Temat interpretacji

Czy Umowa cash poolingu oraz dokonywane na jej podstawie rozliczenia nie powoduj1 obowi1zku zap3aty podatku od czynnooci cywilnoprawnych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporz1dzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upowa?nienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, dzia3aj1cy w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, ?e stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 08 listopada 2016 r. (data wp3ywu do Biura 17 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotycz1cej podatku od czynnooci cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu jest prawid3owe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 listopada 2016 r. wp3yn13 do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotycz1cej podatku od czynnooci cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zosta3o przedstawione nastepuj1ce zdarzenie przysz3e/stan faktyczny:

Wnioskodawca Spó3ka z ograniczon1 odpowiedzialnooci1 (dalej tak?e: Spó3ka, Agent) jest czeoci1 miedzynarodowej grupy kapita3owej i producentem oraz dystrybutorem na rynku polskim okien dachowych oraz akcesoriów do okien i drzwi. Wnioskodawca jest Spó3k1 z siedzib1 w Polsce i posiada w Polsce nieograniczony obowi1zek podatkowy, tj. Wnioskodawca podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w Polsce od ca3ooci swoich dochodów bez wzgledu na miejsce ich osi1gania. Wnioskodawca jest tak?e zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i us3ug.

Spó3ka korzysta z us3ugi kompleksowego zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1 (tzw. cash pooling) oferowanej przez Bank z siedzib1 w W. Oprócz Wnioskodawcy, do przedmiotowego systemu zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1 przyst1pi3y tak?e inne podmioty z tej samej Grupy kapita3owej wszystkie maj1ce siedzibe w Polsce. W tym miejscu nale?y podkreolia, ?e w systemie cash poolingu bed1cym przedmiotem niniejszego wniosku uczestnicz1 i bed1 uczestniczya wy31cznie podmioty maj1ce siedzibe w Polsce (dotyczy to tak?e Banku).

System zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1 wdro?ony w polskich podmiotach z Grupy to tzw. cash pooling rzeczywisty (z ang. zero-balancing cash pooling) czyli system, w którym maj1 miejsce faktyczne przep3ywy orodków finansowych z kont uczestników systemu. Celem przedmiotowej us3ugi jest zwiekszenie efektywnooci gospodarczej podmiotów uczestnicz1cych w tym systemie poprzez efektywne zarz1dzanie swoimi wierzytelnoociami wobec Banku z tytu3u posiadanych na rachunku bankowym orodków pienie?nych oraz zobowi1zaniami wobec Banku z tytu3u wykorzystywanego kredytu w rachunku. Odbywa sie to poprzez odpowiednie wykorzystanie sumy dziennych sald wystepuj1cych na rachunkach spó3ek z Grupy uczestnicz1cych w systemie cash poolingu.

Z opisu przedstawionego przez Wnioskodawce wynika, ?e zasady funkcjonowania kompleksowego systemu zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1 zosta3y okreolone w umowie zawartej miedzy Wnioskodawc1 i pozosta3ymi polskimi podmiotami z Grupy kapita3owej oraz Bankiem jako owiadcz1cym us3uge zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1 (dalej Umowa).

Spó3ka bierze udzia3 w przedstawionym systemie zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1 jako zwyk3y uczestnik, którego orodki lub niedobory finansowe s1 konsolidowane ze orodkami/saldami ujemnymi pozosta3ych uczestników systemu. Pozosta3ymi uczestnikami systemu s1 inne polskie spó3ki z Grupy kapita3owej (dalej 31cznie okreolane jako Uczestnicy). Wnioskodawca pe3ni dodatkowo w opisanym systemie cash poolingu role tzw. agenta (pool leadera), czyli podmiotu, na którego rachunku odbywa sie sumowanie sald Uczestników systemu (dalej Agent). Sumowanie sald odbywa sie na nale?1cym do Wnioskodawcy rachunku konsolidacyjnym (dalej Rachunek konsolidacyjny). Dodatkowo, w ramach Rachunku konsolidacyjnego Bank przyzna3 Agentowi kredyt w rachunku bie?1cym na warunkach okreolonych w odrebnej umowie. Agent poza pe3nion1 funkcj1 pool leadera uczestniczy w systemie cash poolingu jako zwyk3y Uczestnik, gdy? jego w3asne orodki finansowe znajduj1ce sie na Rachunku konsolidacyjnym lub wykonane przez niego z Rachunku konsolidacyjnego przelewy celem uregulowania w3asnych zobowi1zan Agenta (z innych tytu3ów) s1 ewidencjonowane i sumowane na Rachunku konsolidacyjnym ze orodkami/saldami pozosta3ych Uczestników.

Do systemu zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1 zosta3y w31czone rachunki bankowe (dalej Rachunki Yród3owe) prowadzone przez Bank dla pozosta3ych (poza Wnioskodawc1) Uczestników systemu. Wnioskodawca bed1cy Agentem w systemie cash poolingu nie dysponuje odrebnym Rachunkiem Yród3owym. W3asne orodki finansowe Wnioskodawcy s1 ulokowane na nale?1cym do niego Rachunku konsolidacyjnym, mo?e on tak?e zaci1gaa dla w3asnych potrzeb kredyt w rachunku, jaki zosta3 przyznany przez Bank w ramach Rachunku konsolidacyjnego.

W celu wykonania us3ugi rzeczywistego cash poolingu Bank udzieli3 Uczestnikom, w tym Agentowi, na warunkach okreolonych w Umowie limitów dziennych, tj. kwot, do których 31cznie dyspozycje Uczestników dotycz1ce rachunków mog1 bya realizowane przez Bank w przypadku braku orodków dostepnych na poszczególnych rachunkach. W ?adnym wypadku, suma 31cznego zad3u?enia Uczestników wobec Banku nie mo?e przekroczya tzw. globalnego limitu p3ynnooci, tj. sumy sald na Rachunkach Yród3owych Uczestników i Rachunku konsolidacyjnym Agenta, uwzgledniaj1cej orodki dostepne z tytu3u przyznanego Agentowi, na podstawie odrebnej umowy, kredytu w Rachunku konsolidacyjnym.

System zapewniony przez Bank i informacje przez niego dostarczane Wnioskodawcy w ramach owiadczonych przez Bank us3ug zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1 umo?liwiaj1 wyodrebnienie na Rachunku konsolidacyjnym, dla celów rozliczeniowych i rachunkowych, orodków w3asnych Wnioskodawcy oraz orodków wykorzystanych przez niego do p3atnooci zobowi1zan Agenta z innych tytu3ów.

W ramach systemu cash poolingu, salda na Rachunkach Yród3owych nale?1cych do pozosta3ych Uczestników systemu s1 automatycznie zerowane. Zerowanie sald ma miejsce na koniec ka?dego dnia roboczego i polega na tym, ?e nadwy?ki (salda dodatnie) na Rachunkach Yród3owych pozosta3ych Uczestników s1 przekazywane na Rachunek konsolidacyjny Agenta. Na Rachunku konsolidacyjnym Agenta mog1 znajdowaa sie orodki w3asne Agenta lub mo?e bya na nim saldo ujemne w wyniku wykorzystania przez Agenta przyznanego mu przez Bank kredytu w Rachunku konsolidacyjnym (np. w wyniku zap3aty przez Agenta jego zobowi1zan powsta3ych z innych tytu3ów wobec podmiotów trzecich). Z kolei w przypadku wyst1pienia deficytów (sald ujemnych) na Rachunkach Yród3owych pozosta3ych Uczestników, zsumowane orodki z Rachunku konsolidacyjnego Agenta (Wnioskodawcy) oraz kredytu dostepnego w ramach Rachunku konsolidacyjnego s1 przekazywane na pokrycie tych deficytów. Mechanizm zerowania sald jest przeprowadzany w sposób automatyczny przez Bank.

Zerowanie sald w ramach systemu cash poolingu jest oparte na mechaniYmie:

• zwolnienia z d3ugu (na podstawie art. 519 § 1 Kodeksu cywilnego) w przypadku, gdy na koniec dnia roboczego Rachunek Yród3owy któregoo z pozosta3ych Uczestników wykazuje saldo dodatnie, Agent (Wnioskodawca) przejmuje od Banku zobowi1zanie wobec tego Uczestnika do zwrotu salda dodatniego zapisanego na tym Rachunku Yród3owym i saldo to zostaje przeniesione na Rachunek konsolidacyjny Agenta (Wnioskodawcy),tj. Agent (Wnioskodawca) wstepuje w miejsce Banku, jako d3u?nika (Bank zostaje zwolniony z d3ugu wobec Uczestnika, którego Rachunek Yród3owy na koniec dnia roboczego wykazywa3 saldo dodatnie);
• subrogacji (na podstawie art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego) w przypadku, gdy na koniec dnia roboczego Rachunek Yród3owy któregoo z pozosta3ych Uczestników wykazuje saldo ujemne, zostaje ono pokryte ze orodków znajduj1cych sie na Rachunku konsolidacyjnym Agenta lub z przyznanego przez Bank Agentowi kredytu w Rachunku konsolidacyjnym (tj. Agent sp3aca wierzytelnooci Banku od tego Uczestnika) i w rezultacie, Agent wstepuje w prawa zaspokojonego wierzyciela (tj. Banku).

Zatem jak opisa3 Wnioskodawca w przypadku, gdy na koniec danego dnia roboczego dany Uczestnik wykazuje na swoim Rachunku Yród3owym saldo dodatnie, zostaje ono przekazane na Rachunek konsolidacyjny Agenta (Wnioskodawcy). Je?eli natomiast na koniec dnia roboczego Rachunek Yród3owy danego Uczestnika wykazuje saldo ujemne, zostaje ono pokryte dostepnymi orodkami z Rachunku konsolidacyjnego Agenta (Wnioskodawcy).

W wyniku stosowania opisanego powy?ej mechanizmu zerowania sald pojawiaj1 sie wierzytelnooci Agenta wzgledem pozosta3ych Uczestników oraz wierzytelnooci pozosta3ych Uczestników wzgledem Agenta. Nie wystepuj1 natomiast wierzytelnooci jednych Uczestników (posiadaczy Rachunków Yród3owych) wzgledem innych Uczestników (innych posiadaczy Rachunków Yród3owych).

System cash poolingu, do którego przyst1pi3a Spó3ka, nie ma automatycznych transferów zwrotnych. Oznacza to, ?e na pocz1tku ka?dego kolejnego dnia roboczego saldo na Rachunku Yród3owym ka?dego Uczestnika - co do zasady - wykazuje saldo zerowe. Odwrócenie sald jest dokonywane na zlecenie Agenta (Wnioskodawcy).

W szczególnooci, Rachunek Yród3owy danego Uczestnika mo?e zostaa zasilony dostepnymi orodkami z Rachunku konsolidacyjnego Agenta na potrzeby dokonania przez tego Uczestnika p3atnooci jego zobowi1zan handlowych. W tym celu, nastepuje albo transfer zwrotny orodków/czeoci orodków tego Uczestnika z Rachunku konsolidacyjnego albo wyzerowanie poprzez transfer z Rachunku konsolidacyjnego salda ujemnego na Rachunku Yród3owym tego Uczestnika, jakie powsta3o w wyniku uregulowania przez tego Uczestnika jego zobowi1zan.

Wnioskodawca opisa3, ?e ka?dego dnia roboczego, ka?dy z Uczestników mo?e realizowaa polecenia przelewów w cie?ar swojego Rachunku Yród3owego do sumy orodków dostepnych na rachunkach ka?dego z Uczestników oraz Agenta. Dotyczy to tak?e Agenta, tj. Agent bed1cy tak?e zwyk3ym Uczestnikiem cash poolingu mo?e realizowaa polecenia przelewów (tytu3em p3atnooci swoich zobowi1zan z innych tytu3ów wobec podmiotów trzecich) w cie?ar Rachunku konsolidacyjnego przelewy te s1 ewidencjonowane dla celów rachunkowych jako wykorzystanie orodków przez Agenta. Salda na Rachunkach Yród3owych oraz na Rachunku konsolidacyjnym s1 oprocentowane w wysokooci ustalonej zgodnie z postanowieniami odrebnych umów, na podstawie których prowadzone s1 te rachunki. Bank na bazie dziennej nalicza odsetki debetowe/kredytowe od salda wystepuj1cego na Rachunku konsolidacyjnym Agenta. Na koniec przyjetego okresu rozliczeniowego Bank uznaje Rachunek konsolidacyjny Agenta kwot1 nale?nych odsetek lub odpowiednio obci1?a Rachunek konsolidacyjny Agenta kwot1 odsetek nale?nych Bankowi z tytu3u kredytu w tym rachunku. Nastepnie, na podstawie danych dostarczanych przez Bank, Agent (Wnioskodawca) dokonuje alokacji nale?nych poszczególnym Uczestnikom lub nale?nych od poszczególnych Uczestników odsetek od orodków transferowanych z/na ich Rachunki Yród3owe (a tak?e odsetek nale?nych Agentowi od salda orodków w3asnych Agenta lub orodków wykorzystanych przez Agenta do p3atnooci w3asnych zobowi1zan w ramach jego Rachunku konsolidacyjnego). Agent wykonuje te czynnooa w ustalonych cyklach rozliczeniowych i przelewa odsetki na/z Rachunków Yród3owych poszczególnych Uczestników. Odsetki nale?ne pozosta3ym Uczestnikom lub od pozosta3ych Uczestników s1 zatem przelewane pomiedzy Rachunkiem Yród3owym danego Uczestnika Rachunkiem konsolidacyjnym Agenta. Natomiast odsetki nale?ne od dodatniego salda orodków w3asnych Agenta znajduj1cych sie na Rachunku konsolidacyjnym pozostaj1 na tym Rachunku konsolidacyjnym na koniec przyjetego okresu rozliczeniowego odsetki takie zostaj1 zaewidencjonowane jako orodki w3asne Agenta. Odsetki od salda ujemnego orodków w3asnych Agenta, wykorzystanych przez niego do regulowania zobowi1zan w3asnych
z Rachunku konsolidacyjnego, zwiekszaj1 saldo ujemne orodków w3asnych Agenta w ramach Rachunku konsolidacyjnego (jako obci1?enie/wykorzystanie orodków w3asnych Agenta).

Spó3ka przyst1pi3a do dwóch niezale?nych systemów zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1 ka?dy z nich prowadzony jest w innej walucie, tj. jeden system jest prowadzony w PLN, a drugi w EUR. Przy czym, cash pooling prowadzony w PLN jest oparty na Rachunkach Yród3owych Uczestników i Rachunku konsolidacyjnym prowadzonych w PLN, zao cash pooling prowadzony w EUR jest oparty na Rachunkach Yród3owych Uczestników i Rachunku konsolidacyjnym prowadzonych w EUR. Oznacza to, ?e salda i rozliczenia w PLN i EUR nie 31cz1 sie ze sob1, czyli orodki i salda na Rachunkach Yród3owych i Rachunku konsolidacyjnym Agenta prowadzonych w ró?nych walutach nie s1 ze sob1 sumowane. Sumowane s1 jedynie orodki i salda w tej samej walucie, co oznacza ?e s1 prowadzone równoczeonie dwa niezale?ne systemy zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1: jeden w PLN i jeden w EUR. Zasady funkcjonowania cash poolingu w PLN i w EUR s1 identyczne. W zwi1zku z tym, opis zasad funkcjonowania cash poolingu oraz niniejszy wniosek o indywidualn1 interpretacje dotyczy zarówno cash poolingu w PLN, jak i w EUR, chyba ?e w pytaniu zaznaczono inaczej.

Z opisu Wnioskodawcy wynika, ?e wszystkie Rachunki Yród3owe oraz Rachunek konsolidacyjny s1 prowadzone przez Bank z siedzib1 w Polsce. Za wdro?enie i owiadczenie us3ugi organizacji oraz prowadzenia systemu cash poolingu Bank pobiera od Uczestników oraz od Agenta wynagrodzenie. Wynagrodzenie to jest potr1cane bezpoorednio ze orodków dostepnych na Rachunkach Yród3owych Uczestników oraz odpowiednio ze orodków w3asnych Agenta znajduj1cych sie na Rachunku konsolidacyjnym.

Wnioskodawca zaznaczy3, ?e na podstawie Umowy, zapewnienie platformy technicznej umo?liwiaj1cej zarz1dzanie p3ynnooci1 finansow1 w Grupie, jak równie? jej obs3uga w postaci konsolidacji sald Uczestników na Rachunku konsolidacyjnym le?y w gestii Banku. To równie? Bank jest odpowiedzialny za prowadzenie Rachunku konsolidacyjnego Wnioskodawcy (Agenta) oraz Rachunków Yród3owych pozosta3ych Uczestników systemu cash poolingu. Po zakonczeniu ka?dego okresu rozliczeniowego, Bank dostarcza Wnioskodawcy informacje dotycz1ce przep3ywów pienie?nych z tytu3u wykonania Umowy pomiedzy Rachunkami Yród3owymi poszczególnych Uczestników i Rachunkiem konsolidacyjnym, a tak?e przep3ywów orodków w3asnych wykorzystywanych przez Wnioskodawce do regulowania zobowi1zan w3asnych Agenta w ramach Rachunku konsolidacyjnego. Dane te umo?liwiaj1 Wnioskodawcy jako Agentowi alokacje odsetek nale?nych od/p3atnych do poszczególnych Uczestników systemu cash poolingu.

Agent nie pobiera wynagrodzenia od Uczestników z tytu3u pe3nienia w systemie roli pool leadera. Sprawowanie funkcji pool leadera ma charakter czysto techniczny i sprowadza sie do tego, ?e na Rachunek konsolidacyjny Agenta dokonuje sie automatyczny transfer orodków pienie?nych z Rachunków Yród3owych pozosta3ych uczestników, a tak?e z Rachunku konsolidacyjnego Agenta trafiaj1 automatycznie orodki na Rachunki Yród3owe Uczestników.Na podstawie danych dostarczanych przez Bank, Agent decyduje o alokacji odsetek pomiedzy Uczestników cash poolingu.

Wnioskodawca podkreoli3, ?e wszyscy Uczestnicy opisanego systemu cash poolingu oraz Wnioskodawca, z wy31czeniem Banku, s1 podmiotami powi1zanymi w rozumieniu art. 11 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. maj1 bezpoorednio lub poorednio tych samych (zagranicznych) udzia3owców, ale ?aden z tych udzia3owców nie jest stron1 Umowy ani nie bierze udzia3u w przedstawionym systemie cash poolingu.

Spó3ka rozlicza ró?nice kursowe dla celów podatku dochodowego od osób prawnych zgodnie z art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, czyli wed3ug tzw. metody podatkowej. Rok podatkowy Wnioskodawcy pokrywa sie z rokiem kalendarzowym, tj. obejmuje okres kolejnych dwunastu miesiecy i trwa od 1 stycznia do 31 grudnia ka?dego roku kalendarzowego.

Jak zaznaczy3 Wnioskodawca, przyst1pi3 ju? do Umowy opisanej w niniejszym wniosku, dlatego wniosek dotyczy zarówno zaistnia3ego stanu faktycznego, jak i zdarzenia przysz3ego.

W zwi1zku z powy?szym zadano nastepuj1ce pytanie:

Czy umowa cash poolingu oraz dokonywane na jej podstawie rozliczenia nie powoduj1 obowi1zku zap3aty podatku od czynnooci cywilnoprawnych?

Zdaniem Spó3ki, zarówno Umowa, jak i czynnooci w ramach niej wykonywane nie stanowi1 czynnooci podlegaj1cych opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych. W konsekwencji, uczestnictwo Wnioskodawcy w strukturze cash poolingu bed1cej przedmiotem niniejszego wniosku nie skutkuje powstaniem obowi1zku zap3aty podatku od czynnooci cywilnoprawnych przez Spó3ke,

Przywo3uj1c treoa art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynnooci cywilnoprawnych Wnioskodawca stwierdzi3, ?e opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych podlegaj1 zmiany wymienionych umów, jeoli powoduj1 one podwy?szenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych, jak równie? orzeczenia s1dów (w tym s1dów polubownych) oraz ugody jeoli wywo3uj1 one takie same skutki prawne, jak wymienione czynnooci cywilnoprawne.

Maj1c na uwadze powy?sze, nale?y zauwa?ya, i? opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych podlegaj1 wy31cznie czynnooci cywilnoprawne enumeratywnie wymienione w ustawie o podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych.

Cash pooling, bed1c us3ug1 finansow1, nie doczeka3 sie w Polsce kompleksowego uregulowania prawnego. Istnieje co prawda przepis art. 93a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe,

który odnosi sie do oferowanych przez banki podatkowym grupom kapita3owym umów o skonsolidowane oprocentowanie. Przepis ten ma jednak bardzo ograniczony zakres zastosowania, gdy? dotyczy wy31cznie: tzw. wirtualnego (notional) cash poolingu, w którym nie dochodzi do rzeczywistych przep3ywów orodków pomiedzy rachunkami uczestników a rachunkiem pool leadera oraz podatkowych grup kapita3owych. Taki stan rzeczy powoduje, ?e w przypadku cash poolingu tzw. rzeczywistego (a wiec takiego, który jest przedmiotem niniejszego wniosku), nale?y posi3kowaa sie przepisami ogólnymi prawa cywilnego, bankowego i dewizowego, a wiec w szczególnooci przepisami o rachunkach bankowych, przelewach, i tajemnicy bankowej. Co wiecej, brak uregulowania instytucji cash poolingu w prawie polskim powoduje koniecznooa kszta3towania jej w oparciu o treoa art. 3531 Kodeksu cywilnego. Przepis ten statuuje zasade swobody umów zwan1 zasad1 swobody kontraktowania. Zgodnie z t1 zasad1, strony mog1 ukszta3towaa treoa umowy, a tak?e wybraa kontrahenta wed3ug swego uznania, byleby treoa stosunku prawnego lub jego cel nie sprzeciwia3y sie w3aociwooci (naturze) stosunku, zasadom wspó3?ycia spo3ecznego, ani przepisom ustawy o charakterze bezwzglednie wi1?1cym.

Maj1c na wzgledzie powy?sze, Wnioskodawca stoi na stanowisku, ?e czynnooa polegaj1ca na zarz1dzaniu p3ynnooci1 finansow1 Grupy polskich spó3ek X na podstawie Umowy (która to Umowa nie znajduje odpowiednika w Kodeksie cywilnym i tym samym, pozostaje umow1 nienazwan1) nie mieoci sie w zamknietym katalogu art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynnooci cywilnoprawnych wskazuj1cym czynnooci opodatkowane tym podatkiem. Celem ustawodawcy by3o precyzyjne okreolenie w ustawie o podatku od czynnooci cywilnoprawnych czynnooci cywilnoprawnych podlegaj1cych opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych. Natura us3ugi kompleksowego zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1 Grupy spó3ek, jak1 jest cash pooling wed3ug Wnioskodawcy wskazuje, ?e jest to wielostopniowy, rozbudowany system rozliczen finansowych w obrebie danej grupy podmiotów, zawieraj1cy w sobie czynnooci polegaj1ce na transferze orodków pienie?nych w ramach rachunków bankowych. Nie jest natomiast ?adn1 z czynnooci wymienionych w zamknietym katalogu czynnooci podlegaj1cych opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych.

Wnioskodawca zaznaczy3, ?e Umowa ma na celu zwiekszenie efektywnooci dzia3alnooci gospodarczej prowadzonej przez posiadaczy rachunków bankowych poprzez zoptymalizowanie kosztów zaci1gnietego kredytu i odpowiednie wykorzystanie sumy dziennych sald na rachunkach bankowych wszystkich Uczestników, w tym Agenta (tj. na Rachunku konsolidacyjnym i na Rachunkach Yród3owych). Ka?dy z Uczestników, w tym Agent, przystepuj1c do Umowy zak3ada, ?e uczestnictwo w systemie cash poolingu przyczyni sie do zmniejszenia obci1?en z tytu3u odsetek od kredytu przyznanego przez Bank. Treoa Umowy, zdaniem Spó3ki, nie pozwala jej zidentyfikowaa jako czynnooci cywilnoprawnej znajduj1cej sie w katalogu czynnooci podlegaj1cych opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynnooci cywilnoprawnych, przedmiotem opodatkowania podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych s1 m.in. umowy po?yczki. W myol art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowe po?yczki daj1cy po?yczke zobowi1zuje sie przenieoa na w3asnooa bior1cego okreolon1 ilooa pieniedzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a bior1cy zobowi1zuje sie zwrócia te sam1 ilooa pieniedzy albo te sam1 ilooa rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakooci.

W owietle zacytowanych uregulowan, w opinii Wnioskodawcy czynnooci wykonywanych w ramach Umowy nie mo?na kwalifikowaa jako umowy po?yczki. Konstrukcja cash poolingu nie wyczerpuje istotnych znamion po?yczki, gdy? zak3ada uczestnictwo co najmniej trzech podmiotów: podmiotu posiadaj1cego dostepne orodki na rachunku bankowym, podmiotu posiadaj1cego ujemne saldo na rachunku bankowym oraz Banku wystepuj1cego w roli owiadcz1cego us3uge kompleksowego zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1. W ramach transakcji, powstan1 dla tych podmiotów okreolone prawa i obowi1zki, ale nie dojdzie do zawarcia umowy po?yczki, gdy? brak jest zobowi1zania do przeniesienia okreolonej ilooci pieniedzy na okreolony w umowie podmiot. Ani Spó3ka, ani te? ?aden z pozosta3ych Uczestników cash poolingu nie zobowi1zuje sie, ?e przeniesie na innego Uczestnika systemu lub na Bank jak1kolwiek kwote pieniedzy w jakimkolwiek czasie, tak aby ten inny podmiot móg3 t1 kwot1 dysponowaa. aden z pozosta3ych Uczestników cash poolingu nie zobowi1zuje sie równie? do tego wobec Agenta.

W opinii Wnioskodawcy równie? czynnooci prawne bed1ce podstaw1 zerowania sald w ramach cash poolingu, tj. zwolnienie z d3ugu i subrogacja czyli wst1pienie w prawa zaspokojonego wierzyciela poprzez sp3acenie cudzego d3ugu za zgod1 wyra?on1 przez sp3acanego d3u?nika, nie s1 czynnoociami wymienionymi w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynnooci cywilnoprawnych jako czynnooci podlegaj1ce opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych. W efekcie zwolnienia z d3ugu (dokonanego na podstawie art. 519 § 1 Kodeksu cywilnego), Bank zostaje zwolniony z d3ugu wobec Uczestnika, którego Rachunek Yród3owy wykazywa3 na koniec dnia roboczego saldo dodatnie, a przedmiotowe zobowi1zanie Banku wobec tego Uczestnika do zwrotu salda dodatniego zostaje przejete przez Agenta. Natomiast w wyniku subrogacji (dokonanej na podstawie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego), saldo ujemne na Rachunku Yród3owym danego Uczestnika zostaje sp3acone przez Agenta orodkami z Rachunku konsolidacyjnego i w rezultacie, Agent wstepuje w prawa Banku jako zaspokojonego wierzyciela. Nale?y podkreolia, ?e podstawowym celem dokonania tych czynnooci w ramach cash poolingu jest doprowadzenie do zmiany d3u?nika. Cel ten nie móg3by bya osi1gniety w przypadku udzielenia przez jednego z Uczestników po?yczki, gdy? w wyniku takiej czynnooci zmieni3by sie wierzyciel a nie d3u?nik. W zwi1zku z tym, zwolnienie z d3ugu i subrogacja nie powinny bya interpretowane jako udzielenie po?yczki jednemu Uczestnikowi (w tym, Agentowi) przez innych Uczestników (w tym, przez Agenta).

Ponadto Wnioskodawca wskaza3, i? zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i us3ug, do us3ug zwolnionych od podatku od towaru i us3ug nale?1 us3ugi w zakresie depozytów orodków pienie?nych, prowadzenia rachunków pienie?nych, wszelkiego rodzaju transakcji p3atniczych, przekazów i transferów pienie?nych, d3ugów, czeków i weksli oraz us3ugi poorednictwa w owiadczeniu tych us3ug. W owietle aktualnego stanowiska organów podatkowych, us3uga polegaj1ca na kompleksowym zarz1dzaniu p3ynnooci1 finansow1 grupy kapita3owej (cash pooling) mieoci sie w zakresie us3ug, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i us3ug.

Us3uga cash poolingu jest zatem, wed3ug Wnioskodawcy, kompleksow1 us3ug1 korzystaj1c1 ze zwolnienia od podatku od towarów i us3ug, której us3ugodawc1 jest Bank. Natomiast na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynnooci cywilnoprawnych, opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych nie podlegaj1 czynnooci cywilnoprawne (inne ni? umowa spó3ki i jej zmiany), je?eli przynajmniej jedna ze stron z tytu3u dokonania tej czynnooci jest zwolniona z podatku od towarów i us3ug. Zdaniem Spó3ki, potwierdza to, ?e czynnooci sk3adaj1ce sie na us3uge cash poolingu owiadczon1 przez Bank w ramach Umowy nie mieszcz1 sie w zamknietym katalogu czynnooci podlegaj1cych opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca przywo3a3 szereg interpretacji indywidualnych.

W owietle obowi1zuj1cego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przysz3ego uznaje sie za prawid3owe.

Na wstepie zaznacza sie, ?e przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku od czynnooci cywilnoprawnych w kwestii opodatkowania umowy cash poolingu (pytanie oznaczone we wniosku ORD-IN numerem 3). Ustalenia Wnioskodawcy poczynione na gruncie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i us3ug (Dz.U. z 2016 r., poz. 710, ze zm.) uznano za element w3asnego stanowiska niepodlegaj1cy ocenie w ramach wydawanej interpretacji indywidualnej dotycz1cej podatku od czynnooci cywilnoprawnych. W pozosta3ym zakresie wniosku, dotycz1cym podatku dochodowego od osób prawnych, zostan1 wydane odrebne rozstrzygniecia.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 wrzeonia 2000 r. o podatku od czynnooci cywilnoprawnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 223, ze zm.) zawiera zamkniety katalog czynnooci podlegaj1cych opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegaj1 nastepuj1ce czynnooci cywilnoprawne:

• umowy sprzeda?y oraz zamiany rzeczy i praw maj1tkowych,
• umowy po?yczki pieniedzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny w czeoci dotycz1cej przejecia przez obdarowanego d3ugów i cie?arów albo zobowi1zan darczyncy,
• umowy do?ywocia,
• umowy o dzia3 spadku oraz umowy o zniesienie wspó3w3asnooci w czeoci dotycz1cej sp3at lub dop3at,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odp3atnego u?ytkowania, w tym nieprawid3owego, oraz odp3atnej s3u?ebnooci,
• umowy depozytu nieprawid3owego,
• umowy spó3ki.

Podatkowi od czynnooci cywilnoprawnych podlegaj1 równie? zmiany ww. umów, je?eli powoduj1 one podwy?szenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych oraz orzeczenia s1dów, w tym równie? polubownych, oraz ugody, je?eli wywo3uj1 one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadzi3 zasade enumeratywnego okreolenia czynnooci podlegaj1cych opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych.

Nale?y stwierdzia, ?e umowa cash poolingu pozostaje umow1 nienazwan1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.) w ksiedze trzeciej zobowi1zania nie zawiera przepisów odnosz1cych sie do tego typu umowy.

Umowa cash poolingu jest najbardziej zbli?ona sw1 konstrukcj1 do umowy po?yczki wymienionej w katalogu okreolonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynnooci cywilnoprawnych. Jednak?e nie jest tak1 umow1; w myol art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.), daj1cy po?yczke zobowi1zuje sie przenieoa na w3asnooa bior1cego po?yczke okreolon1 ilooa pieniedzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a bior1cy zobowi1zuje sie zwrócia te sam1 ilooa pieniedzy lub te sam1 ilooa rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakooci.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash poolingu, jako sposobu zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1 uczestnicz1cych podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów po?yczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Cash pooling polega na umo?liwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapita3owej. Dzieki tej us3udze mo?na skompensowaa niedobory orodków podmiotów nale?1cych do danej grupy nadwy?kami innych podmiotów nale?1cych do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarowaa nadwy?ke orodków.

W przypadku cash poolingu mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadaj1cym wolne orodki finansowe, podmiotem posiadaj1cym niedobór tych orodków oraz podmiotem wystepuj1cym w roli poorednika dzia3aj1cego we w3asnym imieniu.

Z tytu3u uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstaj1 okreolone prawa i obowi1zki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy po?yczki, poniewa? brak jest zobowi1zania do przeniesienia okreolonej ilooci pieniedzy na okreolony w umowie podmiot. Uczestnik cash poolingu posiadaj1cy wolne orodki nie wie, czy orodki te zostan1 wykorzystane, w jakiej wysokooci i przez którego uczestnika. Tak samo uczestnik, który posiada niedobory nie wie, orodkami którego podmiotu zostan1 one zniwelowane. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak te? jej przedmiot, poniewa? Yród3em, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest co do zasady rachunek zbiorczy, na którym gromadzone s1 wolne orodki wszystkich posiadaj1cych je uczestników cash poolingu lub te? rachunek któregoo z uczestników, który posiada saldo dodatnie.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi orodkami finansowymi uczestników niew1tpliwie zawiera w sobie pewne elementy kredytowania jednych podmiotów przez drugie. Nie sposób jednak uznaa, ?e wyczerpuje ona wszystkie elementy przedmiotowo istotne dla umowy po?yczki.

Czynnooci tego typu nie mo?na wobec tego uznaa jako umowy po?yczki.

W treoci wniosku wskazano, ?e struktura cash poolingu oparta bedzie o mechanizmy prawne zdefiniowane w prawie cywilnym jako subrogacja oraz przejecie d3ugu (a zatem instytucje uregulowane odpowiednio w art. 518 § 1 i art. 519 § 1 Kodeksu cywilnego). Wskazane instytucje nie zosta3y wymienione w katalogu czynnooci podlegaj1cych opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych. Zatem, je?eli nie przyjm1 one charakteru ?adnej z czynnooci w nim wymienionych czynnooci oparte na subrogacji oraz przejeciu d3ugu dokonywane w ramach cash poolingu nie bed1 podlegaa opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnej.

W zwi1zku z powy?szym, nale?y stwierdzia, ?e skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zosta3o wymienione w ustawowym katalogu czynnooci podlegaj1cych opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych a czynnooci tego typu nie mo?na zakwalifikowaa, np. jako umowy po?yczki czy te? innej czynnooci tym katalogiem objetej, to tym samym z powy?szych przyczyn czynnooci dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotycz1ce zarz1dzania wspóln1 p3ynnooci1 finansow1 nie podlegaj1 opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych; nie mieszcz1 sie bowiem w katalogu czynnooci ociole wymienionych jako podlegaj1ce opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych. Zatem kompleksowa us3uga zarz1dzania p3ynnooci1 finansow1 (umowa cash poolingu), do której przyst1pi Wnioskodawca oraz owiadczone w jej ramach czynnooci nie bed1 podlegaa opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych.

Tym samym, skoro wskazane we wniosku czynnooci nie zosta3y wymienione woród tych czynnooci, które okreolone s1 w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynnooci cywilnoprawnych, to zbedna jest analiza mo?liwooci zastosowania wy31czenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 2 pkt 4 cyt. ustawy, zgodnie z którym nie podlegaj1 podatkowi czynnooci cywilnoprawne, inne ni? umowa spó3ki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim s1 opodatkowane podatkiem od towarów i us3ug,
2. je?eli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i us3ug z tytu3u dokonania tej czynnooci, z wyj1tkiem:

• umów sprzeda?y i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomooa lub jej czeoa, albo prawo u?ytkowania wieczystego, spó3dzielcze w3asnoociowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spó3dzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w gara?u wielostanowiskowym lub udzia3 w tych prawach,
• umów sprzeda?y udzia3ów i akcji w spó3kach handlowych.

Wobec powy?szego, stanowisko Wnioskodawcy nale?a3o uznaa za prawid3owe.

Interpretacja dotyczy zaistnia3ego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawce i stanu prawnego obowi1zuj1cego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przysz3ego przedstawionego przez Wnioskodawce i stanu prawnego obowi1zuj1cego w dniu wydania interpretacji.

Odnosz1c sie do powo3anych przez Wnioskodawce interpretacji organów podatkowych nale?y stwierdzia, ?e dotycz1 tylko konkretnych indywidualnych spraw i nie s1 wi1?1ce dla organu wydaj1cego przedmiotow1 interpretacje.

Stronie przys3uguje prawo do wniesienia skargi na niniejsz1 interpretacje przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodnooci z prawem. Skarge wnosi sie do Wojewódzkiego S1du Administracyjnego w Lublinie, ul. M. Curie-Sk3odowskiej 40, 20-029 Lublin, po uprzednim wezwaniu na piomie organu, który wyda3 interpretacje w terminie 14 dni od dnia, w którym skar?1cy dowiedzia3 sie lub móg3 sie dowiedziea o jej wydaniu do usuniecia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postepowaniu przed s1dami administracyjnymi Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skarge do WSA wnosi sie (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doreczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usuniecia naruszenia prawa, a je?eli organ nie udzieli3 odpowiedzi na wezwanie, w terminie szeoadziesieciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skarga na pisemn1 interpretacje przepisów prawa podatkowego wydan1 w indywidualnej sprawie, opinie zabezpieczaj1c1 i odmowe wydania opinii zabezpieczaj1cej mo?e bya oparta wy31cznie na zarzucie naruszenia przepisów postepowania, dopuszczeniu sie b3edu wyk3adni lub niew3aociwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. S1d administracyjny jest zwi1zany zarzutami skargi oraz powo3an1 podstaw1 prawn1 (art. 57a ww. ustawy). Skarge wnosi sie za poorednictwem organu, którego dzia3anie lub bezczynnooa s1 przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Bia3ej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Bia3a.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach