Temat interpretacji

Umowy kupna sprzedaży.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku (data wpływu 7 marca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów kupna-sprzedaży jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów kupna-sprzedaży.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności dokonuje czynności, polegających na kupnie poprzez serwis aukcyjny samochodów powindykacyjnych lub poleasingowych. Samochody powindykacyjne sprzedawane są przez banki, które reprezentują swoich klientów niespłacających kredyty samochodowe. Stroną sprzedającą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, reprezentowana przez bank, organizujący aukcję sprzedaży maszyn, bądź samochodów. Firma Wnioskodawcy jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i nabywa przedmioty aukcji jako towar celem ich dalszej odsprzedaży. Nabyte na aukcji towary nie stanowią środków trwałych podmiotu gospodarczego w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości.

Podstawą zawarcia transakcji jest umowa kupna-sprzedaży.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku zakupu rzeczy ruchomych (towarów) od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej Wnioskodawca ma obowiązek złożenia we właściwym miejscowo urzędzie skarbowym deklaracji i zapłaty podatku PCC od wyżej wymienionych czynności...

Zdaniem Wnioskodawcy, w art. 2 pkt 4 ustawy o PCC ustawodawca dokonał rozgraniczenia zakresów opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych i podatkiem od towarów i usług. U podstaw przyjętego uregulowania leży założenie, że obrót profesjonalny (w wykonywaniu działalności gospodarczej), jako podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, powinien być wyłączony spod opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Komentowany przepis wyłącza spod opodatkowania wszystkie wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności na podstawie odrębnych przepisów jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona od tego podatku, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, umowy spółki i jej zmiany, umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Brzmienie art. 2 pkt 4 ustawy wskazuje, że nie jest istotne, czy obowiązek podatkowy przekształci się w zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług lub czy dana czynność będzie zwolniona przedmiotowo bądź podmiotowo z podatku od towarów i usług. W celu ustalenia, czy dana czynność cywilnoprawna korzysta z wyłączenia od podatku od czynności cywilnoprawnych, konieczna jest analiza strony przedmiotowej i podmiotowej obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług (tak m.in. wyrok NSA z 1 kwietnia 2003 r., sygn. akt SA/Bd 599/03, niepubl., podobnie wyrok NSA z 18 lutego 2003 r., sygn. akt SA/Bk 877/02, niepubl.).

Strona przedmiotowa opodatkowania podatkiem od towarów i usług została określona w art. 5 ustawy VAT. Zgodnie z powołanym przepisem opodatkowaniu podatkiem od towarów usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
2. eksport towarów,
3. import towarów,
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
5. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste,
6. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Natomiast zakres podmiotowy obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług - tj. krąg podatników - określa art. 15 ust. 1 ustawy VAT, który stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Istotne znaczenie ma w tym wypadku definicja działalności gospodarczej zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy VAT, zgodnie z którą za działalność gospodarczą uznaje się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Zwolnienia w podatku od towarów i usług mają charakter przedmiotowy lub podmiotowy. Zwolnienia przedmiotowe odnoszą się do konkretnych czynności usług lub dostawy. Zakres czynności zwolnionych z podatku od towarów i usług został określony w art. 43 ustawy VAT. Natomiast zwolnienia podmiotowe obejmują określoną grupę podatników. Podstawowe znaczenie ma zwolnienie podmiotowe z art. 113 ustawy VAT. Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 50 000 zł.

Wobec wyżej przedstawionych przepisów, przy zakupie towarów wykonywanych przez czynnego podatnika VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie występuje obowiązek złożenia deklaracji i zapłaty podatku PCC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do art. 1 ust. 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.), podatkowi podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 1 ust. 4 ww. ustawy, czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi - z zastrzeżeniem ust. 5 - jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, a stawka podatku od umowy sprzedaży rzeczy ruchomych wynosi 2%.

Na podstawie art. 10 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru (formularz PCC-3), oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z normy prawnej zawartej w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   1. umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   2. umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Nie podlegają więc podatkowi od czynności cywilnoprawnych, co do zasady, te czynności (wymienione w art. 1 ww. ustawy), których dokonanie powoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Należy jednak zauważyć, iż zgodnie z dyspozycją powyższego przepisu o wyłączeniu umowy sprzedaży spod działania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług w rozumieniu odrębnych przepisów, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna z nich - z tytułu dokonania tej konkretnej czynności - jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona.

Wyłączenie danej czynności cywilnoprawnej z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych ma więc miejsce tylko w przypadku, gdy z tytułu dokonania tej właśnie czynności, jedna ze stron jest podatnikiem podatku od towarów i usług. W praktyce oznacza to, że przy zawieraniu umowy sprzedaży status podatnika podatku od towarów i usług musi posiadać sprzedający. Nie jest istotny w tym przypadku status prawnopodatkowy kupującego, gdyż z tytułu zakupu towaru lub usługi nie powstaje u niego obowiązek w podatku od towarów i usług.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności dokonuje czynności, polegających na kupnie poprzez serwis aukcyjny samochodów powindykacyjnych lub poleasingowych, gdzie stroną sprzedającą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Podstawą zawarcia transakcji jest umowa kupna -sprzedaży.

W tej sytuacji Wnioskodawca jako nabywca rzeczy, staje się podatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych. W związku z powyższym ma On obowiązek od dokonywanych czynności złożyć deklaracje w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie należy wskazać, iż powołane w treści wniosku orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, iż zdaniem organu podatkowego tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu