gospodarstwo rolne wniesienie gruntów do rolniczej spółdzielni produkcyjnej - Interpretacja - IBPB-2-1/4514-50/16/AD

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 25.04.2016, sygn. IBPB-2-1/4514-50/16/AD, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

gospodarstwo rolne wniesienie gruntów do rolniczej spółdzielni produkcyjnej

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 oraz art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z 22 stycznia 2016 r. (data wpływu do Biura 25 stycznia 2016 r.), uzupełnionym 5 kwietnia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia gruntów rolnych jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 stycznia 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków zakresie skutków podatkowych nabycia gruntów rolnych.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych w piśmie z 21 marca 2016 r. znak: IBPB-2-1/4514-50/16/AD wezwano do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 5 kwietnia 2016 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Zainteresowani (Wnioskodawcy) są właścicielami gospodarstw rolnych o pow. poniżej 11 ha. W celu zwiększenia działających już gospodarstw rolnych 18 grudnia 2015 r. warunkową umową sprzedaży w formie aktu notarialnego Zainteresowani nabyli grunty pozwalające stworzyć gospodarstwa rolne o pow. powyżej 11 ha.

Grunty te Zainteresowani chcą wnieść do istniejącej Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej jako wkłady gruntowe, na których będą osobiście gospodarować. Wynika to z tego, że Spółdzielnia zrzesza 5 członków, w tym 4 pracujących i jednego emeryta niepracującego. Grunty, które Zainteresowani chcą nabyć, będą przez nich użytkowane osobiście.

Tym samym Zainteresowani uważają, że spełnią warunek, że nabywca gospodarstwa musi je prowadzić przez minimum 5 lat od daty transakcji, co jest uwarunkowane zawartą przez nich umową cywilnoprawną, że grunty te nie mogą być wycofane przed upływem 5 lat od daty nabycia.

Zainteresowani wskazali, że obowiązujące przepisy zwalniają z podatku od czynności cywilnoprawnych przeniesienie własności pod warunkiem spełnienia następujących wymagań:

  • przeniesienie własności gospodarstwa rolnego musi mieć formę sprzedaży,
  • nabyte gospodarstwo musi tworzyć lub wchodzić w skład już działającego gospodarstwa rolnego o powierzchni nie mniejszej niż 11 ha i nie większej niż 300 ha,
  • nabywca gospodarstwa musi je prowadzić przez minimum 5 lat kolejnych od daty transakcji.

W piśmie z 31 marca 2016 r. (wpływ do Biura 5 kwietnia 2016 r.) stanowiącym uzupełnienie wniosku, Zainteresowani wskazali, że gospodarstwa rolne, których są właścicielami, posiadają każdy na własność, gospodarstwa te nie stanowią współwłasności z pozostałymi Zainteresowanymi. Posiadane grunty zostały sklasyfikowane w ewidencji gruntów jako użytki rolne i prowadzona jest na nich tylko działalność rolnicza.

Prawo do gruntów mających być przedmiotem umowy sprzedaży zostanie nabyte na własność każdego Zainteresowanego. Każdy z Zainteresowanych nabędzie odrębny grunt. Nabywane grunty zostały sklasyfikowane w ewidencji gruntów jako użytki rolne i prowadzona będzie na nich tylko działalność rolnicza.

Z uzupełnienia wniosku wynika także, że każde powiększone w wyniku zakupu gruntów gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywającego go Zainteresowanego przez okres 5 lat od dnia nabycia. Polega to na tym, że każdy z Zainteresowanych jest członkiem Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej, do której chce wnieść grunty jako wkład gruntowy. W ww. Spółdzielni zrzeszonych jest 5 członków, w tym 1 niepracujący emeryt. Wszyscy Zainteresowani pracują osobiście na wniesionych gruntach. Uchwałą walnego zgromadzenia członków z 20 listopada 2015 r. wnoszący wkłady gruntowe do spółdzielni nie może ich wycofać przed upływem 5 lat od daty ich nabycia.

Zainteresowani wskazali, że po wniesieniu do Spółdzielni nabytych gospodarstw grunty w rzeczywistości będzie użytkowała Spółdzielnia na podstawie protokołu wkładów gruntowych. Ponieważ jest 4 wnoszących grunty (Zainteresowanych) i 4 pracujących członków Zainteresowani muszą je osobiście uprawiać.

Z uzupełnienia wynika, że kwota podatku od czynności cywilnoprawnych naliczonego od opisanej we wniosku umowy mieści się w kwocie pomocy de minimis. Wszyscy Zainteresowani nie korzystali z pomocy de minimis.

W zakresie powierzchni ww. gruntów rolnych Zainteresowani wskazali, że:

  • powierzchnia posiadanych gruntów przez B.Z. to 4,7810 ha, natomiast powierzchnia nabywanych gruntów wynosi 6,778 ha;
  • powierzchnia posiadanych gruntów przez A.K. to 4,7807 ha, natomiast powierzchnia nabywanych gruntów wynosi 6,778 ha;
  • powierzchnia posiadanych gruntów przez F.R. to 4,7810 ha, natomiast powierzchnia nabywanych gruntów wynosi 6,778 ha;
  • powierzchnia posiadanych gruntów przez E.K. to 4,7808 ha, natomiast powierzchnia nabywanych gruntów wynosi 6,778 ha.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Zainteresowani są zobowiązani do zapłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży zawartej w czasie przyszłym a już zapoczątkowanej warunkową umową sprzedaży pod przepisami obowiązującymi w 2015 r....

W związku z tym, że Zainteresowani warunkową umowę kupna-sprzedaży zawarli w czasie obowiązywania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przed nowelizacją i spełniają też warunek powiększenia gospodarstwa o powierzchni nie mniejszej niż 11 ha, a także to, że będą gospodarować na ww. gruntach osobiście (grunty wniesione do Spółdzielni jako wkład gruntowy) Zainteresowani stoją na stanowisku, iż nie powinni płacić przy nabyciu podatku od umów cywilnoprawych.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 223) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

  • umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  • umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
  • umowy darowizny w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  • umowy dożywocia,
  • umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  • ustanowienie hipoteki,
  • ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  • umowy depozytu nieprawidłowego,
  • umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 cyt. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Podatkowi podlegają zatem tylko te czynności (umowy), które zostały w ustawie wymienione.

Szczegółowe określenie w powołanej ustawie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ww. ustawie zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Jak już wspomniano powyżej, katalog czynności cywilnoprawnych, ujęty w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter zamknięty. Zatem czynności cywilnoprawne, które nie zostały w nim wymienione w sposób wyraźny, nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem.

Jak wynika z treści art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Natomiast zawarcie warunkowej umowy sprzedaży czyli zobowiązującej do przeniesienia własności nie wywołuje żadnych skutków na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (jest obojętne podatkowo). Umowa taka nie została wymieniona w katalogu określającym przedmiot opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, moment dokonania czynności cywilnoprawnej.

Jeżeli zawarcie umowy przenoszącej własność następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy przenoszącej własność (art. 3 ust. 2 powołanej ustawy).

Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży − stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, którą określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2. Stawka podatku od umowy sprzedaży m.in. nieruchomości wynosi 2% − art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 2 cyt. ustawy, notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego. Płatnicy obowiązani są uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku (art. 10 ust. 3 ustawy).

Jak wynika z powołanych przepisów sprzedaż nieruchomości podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym; w przypadku, gdy umowa sprzedaży jest dokonywana w formie aktu notarialnego obowiązkiem notariusza (jako płatnika) jest pobór tego podatku.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 9 pkt 2 cyt. ustawy zwalnia się od podatku sprzedaż własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wraz z będącymi ich częścią składową drzewami i innymi roślinami, pod warunkiem że w wyniku dokonania czynności zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia; zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz.Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9).

Z treści wniosku wynika, że Zainteresowani są właścicielami (każdy odrębnie) gospodarstw rolnych o pow. poniżej 11 ha. W celu zwiększenia działających już gospodarstw rolnych 18 grudnia 2015 r. warunkową umową sprzedaży w formie aktu notarialnego Zainteresowani nabyli grunty pozwalające stworzyć gospodarstwo rolne o pow. powyżej 11 ha.

Grunty te Zainteresowani chcą wnieść do istniejącej Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej jako wkłady gruntowe, na których będą osobiście gospodarować. Wynika to z tego, że Spółdzielnia zrzesza 5 członków, w tym 4 pracujących i jednego emeryta niepracującego. Grunty, które Zainteresowani chcą nabyć, będą przez nich użytkowane osobiście.

Każde powiększone w wyniku zakupu gruntów gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywającego go Zainteresowanego przez okres 5 lat od dnia nabycia. Polega to na tym, że każdy z Zainteresowanych jest członkiem Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej, do której chce wnieść grunty jako wkład gruntowy. W ww. Spółdzielni Produkcyjnej zrzeszonych jest 5 członków, w tym 1 niepracujący emeryt. Wszyscy Zainteresowani pracują osobiście na wniesionych gruntach. Uchwałą walnego zgromadzenia członków z 20 listopada 2015 r. wnoszący wkłady gruntowe do Spółdzielni nie może ich wycofać przed upływem 5 lat od daty ich nabycia.

Zainteresowani wskazali, że po wniesieniu do Spółdzielni nabytych gospodarstw grunty w rzeczywistości będzie użytkowała Spółdzielnia na podstawie protokołu wkładów gruntowych. Ponieważ jest 4 wnoszących grunty (Zainteresowanych) i 4 pracujących członków Zainteresowani muszą je osobiście uprawiać.

Kwota podatku od czynności cywilnoprawnych naliczonego od opisanej we wniosku umowy mieści się w kwocie pomocy de minimis. Wszyscy zainteresowani nie korzystali z pomocy de minimis.

Zainteresowani stoją na stanowisku, że w związku z tym, iż m.in. warunkową umowę kupna-sprzedaży zawarli przed nowelizacją ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i spełniają warunek powiększenia gospodarstwa rolnego do powierzchni nie mniejszej niż 11 ha nie powinni płacić podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z powyższym stanowiskiem Organ podatkowy nie może się zgodzić.

Przede wszystkim wskazać należy, że do przedstawionej sytuacji zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wprowadzone ustawą z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1045).

Zgodnie z brzmieniem art. 50 pkt 2 ww. ustawy zmieniającej, do opodatkowania czynności cywilnoprawnych, z tytułu których obowiązek podatkowy powstał na podstawie ustawy zmienianej w art. 23 przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Jak wynika z powołanego już powyżej przepisu art. 3 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, jeżeli zawarcie umowy przenoszącej własność następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy przenoszącej własność.

W przedstawionej sytuacji obowiązek podatkowy dopiero powstanie.

Zainteresowani dopiero bowiem w przyszłości zawrą umowę przenosząca własność, która będzie stanowić realizację zawartej wcześniej warunkowej umowy sprzedaży, będzie jej konsekwencją, tym samym będzie podlegać regulacji ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazano, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Kluczowe znaczenie ma więc pojęcie czynności prawnej oraz moment jej dokonania. Czynność cywilnoprawna jest dokonana z momentem, gdy dochodzi do zrealizowania wszystkich elementów konstytuujących daną czynność. Tutaj czynność cywilnoprawna zostanie dokonana dopiero wówczas, gdy zostaną spełnione warunki definicyjne umowy sprzedaży.

Zgodnie zaś z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380), przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Z przywołanego powyżej art. 3 ust. 2 cyt. ustawy wynika jednoznacznie, że jeżeli zawarcie umowy przenoszącej własność następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy przenoszącej własność.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Zainteresowani w grudniu 2015 r. zawarli warunkową umowę sprzedaży, natomiast umowa sprzedaży (przenosząca własność) zostanie dopiero zawarta i to data zawarcia tej umowy, w związku z powołanym powyżej przepisem, stanowi moment powstania obowiązku podatkowego i tym samym determinuje, jakie przepisy mają w odniesieniu do tej konkretnej czynności zastosowanie.

Należy wskazać, że na moment powstania obowiązku podatkowego a tym samym na podstawę opodatkowania nie mają wpływu umowy zobowiązujące do zawarcia w przyszłości określonej umowy objętej zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym, w sytuacji gdy umowa przenosząca własność w wyniku wykonania warunkowej umowy sprzedaży zawartej w 2015 r. zostanie dopiero zawarta, zastosowanie znajdują stosownie do brzmienia przepisu przejściowego, określonego w art. 50 pkt 2 ustawy nowelizującej przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązujące w dniu podpisania umowy przenoszącej własność, w tym art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Przepis art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r. został zmieniony na podstawie art. 23 pkt 5 lit. a) ww. ustawy zmieniającej.

Powyższy przepis, w aktualnie obowiązującym brzmieniu, wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. (art. 59 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw).

Tym samym, w świetle powyższej analizy, ma on zastosowanie do nabycia gospodarstw rolnych przez Zainteresowanych, które będą dopiero miały miejsce.

Odnosząc się zatem do zwolnienia zawartego w ww. znowelizowanym art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, należy wskazać, że zwolnienie to ma charakter warunkowy. Oznacza to, że umowa sprzedaży będzie zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych, tylko wtedy, gdy w rozumieniu ustawy o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności nabywca posiada już grunty rolne (użytki rolne), nabywany grunt będzie stanowił gospodarstwo rolne, a w wyniku dokonania czynności zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, którego powierzchnia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha i gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.

Jak stanowi art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 1381, ze zm.), opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Stosownie do postanowień § 68 ust. 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. (Dz.U. z 2015, poz. 542, ze zm.) w sprawie ewidencji gruntów i budynków, grunty rolne dzielą się na:

  1. użytki rolne, do których zalicza się:
    1. grunty orne, oznaczone symbolem R,
    2. sady, oznaczone symbolem S,
    3. łąki trwałe, oznaczone symbolem Ł,
    4. pastwiska trwałe, oznaczone symbolem Ps,
    5. grunty rolne zabudowane, oznaczone symbolem Br,
    6. grunty pod stawami, oznaczone symbolem Wsr,
    7. grunty pod rowami, oznaczone symbolem W,
    8. grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, oznaczone symbolem Lzr,
  2. nieużytki, oznaczone symbolem N.

W świetle powyższej definicji gospodarstwo rolne stanowią wyłącznie grunty sklasyfikowane jako użytki rolne. To oznacza, że zwolnieniem określonym w art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych może być objęty zakup tylko takich gruntów (tj. gruntów stanowiących użytki rolne), pod warunkiem, że w chwili dokonania czynności umowy sprzedaży grunty te stanowią gospodarstwo rolne a w wyniku dokonania czynności sprzedaży zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, którego powierzchnia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha.

Z uregulowań zawartych w ww. art. 9 pkt 2 wynika, także że dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia jak również dla zachowania prawa do ulgi gospodarstwo musi być prowadzone:

  1. przez nabywcę,
  2. przez okres pięciu lat od dnia nabycia.

W przypadku niedotrzymania tego warunku następuje utrata zwolnienia od podatku.

W analizowanym powyżej przepisie ustawodawca wyraźnie wskazał, że warunkiem skorzystania ze zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych jest konieczność prowadzenia gospodarstwa przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.

Nie można zatem zgodzić się z interpretacją przepisu art. 9 pkt 2 ww. ustawy zaproponowaną przez Zainteresowanych, że mimo, iż zakupione grunty zostaną wniesione jako wkłady do Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej, to zwolnienie będzie można zastosować, bo nabywcy gruntów będą je użytkować osobiście.

W myśl art. 138 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo Spółdzielcze (Dz.U. z 2016 r., poz. 21), przedmiotem działalności rolniczej spółdzielni produkcyjnej jest prowadzenie wspólnego gospodarstwa rolnego oraz działalności na rzecz indywidualnych gospodarstw rolnych członków. Spółdzielnia może również prowadzić inną działalność gospodarczą.

W myśl art. 141 § 1 ustawy, statut spółdzielni może przewidywać, że członek posiadający grunty jest obowiązany wnieść je w całości lub części jako wkład do spółdzielni.

Zgodnie z treścią art. 143 cyt. ustawy, użytkowanie przez spółdzielnię wkładów gruntowych jest odpłatne. Statut określa zasady wynagradzania za użytkowanie tych wkładów.

Stosownie do treści art. 145 § 1 ustawy, jeżeli statut lub umowa z członkiem inaczej nie postanawia, spółdzielnia nabywa prawo użytkowania wkładu gruntowego wniesionego przez członka, z chwilą przejęcia tego wkładu. Użytkowanie przez spółdzielnię wniesionych przez członka wkładów gruntowych regulują przepisy Kodeksu cywilnego (art. 145 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze).

Natomiast zgodnie z art. 277 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.), jeżeli statut rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub umowa z członkiem spółdzielni inaczej nie postanawia, spółdzielnia nabywa z chwilą przejęcia wniesionych przez członków wkładów gruntowych ich użytkowanie.

Stosownie do treści art. 278 cyt. ustawy, statut rolniczej spółdzielni produkcyjnej może postanawiać, że gdy wymaga tego prawidłowe wykonanie zadań spółdzielni przysługuje jej uprawnienie do zmiany przeznaczenia wkładów gruntowych oraz uprawnienie do naruszenia ich substancji albo jedno z tych uprawnień.

Z powołanych przepisów wynika więc, że przedmiotem działalności rolniczej spółdzielni produkcyjnej jest prowadzenie wspólnego gospodarstwa rolnego, a z chwilą wniesienia wkładów gruntowych do spółdzielni nabywa ona prawo ich użytkowania.

Także Zainteresowani w uzupełnieniu wniosku wskazali, że po wniesieniu do Spółdzielni nabytych gospodarstw grunty te w rzeczywistości będzie użytkowała Spółdzielnia na podstawie protokołu wkładów gruntowych. Zainteresowani, będący członkami Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej, będą je natomiast uprawiać, bowiem to jedynie oni będą jej członkami (oraz jeden niepracujący emeryt).

Konstrukcja art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wprost wskazuje, aby to nabywca gospodarstwa (a nie podmiot o innym statusie), prowadził go przez zakreślony ustawą okres. W analizowanej sprawie gospodarstwo będzie prowadzone już nie przez nabywcę tylko przez użytkownika (Spółdzielnię). Nabyte grunty zostaną więc oddane we władztwo innemu podmiotowi niż nabywca.

Nadto podkreślić należy, że powołane przepisy wskazują, że użytkowanie przez Spółdzielnię wkładów gruntowych jest odpłatne, natomiast jeżeli zaistnieje taka potrzeba to statut Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej może postanowić, że nastąpi zmiana przeznaczenia gruntów (wkładów gruntowych). Takie zapisy wskazują wprost, że po wniesieniu gruntów do Spółdzielni, Spółdzielnia może nimi dysponować oczywiście w granicach przepisami prawa zakreślonymi. Właściciel tych gruntów może nawet otrzymać należność od Spółdzielni za to, że to Spółdzielnia z nich korzysta. To daje podstawę do wniosku, że z chwilą gdy grunty zostaną wniesione do Spółdzielni, to członek Spółdzielni (wnoszący je) nawet, gdy je uprawia, nie czyni to już we własnym imieniu lecz Spółdzielni.

Biorąc powyższe pod uwagę, na gruncie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, planowana umowa sprzedaży nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 2 ustawy. Nie zostaną bowiem spełnione warunki do skorzystania z tego zwolnienia. Będące przedmiotem czynności cywilnoprawnej grunty rolne zostaną wniesione jako wkład gruntowy do Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej. Tym samym nie zostanie spełniony warunek prowadzenia gospodarstw przez nabywców przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia. Gospodarstwa te jak wynika z wniosku nie będą prowadzone przez nabywców lecz przez Rolniczą Spółdzielnię Produkcyjną, która gdy zaistnieje taka potrzeba, może nawet zmienić przeznaczenie gruntów. Nabywcy gruntów wniesionych jak wkład będą uprawiać ww. gospodarstwa tylko jako członkowie Spółdzielni.

Wobec powyższego stanowisko Zainteresowanych należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego przysługuje prawo wniesienia skargi z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach