Temat interpretacji

Jeżeli umowa pożyczki została objęta zakresem podatku od towarów i usług, powyższa czynność korzystała z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W związku z powyższym Spółka nie była zobowiązana do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartej z W. Umowy pożyczki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 01.07.2013 r. (data wpływu 03.07.2013 r.) uzupełniony pismem z dnia 02.08.2013 r. (data nadania 02.08.2013 r., data wpływu 05.08.2013 r.) oraz pismem z dnia 23.08.2013 r. (data nadania 23.08.2013 r., data wpływu 26.08.2013 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-325/13-2/LS z dnia 13.08.2013 r. (data nadania 13.08.2013 r., data doręczenia 19.08.2013 r.) a także pismem z dnia 12.09.2013 r. (data nadania 12.09.2013 r., data wpływu 16.09.2013 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-325/13-4/LS z dnia 03.09.2013 r. (data nadania 03.09.2013 r., data doręczenia 09.09.2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 03.07.2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (zwana dalej: Spółką lub Z.) zawarła w dniu 25.04.2013 r. (zwany dalej; W. lub Funduszem) oprocentowaną umowę pożyczki na dofinansowanie realizacji zadania pn. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej (zwana dalej: Umową pożyczki). Z informacji posiadanych przez Spółkę wynika, że W. jest zarejestrowany jako podatnik VAT. W związku z zawartą Umową pożyczki, Spółka zapłaciła należny podatek od czynności cywilnoprawnych i złożyła deklarację PCC-3. Biorąc pod uwagę prowadzoną działalność, Z. planuje również w przyszłości ubiegać się o pożyczki na realizację planowanych inwestycji. Spółka zastanawia się jednak czy postąpiła prawidłowo uiszczając PCC i czy podatek ten zobowiązana będzie również płacić w przyszłości zawierając podobne umowy pożyczki z Funduszem. Umowa pożyczki została zawarta na terytorium RP. W chwili zawarcia umowy pożyczki, środki pieniężne, z których była ona finansowana, znajdowały się na terytorium RP. Z tytułu zawarcia umowy pożyczki podatnikiem VAT jest Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Jednocześnie podatnikiem VAT jest także Z.

Pismem z dnia 13.08.2013 r. nr IPPB2/436-325/13-2/LS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

• doprecyzowanie przedstawionego stanu faktycznego poprzez:
  • wskazanie miejsca zawarcia umowy pożyczki (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czy też terytorium innego państwa),
  • określenie gdzie będą znajdowały się środki pieniężne w chwili zawarcia umowy pożyczki (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czy też terytorium innego państwa),
  • wskazanie, czy z tytułu zawarcia umowy pożyczki przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług (podatkiem od wartości dodanej) lub też zwolniona z podatku od towarów i usług (podatku od wartości dodanej).

Wnioskodawca odpowiedział w wyznaczonym terminie (data nadania uzupełnienia 23.08.2013 r.), uzupełniając przedmiotowy wniosek.

Następnie, pismem z dnia 03.09.2013 r. nr IPPB2/436-325/13-4/LS ponownie wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

• czy konkretnie z tytułu zawarcia przez Spółkę umowy pożyczki z W., przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług (podatkiem od wartości dodanej) lub też zwolniona z podatku od towarów i usług (podatku od wartości dodanej) tj. czy zawarta transakcja umowy pożyczki podlega uregulowaniom ustawy o podatku od towarów i usług...

Wnioskodawca odpowiedział w wyznaczonym terminie (data nadania uzupełnienia 12.09.2013 r.), uzupełniając przedmiotowy wniosek o następujące informacje:

Tak, konkretnie, jednoznacznie i bez wszelkich wątpliwości, z tytułu zawarcia przez Spółkę umowy pożyczki z W., przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem VAT, a co za tym idzie, zawarta transakcja umowy pożyczki podlega uregulowaniom ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy Spółka postąpiła prawidłowo uiszczając podatek od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartej z W. Umowy pożyczki... Czy jednak, w związku z tym, że W. jest zarejestrowany jako podatnik VAT, umowa pożyczki nie podlega rygorom Ustawy o PCC, a co za tym idzie Z. nie jest zobowiązany do zapłaty z tego tytułu podatku...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 2 pkt 4 Ustawy o PCC, nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość łub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach

Zdaniem Spółki otrzymanie pożyczki z W. nie rodzi dla Z. obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnej, ponieważ jedna ze stron tej umowy, tj. Fundusz - pożyczkodawca - jest podatnikiem podatku VAT.

Przez umowę pożyczki, stosownie do art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą Ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

O tym czy umowa pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a co za tym idzie, jest wyłączona z opodatkowania PCC, decyduje to, czy umowa pożyczki może być uznana za czynność wykonaną przez podatnika VAT działającego dla tej konkretnej czynności w tym właśnie charakterze.

Pożyczki Spółce udzielił W., który jest zarejestrowany dla celów podatku VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Ze wskazanych przepisów wynika, iż właściwie każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu Ustawy o VAT.

Z odpłatnym świadczeniem usług w rozumieniu powołanej ustawy, mamy do czynienia gdy w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia oraz świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

W. jest instytucją ochrony środowiska działającą jako samorządowa osoba prawna. Zgodnie z par. 4 ust. 1 statutu W. zajmuje się finansowaniem ochrony środowiska i gospodarki wodnej w zakresie określonym w Ustawie prawo ochrony środowiska. Z kolei, zgodnie z par. 6 ust. 1 pkt 1 Zasad udzielania i umarzania pożyczek oraz udzielania dotacji ze środków W., pomoc finansowa ze środków Funduszu na zadania z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej wskazane w Ustawie odbywa się w formie oprocentowanych pożyczek, w tym pożyczek pomostowych przeznaczonych na zachowanie płynności finansowej przedsięwzięć współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej.

Celem Funduszu jest finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej w zakresie określonym w ustawie prawo ochrony środowiska. Zadania swoje Fundusz realizuje poprzez udzielanie pożyczek i przyznawanie dotacji zainteresowanym podmiotom. Udzielanie pożyczek ma charakter odpłatny. Mimo preferencyjnych warunków ich otrzymania pożyczki są bowiem oprocentowane.

W świetle powyższego uznać należy, że wskazana działalność Funduszu stanowi odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. W tym przypadku bowiem:

• świadczenie polega na czasowym udostępnieniu środków pieniężnych,

• istnieje bezpośredni beneficjent świadczenia Funduszu, czyli pożyczkobiorca,

• w zamian za czasowe udostępnienie środków pieniężnych, pożyczkodawca uzyskuje wynagrodzenie w postaci odsetek

Zdaniem Spółki nie ulega wątpliwości, ze udzielanie przez Spółkę pożyczek stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ustawy o VAT, przy czym korzysta ze zwolnienia od podatku wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy.

Tym samym umowa pożyczki którą Fundusz zawarł ze Spółką a także analogiczne umowy pożyczki, jakle strony mają zamiar zawrzeć w przyszłości, z uwagi na status Funduszu jako podatnika VAT, nie będą podlegały rygorom ustawy o PCC i tym samym Spółka nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku z tego tytułu.

Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie w wydanych interpretacjach podatkowych, w tym w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 24.10.2012 r. (sygn. ITPB2/436-132/12/MK). W sprawie tej organ uznał, iż () umowy pożyczki - w sytuacji gdy czynność tą w przypadku którejkolwiek ze stron była opodatkowana bądź zwolniona z podatku VAT - nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, co wiąże się z brakiem obowiązku składania deklaracji PCC ().

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegała również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Z. (zwana dalej: Spółką lub Z.) zawarła w dniu 25.04.2013 r. z W. (zwany dalej; W. lub Funduszem) oprocentowaną umowę pożyczki na dofinansowanie realizacji zadania pn. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej (zwana dalej: Umową pożyczki). Z informacji posiadanych przez Spółkę wynika, że W. jest zarejestrowany jako podatnik VAT. W związku z zawartą Umową pożyczki, Spółka zapłaciła należny podatek od czynności cywilnoprawnych i złożyła deklarację PCC-3. Biorąc pod uwagę prowadzoną działalność, Z. planuje również w przyszłości ubiegać się o pożyczki z W. na realizację planowanych inwestycji. Spółka zastanawia się jednak czy postąpiła prawidłowo uiszczając PCC i czy podatek ten zobowiązana będzie również płacić w przyszłości zawierając podobne umowy pożyczki z Funduszem. Umowa pożyczki została zawarta na terytorium RP. W chwili zawarcia umowy pożyczki, środki pieniężne, z których była ona finansowana, znajdowały się na terytorium RP. Z tytułu zawarcia umowy pożyczki podatnikiem VAT jest W. Jednocześnie podatnikiem VAT jest także Z.

Należy wskazać iż w ustawie przewidziano sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • (uchylone),
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa czynność podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie umowy pożyczki podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

A zatem, jeżeli umowa pożyczki została objęta zakresem podatku od towarów i usług, powyższa czynność korzystała z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W związku z powyższym Spółka nie była zobowiązana do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartej z W. Umowy pożyczki.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, iż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto organ podatkowy wskazuje, że jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnić się od stanu faktycznego, który wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 414 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie