opodatkowanie umowy cash pooling - Interpretacja - 0111-KDIB4.4014.299.2017.1.MPU

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 02.11.2017, sygn. 0111-KDIB4.4014.299.2017.1.MPU, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

opodatkowanie umowy cash pooling

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 18 września 2017 r. (data wpływu 21 września 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 września 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej: Spółka) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. Spółka wchodzi w skład międzynarodowej grupy (dalej: Grupa). Wnioskodawca podlega na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Wnioskodawca przystąpił do oferowanej dla Grupy przez bank (dalej: ,,Bank) usługi tzw. cash poolingu, czyli kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową, która obecnie stosowana jest przez wiele innych podmiotów z Grupy. Spółka pełni w nim rolę regularnego uczestnika systemu, w szczególności nie jest tzw. Agentem rozliczeniowym, zwanym potocznie Pool Leaderem.

Cash pooling istniejący w Grupie jest formą zarządzania finansami w ramach usługi świadczonej przez Bank na rzecz uczestników. Struktura ta umożliwia scentralizowanie zarządzania finansami oraz optymalizację przepływów finansowych. Pozwala ponadto na obniżenie zadłużenia zewnętrznego podmiotów należących do struktury cash poolingu, jak również na zminimalizowanie kosztów finansowania dzięki stosowaniu konsolidacji sald na jednym rachunku.

Podstawę funkcjonowania cash poolingu stanowią rachunki bankowe, otwarte dla poszczególnych uczestników oraz konta rozliczeniowe prowadzone przez Pool Leadera.

Dotychczas rolę Pool Leadera pełniła spółka I.F.S.A. z siedzibą w Luksemburgu (dalej: ,,IFSA). Aktualnie planowana jest zmiana Pool Leadera, którym stanie się spółka I.H.A.G. z siedzibą w Szwajcarii (dalej: ,,IHAG).

Do zmiany Pool Leadera dojdzie na mocy umowy zawartej pomiędzy IFSA, IHAG oraz innymi uczestnikami, podlegającej prawu angielskiemu (ang. novation agreement, dalej: Umowa), zgodnie z którą IHAG stanie się Pool Leaderem.

Z perspektywy Wnioskodawcy, oprócz zmiany osoby Pool Leadera, wskazany transfer nie wprowadzi istotnych zmian w zasadach funkcjonowania cash poolingu, w tym usługa świadczona będzie w oparciu o dotychczasowe rachunki bankowe Wnioskodawcy. Różnica polegać będzie na tym, że do transferów pieniężnych w ramach cash poolingu dochodzić będzie pomiędzy rachunkiem Wnioskodawcy a rachunkiem bankowym (konsolidacyjnym) prowadzonym dla IHAG, a nie jak dotychczas dla IFSA.

Poniżej Wnioskodawca opisał istotne cechy cash poolingu, dla którego Pool Leaderem będzie IHAG.

System cash poolingu, do którego przystąpił Wnioskodawca jest prowadzony w tzw. formule zero balancing, co oznacza, iż na koniec każdego dnia salda na rachunkach poszczególnych uczestników są zerowane, poprzez dokonanie stosownych transferów pieniężnych pomiędzy rachunkami jak opisano poniżej. Bank każdego dnia roboczego dokonuje transferów sald/środków pieniężnych pomiędzy rachunkami bankowymi Spółki (otwartymi w Polsce oraz Luksemburgu, dalej: Rachunki Spółki) oraz rachunkiem bankowym Pool Leadera (dalej: Rachunek Pool Leadera) w następujący sposób:

  1. w przypadku wystąpienia na Rachunkach Spółki salda dodatniego, Bank obciąży Rachunki Spółki i uzna Rachunek Pool Leadera kwotą salda dodatniego powstałego na Rachunkach Spółki;
  2. w przypadku wystąpienia na Rachunkach Spółki salda ujemnego, Bank obciąży Rachunek Pool Leadera i uzna Rachunki Spółki kwotą salda ujemnego powstałego na Rachunkach Spółki.

Kwestie transferów wzajemnych rozliczeń pomiędzy Bankiem, Wnioskodawcą oraz pozostałymi uczestnikami systemu regulowane są umową cash poolingu. Umowa ta jest umową typu cash poolingu rzeczywistego co oznacza, iż przewiduje rzeczywiste transfery środków pieniężnych pomiędzy rachunkami bankowymi uczestników systemu a Rachunkiem Pool Leadera.

Należy zaznaczyć, iż transfery pieniężne, o których mowa powyżej są wykonywane przez Bank w ramach świadczonej usługi cash poolingu na podstawie odpowiednich zgód wyrażonych przez uczestników, bez konieczności udzielania takich zgód w odniesieniu do każdej transakcji z osobna oraz na podstawie udzielonych przez poszczególnych uczestników pełnomocnictw na rzecz Banku.

Bank pobiera od uczestników wynagrodzenie za świadczenie na ich rzecz usług w ustalonej między stronami wysokości.

Niniejszy wniosek dotyczy stanu przyszłego, od dnia w którym dojdzie do zmiany Pool Leadera.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy opisana w zdarzeniu przyszłym usługa cash poolingu świadczona przez Bank, której usługobiorcą będzie Wnioskodawca oraz przepływy pieniężne realizowane w ramach cash poolingu będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, usługa cash poolingu świadczona przez Bank, której usługobiorcą będzie Wnioskodawca oraz przepływy pieniężne realizowane w ramach niej nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z przepisami art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1150) do czynności podlegających podatkowi od czynności cywilnoprawnych należą m.in.:

  • umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  • umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
  • umowy darowizny w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  • umowy dożywocia,
  • umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  • ustanowienie hipoteki,
  • ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  • umowy depozytu nieprawidłowego
  • umowy spółki.

Wskazany powyżej katalog czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest katalogiem zamkniętym.

Umowa cash poolingu pozostaje umową nienazwaną. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: Kodeks cywilny) w szczególności w księdze trzeciej zobowiązania nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że czynność polegająca na zarządzaniu płynnością finansową danej grupy nie mieści się w zamkniętym katalogu art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazującym czynności opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Potencjanie, umowa cash poolingu jest najbardziej zbliżona swą konstrukcją do umowy pożyczki wymienionej w ww. katalogu. Jednakże, nie jest taką umową, bowiem w myśl art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash poolingu, jako sposobu zarządzania płynnością finansową uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Cash pooling polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupie kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków podmiotów należących do danej grupy nadwyżkami innych podmiotów należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków.

W przypadku cash poolingu mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz podmiotem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika zostaną wykorzystane. Tak samo uczestnik, który posiada niedobory nie wie, środkami którego podmiotu zostaną one zniwelowane. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestników niewątpliwie zawiera w sobie pewne elementy kredytowania jednych podmiotów przez drugie. Nie sposób jednak uznać, że wyczerpuje ona wszystkie elementy przedmiotowo istotne dla umowy pożyczki. Czynności tego typu nie można zatem uznać za umowę pożyczki.

Podsumowując, skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających podatkowi od czynności cywilnoprawnych, a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności z tego katalogu, tym samym czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotyczące zarządzania płynnością finansową nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Zatem umowa cash poolingu, jako kompleksowa usługa zarządzania płynnością, do której przystąpi Wnioskodawca oraz świadczone w jej ramach czynności nie będą podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca przywołał rozstrzygnięcia organów podatkowych zawarte w interpretacjach indywidualnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych w przedstawionym zdarzeniu przyszłym. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu

Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, zpóźn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej