy za granicą (w Luksemburgu), a druga w Polsce; tak samo nastąpi podpisanie umowy przez Pożyczkodawcę,
  • środki pieniężne będące przedmiotem tych pożyczek, w chwili ich udzielania znajdować się będą na terenie Polski.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy udzielenie na rzecz Wnioskodawcy przez Pożyczkodawcę pożyczki/pożyczek, zgodnie z treścią art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, będzie czynnością niepodlegającą obowiązkowi podatkowemu w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) i tym samym na Wnioskodawcy (jako pożyczkobiorcy) nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w zakresie PCC...

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie na jego rzecz przez Pożyczkodawcę pożyczki/pożyczek, zgodnie z treścią art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, będzie czynnością niepodlegającą obowiązkowi podatkowemu w zakresie PCC i tym samym na Wnioskodawcy (jako pożyczkobiorcy) nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w zakresie PCC.

Wnioskodawca podniósł, że zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o PCC, opodatkowaniu PCC podlegają czynności cywilnoprawne w formie umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

W świetle art. 1 ust. 4 pkt 1 ustawy o PCC, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki, co do zasady, podlega opodatkowaniu PCC.

Niemniej jednak, w ustawie o PCC przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym tej ustawy jest wyłączona z opodatkowania. Mianowicie, zgodnie z art. 2 pkt 4 tej samej ustawy, nie podlegają PCC czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tych czynności jest: (i) opodatkowana podatkiem od towarów i usług albo (ii) jest z tego podatku zwolniona (z określonymi wyjątkami wskazanymi w ustawie, które jednakże nie dotyczą umowy pożyczki).

Tym samym, jeśli przynajmniej jedna ze stron danej umowy pożyczki jest opodatkowana podatkiem VAT albo jest z tego podatku zwolniona, przedmiotowa umowa pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC zgodnie z regulacją cytowaną wyżej.

W ocenie Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę stan faktyczny będący przedmiotem niniejszego wniosku, należy uznać, że jeżeli Pożyczkodawca z tytułu przedmiotowej umowy (umów) pożyczki zawartej z Wnioskodawcą, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT nawet jeśli w myśl przepisów ustawy o VAT będzie z tego podatku zwolniony na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w PCC.

Wnioskodawca wskazał, że w celu określenia, czy dane świadczenie w przedmiotowym stanie faktycznym umowa pożyczki podlega opodatkowaniu VAT lub jest zwolnione z opodatkowania tym podatkiem) należy ustalić:

  1. czy jest ono objęte zakresem przedmiotowym przepisów ustawy o VAT, oraz
  2. czy podmiot dokonujący danego świadczenia tu Pożyczkodawca występuje w tej sytuacji w charakterze podatnika VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w świetle art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Na podstawie art. 8 ust. 1 tej samej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  • przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  • zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  • świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powołanych przepisów wynika, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o VAT, o ile spełnione są następujące warunki:

  • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu, którego świadczona jest usługa, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
  • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Zdaniem Wnioskodawcy należy podkreślić, że, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, wskazane powyżej warunki winny być spełnione łącznie. Dana czynność podlega przy tym opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za określoną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Istota umowy pożyczki uregulowana została w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Wnioskodawca zaznaczył, że we wskazanym na wstępie stanie faktycznym będącym przedmiotem niniejszego wniosku, Wnioskodawca planuje zaciągnąć oprocentowaną pożyczkę lub oprocentowane pożyczki od Pożyczkodawcy. Pożyczki te będą mieć charakter odpłatny, w związku z czym Pożyczkodawca otrzyma od Wnioskodawcy stosowne wynagrodzenie w postaci oprocentowania przedmiotowych pożyczek.

Wnioskodawca wskazał, że w zakresie udzielania pożyczek niewątpliwie będzie mieć zatem miejsce świadczenie wykonane przez Pożyczkodawcę na rzecz Spółki, polegające na udostępnieniu kapitału Pożyczkodawcy w zamian za wynagrodzeniem w postaci odsetek.

Czynność udzielania pożyczek w zamian za wynagrodzenie stanowić będzie zatem odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu VAT.

Wnioskodawca wskazał, że dla rozstrzygnięcia kwestii, czy świadczenie polegające na udzielaniu oprocentowanych pożyczek podlega opodatkowaniu VAT, niezbędne jest jednocześnie ustalenie, czy udzielając pożyczek Pożyczkodawca będzie działał w charakterze podatnika VAT w tym zakresie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych, przy czym przez towary zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT należy rozumieć m.in. rzeczy, w tym niewątpliwie pieniądze stanowiące w istocie rzeczy sui generis oznaczone co do gatunku.

W ocenie Wnioskodawcy takie sformułowanie definicji działalności gospodarczej jednoznacznie wskazuje, że w zamyśle ustawodawcy jakiekolwiek wykorzystywanie przez podatników VAT majątku rzeczowego (w tym pieniędzy):

  • w sposób ciągły;
  • w celu uzyskiwania z tego tytułu dochodu w jakiejkolwiek postaci (np. w postaci odsetek od udzielonego kapitału)

stanowi niewątpliwie działalność gospodarczą.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z brzmieniem cytowanych regulacji, należy uznać, że w przypadku podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, udzielanie przez nie odpłatnych pożyczek polegające na udostępnieniu kapitału na rzecz innego podmiotu stanowi element prowadzonej przez nie działalności gospodarczej, podlegającej opodatkowaniu VAT.

Wnioskodawca wskazał, że stanowisko takie znajduje potwierdzenie w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych. Dla przykładu, już w wyroku z dnia 13 marca 2007 r. (sygn. III SA/Wa 3554/06; orzeczenie prawomocne) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozpatrywał sprawę opodatkowania umowy pożyczki. W wyroku tym Sąd stwierdził, że zgodnie z art. 15 ust 2 zdanie drugie (Ustawy o VAT) działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub dóbr niematerialnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. (...) Pieniądze nie zostały wyłączone z majątku, z którego można osiągać stały dochód. Niewątpliwie pieniądze należy zaliczyć do tangible property. W polskim tłumaczeniu dyrektywy użyto zwrotu majątek rzeczowy, co podkreśla rozumienie rzeczy na gruncie prawa polskiego, jako przedmiotów materialnych (art. 45 k.c.), i które to pojęcie rzeczy obejmuje pieniądz polski. Zatem (...) w wyniku analizy art. 4 VI Dyrektywy należy dojść do wniosku, że podatnikiem podatku VAT jest podmiot wykorzystujący majątek rzeczowy (pieniądze) w celu uzyskiwania z tego tytułu stałego dochodu.

Analogicznie wskazał przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 4 lutego 2013 r., (sygn. IPPP1/443-1270/12-2/MP), gdzie organ ten uznał, iż czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. (...) Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. W świetle powyższego, czynność udzielenia pożyczki spełnia definicję usług zawartą w art. 8 ust 1 ustawy, można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia, którym będzie pożyczkobiorca, mogący korzystać z kapitału udostępnionego przez pożyczkodawcę.

Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, należy zatem niewątpliwie identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

Jednocześnie, w oparciu o przedstawiony na wstępie stan faktyczny będący przedmiotem niniejszej wniosku Wnioskodawca wskazał, że celem wykonywania przedmiotowej działalności, Pożyczkodawca będzie wykorzystywał posiadany przez siebie majątek w sposób ciągły i dla celów zarobkowych. W efekcie, mając na uwadze cytowane wyżej przepisy, jak i aktualne stanowiska organów podatkowych i orzecznictwa, należy uznać, że działalność Pożyczkodawcy polegająca na udzielaniu przez niego oprocentowanych pożyczek, stanowić będzie element prowadzonej przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT.

Wnioskodawca zaznaczył, że zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, podstawowa stawka podatku to 22%, przy czym do dnia 31 grudnia 2016 r., zgodnie z art. 146a tej samej ustawy, wynosi ona 23%.

Jednakże, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku. I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W tym miejscu Wnioskodawca wskazał, że usługa (usługi) pożyczki będące przedmiotem niniejszego wniosku, biorąc pod uwagę ich charakter, typ i zakres, mieszczą się w ramach czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w wyniku analizy powołanych przepisów w odniesieniu do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego należy uznać, że planowane przez Wnioskodawcę zaciągnięcie pożyczki (pożyczek) od Pożyczkodawcy będzie stanowić czynności mieszczące się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Z uwagi jednak na fakt, że powyższe usługi mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT będą one korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Oznacza to, że udzielanie przedmiotowych pożyczek stanowić będzie czynności podlegające ustawie o VAT, ale będzie jednocześnie czynnością zwolnioną z tego podatku.

W ocenie Wnioskodawcy stanowisko przedstawione we wniosku znajduje potwierdzenie w ugruntowanej linii interpretacyjnej organów podatkowych oraz judykatury. Zaprezentowane wyżej rozumowanie potwierdzają m.in. następujące orzeczenia i indywidualne interpretacje podatkowe:

  • w myśl wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 lutego 2013 r. (sygn. I FSK 571/12) Spółka udzielając innym podmiotom, w tym podmiotom współpracującym lub powiązanym pożyczek, wykonuje działalność usługową, która mieści się w definicji działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u. i która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, z tym że korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u.
  • zgodnie z wyrokami Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 czerwca 2013 r. (sygn. I FSK 877/12 oraz I FSK 696/12), zysk ze sprzedaży zbywalnych papierów wartościowych, takich jak jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych (udziałów, akcji) nie wynika z czynności o charakterze działalności gospodarczej podlegającej VAT. (...) Inaczej jest natomiast w przypadku pożyczek, które Trybunał uznał za usługi. Takie stanowisko Trybunału spotkało się z aprobatą doktryny. W glosie do wyroku C-77/o1 z dnia 29 kwietnia 2004 r. W. W. stwierdził, że pożyczka bowiem rzeczywiście jest usługą wymaga świadczenia i aktywności po stronie pożyczkodawcy. Główne obowiązki związane z pożyczką przygotowanie środków finansowych, wynegocjowanie i sporządzenie umowy itd. spoczywają zwykle na pożyczkodawcy i jego usługa polegająca na udostępnieniu kapitału powinna podlegać VAT, podobnie jak udzielenie kredytu przez instytucję finansową.
  • Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 8 stycznia 2015 r., sygn. IBPP3/443-1221/14/ASz, stwierdził, iż: (...) stwierdzić należy, że udzielenie przez Wnioskodawcę pożyczki na rzecz innego podmiotu gospodarczego jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak z uwagi na fakt, że powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT - korzystać będzie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Analogicznie wskazują również inne, liczne indywidualne interpretacje podatkowe (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 26 lutego 2015 r., sygn. IBPP2/443-1228/14/KO, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 22 stycznia 2015 r., sygn. IPPP3/443-1184/14-2/JŻ, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 11 marca 2014 r., sygn. ILPP1/443 1117/13-4/NS, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16 stycznia 2014 r., sygn. ILPP2/443-1003/13-5/MN, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16 stycznia 2014 r., sygn. ILPP2/443-1009/13-5/AK).

Mając na uwadze okoliczności i argumenty powołane powyżej i biorąc pod uwagę, że:

  • Pożyczkodawca będzie w związku z udzieloną/udzielonymi na rzecz Wnioskodawcy pożyczką/pożyczkami występował w charakterze podatnika VAT;
  • pożyczka/pożyczki, które mają być udzielone Wnioskodawcy stanowić będzie czynność zwolnioną z opodatkowania VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT,

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że na podstawie art. 2 pkt 4 Ustawy o PCC na Wnioskodawcy nie będzie ciążyć obowiązek podatkowy w zakresie PCC w odniesieniu do tej pożyczki, bowiem jedna ze stron (Pożyczkodawca) tej umowy (umów) pożyczki będzie podatnikiem VAT z tego tytułu.

Wnioskodawca wskazał, że Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w ugruntowanej linii interpretacyjnej organów podatkowych. Zaprezentowane wyżej rozumowanie potwierdzają m.in. następujące interpretacje indywidualne w zakresie braku obowiązku podatkowego w PCC w odniesieniu do pożyczek podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT:

  • w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, z dnia 20 stycznia 2015 r. (sygn. IBPBII/1/436-326/14/MZ) wskazano, że: Jeżeli zatem (...), udzielenie pożyczki przez spółkę X będzie zwolnione z podatku od towarów i usług (...) to na mocy art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie z niego wyłączona. Tym samym Wnioskodawca (pożyczkobiorca) nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu tej umowy.
  • analogiczne stanowisko znajduje się w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, z dnia 16 stycznia 2015 r. (sygn. IBPBII/1/436-324/14/MK): Z cytowanego powyżej przepisu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają takie czynności, w których przynajmniej jedną ze stron z tytułu ich dokonania (dokonania tych czynności) jest opodatkowania podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług (z wyjątkiem określonych czynności, które w przedmiotowej sprawie nie występują). (...) Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług skutkuje bowiem wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jeżeli zatem istotnie (...) czynność udzielenia pożyczki przez SPV będzie zwolnioną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług (...) to na mocy art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie z niego wyłączona. Tym samym Wnioskodawca (pożyczkobiorca) nie będzie w takim przypadku podatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu tej umowy.

Analogicznie wskazują również:

  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, z dnia 15 grudnia 2014 r., sygn. IPTPB2/436-126/14-4/KK,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, z dnia 30 października 2014 r., sygn. IBPBII/1/436-256/14/MZ,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, z dnia 27 marca 2014 r., sygn. ILPB2/436-3/14-4/TR,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, z dnia 17 lutego 2014 r., sygn. ILPB2/436-301/13-2/WS,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, z dnia 29 stycznia 2014 r., sygn. ITPB2/436-216/13/DSZ,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, z dnia 24 stycznia 2014 r., sygn. ILPB2/436-268/13-6/MK,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, z dnia 15 stycznia 2014 r., sygn. ILPB2/436-282/13-2/MK,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, z dnia 15 stycznia 2014 r., sygn. ILPB2/436-279/13-3/MK,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, z dnia 31 grudnia 2013 r., sygn. ILPB2/436-266/13-2/WS,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, z dnia 19 grudnia 2013 r., sygn. ITPB2/436-197/13/TJ,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, z dnia 26 listopada 2013 r., sygn. ITPB2/436-170/13/TJ,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, z dnia 14 listopada 2013 r., sygn. ILPB2/436-217/13-2/TR,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, z dnia 13 listopada 2013 r., sygn. ILPB2/436-213/13-2/WS,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, z dnia 13 września 2013 r., sygn. IPTPB2/436-83/13-2/KK,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, z dnia 29 października 2013 r., sygn. ITPB2/436-153/13/DSZ,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, z dnia 9 września 2013 r., sygn. IPTPB2/436-69/13-5/KK,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, z dnia 9 września 2013 r., sygn. IPTPB2/436-69/13-6/KK,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, z dnia 12 sierpnia 2013 r., sygn. IPTPB2/436-57/13-4/KK.

W związku z powyższym Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska przedstawionego na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy oceny stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki.

W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

  1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa została zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka podlega również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Należy wskazać, że w ustawie przewidziano sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

  1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
  2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
    • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
    • (uchylone),
    • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zaznaczyć jednak należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego oraz uzupełniania wynika, że Wnioskodawca jest spółką prawa polskiego. Spółka należy do G. Group, międzynarodowej zintegrowanej grupy deweloperskiej oraz wyspecjalizowanego zarządcy funduszu inwestycyjnego zarządzającym aktywami o wartości ponad 17.8 bilionów . Grupa G. działa w branży nieruchomości posiada, buduje i zarządza powierzchniami logistycznymi i biznesowymi w całej Europie kontynentalnej, Wielkiej Brytanii, regionie Azji Pacyficznej, Ameryki Północnej oraz Brazylii. G. posiada swoje biura w Chinach, Honkongu, Japonii, Nowej Zelandii i Australii, gdzie jest największą grupą z sektora nieruchomości notowaną na Australijskiej Giełdzie (ASX). Wnioskodawca planuje zaciągnąć oprocentowaną pożyczkę lub oprocentowane pożyczki od spółki P.Sp. z o.o. należącej do Grupy G. (dalej: Pożyczkodawca) celem finansowania swojej bieżącej działalności oraz planowanych inwestycji. Zawarcie umów dotyczących pożyczek, nastąpi w ten sposób, że dana umowa podpisana będzie przez dwie osoby reprezentujące danego Wnioskodawcę, z których jedna dokona podpisania umowy za granicą (w Luksemburgu), a druga w Polsce; tak samo nastąpi podpisanie umowy przez Pożyczkodawcę. Środki pieniężne będące przedmiotem tych pożyczek, w chwili ich udzielania znajdować się będą na terenie Polski.

Pożyczkodawca nie jest wspólnikiem w spółce będącej Wnioskodawcą. Czynność polegająca na udzielaniu pożyczek/pożyczki będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej Pożyczkodawcy, która na moment opisanego zdarzenia będzie obejmować w szczególności działalność finansową (PKD 64.9 Pozostała finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych). Będzie to zasadniczy przedmiot działalności gospodarczej Pożyczkodawcy. Wskazany rodzaj działalności gospodarczej PKD 64.9 Pozostała finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych wskazana będzie również, na moment opisanego zdarzenia, w umowie spółki Pożyczkodawcy. Pożyczkodawca będzie prowadził przedmiotową działalność gospodarczą w celu osiągnięcia zysku w postaci odsetek od przedmiotowych pożyczek. Pożyczkodawca na moment zawarcia umowy pożyczki (umów pożyczek) z Wnioskodawcą będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

Przyjmując za Wnioskodawcą, że czynność będzie potraktowana przez pożyczkodawcę jako usługa udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielenia kredytów lub pożyczek, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, powyższa czynność będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W przeciwnym wypadku umowa pożyczki będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Końcowo odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wskazać należy, że wyroki te dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 390 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie