Temat interpretacji

Czy dobrowolne umorzenie akcji w spółce akcyjnej podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych ?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 marca 2013 r. (data wpływu 28 marca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 czerwca 2013 r. (data wpływu 24 czerwca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych dobrowolnego umorzenia akcji w spółce - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 marca 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.). Pismem z dnia 11 czerwca 2013 r., nr IPTPB3/423-114/13-2/IR IPTPP2/443-244/13-2/IR PTPB2/436-35/13-2/KK (doręczonym w dniu 14 czerwca 2013 r.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), wezwał Wnioskodawcę do jego uzupełnienia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie wysłano w dniu 11 czerwca 2013 r., natomiast w dniu 24 czerwca 2013 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie (data nadania 19 czerwca 2013 r.).

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) jest częścią Grupy (dalej: Grupa) zajmującej się produkcją opakowań i wyrobów z tworzyw sztucznych. Spółka zamierza prowadzić działalność gospodarczą w zakresie dzierżawy własności intelektualnej i podobnych produktów z wyłączeniem prac chronionych prawem autorskim. Do Grupy należy również Spółka Akcyjna, będąca producentem i dystrybutorem artykułów użytku domowego, m.in. worków na śmieci, ściereczek z mikrofibry, woreczków na mrożonki, torebek do lodu, torebek śniadaniowych, papierów i rękawów do pieczenia, produktów do czyszczenia, świec. 100% udziałów Spółki Akcyjnej należy do spółki z siedzibą w Luksemburgu (dalej: Spółka luksemburska).

Spółka luksemburska zamierza dokonać restrukturyzacji swojej działalności poprzez wniesienie do Spółki akcji Spółki Akcyjnej w zamian za objęcie udziałów Spółki (wymiana udziałów).

W ramach rozpatrywanego scenariusza Spółka przygotowuje się do przyjęcia aportu od Spółki luksemburskiej w formie akcji Spółki Akcyjnej - spółki zamierzają dokonać wymiany udziałów polegającej na wniesieniu akcji Spółki Akcyjnej do Spółki w zamian za objęcie przez Spółkę luksemburską udziałów Spółki w jej podwyższonym kapitale zakładowym. Nominalna wartość udziałów objętych przez Spółkę luksemburską w Spółce w ramach transakcji wymiany udziałów odpowiadać będzie rynkowej wartości akcji Spółki Akcyjnej wniesionych do Spółki. Przy tym Spółka w ramach wymiany udziałów uzyska bezwzględną większość praw głosów w Spółce Akcyjnej. Nie są przewidywane jakiekolwiek dodatkowe wpłaty w gotówce przez Spółkę na rzecz Spółki luksemburskiej z tytułu nabycia akcji Spółki Akcyjnej.

Jednocześnie, Spółka przewiduje, że akcje Spółki Akcyjnej należące do Spółki po wymianie udziałów zostaną w przyszłości umorzone (dojdzie do zbycia akcji należących do Spółki na rzecz Spółki Akcyjnej w celu ich umorzenia - w rozumieniu art. 359 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.; dalej: K.s.h.).

Umorzenie to może zostać dokonane za wynagrodzeniem wypłaconym Spółce w naturze w postaci praw do znaków towarowych (dalej: Znaki Towarowe) należących do Spółki Akcyjnej. Wartość Znaków Towarowych wydawanych Spółce jako wynagrodzenie za dobrowolne umorzenie będzie odpowiadać rynkowej wartości umarzanych akcji Spółki.

Znaki Towarowe w przeważającej części zostały wytworzone przez Spółkę Akcyjną we własnym zakresie w ramach i w związku z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą. Jeden ze Znaków Towarowych został przez Spółkę Akcyjną nabyty w ramach aportu przedsiębiorstwa. Znak ten został ujęty w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ale nie był podatkowo amortyzowany. Obecnie Znaki Towarowe są wykorzystywane przez Spółkę Akcyjną w jej działalności gospodarczej.

Po dokonaniu planowanych czynności restrukturyzacyjnych i nabyciu praw do Znaków Towarowych przez Spółkę, Spółka zamierza je wykorzystywać do prowadzenia działalności gospodarczej i wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

W piśmie z dnia 19 czerwca 2013 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazano, że w zakresie zbycia akcji należących do Spółki na rzecz Spółki Akcyjnej w celu ich umorzenia opisana czynność nie korzysta z wyłączenia określonego w art. 1 ust. 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.). Ponadto, obecnie, i w chwili dokonania czynności polegającej na wymianie udziałów, rzeczywisty ośrodek zarządzania Spółki oraz jej siedziba znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym zostały zadane następujące pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

1. Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, transakcja wymiany udziałów polegająca na wniesieniu przez Spółkę luksemburską akcji Spółki Akcyjnej do Spółki, w zamian za objęcie udziałów Spółki, wypełnia warunki wymiany udziałów z art. 12 ust. 4d ustawy o PDOP i nie będzie powodować powstania przychodu po stronie Spółki - tzn. pozostanie neutralna podatkowo na dzień jej dokonania...
2. Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, transakcja wymiany udziałów polegająca na wniesieniu przez Spółkę luksemburską akcji Spółki Akcyjnej do Spółki w zamian za objęcie udziałów Spółki, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych...
3. Czy transakcja nabycia praw do Znaków Towarowych w ramach wynagrodzenia z tytułu umorzenia dobrowolnego akcji Spółki Akcyjnej należących do Spółki (zbycia akcji Spółki Akcyjnej przez Spółkę w celu ich umorzenia) nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych...
4. Czy Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nabyciem praw do Znaków Towarowych od Spółki Akcyjnej w ramach wynagrodzenia z tytułu umorzenia dobrowolnego akcji Spółki Akcyjnej (zbycia akcji Spółki Akcyjnej przez Spółkę w celu ich umorzenia)...
5. Jak w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w przypadku umorzenia dobrowolnego należących do Spółki akcji Spółki Akcyjnej za wynagrodzeniem w formie rzeczowej, ustalane będą przychody i koszty związane z tym umorzeniem w rozumieniu przepisów ustawy o PDOP...
6. W jaki sposób (według jakich zasad) należy ustalić wartość początkową wartości niematerialnych i prawnych (Znaków Towarowych) nabytych przez Spółkę w ramach dobrowolnego umorzenia akcji Spółki Akcyjnej...

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 3. W pozostałym zakresie wniosek zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, transakcja nabycia praw do Znaków Towarowych, w ramach wynagrodzenia z tytułu umorzenia dobrowolnego akcji Spółki Akcyjnej należących Spółki (zbycia akcji Spółki Akcyjnej przez Spółkę w celu ich umorzenia), nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r., Nr 101, poz. 649 ze zm.), podatkowi podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
2. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
3. umowy pożyczki,
4. (uchylona),
5. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
6. umowy dożywocia,
7. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
8. (uchylona),
9. ustanowienie hipoteki,
10. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
11. umowy depozytu nieprawidłowego,
12. umowy spółki;

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Stosownie do art. 359 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), akcja w spółce akcyjnej może być umorzona między innymi w drodze nabycia akcji przez spółkę (umorzenie dobrowolne). K.s.h. stanowi, że nabycie akcji przez spółkę następuje za wynagrodzeniem. Wysokość wynagrodzenia przysługującego akcjonariuszowi, którego akcje będą nabyte, zostaje określona w uchwale walnego zgromadzenia. Wskazane przepisy nie precyzują jednakże, na podstawie jakiej czynności następuje to nabycie.

Zgodnie z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę, przy czym stosownie do art. 555 powołanej ustawy, przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio, między innymi, do sprzedaży praw majątkowych. Wnioskodawca zauważa, że jednym z elementów przedmiotowo istotnych umowy sprzedaży jest cena, podczas gdy z art. 359 § 2 ustawy - Kodeks spółek handlowych, wynika, że w przypadku nabycia od akcjonariusza akcji przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie.

Termin "wynagrodzenie" nie jest tożsamy z pojęciem cena. W związku z czym, Wnioskodawca stwierdza, że użyty w art. 359 § 2 ww. ustawy termin "wynagrodzenie" świadczy, iż czynność, której przepis ten dotyczy nie stanowi sprzedaży w rozumieniu art. 535 ustawy - Kodeks cywilny.

Biorąc powyższe pod uwagę, Wnioskodawca wskazuje, że instytucja umorzenia akcji w spółce w drodze nabycia akcji przez spółkę jest ściśle związana ze stosunkiem uczestnictwa w spółce i musi wynikać z umowy spółki, tym samym jest to norma o charakterze lex specialis w stosunku do przepisów Kodeksu cywilnego.

Spółka Akcyjna zamierza dokonać nabycia od Spółki części akcji własnych w celu ich umorzenia (umorzenie dobrowolne, za wynagrodzeniem). Wynagrodzenie z tytułu nabycia akcji w celu ich umorzenia zostanie na rzez Spółki uregulowane w naturze (poprzez przeniesienie praw do Znaków Towarowych przysługującego Spółce Akcyjnej).

Zdaniem Wnioskodawcy, ustawodawca, wprowadzając zasadę numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Konsekwentnie, w opinii Wnioskodawcy, uzyskanie wynagrodzenia w naturze przez Spółkę w ramach umowy zbycia akcji Spółki Akcyjnej na jej rzecz w celu ich umorzenia (umorzenie dobrowolne), jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu przedmiotów opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych, nie podlega temu podatkowi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy opisanego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 512 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi