Temat interpretacji

w zakresie skutków podatkowych umorzenia uprzywilejowanych udziałów w kapitale zakładowym I. i zwrot udziałów w kapitale zakładowym przez I. na rzecz H., który będzie miał formę rzeczową w postaci praw przysługujących I. z tytułu Pożyczek

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 oraz art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 11 sierpnia 2016 r. (data wpływu 16 sierpnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umorzenia uprzywilejowanych udziałów w kapitale zakładowym I. i zwrot udziałów w kapitale zakładowym przez I. na rzecz H., który będzie miał formę rzeczową w postaci praw przysługujących I. z tytułu Pożyczek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 sierpnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umorzenia uprzywilejowanych udziałów w kapitale zakładowym I. i zwrot udziałów w kapitale zakładowym przez I. na rzecz H., który będzie miał formę rzeczową w postaci praw przysługujących I. z tytułu Pożyczek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

1. B. Ltd (dalej: B.) będąca spółką prawa brytyjskiego i posiadająca siedzibę w Zjednoczonym Królestwie jest jedynym członkiem H. B.A. (dalej: H.), która jest spółdzielnią prawa holenderskiego mającą siedzibę w Holandii.
2. H. jest jedynym udziałowcem holenderskiej spółki I. B.V. (dalej: I.) mającej siedzibę w Holandii.
3. H. i I. łącznie zwane są dalej: Wnioskodawcami.
4. I. jest jedynym udziałowcem spółki L Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: L) mającej siedzibę na terytorium Polski.
5. Poniżej Wnioskodawcy prezentują schemat odzwierciedlający strukturę opisaną powyżej:
   (...)
6. Wyżej wymienione spółki należą do międzynarodowej Grupy P..
7. Przed 1 stycznia 2015 roku L, jako pożyczkobiorca, został stroną umów pożyczek z I. (dalej: Pożyczki), w drodze:
   
   1. sukcesji generalnej wynikającej z połączenia L ze spółką Y. Sp. z o.o. (spółką przejmowaną), która to spółka uprzednio była stroną umów pożyczek z I. (i) zawartych bezpośrednio z I. bądź (ii) takich, w przypadku których I. stał się pożyczkodawcą Y. Sp. z o.o. w wyniku dokonania szeregu restrukturyzacji zadłużenia w Grupie P. oraz
   2. zawarcia umowy pożyczki z I. w dniu 20 czerwca 2014 roku.
8. Prawem właściwym dla Pożyczek jest prawo angielskie.
9. Obecnie, planowane jest dokonanie zmian w strukturze Grupy P. mających na celu między innymi uproszczenie struktury Grupy P. poprzez zlikwidowanie H. oraz potencjalnie również likwidację I.. Oprócz opisanych poniżej czynności dotyczących udziałów w L oraz Pożyczek, mogą mieć miejsce również określone czynności w zakresie innych praw jednak nie takich, które są związane z udziałami w L oraz z Pożyczkami (w tym w szczególności przeniesienie z I. aktywów w związku z rozważaną likwidacją spółki I.).
10. W konsekwencji powyższych zmian, zmieni się m.in. struktura udziałowa L oraz wierzyciel umów Pożyczek:
    
    1. Krok 1
       
       Krok 1 może zostać przeprowadzony według jednego z dwóch scenariuszy, tj.;
       
       1. Krok 1A: zgodnie z przepisami prawa holenderskiego regulującego kwestie korporacyjne spółek, I. nabędzie swoje uprzywilejowane udziały od H. w celu ich umorzenia. Wynagrodzenie za uprzywilejowane udziały własne I. zostanie uregulowane przez I. w formie rzeczowej poprzez przeniesienie na rzecz H. praw przysługujących I. z tytułu Pożyczek (w tym z tytułu naliczonych i niezapłaconych odsetek z tytułu Pożyczek należnych pożyczkodawcy). Następnie udziały I. zostaną umorzone.
       2. Krok 1B: alternatywnie, zgodnie z przepisami prawa holenderskiego regulującego kwestie korporacyjne spółek, H. dokona umorzenia uprzywilejowanych udziałów w kapitale zakładowym I.. Zwrot udziałów w kapitale zakładowym będzie miał formę rzeczową, tj. na H. zostaną przeniesione prawa przysługujące I. z tytułu Pożyczek (w tym z tytułu naliczonych i niezapłaconych odsetek z tytułu Pożyczek należnych pożyczkodawcy).
    2. Krok 2
       Zgodnie z przepisami prawa holenderskiego regulującego kwestie korporacyjne spółek, I. w oparciu o uchwałę podjętą przez H., dokona na rzecz H. dystrybucji w formie rzeczowej - w postaci udziałów L, w pierwszej kolejności z zysków zatrzymanych (retained earnings reserves) I. (jeżeli na dzień dystrybucji takie wystąpią) a w przypadku gdy okażą się one niewystarczające z kapitałów zapasowych (share premium reserves) I.. Kapitały zapasowe (i) zostały utworzone w przeszłości z nadwyżki wartości emisyjnej ponad wartość nominalną udziałów (agio) oraz (ii) zostaną utworzone w związku z obniżeniem wartości nominalnej udziałów zwykłych.
    3. Krok 3:
       Zgodnie z przepisami prawa holenderskiego regulującego kwestie korporacyjne spółek, rozpocznie się likwidacja H.. W ramach postępowania likwidacyjnego H. dokona, dozwolonej zgodnie z właściwymi przepisami, zaliczki na wydanie likwidacyjne. Wydanie to będzie miało formę rzeczową, której składnikami będą: (i) prawa przysługujące H. z tytułu Pożyczek (w tym z tytułu naliczonych i niezapłaconych odsetek z tytułu Pożyczek należnych pożyczkodawcy), (ii) wszystkie udziały L oraz (iii) wszystkie udziały w I..
11. Kroki 1, 2 i 3 mogą zostać przeprowadzone jednego dnia.
12. Jak zostało wskazane przez Wnioskodawców, podstawą przeprowadzenia poszczególnych kroków będą przepisy w zakresie prawa korporacyjnego regulujące specyficzne transakcje pomiędzy spółką a jej udziałowcem, obowiązujące w kraju siedziby danej spółki, jak również w kraju siedziby udziałowca tej spółki. Zgodnie z przepisami cywilnymi właściwymi dla poszczególnych transakcji, nie mogą one być traktowane jako transakcja sprzedaży, zamiany, darowizny, pożyczki.
13. W wyniku dokonania wyżej opisanych czynności prawnych, w pierwszej kolejności H. (w rezultacie Kroku 1), a ostatecznie B. (w rezultacie Kroku 3) stanie się pożyczkodawcą L w związku z umowami Pożyczek.
14. Dodatkowo, w wyniku dokonania Kroku 2 i Kroku 3, w pierwszej kolejności H. a ostatecznie B. zostanie jedynym udziałowcem L.
15. Należy podkreślić, że dokonanie przedmiotowych czynności prawnych opisanych w Kroku 1 i Kroku 3 doprowadzi tylko do zmiany pożyczkodawcy będącego stroną umów Pożyczek. W szczególności, czynności te nie doprowadzą do zmiany żadnych istotnych warunków umów Pożyczek. Innymi słowy, zgodnie z prawem angielskim, nie dojdzie do zawarcia nowej umowy pożyczki a jedynie do zmiany wierzyciela, tj. (i) z I. na H. (w wyniku Kroku 1) oraz (ii) z H. na B. (w wyniku kroku 3).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawców, zgodnie z którym, opisane w zdarzeniu przyszłym (Krok 1B) umorzenie uprzywilejowanych udziałów w kapitale zakładowym I. i zwrot udziałów w kapitale zakładowym przez I. na rzecz H., który będzie miał formę rzeczową w postaci praw przysługujących I. z tytułu Pożyczek, nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych po stronie H. ani I.?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawców, prawidłowe jest stanowisko zgodnie z którym, opisane w zdarzeniu przyszłym (Krok 1B) umorzenie uprzywilejowanych udziałów w kapitale zakładowym I. i zwrot udziałów w kapitale zakładowym przez I. na rzecz H., który będzie miał formę rzeczową w postaci praw przysługujących I. z tytułu Pożyczek, nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych po stronie H. ani I..

1. Przepisy prawa podatkowego w analizowanej kwestii
   1. Zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych (Ustawa o PCC):
      1. podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne (art. 1 ust. 1 pkt 1):;
         1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych
         2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku;
         3. (uchylona);
         4. umowy darowizny w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy;
         5. umowy dożywocia;
         6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat lub dopłat;
         7. (uchylona);
         8. ustanowienie hipoteki;
         9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności;
         10. umowy depozytu nieprawidłowego;
         11. umowy spółki.
      2. podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania PCC, a także orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3).
2. Szczegółowe uzasadnienie Wnioskodawców
   
   1. Zgodnie z literalnym brzmieniem Ustawy o PCC, niekwestionowanym przez ugruntowaną praktykę organów podatkowych:
      
      1. katalog czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest katalogiem zamkniętym (zasada numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu). Oznacza to, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych mogą podlegać wyłącznie czynności cywilnoprawne w nim wymienione.
      2. Konsekwentnie wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności są inne czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisach Ustawy o PCC, nawet jeśli wywołują w sferze gospodarczej skutki podobne do tych, które wywołują transakcje wymienione w Ustawie o PCC.
   2. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawców, planowana w Kroku 1B transakcja umorzenia uprzywilejowanych udziałów w kapitale zakładowym I. i zwrot udziałów w kapitale zakładowym przez I. na rzecz H., który będzie miał formę rzeczową w postaci praw przysługujących I. z tytułu Pożyczek, jako czynność niewymieniona w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu, nie może podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych. W szczególności uzasadnione jest to następującymi argumentami:
      
      1. Planowana transakcja, przenosząc na grunt przepisów prawa polskiego (biorąc pod uwagę fakt, że zostanie ona przeprowadzona w oparciu o przepisy prawa zagranicznego), wydaje się być najbliższa uregulowanym w przepisach ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1030, ze zm., dalej KSH): przymusowemu umorzeniu udziałów (artykuł 199 § 2 KSH) bądź automatycznemu umorzeniu udziałów (artykuł 199 § 4 KSH).
      2. Katalog czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie zawiera szczegółowego rodzaju transakcji jaką jest umorzenie udziałów (ani podlegających prawu polskiemu ani prawu obcemu).
      3. Podstawą przeprowadzenia planowanej transakcji będą przepisy w zakresie prawa korporacyjnego regulujących specyficzne transakcje pomiędzy spółką a jej udziałowcem obowiązujące w kraju siedziby Wnioskodawców (w analizowanym przypadku w Holandii) i zgodnie z przepisami cywilnymi właściwymi dla przeprowadzonej transakcji, nie może ona być traktowana jako transakcja sprzedaży, zamiany, darowizny, pożyczki.
   3. Powyższe stanowisko Wnioskodawców, znajduje potwierdzenie w ugruntowanej praktyce organów podatkowych (w odniesieniu do zbliżonych stanów faktycznych), w szczególności:
      • W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 22 lipca 2016 roku, znak IBPB-2-1/4514-289/16/PM, w której organ podatkowy całkowicie potwierdził stanowisko wnioskodawcy, który wskazał, że: ustawodawca wymieniając w treści art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych poszczególne czynności cywilnoprawne podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, stworzył ich zamknięty katalog. W konsekwencji, wyłącznie czynności cywilnoprawne wymienione w treści wspomnianego przepisu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych mogą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, nie jest dopuszczalne objęcie zakresem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych innych czynności niż wymienione we wspomnianym przepisie.
      • W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 25 maja 2016 roku, znak IBPB-2-1/4514-162/16/PM, w której organ podatkowy stwierdził, że: Tym samym nabycie przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem należy traktować jako szczególny rodzaj umowy, który nie został wymieniony w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowy tego typu nie można zakwalifikować jako umowy sprzedaży albo umowy zamiany rzeczy lub praw, wymienionych w tym katalogu. Tym samym z powyższych przyczyn transakcja nabycia przez Wnioskodawcę własnych udziałów celem ich umorzenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
      • W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 maja 2016 roku, znak IPPB2/4514-237/16-2/JG1, w której organ podatkowy uznał za prawidłowe w pełnym zakresie stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym: Ustawodawca, wprowadzając zasadę numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.
      • W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 29 kwietnia 2016 roku, znak IBPB-2-1/4514-94/16/HK, w której organ podatkowy uznał za prawidłowe w pełnym zakresie stanowisko wnioskodawcy, zgodnie, z którym: Reasumując, w opinii Wnioskodawcy, (), jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu czynności cywilnoprawnych zawartym w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
      • W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 8 kwietnia 2016 roku, znak IBPB-2-1/4514-91/16/PM, w której organ podatkowy stwierdził, że: Tym samym nabycie przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem należy traktować jako szczególny rodzaj umowy, który nie został wymieniony w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowy tego typu nie można zakwalifikować jako umowy sprzedaży albo zamiany rzeczy lub praw, wymienionych w tym katalogu. Tym samym z powyższych przyczyn transakcja nabycia przez Wnioskodawcę własnych udziałów celem ich umorzenia nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
   4. Podsumowując, zdaniem Wnioskodawców, prawidłowe jest stanowisko zgodnie z którym, opisane w zdarzeniu przyszłym (Krok 1B) umorzenie uprzywilejowanych udziałów w kapitale zakładowym I. i zwrot udziałów w kapitale zakładowym przez I. na rzecz H., który będzie miał formę rzeczową w postaci praw przysługujących I. z tytułu Pożyczek, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych po stronie H. ani I..

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie oraz Zainteresowanemu niebędącemu Stroną przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie