Temat interpretacji
Czy określone w opisie zdarzenia przyszłego składniki masy majątkowej składające się na działalność inwestycyjną, mające stanowić przedmiot wydzielenia, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych od wartości przekraczającej wartość nominalną udziałów w nowej spółce kapitałowej?
Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 3 października 2017 r. (data wpływu 11 października 2017 r.), uzupełnionym 15 listopada 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych podziału spółki przez wydzielenie jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 11 października 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych podziału spółki przez wydzielenie.
Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 3 listopada 2017 r. znak: 0111-KDIB4.4014.326.2017.1.ASZ, wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 15 listopada 2017 r.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca jest Spółką Akcyjną. Wnioskodawca prowadzi działalność w ramach dwóch wyodrębnionych jednostek organizacyjnych o charakterze operacyjnym: jednostka biznesowa prowadząca działalność zarządzania posiadaną przez spółkę nieruchomością centrum handlowego (dalej Dział nieruchomości) oraz jednostka biznesowa prowadząca działalność inwestycyjną skoncentrowaną na zarządzaniu portfelem instrumentów finansowych zgodnie z przyjętą strategią inwestycyjną, w tym lokowaniu środków finansowych w jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, certyfikaty inwestycyjne, lokaty bankowe, oraz pożyczki, a także w udziały w innych spółkach i w inne papiery wartościowe traktowane jako inwestycje kapitałowe (dalej Dział inwestycji). Każda z jednostek biznesowych prowadzi działalność w wyodrębnionym obszarze biznesowym, który posiada własną specyfikę, m.in. odrębny i całkowicie inny rynek, odrębnych klientów, odrębne otoczenie konkurencyjne, odrębne produkty i przedmioty sprzedaży.
Podstawą funkcjonowania obu jednostek organizacyjnych są wewnętrzne akty korporacyjne przyjmowane poprzez uchwały organów spółki, potwierdzające ich utworzenie w ramach struktury organizacyjnej spółki, w tym m.in. uchwała o utworzeniu jednostek biznesowych (dwóch wyodrębnionych działów Spółki), regulamin organizacyjny Spółki opisujący funkcjonowanie obu jednostek organizacyjnych, regulaminy organizacyjne obu jednostek biznesowych, poszczególne zakresy obowiązków.
Do każdego z działów przypisane są odpowiednie składniki majątkowe (materialne i niematerialne) służące prowadzeniu przypisanej im działalności, w tym do składników majątkowych Działu nieruchomości należą: nieruchomość centrum handlowego, wyposażenie, należności z tytułu umów najmu nieruchomości, wyodrębnione środki pieniężne, pracownicy, a do składników Działu inwestycji należą: sprzęt informatyczny, wyposażenie, należności z tytułu umów posiadanych jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych i umów lokat bankowych, certyfikaty inwestycyjne oraz udziały w innej spółce, wyodrębnione środki pieniężne, dedykowany tej działalności pracownik, prawa i obowiązki wynikające z umowy zawartej z doradcą inwestycyjnym oraz zawartej umowy pożyczki o charakterze inwestycyjnym.
Do obydwu działów zostały również przypisane zobowiązania ich dotyczące, w szczególności zobowiązania handlowe i wobec pracowników lub osób i podmiotów współpracujących.
Spółka realizuje funkcje wsparcia, w szczególności: księgowości i obsługi kadrowo-płacowej, na zasadzie outsourcingu w ramach zawartej umowy z podmiotem zewnętrznym. Koszty te, w zakresie w jakim dotyczą Działu nieruchomości i Działu inwestycji, są alokowane na daną jednostkę biznesową.
Dla celów odrębnej ewidencji przychodów i kosztów obu jednostek biznesowych w księgach rachunkowych Spółki prowadzona jest analityka kont, która pozwala na alokację kosztów i przychodów oraz składników aktywów i pasywów spółki do danej jednostki biznesowej (według przyjętych kluczy podziału kosztów).
Oba działy sporządzają budżety roczne i prowadzą odrębne comiesięczne raportowanie służące celom zarządczym.
Oba działy posiadają odrębne rachunki bankowe.
Obecnie Wnioskodawca rozważa przeprowadzenie zmiany sposobu prowadzenia działalności Spółki, która polegałaby na dokonaniu podziału Spółki poprzez wydzielenie Działu inwestycji i wniesienie go w ramach podziału spółki przez wydzielenie do nowo zawiązanej spółki kapitałowej (dalej Spółka Wydzielona). Przedmiotem działalności Spółki Wydzielonej będzie działalność prowadzona dotychczas przez Dział inwestycji.
Uzasadnieniem podziału jest całkowicie odmienna specyfika działalności obu działów Spółki, sposobu jej prowadzenia, horyzontu czasowego podejmowanych działań oraz sposobu rzeczywistej kontroli (zarówno zarządczej, jak i właścicielskiej) efektywności tych działań.
W związku z podziałem spółka dzielona nie zostanie wykreślona z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego i będzie kontynuowała swoją działalność w oparciu o działalność Działu nieruchomości, jako kontynuację dotychczasowej działalności spółki opartej o posiadaną nieruchomość centrum handlowego.
W uzupełnieniu wniosku wskazano, że składniki majątkowe składające się na działalność inwestycyjną stanowią przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 i 552 ustawy Kodeks cywilny.
Składniki majątkowe składające się na działalność inwestycyjną stanowią wydzielony i wyodrębniony w sposób funkcjonalny, organizacyjny i finansowy zespół składników materialnych i niematerialnych, który może samodzielnie funkcjonować jako odrębne i niezależne przedsiębiorstwo.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy określone w opisie zdarzenia przyszłego składniki masy majątkowej składające się na działalność inwestycyjną, mające stanowić przedmiot wydzielenia, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych od wartości przekraczającej wartość nominalną udziałów w nowej spółce kapitałowej?
Zdaniem Wnioskodawcy, określone w opisie zdarzenia przyszłego składniki masy majątkowej składające się na działalność w zakresie inwestycyjnym, mające stanowić przedmiot wydzielenia, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych od wartości przekraczającej wartość nominalną udziałów w nowej spółce kapitałowej.
Wnioskodawca, przywołując treść art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnej wskazał, że opodatkowaniu podlegają również zmiany wskazanych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a także orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak wyżej wymienione czynności cywilnoprawne. Jak wskazano powyżej, katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że jeżeli dana czynność cywilnoprawna nie została w nim wymieniona, nie podlega ona opodatkowaniu tym podatkiem.
Zdaniem Wnioskodawcy, nie budzi wątpliwości, że podział przez wydzielenie powoduje zawiązanie nowej spółki kapitałowej wraz z jej kapitałem zakładowym, od którego pobrane jest 0,5% podatku od czynności cywilnoprawnych. Nadwyżka majątku przekazanego spółce przekształconej nie podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) i pkt 2 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1150) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy spółki oraz ich zmiany, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Stosownie do art. 1 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się:
- przy spółce osobowej &− wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania;
- przy spółce kapitałowej &− podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty;
- przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej;
- przeniesienie na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa niebędącego państwem
członkowskim:
- rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej, jeżeli jej siedziba nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego,
- siedziby spółki kapitałowej, jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego
&− także wtedy, gdy czynność ta nie powoduje podwyższenia kapitału zakładowego.
Z treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, czyli z chwilą zawarcia umowy spółki lub zmiany tej umowy.
Zgodnie z art. 4 pkt 9 ww. ustawy obowiązek podatkowy ciąży na spółce.
Stosownie do art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1577, ze zm.) podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).
Z powyżej zacytowanych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy spółki oraz zmiany tych umów wyłącznie wymienione w art. 1 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Do zakresu zmian umowy spółki podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie kwalifikują się zatem podziały spółek.
Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Spółka (Wnioskodawca) prowadzi działalność w ramach dwóch wyodrębnionych jednostek organizacyjnych o charakterze operacyjnym: jednostka biznesowa prowadząca działalność zarządzania posiadaną przez spółkę nieruchomością centrum handlowego oraz jednostka biznesowa prowadząca działalność inwestycyjną skoncentrowaną na zarządzaniu portfelem instrumentów finansowych zgodnie z przyjętą strategią inwestycyjną, w tym lokowaniu środków finansowych w jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, certyfikaty inwestycyjne, lokaty bankowe, oraz pożyczki, a także w udziały w innych spółkach i w inne papiery wartościowe traktowane jako inwestycje kapitałowe. Obecnie Wnioskodawca rozważa przeprowadzenie zmiany sposobu prowadzenia działalności Spółki, który polegałby na dokonaniu podziału Spółki poprzez wydzielenie działu inwestycji i wniesienie go w ramach podziału spółki przez wydzielenie do nowo zawiązanej spółki kapitałowej (Spółka Wydzielona). Przedmiotem działalności Spółki Wydzielonej będzie działalność prowadzona dotychczas przez dział inwestycji. W związku z podziałem spółka dzielona nie zostanie wykreślona z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego i będzie kontynuowała swoją działalność w oparciu o działalność działu nieruchomości, jako kontynuację dotychczasowej działalności spółki opartej o posiadaną nieruchomość centrum handlowego.
Zdaniem Wnioskodawcy, określone w opisie zdarzenia przyszłego składniki masy majątkowej składające się na działalność w zakresie inwestycyjnym, mające stanowić przedmiot wydzielenia, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych od wartości przekraczającej wartość nominalną udziałów w nowej spółce kapitałowej.
Należy zauważyć, że w przepisach dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.
Ustawodawca nie odsyła także do posiłkowania się tą definicją zawartą w innych ustawach podatkowych, tj. w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych czy w ustawie o podatku od towarów i usług.
Dlatego też w tym zakresie należy posłużyć się właściwymi przepisami prawa zawartymi w odrębnych ustawach. Definicję przedsiębiorstwa zawiera przepis art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459, ze zm.).
Na mocy tego przepisu przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
- oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
- własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
- prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
- wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
- koncesje, licencje i zezwolenia;
- patenty i inne prawa własności przemysłowej;
- majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
- tajemnice przedsiębiorstwa;
- księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Zgodnie natomiast z art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
W oparciu o powyższą definicję można stwierdzić, iż część aktywów i pasywów przedsiębiorstwa, zdefiniowanego w Kodeksie cywilnym, tworząca niezależną jednostkę gospodarczą zdolną do samodzielnej działalności stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Skoro jak wskazał Wnioskodawca &− opisane we wniosku składniki masy majątkowej składające się na działalność inwestycyjną mające stanowić przedmiot wydzielenia, stanowią wydzielony i wyodrębniony w sposób funkcjonalny, organizacyjny i finansowy zespół składników materialnych i niematerialnych, który może samodzielnie funkcjonować jako odrębne i niezależne przedsiębiorstwo, to tym samym dla celów podatku od czynności cywilnoprawnych przyjąć należy, iż wydzielona część stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Kwestia ta nie ma jednakże znaczenia dla analizowanej sprawy, gdyż opisana czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Odnosząc się więc do kwestii opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nadwyżki majątku przekazanego do spółki nowo zawiązanej, należy zauważyć, że wskazany we wniosku podział spółki przez wydzielenie, przeprowadzony &− jak wynika z opisu &− w ramach procedury przewidzianej przepisem art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
A zatem podwyższenie kapitału zakładowego, które nastąpi na skutek nabycia przez Spółkę Wydzieloną określonych składników majątkowych składających się na działalność inwestycyjną Spółki (Wnioskodawcy) w następstwie dokonanego podziału spółki kapitałowej przez wydzielenie nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
W związku z powyższym nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, zgodnie z którym składniki masy majątkowej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnej od wartości przekraczającej wartość nominalną udziałów w nowej spółce kapitałowej. Jak wskazano bowiem powyżej czynność podwyższenia kapitału zakładowego, która nastąpi w wyniku przeniesienia części majątku Spółki w następstwie dokonanego podziału Spółki przez wydzielenie nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej