Temat interpretacji

Czy w związku z umową cesji wierzytelności (prawa do zwrotu kosztów auta zastępczego) należy odprowadzić podatek od czynności cywilnoprawnych?

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 1 września 2017 r. (data wpływu 11 października 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania cesji wierzytelności (prawa do zwrotu kosztów wynajmu auta zastępczego) jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 października 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania cesji wierzytelności (prawa do zwrotu kosztów wynajmu auta zastępczego).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność polegającą na wynajmie aut zastępczych. Oferowany jest bezgotówkowy wynajem aut zastępczych, który pokrywany jest z OC sprawcy. Samochody są udostępniane poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych na czas naprawy uszkodzonego pojazdu lub do momentu odebrania nowego pojazdu w przypadku wystąpienia szkody całkowitej. W momencie wystąpienia powyższej szkody, działalność polega na wynajmie auta zastępczego osobie poszkodowanej, jednak zapłata za usługę następuje od ubezpieczyciela, gdyż wierzytelność do zwrotu kosztów umową cesji będzie przechodzić na Wnioskodawcę. W związku z powyższym, warunkiem podejmowanej działalności, polegającej na najmie samochodu osobie poszkodowanej, będzie zawarcie umowy cesji dotyczącej przeniesienia wierzytelności prawa do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego. Podstawowym zapisem w treści cesji będzie oświadczenie cedenta o wystąpieniu szkody komunikacyjnej, wynikającej z umowy najmu auta zastępczego zawartej pomiędzy cedentem a cesjonariuszem i z faktury oraz podanie likwidatora szkody, którym będzie ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej sprawcy. Cedentem będzie zawsze osoba fizyczna natomiast cesjonariuszem Wnioskodawca. Cesja wierzytelności przyjmuje postać umowy, w której Spółka wynajmie samochód zastępczy poszkodowanemu w wypadku komunikacyjnym bez obowiązku zapłaty za usługę, gdyż w zamian za zapłatę cesją wierzytelności nabędzie prawo do dochodzenia zwrotu kosztów od ubezpieczyciela. Okoliczności zawarcia umowy cesji można zobrazować następującym przykładem: W momencie wystąpienia szkody, poszkodowany zadzwoni do Wnioskodawcy w celu otrzymania auta zastępczego. Na czas naprawy uszkodzonego pojazdu lub zakupu nowego, Wnioskodawca wynajmie poszkodowanemu samochód zastępczy. Przedmiotem szkody jest prywatny samochód poszkodowanego, a na czas naprawienia szkody poszkodowanemu przysługuje samochód zastępczy z OC sprawcy. Z tytułu ww. umowy cesji żadna ze stron nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie będzie z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w związku z umową cesji wierzytelności (prawa do zwrotu kosztów auta zastępczego) należy odprowadzić podatek od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, umowa cesji wierzytelności dotycząca zwrotu kosztów wynajmu auta zastępczego nie jest wymieniona w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z tym nie należy oprowadzać podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1150) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z tym przepisem podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat i dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany umów, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 cyt. ustawy).

Należy stwierdzić, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z tym, szczegółowe wyznaczenie zakresu przedmiotowego opodatkowania ww. podatkiem ma określone konsekwencje prawne. Oznacza to, że ustawodawca wprowadzając tę zasadę, wyłączył od opodatkowania inne podobne czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w omawianym przepisie. Tym samym należy stwierdzić, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Instytucję przelewu (cesji) o której mowa we wniosku &− wierzytelności regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459, ze zm.). Zgodnie z art. 509 § 1 ww. Kodeksu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań, prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Z treści art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że czynnością stanowiącą podstawę cesji może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące do przeniesienia wierzytelności.

Podkreślić należy, że umowa cesji jako niewymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o ile nie przybierze postaci jednej z umów wymienionych w tym przepisie, w szczególności umowy sprzedaży uregulowanej w przepisach Kodeksu cywilnego.

Z kolei, jeśli umowa cesji wierzytelności przybierze postać umowy sprzedaży, to wówczas podlega opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność polegającą na wynajmie aut zastępczych. Oferowany jest bezgotówkowy wynajem auta zastępczego, który pokrywany jest z OC sprawcy. Samochody są udostępniane poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych na czas naprawy uszkodzonego pojazdu lub do momentu odebrania nowego pojazdu w przypadku wystąpienia szkody całkowitej. Zapłata za usługę wynajmu następuje od ubezpieczyciela, gdyż wierzytelność do zwrotu kosztów umową cesji będzie przechodzić na Wnioskodawcę.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, podstawą do dokonania opisanej we wniosku cesji jest usługa wynajmu auta zastępczego. Za usługę tę poszkodowany zapłaci nie gotówką lecz w postaci cesji wierzytelności wynikającej z zawartej przez poszkodowanego umowy ubezpieczenia (OC). Cesja ta jest zatem formą zapłaty za wynajem; jej podstawą jest więc zawarta umowa wynajmu auta.

Jak już wspomniano powyżej, katalog czynności cywilnoprawnych, ujęty w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ma charakter zamknięty. Zatem czynności cywilnoprawne, które nie zostały w nim wymienione w sposób wyraźny, nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem.

W związku z przytoczonymi powyżej przepisami należy stwierdzić, że czynność przekazania Wnioskodawcy w drodze umowy, w której Wnioskodawca wynajmie samochód zastępczy poszkodowanemu w wypadku komunikacyjnym bez obowiązku zapłaty za usługę, a w zamian za zapłatę cesją wierzytelności nabędzie prawo do dochodzenia zwrotu kosztów od ubezpieczyciela, nie została wymieniona w ustawowym katalogu czynności określonych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jako podlegająca opodatkowaniu tym podatkiem. Tym samym zawarta umowa cesji nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78-79, 50-126 Wrocław, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej