Temat interpretacji

Skutki podatkowe wykupu certyfikatów inwestycyjnych przez Fundusz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 29 lutego 2016 r. (data wpływu 29 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wykupu certyfikatów inwestycyjnych przez Fundusz - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 lutego 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wykupu certyfikatów inwestycyjnych przez Fundusz.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Fundusz Inwestycyjny Zamknięty jest funduszem inwestycyjnym zamkniętym z siedzibą na terytorium Polski (dalej: Fundusz) działającym na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2014 poz. 157, z późn. zm.; dalej: UFI). Fundusz jest funduszem inwestycyjnym zamkniętym aktywów niepublicznych w rozumieniu UFI.

Uczestnikiem Funduszu jest G. Limited (dalej: G.), spółka kapitałowa utworzona zgodnie z prawem cypryjskim. G. posiada siedzibę na Cyprze i jest rezydentem podatkowym na Cyprze. G. nie posiada w Polsce zakładu w rozumieniu art. 5 Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Cypru w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (dalej: UPO).

Głównym przedmiotem działalności Funduszu jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze niepublicznego proponowania nabycia certyfikatów inwestycyjnych w papiery wartościowe, oraz inne prawa majątkowe określone szczegółowo w statucie Funduszu.

Dotychczasowe inwestycje Funduszu, które pochodzą z wpłat poczynionych przez uczestników, obejmują między innymi akcje Sp. z o.o. A. SKA (dalej: A.). A. jest spółką osobową (spółką komandytowo-akcyjną) utworzoną zgodnie z prawem polskim, posiadającą siedzibę na terytorium Polski, będącą podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: PDOP). Komplementariuszem A. jest spółka H. sp. z o.o. (dalej: H.). Wspólnicy uczestniczą w zysku A. w następujący sposób: 1) komplementariusz -1 % zysku, 2) akcjonariusz - 99% zysku. Głównym aktywem A. jest ogół praw i obowiązków składających się na udział w H. sp. z o.o. S. SK (dalej: S. SK).

A. jest komandytariuszem w S. SK. S. SK jest spółką osobową (spółką komandytową) utworzoną zgodnie z prawem polskim posiadającą siedzibę na terytorium Polski. Komplementariuszem S. SK jest H. Wspólnicy uczestniczą w zyskach i stratach oraz w majątku polikwidacyjnym S. SK proporcjonalnie do wniesionych wkładów, z zastrzeżeniem, że komandytariusz - A. - jest zwolniony od udziału w stratach S. SK. Głównym aktywem S. SK jest nieruchomość położona w Polsce.

Fundusz posiada także jednostki uczestnictwa będące papierami wartościowymi spółki P. SCSp, (dalej: P.). P. jest spółką osobową utworzoną zgodnie z prawem luksemburskim w formie Société en Commandite Spéciale, posiadającą siedzibę na terytorium Luksemburga. Według prawa luksemburskiego, spółka utworzona w formie SCSp to spółka nieposiadająca osobowości prawnej. Fundusz jest wspólnikiem odpowiadającym w ograniczony sposób za zobowiązania P.. Wspólnikiem odpowiadającym w nieograniczony sposób za zobowiązania P. jest F. S.A. (luksemburska spółka kapitałowa będąca rezydentem podatkowym w Luksemburgu, dalej: F.). Wspólnicy uczestniczą w zysku P. w następujący sposób: 1) wspólnik odpowiadający w nieograniczony sposób za zobowiązania (F.) - 0,1% zysku netto, 2) wspólnik odpowiadający w ograniczony sposób za zobowiązania (Fundusz) - 99,9% zysku netto. Niewykluczone jest, że w przyszłości do P. przystąpią inne spółki z siedzibą w Polsce lub w innych krajach. Głównym aktywem P. mogą być udziały (akcje) w spółce/spółkach osobowych z siedzibą na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, nabyte tytułem wkładu od Funduszu.

Ponadto P. może w przyszłości posiadać również, w sposób bezpośredni lub pośredni, udziały lub akcje w spółkach osobowych lub kapitałowych z siedzibą na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej działających na rynku nieruchomości.

Ponadto P. może w przyszłości zbywać posiadane udziały lub akcje w spółkach osobowych lub kapitałowych z siedzibą na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej działających na rynku nieruchomości np. na rzecz innych spółek SCSp.

Obecnie rozważana jest restrukturyzacja, która pozwoli na osiągnięcie m.in. następujących celów:

• zintensyfikowanie poszukiwań potencjalnych inwestorów z siedzibą w Luksemburgu poprzez prowadzenie działalności za pośrednictwem spółki zlokalizowanej w Luksemburgu,
• udostępnienie grupie G. nowych możliwości wyjścia z inwestycji poczynionych za pośrednictwem Funduszu, tj. możliwość zbycia udziałów w spółkach luksemburskich,
• uproszczenie procesu zarządzania bieżącą działalnością podmiotów z grupy posiadających nieruchomości poprzez wyeliminowanie ze struktury grupy spółki komandytowo-akcyjnej (tj. A.),
• umożliwienie kontynuacji realizacji założeń inwestycyjnych Funduszu w sposób odpowiadający polityce Funduszu,
• umożliwienie realizacji i wyjścia z inwestycji przez Fundusz, w tym także poprzez zbycie akcji/udziałów spółki przez Spółkę SCSp na rzecz inwestorów i podmiotów luksemburskich.

Rozważana restrukturyzacja wymaga podjęcia kilku kroków prawnych w celu osiągnięcia pożądanej struktury działalności grupy G., tj.:

• wniesienie przez Fundusz akcji A. do P.,
• przekształcenie wniesionej spółki (A.) w spółkę komandytową (dalej: Spółka przekształcona), w której komandytariuszem będzie P., a komplementariuszem będzie H. (Komplementariusz),
• likwidacja Spółki przekształconej i przekazanie ogółu praw i obowiązków składających się na udział Spółki przekształconej w S. SK w postaci majątku likwidacyjnego do P..

S. SK prowadzi działalność na rynku nieruchomości i będzie nadal prowadziła taką działalność także po przeprowadzeniu opisanych w niniejszym wniosku zdarzeń restrukturyzacyjnych. Planowane jest, że z tytułu tej działalności (sprzedaż itp.) S. SK będzie osiągała zyski. Podatnikami z tytułu przychodów/kosztów osiąganych przez S. SK w strukturze docelowej będą Fundusz oraz H. i F. jako wspólnicy odpowiednio S. SK i P.. P. jako podmiot transparentny podatkowo nie będzie podatnikiem z tytułu ww. przychodów/kosztów.

Zyski osiągane przez Fundusz w ramach nowej struktury będą wypłacane uczestnikom Funduszu zgodnie z postanowieniami statutu Funduszu. Statut Funduszu przewiduje, że Fundusz może dokonywać wykupu certyfikatów na żądanie uczestnika na zasadach określonych w samym statucie oraz zgodnie z przepisami UFI.

Z chwilą wykupu certyfikatu przez Fundusz, certyfikat ulega umorzeniu z mocy prawa.

A zatem Fundusz będzie mógł wypłacać na rzecz G. należności m.in. z tytułu wykupienia certyfikatów przez Fundusz.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wykup certyfikatów inwestycyjnych przez Fundusz będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, wykup przez Fundusz certyfikatów inwestycyjnych nie stanowi czynności opodatkowanej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Art. 1 ust. 1 ustawy o PCC zawiera katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, tj.:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym także polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o PCC).

Jak wskazuje się w praktyce, katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest katalogiem zamkniętym, wskazującym enumeratywnie czynności podlegające opodatkowaniu. W konsekwencji, dokonanie czynności niewymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC nie wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie tego podatku.

Powyższe znajduje potwierdzenie w ugruntowanych stanowiskach organów podatkowych oraz sądów administracyjnych, m.in.:

• w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPB2/436-142/12-4/MZ z dnia 15 czerwca 2012 r. organ podatkowy wskazał, iż ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. (Podobnie m.in.: interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPB2/436-183/12-2/MZ z dnia 8 czerwca 2012 r., interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPB2/436-173/12-3/MZ z dnia 23 maja 2012 r. oraz interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPB2/436-96/12-2/MZ z dnia 27 kwietnia 2012 r.);
• w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. ITPB2/436-81/12/TJ z dnia 18 maja 2012 r. organ podatkowy wskazał, iż (...) ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności objętych tym podatkiem. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają czynności wymienione w przywołanej regulacji art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Podobne stanowisko znajduje się w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach sygn. IBPBII/1/436-486/11/WIZ z dnia 5 marca 2012 r.: Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem;
• w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPB2/436-453/09-2/MZ z dnia 22 stycznia 2010 r. gdzie organ podatkowy uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione przez podatnika stanowiące, iż zgodnie z literalną, logiczną i powszechnie akceptowaną interpretacją ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, katalog czynności podlegających opodatkowaniu pcc jest katalogiem zamkniętym, a w rezultacie dokonanie czynności niewymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie pcc.;
• w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, nr sygn. IPPB2/436-270/09-2/MZ z dnia 30 września 2009 r., gdzie organ podatkowy uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione przez podatnika, zgodnie z którym należy stwierdzić, że przepis art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC odnosi się do czynności cywilnoprawnych wyraźnie zdefiniowanych w przepisach prawa cywilnego, a nie do innych bliżej nieokreślonych czynności. W rezultacie, jeżeli dokonane przez Spółkę czynności objęte zostały właściwymi regulacjami prawa cywilnego (np. Kodeksu Cywilnego), a jednocześnie nie zostały wskazane w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT należy uznać, że nie podlegają one opodatkowaniu PCC;
• w orzeczeniu WSA w Krakowie z dnia 21 stycznia 2011 r., sygn. I SA/Kr 999/10, gdzie Sąd stwierdził, iż analiza sposobu redakcji art. 1 ust. 1 pkt 1 nakazuje opowiedzieć się za restrykcyjną jego wykładnią. Ustawodawca w postanowieniach analizowanego przepisu użył bowiem zwrotu, który przesądza o tym, że został skonstruowany zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu omawianym podatkiem. Użyty w treści tego przepisu wyraz następujące wyraźnie wskazuje, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają tylko te czynności, które zostały w nim wymienione.

Jednocześnie, katalog czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC został wzmocniony zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej do opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych decyduje treść czynności (elementy przedmiotowo istotne), a nie sama jej nazwa. Tym samym, dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, miarodajne są rzeczywiste prawa i obowiązki stron umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Wykup certyfikatów inwestycyjnych nie został wymieniony na liście czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W celu ustalenia czy wykup certyfikatów podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych należy określić, czy czynność ta może być zaklasyfikowana jako jedna z czynności wskazanych w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC. W szczególności, czy wykup certyfikatów mógłby być uznany za sprzedaż praw majątkowych w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz. U. z 2014 r. poz. 121).

W celu udzielenia odpowiedzi na tak postawione pytanie, należy przeanalizować charakter prawny oraz zasady wykupu certyfikatów. Elementy te zostały uregulowane w UFI.

W myśl zasady wyrażonej w art. 138 UFI, fundusz inwestycyjny zamknięty nie może nabywać certyfikatów inwestycyjnych, które wyemitował, z wyjątkiem wykupu certyfikatów inwestycyjnych, w przypadku określonym w art. 139.

Zgodnie z art. 139 ust. 1 UFI, fundusz inwestycyjny zamknięty może wykupywać certyfikaty inwestycyjne, które wyemitował, jeżeli statut funduszu tak stanowi (statut funduszu powinien określać m.in. przesłanki, tryb i warunki wykupywania certyfikatów - przyp. Wnioskodawcy).

Ponadto, zgodnie z art. 139 ust. 6 UFI, z chwilą wykupienia przez fundusz inwestycyjny zamknięty certyfikaty inwestycyjne są umarzane z mocy prawa.

Art. 139 ust. 4 UFI stanowi zaś, że cena wykupu certyfikatu jest równa wartości aktywów netto funduszu, przypadającej na certyfikat inwestycyjny, według wyceny aktywów z dnia wykupu.

W opinii Wnioskodawcy specyficzna konstrukcja prawna czynności wykupu przez Fundusz wyemitowanych przez niego certyfikatów oraz potrzeba odrębnego, szczegółowego uregulowania takiej operacji wynika z odmiennej funkcji ekonomicznej tej czynności w porównaniu do umów sprzedaży. Czynność określona w art. 139 ustawy o funduszach inwestycyjnych nie może być utożsamiana ze zbyciem w drodze sprzedaży. Czynności tej ustawodawca nadał bowiem odrębny charakter kwalifikując ją w tejże ustawie jako wykup certyfikatów i nadając jej szczególne walory związane ze skutkiem do jakiego prowadzi (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPB2/436-266/11-4/AF z dnia 17 października 2011 r.).

Celem wykupu certyfikatów - w przeciwieństwie do umowy sprzedaży - nie jest przeniesienie określonego prawa majątkowego, ale (całkowite lub częściowe) wycofanie się uczestnika funduszu z inwestycji, poprzez wycofanie uprzednio wniesionych aktywów, które były lokowane przez Fundusz.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku wykupu certyfikatów przez Fundusz, nie można mówić o wzajemności czy ekwiwalentności świadczeń obu stron, która jest charakterystycznym elementem umowy sprzedaży, ze względu na to, że z chwilą wykupu certyfikatów przez Fundusz dochodzi do ich umorzenia z mocy prawa, a Fundusz nie otrzymuje w wyniku takiej transakcji żadnego przysporzenia majątkowego. Skutkiem wykupu certyfikatów przez Fundusz jest ich umorzenie, czyli prawne unicestwienie, tak, że majątek Funduszu w żaden sposób nie zostaje powiększony ani na Fundusz nie zostaje przeniesione żadne prawo, co jest zaprzeczenie koncepcji prawnej leżącej u podstaw umowy sprzedaży.

Równocześnie należy wskazać, iż przekazywana uczestnikowi Funduszu cena wykupu certyfikatu nie będzie stanowiła ceny w rozumieniu Kodeksu cywilnego, stanowiącej niezbędny przedmiotowo element umowy sprzedaży, tj. ekwiwalent rzeczy (praw) nabywanych w drodze umowy sprzedaży. Cena wykupu certyfikatu odzwierciedla udział uczestnika w wartości aktywów netto funduszu, który podlega zwrotowi w ramach transakcji wykupu.

Jak słusznie wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej sygn. IPPB2/436-6/14-4/LS z dnia 27 marca 2014 r.( w przypadku określonego w art. 139 ustawy o funduszach inwestycyjnych wykupu certyfikatów inwestycyjnych w celu ich umorzenia występuje wprawdzie cena ale cena wykupu. Użycie w art. 139 ust. 4 ww. ustawy terminu cena wykupu" świadczy, iż na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 Kodeksu cywilnego. Pojęcie ceny zawarte w art. 535 Kodeksu cywilnego i pojęcie ceny wykupu określone w art. 139 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych nie są pojęciami tożsamymi, dlatego czynność wykupu certyfikatów inwestycyjnych przez wnioskodawcę celem umorzenia, regulowana przepisami art. 139 ustawy o funduszach inwestycyjnych nie jest umową sprzedaży, o której mowa w art. 535 Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że czynność wykupu certyfikatów przez Fundusz nie może być utożsamiana z żadną z czynności określonych w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC, w szczególności z umową sprzedaży (trudno zaś porównać wykup certyfikatów do jakiejkolwiek innej czynności wymienionej w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC). Mając na uwadze brak ujęcia tej czynności w zamkniętym katalogu czynności cywilnoprawnych podlegających podatkowi od czynności cywilnoprawnych określonym w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC, czynność wykupu certyfikatów przez Fundusz nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Powyższe stanowisko znalazło potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPB2/436-173/12-3/MZ z dnia 23 maja 2012 r., gdzie organ podatkowy uznał, iż wykup certyfikatów inwestycyjnych przez fundusz skutkujący ich umorzeniem, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega takiemu podatkowi.

Analogiczne stanowisko zajął Dyrektor izby Skarbowej w Warszawie w interpretacjach indywidualnych:

• z dnia 19 marca 2014 r., sygn. IPPB2/436-5/14-3/LS,
• z dnia 18 lipca 2013 r., sygn. IPPB2/436-285/13-4/AF,
• z dnia 20 grudnia 2012 r., sygn. IPPB2/436-559/12-2/AF,
• z dnia 27 kwietnia 2012 r., sygn. IPPB2/436-96/12-2/MZ,
• z dnia 22 stycznia 2010 r., sygn. IPPB2/436-453/09-2/MZ
• z dnia 17 października 2011 r., sygn. IPPB2/436-266/11-4/AF,

a także Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacjach indywidualnych:

• z dnia 3 grudnia 2015 r, sygn. IBPB-2-1/4514-359/15/KrB,
• z dnia 10 listopada 2015 r., sygn. IBPB-2-1/4514-210/15/KrB,
• z dnia 10 listopada 2015 r., sygn. IBPB-2-1/4514-209/15/DP,
• z dnia 22 października 2015 r., sygn. IBPB-2-1/4514-154/15/PM,
• z dnia 16 iipca2015 r., sygn. IBPB-2-1/4514-11/15/BD,
• z dnia 9 czerwca 2009 r., sygn. IBPBII/1/436-75/09/MZ.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 223) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona)
4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona)
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki;

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 157) fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Wyemitowane zgodnie z postanowieniami powyższej ustawy certyfikaty nie mogą być jednak przedmiotem swobodnego obrotu między ich posiadaczami a emitującym je funduszem inwestycyjnym zamkniętym. Zakaz taki ustanawia wprost art. 138 ww. ustawy, który stanowi, że fundusz inwestycyjny zamknięty nie może nabywać certyfikatów inwestycyjnych, które wyemitował, z wyjątkiem wykupu certyfikatów inwestycyjnych, w przypadku określonym w art. 139.

Stosownie do powołanego art. 139 ww. ustawy fundusz inwestycyjny zamknięty może wykupywać certyfikaty inwestycyjne, które wyemitował, jeżeli statut funduszu tak stanowi. Cena wykupu certyfikatu inwestycyjnego jest równa wartości aktywów netto funduszu, przypadającej na certyfikat inwestycyjny, według wyceny aktywów z dnia wykupu. Przy wykupywaniu certyfikatów inwestycyjnych mogą być pobierane opłaty manipulacyjne, jeżeli statut funduszu tak stanowi i określa maksymalną wysokość i sposób pobierania tych opłat. Z chwilą wykupienia przez fundusz inwestycyjny zamknięty certyfikaty inwestycyjne są umarzane z mocy prawa.

Z powyższego wynika, że o ile wykup certyfikatów inwestycyjnych jest dopuszczalny, to z mocy prawa zawsze wiąże się z ich unicestwieniem poprzez umorzenie z chwilą wykupu. Operacji wykupu certyfikatów inwestycyjnych towarzyszy zapłata ich posiadaczowi ceny wykupu. Czynności tej nie można jednak zakwalifikować jako umowy sprzedaży.

W myśl przepisu art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Czynność określona w art. 139 ustawy o funduszach inwestycyjnych nie może być utożsamiana ze zbyciem w drodze sprzedaży. Czynności tej ustawodawca nadał bowiem odrębny charakter kwalifikując ją w tejże ustawie jako wykup certyfikatów i nadając jej szczególne walory związane ze skutkiem do jakiego prowadzi.

Nadmienić należy, że elementem przedmiotowo istotnym umowy sprzedaży jest również cena. Zapłata ceny jest podstawowym obowiązkiem kupującego. Cena jest ekwiwalentem rzeczy lub praw, nabytych w drodze umowy sprzedaży. Zawiera ona w sobie trzy elementy: wartość rzeczy, zysk sprzedawcy oraz koszty po jego stronie.

W przypadku określonego w art. 139 ustawy o funduszach inwestycyjnych wykupu certyfikatów inwestycyjnych w celu ich umorzenia występuje wprawdzie cena ale cena wykupu. Użycie w art. 139 ust. 4 ww. ustawy terminu cena wykupu świadczy, iż na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 Kodeksu cywilnego.

Pojęcie ceny zawarte w art. 535 Kodeksu cywilnego i pojęcie ceny wykupu określone w art. 139 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych nie są pojęciami tożsamymi, dlatego czynność wykupu certyfikatów inwestycyjnych przez Wnioskodawcę celem ich umorzenia, regulowana przepisami art. 139 ustawy o funduszach inwestycyjnych nie jest umową sprzedaży, o której mowa w art. 535 Kodeksu cywilnego.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że wykup certyfikatów inwestycyjnych przez Fundusz na podstawie art. 139 ustawy o funduszach inwestycyjnych, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Końcowo - odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych oraz wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, które przemawiają za słusznością stanowiska przedstawionego we wniosku, należy stwierdzić, że powołane orzeczenia dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie