w zakresie opodatkowania umów pożyczek. - Interpretacja - 0111-KDIB2-2.4014.270.2018.2.SK

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 16.01.2019, sygn. 0111-KDIB2-2.4014.270.2018.2.SK, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

w zakresie opodatkowania umów pożyczek.

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z 27 listopada 2018 r. (data wpływu 27 listopada 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów pożyczek jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 listopada 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów pożyczek.

We wniosku złożonym przez:

Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

- O. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,

Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:

- B. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,

przedstawiono następujący stan faktyczny:

O. Sp. z o.o. (Zainteresowany będący stroną postępowania dalej: Spółka O.) to nowoczesna firma outsourcingowa, świadcząca kompleksowe usługi dla firm z branży TSL, specjalizująca się w rozliczaniu czasu pracy kierowców oraz w wielu kwestiach związanych z tym obszarem. Spółka O. jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Przedmiotem przeważającej działalności Spółki O., który ujawniony został w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Przedsiębiorców (dalej: KRS) jest pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKD 70.22.Z). Wśród pozostałej działalności Spółki O. wymienionej w KRS ujęto:

  • reprodukcję zapisanych nośników informacji (PKD 18.20.Z),
  • sprzedaż hurtową i detaliczną pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli (PKD 14.19.Z),
  • sprzedaż hurtową sprzętu elektronicznego i telekomunikacyjnego oraz części do niego (PKD 46.52.Z),
  • pozostałą działalność wydawniczą (PKD 58.19.Z),
  • działalność związaną z oprogramowaniem (PKD 62.01.Z),
  • przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobną działalność (PKD 63.11.Z),
  • działalność rachunkowo-księgową; doradztwo podatkowe (PKD 69.20.Z),
  • wynajem i dzierżawę samochodów osobowych i furgonetek (PKD 77.11.Z),
  • pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKD 85.59.Z).

Spółka O. jest podmiotem funkcjonującym w ramach grupy wraz z B. Sp. z o.o. (Zainteresowany niebędący stroną postępowania dalej: Spółka B. lub Spółka Matka). W ramach rozliczeń grupowych, Spółka O. zawarła 28 marca 2018 r., 23 kwietnia 2018 r. oraz 5 września 2018 r. ze Spółką Matką trzy umowy pożyczki (dalej: Umowy Pożyczki). W ramach Umów, Spółka O. zobowiązała się do udzielenia Spółce Matce oprocentowanych pożyczek w kwotach odpowiednio 1.300.000 zł, 700.000 zł oraz 3.000.000 zł (dalej: Pożyczki). Na mocy Umów Pożyczki, Spółka B. zobowiązała się do płacenia odsetek od kwoty Pożyczek, obliczonych w oparciu o oprocentowanie w wysokości 3,75% w skali roku.

Udzielenie Pożyczek na rzecz Spółki Matki wynikało z istniejących nadwyżek środków finansowych, których Spółka O. nie przeznaczyła na bieżącą działalność podstawową. Poza transakcjami wskazanymi powyżej, Spółka O. nie udziela pożyczek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Biorąc pod uwagę całość powyżej zaprezentowanego stanu faktycznego, w wyniku powziętych wątpliwości, Zainteresowani, występując z wnioskiem wspólnym o interpretację indywidualną prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług (dalej: VAT) oraz podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC) chcą potwierdzić, iż udzielenie przez Spółkę O. Pożyczek na rzecz Spółki B. stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które jest zwolnione z opodatkowania VAT w świetle art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, w konsekwencji zawierane Umowy Pożyczek nie podlegają opodatkowaniu PCC zgodnie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy zawierane Umowy Pożyczek, jeśli ich udzielenie stanowi na gruncie ustawy o VAT odpłatne świadczenie usług zwolnione z opodatkowania VAT, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z regulacją zawartą w przepisie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC? (pytanie oznaczone we wniosku Nr 2)

Zdaniem Zainteresowanych, w przypadku uznania przez Organ w zakresie pytania numer 1, że Pożyczki udzielane przez Spółkę O. są zwolnione z opodatkowania VAT, zastosowanie będzie mieć wyłączenie określone w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC i zawierane Umowy Pożyczek nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie z tytułu przedmiotowych czynności na Spółce B. nie ciąży obowiązek podatkowy w PCC.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy o PCC zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu PCC. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Należy jednak wskazać, iż w myśl art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, podatkowi temu nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

  1. w zakresie, w jakim są opodatkowane VAT,
  2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od VAT z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
    • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
    • umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Jak wynika z przywołanych powyżej regulacji, objęcie czynności udzielenia pożyczki zakresem opodatkowania podatkiem VAT, w tym zwolnienie tej czynności od podatku VAT, skutkuje wyłączeniem umowy pożyczki spod opodatkowania PCC.

Mając na względzie powyższe, określenie skutków zawartych Umów Pożyczek na gruncie PCC uzależnione jest od regulacji ustawy o VAT i wskazania przez Organ, czy czynność udzielenia Pożyczek przez Spółkę O. podlega opodatkowaniu VAT, w tym także czy jest zwolniona z opodatkowania VAT. W przypadku uznania, iż czynność udzielenia Pożyczek podlega opodatkowaniu VAT i jednocześnie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT, przynajmniej jedna ze stron Umowy Pożyczki (w tym wypadku Spółka O.) będzie zwolniona z opodatkowania VAT z tytułu dokonania czynności udzielenia Pożyczek, w skutek czego Umowy Pożyczki będą wyłączone spod regulacji ustawy o PCC.

Podsumowując, w ocenie Zainteresowanych, jeżeli Organ uzna stanowisko Zainteresowanych wyrażone w zakresie pytania numer 1 za prawidłowe i potwierdzi, iż udzielone Pożyczki są opodatkowane VAT i jednocześnie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania VAT, to w analizowanej sprawie będzie miał zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC. W rezultacie Umowy Pożyczki będą wyłączone spod regulacji ustawy o PCC, a na Spółce B., z tytułu zawarcia przedmiotowych Umów Pożyczek, nie będzie ciążył obowiązek podatkowy z tytułu PCC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Zainteresowanych jedynie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Ocena stanowiska Zainteresowanych w zakresie podatku od towarów i usług została dokonana w odrębnym rozstrzygnięciu, tj. interpretacji indywidulanej z 28 grudnia 2018 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.903.2018.1.AB.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j Dz.U. z 2017 r., poz. 1150) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Ponieważ w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji umowy pożyczki, w tym zakresie należy posiłkować się uregulowaniami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.).

Art. 720 § 1 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Obowiązek ten, jak wynika z treści art. 4 pkt 7 cyt. ustawy ciąży przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego na biorącym pożyczkę lub przechowawcy.

Obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku (art. 5 ust. 1 ww. ustawy).

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podstawę opodatkowania stanowi przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy stawka podatku od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego wynosi 2%, z zastrzeżeniem ust. 5.

W związku z powyższymi regulacjami należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

  1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
  2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
    • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
    • umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Należy jednak zaznaczyć, że w przypadku umów pożyczki o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Spółka O. w ramach rozliczeń grupowych zawarła 28 marca 2018 r., 23 kwietnia 2018 r. oraz 5 września 2018 r. ze Spółką Matką trzy umowy pożyczki. W ramach Umów, Spółka O. zobowiązała się do udzielenia Spółce Matce oprocentowanych pożyczek w kwotach odpowiednio 1.300.000 zł, 700.000 zł oraz 3.000.000 zł. Na mocy Umów Pożyczki, Spółka Matka zobowiązała się do płacenia odsetek od kwoty Pożyczek. Udzielenie Pożyczek na rzecz Spółki Matki wynikało z istniejących nadwyżek środków finansowych, których Spółka O. nie przeznaczyła na bieżącą działalność podstawową.

W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek powyższe zapytanie Zainteresowanych dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższe transakcje dokonywane pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub czy przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tych czynności, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W indywidualnej interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 grudnia 2018 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.903.2018.1.AB wydanej dla Zainteresowanych Organ wskazał; czynność udzielenia oprocentowanych pożyczek przez Spółkę O. stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługa ta mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie - usługa udzielania pożyczek przez Spółkę O. na rzecz Spółki Matki, korzystać będzie ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

W związku z powyższym, skoro opisane we wniosku umowy pożyczek zwolnione są z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie wyłączenie określone w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie, umowy te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a na pożyczkobiorcy (Spółce B.) nie ciąży obowiązek uiszczenia tego podatku.

Wobec powyższego, stanowisko Zainteresowanych należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku

z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postepowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w , w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej