Umowa cash poolingu oraz czynności wykonywane w ramach tej umowy nie zostały wymienione w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem o... - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 20.09.2013, sygn. IPPB2/436-460/13-2/AF, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Umowa cash poolingu oraz czynności wykonywane w ramach tej umowy nie zostały wymienione w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu ww. podatkiem zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast, jeżeli czynności wykonywane w ramach umowy cash poolingu, będą posiadały znamiona jednej z umów wymienionych w art. 1 ustawy, wówczas będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 30.08.2013 r. (data wpływu 02.09.2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie systemu zarządzania płynnością finansową - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 02.09.2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie systemu zarządzania płynnością finansową.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka S.A. jest polską spółką kapitałową wchodzącą w skład Grupy L. dalej: Grupa L. lub Grupa.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym polskim podatnikiem VAT czynnym. Podstawowym przedmiotem działalności P. S.A. jest wykonywanie kolejowych przewozów towarowych w komunikacji krajowej i międzynarodowej.

Działalność Grupy L.

W skład Grupy L. wchodzi m.in. P. S.A. jako jednostka dominująca (czyli Wnioskodawca), jak również inne spółki kapitałowe prowadzące działalność polegającą przede wszystkim na świadczeniu usług: spedycyjnych, transportowych, obsługi bocznic kolejowych, naprawy oraz utrzymania i obsługi taboru kolejowego, przeładunkowych, a także magazynowania towarów.

Podstawowym przedmiotem działalności spółek: Grupy L. jest działalność związana z szeroko rozumianym transportem towarowym. Grupa L. świadczy usługi w łańcuchu transportowym od nadawcy do odbiorcy danego ładunku w kraju i zagranicą - przewozy kolejowe, intermodalne, samochodowe i kolejowo-promowe, a także szeroki zakres usług zewnętrznych, w tym kompleksową obsługę bocznic kolejowych.

Utworzenie Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w ramach Grupy L.

Celem poprawy zarządzania płynnością finansową w ramach Grupy, wybrane spółki z Grupy, w tym Wnioskodawca (dalej: Uczestnicy Systemu) planują zawarcie umowy w oparciu, o którą w ramach Grupy będzie funkcjonował system zarządzania środkami pieniężnymi oraz przepływami pieniężnymi (dalej: System) oparty na zasadach cash poolingu.

Rozważa się w przyszłości przystąpienie do umowy, także innych spółek z Grupy.

Celem Systemu jest m.in.:

optymalizacja zarządzania przepływami pieniężnymi i tym samym zapewnienie wypłacalności każdego z Uczestników Systemu.

ograniczenie sytuacji, gdy na rachunkach bankowych poszczególnych spółek z Grupy L. jednocześnie występują salda debetowe i kredytowe (poprawa bilansu odsetek płaconych i otrzymywanych),

konsolidacja dziennych sald debetowych oraz kredytowych w ramach spółek z Grupy.

Wdrożenie kompleksowego zarządzania płynnością w ramach Systemu pozwoli Uczestnikom Systemu, w tym Spółce, efektywnie wykorzystywać płynność na poziomie Grupy: z jednej strony, poprzez optymalizację kosztów i dostępności krótkoterminowego finansowania (koszty finansowania niższe lub równe kosztowi kredytu w rachunku bieżącym, finansowanie dostępne dla każdego uczestnika Systemu, na warunkach, które nie dla każdego Uczestnika byłyby możliwe do uzyskania w drodze indywidualnych negocjacji z Bankiem), z drugiej zaś strony, dzięki korzystnemu zagospodarowaniu nadwyżek pieniężnych (na lepszych warunkach niż krótkoterminowe - jedno czy trzydniowe lokaty bankowe - składane przez poszczególnych Uczestników osobno).

Zasady funkcjonowania Systemu

Wnioskodawca przystąpi, wraz z innymi podmiotami z Grupy, jako uczestnik, do Systemu. Zarządzanie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunkach Uczestników Systemu prowadzone będzie przez bank mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: Bank).

Do umowy o zarządzanie środkami pieniężnymi z Bankiem (dalej: Umowa) przystąpią wszyscy Uczestnicy Systemu. Umowa ta będzie umową wielostronną i zostanie zawarta pomiędzy Bankiem a Uczestnikami Systemu. Uczestnicy Systemu są zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT, posiadającymi siedziby działalności gospodarczej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Warunkiem świadczenia usługi przez Bank w ramach Umowy jest złożenie przez Uczestników w ramach Umowy pisemnych zgód na działanie w celu wstępowania w stosunku do siebie w prawa zaspokojonego wierzyciela przez innych Uczestników (tzw. subrogacja) oraz obowiązywanie umowy kredytu w rachunku bieżącym zawartej między P. S.A., będącym podmiotem dominującym w Grupie, a Bankiem.

Świadczący usługę Bank nie jest podmiotem powiązanym w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), dalej: ustawa o pdop, w stosunku do Wnioskodawcy, ani innego Uczestnika Systemu. Uczestnicy Systemu są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ustawy o pdop.

W przyszłości możliwe jest, iż do Umowy przystąpią inne podmioty z Grupy, które również nie będą podmiotami powiązanymi z Bankiem w rozumieniu ustawy o pdop.

W ramach kompleksowej usługi świadczonej przez Bank, w celu umożliwienia efektywnego zarządzania środkami pieniężnymi oraz zwiększenia płynności Uczestników Systemu, w ciągu Dnia Roboczego (tj. dnia, który nie przypada w sobotę lub dzień wolny od pracy zgodnie z obowiązującym na terenie Polski prawem), Bank umożliwi Uczestnikom Systemu realizowanie składanych przez nich zleceń w ciągu dnia do wysokości Indywidualnych Limitów Płynności, jednak nie więcej niż do wysokości aktualnego Limitu Płynności Grupy Rachunków.

Przy czym Grupa Rachunków oznacza wszystkie rachunki Uczestników Systemu objęte usługą zarządzania środkami pieniężnymi. Natomiast Indywidualne Limity Płynności oznaczają maksymalną kwotę, do której Uczestnik Systemu może składać zlecenia ze swojego rachunku w ciągu dnia i zadłużać się w ciężar dostępnej płynności Grupy Rachunków (Limitu Płynności Grupy Rachunków). Zadłużanie się do wysokości Indywidualnego Limitu Płynności oznacza ujemne saldo na rachunku bankowym danego Uczestnika i jest równoznaczne z powstaniem zobowiązania Uczestnika w stosunku do Banku na zasadach analogicznych jak w przypadku kredytu w rachunku bieżącym.

Limit Płynności Grupy Rachunków oznacza kwotę ogólnodostępnych środków w Grupie Rachunków, rozumianą jako określoną w dowolnym czasie w ciągu dnia sumę całkowitej kwoty środków pieniężnych zdeponowanych na wszystkich rachunkach Uczestników oraz kwoty, na którą na mocy odrębnej umowy kredytowej, może w danym momencie zostać zaciągnięty kredyt w rachunku bieżącym Wnioskodawcy, pomniejszoną o sumę kwot wykorzystanych w tym samym czasie na mocy Umowy lub w ramach kredytu.

Przed rozpoczęciem korzystania z Usługi, Uczestnicy Systemu otworzą w Banku rachunki rozliczeniowe o charakterze rachunków bieżących (dalej: Rachunki Indywidualne). Następnie Bank przyzna Uczestnikom Systemu w ramach umowy (na wniosek P. S.A. jako Posiadacza Głównego) dzienne limity zadłużenia na tych rachunkach (dalej: Indywidualny Limit Płynności).

W ramach Umowy, Wnioskodawca pełnić będzie dodatkowo funkcję tzw. Posiadacza Głównego, który posiadał będzie w Banku dwa rachunki rozliczeniowe (tj. Rachunek Rozliczeniowy oraz Rachunek Główny).

Warunki Kredytu, w tym w szczególności sposoby zabezpieczenia spłaty Kredytu, zostaną określone każdorazowo w umowie o Kredyt, zawieranej pomiędzy Bankiem a Wnioskodawcą (Posiadaczem Głównym) najpóźniej jednocześnie z zawarciem Umowy. Brak obowiązującej umowy o kredyt w rachunku bieżącym między Wnioskodawcą a Bankiem jest równoznaczny z wygaśnięciem Umowy.

Poszczególni Uczestnicy Systemu (w tym Wnioskodawca) w ramach Rachunków Indywidualnych będą mogli zadłużać się maksymalnie do kwoty ustanowionego Indywidualnego Limitu Płynności, a zadłużanie to będzie możliwe w drodze wykonania zleceń płatniczych składanych przez Uczestników a realizowanych przez Bank. Zadłużanie się Uczestnika Systemu spowoduje powstanie salda ujemnego na jego Rachunku Indywidualnym.

Każdorazowy wpływ środków pieniężnych na dany Rachunek Indywidualny powoduje spłatę przez danego Uczestnika Systemu całości lub części wykorzystanego Indywidualnego Limitu Płynności i odpowiednio dalszą możliwość wykorzystania całości lub niewykorzystanej części tego limitu w ciągu Dnia Roboczego (w sposób analogiczny do wykorzystania kredytu odnawialnego). Bank zaliczy w pierwszej kolejności każdy wpływ środków pieniężnych na dany Rachunek Uczestnika Systemu wykorzystującego Indywidualny Limit Płynności na spłatę tego limitu.

Uczestnik Systemu będzie zobowiązany spłacić w całości, do końca Dnia Roboczego, wykorzystany w tym Dniu Roboczym na jego Rachunku Indywidualny Limit Płynności. Jeżeli do końca Dnia Roboczego Uczestnik Systemu nie spłaci wykorzystanego Indywidualnego Limitu Płynności w tym Rachunku, zapłaci on na rzecz Banku odsetki w wysokości ustalonej w Umowie.

W ramach Umowy, Uczestnicy Systemu złożą pisemne zgody na działanie w celu wstępowania w stosunku do siebie w prawa zaspokojonego wierzyciela przez innych Uczestników Systemu, w odniesieniu do wierzytelności Banku z tytułu Indywidualnych Limitów Płynności, przysługujących Bankowi względem ww. Uczestników Systemu (na zasadzie tzw. subrogacji). Zgody będą się odnosiły do dwóch stron: Uczestnicy Systemu (z wyjątkiem Wnioskodawcy) wchodzą w prawa zaspokojonego wierzyciela - Banku, w przypadku długu Posiadacza Głównego (Wnioskodawcy) wobec Banku oraz Posiadacz Główny wchodzi w prawa zaspokojonego wierzyciela - Banku, w przypadku długu spółek zależnych.

Uczestnik Systemu może dysponować środkami pieniężnymi zgromadzonymi na Rachunku Indywidualnym zgodnie z postanowieniami odrębnej umowy rachunku bankowego oraz z uwzględnieniem postanowień ww. Umowy.

Każdy z Uczestników Systemu udziela Bankowi nieodwołalnego przez czas obowiązywania Umowy pełnomocnictwa, z prawem udzielania dalszych pełnomocnictw wyłącznie pracownikom Banku, do dysponowania środkami pieniężnymi na swoim Rachunku Indywidualnym objętym postanowieniami Umowy i w zakresie wynikającym z dokonywania automatycznych operacji księgowych (zarządzania środkami pieniężnymi) między Rachunkami Uczestników Systemu zgodnie z zasadami wynikającymi z niniejszej Umowy oraz w zakresie udostępniania i korzystania z Indywidualnych Limitów Płynności.

Dokonywanie Rozliczeń

Na koniec każdego dnia roboczego Bank dokona operacji matematycznego sumowania sald na Rachunku Rozliczeniowym oraz Rachunkach Indywidualnych (bez Rachunku Głównego).

W przypadku, gdy wyliczone tak saldo będzie dodatnie Bank przekaże z Rachunku Rozliczeniowego na Rachunek Główny kwotę środków pieniężnych odpowiadających wysokości salda.

W przypadku, gdy wyliczone tak saldo będzie ujemne, Bank przekaże z Rachunku Głównego na Rachunek Rozliczeniowy kwotę środków pieniężnych stanowiących równowartość ww. salda ujemnego.

Umowa przewiduje, iż następnego Dnia Roboczego, Bank będzie zobowiązany dokonywać automatycznych transferów odwrotnych w stosunku do wymienionych operacji (uznawania/obciążania), czyli powrót do stanu sald Rachunku Głównego i Rachunku Rozliczeniowego z końca poprzedniego Dnia Roboczego funkcjonowania Systemu.

Ponadto, na koniec każdego dnia roboczego;

jeżeli Uczestnik Systemu (inny niż Wnioskodawca), wykorzysta Indywidualny Limit Płynności, i nie spłaci go do końca Dnia Roboczego (saldo ujemne) wówczas Bank będzie upoważniony i zobowiązany do obciążenia Rachunku Rozliczeniowego, kwotą nie spłaconą Bankowi przez ww. Uczestnika Systemu, który wykorzysta ten limit i do dokonania spłaty tego limitu środkami pochodzącymi z Rachunku Rozliczeniowego,

jeżeli Wnioskodawca (Posiadacz Główny), wykorzysta Indywidualny Limit Płynności w Rachunku Rozliczeniowym i nie spłaci go do końca Dnia Roboczego (saldo ujemne) wówczas Bank będzie upoważniony i zobowiązany do obciążenia z końcem Dnia Roboczego, Rachunków Uczestników Systemu, kwotami odpowiadającymi łącznej kwocie nie spłaconej Bankowi przez Wnioskodawcę, który wykorzysta Indywidualny Limit Płynności w Rachunku Rozliczeniowym i do dokonania spłaty tego limitu środkami pochodzącymi z Rachunków Indywidualnych Uczestników Systemu.

Powyższe operacje oznaczają, iż na koniec Dnia Roboczego, po przeprowadzeniu wszystkich operacji przewidzianych Umową, salda wszystkich rachunków Uczestników nie będących Wnioskodawcą (Posiadaczem głównym) oraz saldo Rachunku Rozliczeniowego będzie zerowe, natomiast całość salda (dodatnie lub ujemne) Grupy będzie skonsolidowane na Rachunku Głównym.

Zgodnie z Umową, jeżeli którykolwiek z Uczestników Systemu spłaci dług innego Uczestnika wynikający z wykorzystanego Indywidualnego Limitu Płynności w ramach Grupy Rachunków, Bank będzie upoważniony i zobowiązany do obliczania odsetek od wszelkich (w ramach niniejszej Umowy) wierzytelności nabytych przez odpowiedniego Uczestnika Systemu od innego Uczestnika Systemu w wyniku subrogacji ustawowej w rozumieniu art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu Cywilnego. Subrogacja taka, tj. wstąpienie Uczestnika Systemu w prawa zaspokojonego wierzyciela (tj. w tym przypadku Banku), następować będzie na skutek spłaty na rzecz Banku przez innego Uczestnika Systemu Indywidualnego Limitu Płynności wykorzystanego przez Uczestnika Systemu, który nie spłacił swojego limitu do końca Dnia Roboczego. Automatycznie, spłacający Uczestnik Systemu stanie się w wyniku subrogacji wierzycielem tego (lub tych) Uczestnika Systemu, który nie dokonał spłaty swojego limitu do końca danego Dnia Roboczego - z tytułu dokonania takiej spłaty Uczestnikowi temu należne będą odsetki obliczane przez Bank. Analogicznie, Uczestnik Systemu, który nie dokonał spłaty limitu w danym Dniu Roboczym, zostanie obciążony tymi odsetkami.

Tym samym wszelkie odsetki naliczane przez Bank na podstawie niniejszej Umowy będą neutralne dla Banku: suma odsetek, którymi będą obciążane rachunki Uczestników Systemu będzie równa sumie odsetek, którymi rachunki Uczestników będą uznawane.

Bank, działając w imieniu i na rzecz każdego z Uczestników Systemu, po zakończeniu każdego miesiąca kalendarzowego, w każdym pierwszym Dniu Roboczym następnego miesiąca, dokona przelewów pomiędzy poszczególnym Rachunkami obciążając lub uznając te Rachunki łącznymi kwotami odsetek należnych od danego Uczestnika Systemu lub danemu Uczestnikowi Systemu wynikającymi z dokonanych automatycznych rozliczeń.

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż Bank będzie upoważniony i zobowiązany do dokonania, w imieniu i na rzecz każdego z Uczestników Systemu (za wyjątkiem Wnioskodawcy), którzy poprzedniego Dnia Roboczego wykorzystali Indywidualne Limity Płynności, zapłaty kwot nabytych wierzytelności, bez odsetek, na rzecz Wnioskodawcy, który w wyniku subrogacji ustawowej nabył wierzytelności Banku wynikające z Indywidualnych Limitów Płynności. Upoważnienie i zobowiązanie Banku, o którym mowa w zdaniu poprzedzającym, oznacza wyłącznie zobowiązanie do dokonania czynności obciążenia Rachunków (za wyjątkiem Rachunków Wnioskodawcy) i dokonania spłaty na Rachunek Rozliczeniowy Posiadacza Głównego (Wnioskodawcy), w imieniu i na rzecz Uczestników Systemu, którzy wykorzystali Indywidualne Limity Płynności.

Podobnie, Bank będzie upoważniony i zobowiązany do dokonania, w imieniu i na rzecz Posiadacza Głównego (Wnioskodawcy), który poprzedniego Dnia Roboczego wykorzystał indywidualny Limit Płynności w Rachunku Rozliczeniowym, zapłaty kwot nabytych wierzytelności, bez odsetek, na rzecz Uczestników Systemu, którzy w wyniku subrogacji ustawowej nabyli wierzytelności Banku wynikające z Indywidualnych Limitów Płynności. Upoważnienie i zobowiązanie Banku, o którym mowa w zdaniu poprzedzającym, oznacza wyłącznie zobowiązanie do dokonania czynności obciążenia Rachunku Rozliczeniowego i dokonania spłaty (w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy, który wykorzystał Indywidualny Limit Płynności w Rachunku Rozliczeniowym).

Zgodnie z Umową odsetki te naliczane będą za każdy dzień kalendarzowy w wysokości ustalonej według stawek oprocentowania określonych w Umowie, w stosunku rocznym.

Bank będzie naliczał odsetki między Uczestnikami systemu według dwóch stawek. Uczestnicy Systemu za wyjątkiem Posiadacza Głównego (Wnioskodawcy) będą obciążani stawką wyższą w przypadku spłacenia ich Indywidualnego Limitu Płynności przez Posiadacza Głównego (Wnioskodawcy) lub będą uznawani stawką niższą w przypadku spłacenia Indywidualnego Limitu Płynności Posiadacza Głównego (Wnioskodawcy) w części lub w całości. Posiadacz Główny (Wnioskodawca) będzie obciążany stawką niższą w przypadku gdy jego Indywidualny Limit Płynności będzie spłacany przez Uczestników systemu (w tym Wnioskodawcę) lub będzie uznany stawką wyższą w przypadku spłacenia przez niego Indywidualnych Limitów Płynności Uczestników systemu.

Z tytułu usług świadczonych przez Bank w ramach Umowy będzie mu przysługiwało wynagrodzenie - na podstawie zapisów Umowy, Uczestnicy Systemu (w tym Wnioskodawca) będą obowiązani do zapłaty na rzecz Banku opłat za usługi świadczone przez Bank w ramach Systemu. Uczestnicy Systemu ponoszą solidarną odpowiedzialność wobec Banku z tytułu wszelkich opłat wynikających z Umowy.

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż podmiotem oferującym spółkom z Grupy usługi zarządzania środkami pieniężnymi w ramach Umowy będzie Bank. Uczestnicy Systemu nie zawierają natomiast transakcji między sobą, ani nie świadczą sobie wzajemnie usług i nie otrzymują z tego tytułu żadnego wynagrodzenia. Ponadto, rola Posiadacza Głównego, w zakresie Umowy będzie ograniczać się przede wszystkim do funkcji technicznej, sprowadzającej się do posiadania przez niego Rachunku Rozliczeniowego (oraz Rachunku Głównego), służącego do przeprowadzania transakcji zarządzania środkami pieniężnymi przez Bank na koniec dnia.

Ponadto w ramach Umowy, Wnioskodawca nie będzie zawierać ze spółkami z Grupy (Uczestnikami Systemu) odrębnych umów w związku z uczestnictwem w Umowie. Spółka zaznacza, iż nie wyklucza się, iż w przyszłości - odrębnie od Umowy cash poolingu zostaną zdefiniowane usługi administracyjno - finansowe związane z rozliczaniami wynikającymi z Systemu np. prowadzenie ewidencji lub analiz wewnętrznych. Jeśli takie usługi zostaną zdefiniowane w przyszłości, to wówczas zostaną zawarte odpowiednie umowy (odrębnie od przedmiotowej Umowy cash poolingu) pomiędzy Wnioskodawcą (tj. Spółką) a spółkami zależnymi będącymi Uczestnikami Systemu, określające wynagrodzenie dla Spółki z tytułu świadczonych usług.

Faktycznej realizacji Umowy, poprzez realizację operacji pomiędzy kontami bankowymi Uczestników oraz Rachunkiem Rozliczeniowym i Rachunkiem Głównym Posiadacza Głównego oraz naliczanie i pobieranie/wypłatę odsetek od wzajemnych zobowiązań, dokonuje Bank świadczący usługi na rzecz wszystkich Uczestników Systemu.

Spółka podkreśla, iż z podobnymi wnioskami o interpretacje przepisów prawa podatkowego wystąpiły inne spółki z Grupy L.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy w ramach opisanego mechanizmu zarządzania środkami pieniężnymi oraz przepływami pieniężnymi Spółka będzie świadczyć usługi w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, czy też jedynym podmiotem świadczącym usługi w rozumieniu ww. ustawy będzie Bank i związku z tym, czy odsetki otrzymane przez Spółkę będą stanowiły jej obrót w rozumieniu przepisów o VAT...
Czy w świetle art. 1 ust. 1 ustawy o PCC prawidłowe jest stanowisko Spółki, iż w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, czynności dokonywane w ramach Umowy nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a w konsekwencji, na Spółce nie ciąży z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych...
Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, w związku z uczestnictwem Spółki w przedstawionym we wniosku Systemie, Wnioskodawca będzie zobowiązany do sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy o pdop, z tytułu transakcji dokonywanych z podmiotami powiązanymi...

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu czynności dokonywanie w ramach Umowy nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, w związku z czym po stronie Spółki nie powstanie obowiązek podatkowy w zakresie tego podatku.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) - dalej: ustawa o PCC, podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
(uchylona),
umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
umowy dożywocia,
umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat lub dopłat,
(uchylona),
ustanowienie hipoteki,
ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
umowy depozytu nieprawidłowego,
umowy spółki;

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16 poz. 93 ze zm.), dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Tak jak zostało już wskazane powyżej (w uzasadnieniu do pytania nr 1), umowa cash poolingu pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny, nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy. Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi Uczestników Systemu, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, zdaniem Spółki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion.

W przypadku cash poolingu mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz Bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu. Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

W ramach Umowy, żadna ze stron (Uczestnik Systemu) nie zobowiązuje się do przeniesienia na własność drugiej strony określonej ilości pieniędzy oraz żadna ze stron nie zobowiązuje się do ich zwrotu. Uczestnicy Systemu biorący udział w Systemie wyrażają jedynie gotowość udostępniania środków finansowych innym podmiotom. Kluczowym jest jednak fakt, iż dany Uczestnik Systemu posiadający dodatnie saldo na Rachunku Indywidualnym nie wie, czy jego środki finansowe zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości ani przez którego z pozostałych Uczestników Systemu. Oznacza to, że z perspektywy Spółki druga strona transakcji nie jest możliwa do zidentyfikowania, jak również brak jest skonkretyzowanego przedmiotu transakcji. Nie dochodzi tu bowiem do dwustronnych transakcji udzielenia pożyczki, w których można by wskazać konkretne podmioty będące pożyczkodawcą i pożyczkobiorcą. Wszelkie rozliczenia w zakresie pobierania środków z Rachunków Indywidualnych wykazujących salda dodatnie i pokrywania za ich pomocą sald ujemnych na Rachunkach innych Uczestników Systemu będą dokonywane we własnym imieniu przez Bank za pośrednictwem Rachunku Rozliczeniowego, co uniemożliwiać będzie identyfikację tego z Uczestników, który wykorzystuje akurat środki pochodzące z Rachunku Indywidualnego Spółki.

Zdaniem Spółki należy stwierdzić, iż zawarte Umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash pooling) nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki. Tym samym wszelkie czynności dokonywane przez Wnioskodawcę w ramach Umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż organy statystyczne wielokrotnie klasyfikowały czynności polegające na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową grupy kapitałowej (cash pooling) jako usługę pośrednictwa finansowego świadczoną przez Bank. W opinii Spółki stanowi to dodatkowe potwierdzenie, iż usługa świadczona w ramach struktury cash poolingu nie mieści się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stanowisko powyższe podzielają również organy podatkowe, przykładowo w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 14 grudnia 2012 r. (nr IPTPB2/436-154/12-4/KK) i z 12 grudnia 2012 r. (nr IPTPB2/436-173/12-2/AK), a także interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 grudnia 2012 r. (nr IPPB2/436-537/12-2/AF) oraz z 22 listopada 2012 r. (nr IPPB2/436-426/124/LS).

W związku z powyższym, zdaniem Spółki należy stwierdzić, iż czynności dokonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową nie zostały wymienione w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu ww. podatkiem zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z czym po stronie Spółki nie powstanie obowiązek podatkowy w zakresie tego podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
(uchylona),
umowy darowizny w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
umowy dożywocia,
umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat lub dopłat,
(uchylona),
ustanowienie hipoteki,
ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
umowy depozytu nieprawidłowego,
umowy spółki;

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Należy podkreślić, iż umowa cash pooling pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash pooling, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Cash pooling polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej.

Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu.

Należy stwierdzić, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową cash pooling nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki. Tym samym wszelkie czynności dokonywane w ramach umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, iż umowa cash poolingu oraz czynności wykonywane w ramach tej umowy nie zostały wymienione w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu ww. podatkiem zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast, jeżeli czynności wykonywane w ramach umowy cash poolingu, będą posiadały znamiona jednej z umów wymienionych w art. 1 ustawy, wówczas będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie