Środki pieniężne będące przedmiotem Umowy Pożyczki w chwili jej zawarcia znajdowały się poza terytorium Polski (tj. na rachunku bankowym w USA) oraz Umowa Pożyczki została zawarta poza terytorium Polski (tj. w USA, zgodnie z art. 70 § 2 Kodeksu cywilnego) [14c].

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki drogą mailową z pożyczkodawcą z USA. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – 2 sierpnia 2022 r. (wpływ 4 sierpnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. W dniu (…) r. Wnioskodawca zawarł z osobą fizyczną – obywatelem Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej (dalej: „Pożyczkodawca”), umowę pożyczki, na podstawie której Wnioskodawca otrzymał kwotę pożyczki.

Warunki udzielenia Pożyczki zostały ustalone przez Pożyczkodawcę i przedstawione Wnioskodawcy do akceptacji. Istotne postanowienia proponowanej umowy zostały zawarte w dokumencie Umowy Pożyczki przedstawionym Wnioskodawcy w formie elektronicznej, tj. jako załącznik do wiadomości e-mail, przesłanej przez Pożyczkodawcę.

Umowa Pożyczki została podpisana w ten sposób, że każda ze stron umowę podpisała samodzielnie, Wnioskodawca w Polsce, Pożyczkodawca w USA. Następnie Strony wymieniły się podpisanymi dokumentami Umowy Pożyczki (skan), przesyłając je sobie nawzajem drogą elektroniczną, tj. jako załącznik do wiadomości e-mail.

W momencie zawarcia Umowy Pożyczki, środki pieniężne przeznaczone na jej wypłatę znajdowały się na rachunku bankowym Pożyczkodawcy w USA. Wypłata Pożyczki została dokonana z rachunku bankowego Pożyczkodawcy prowadzonego przez bank mający siedzibę poza granicami Polski (USA), na rachunek bankowy Pożyczkobiorcy znajdujący się w banku z siedzibą w Polsce.

Zgodnie z treścią Umowy Pożyczki, wszelkie płatności związane z udzieloną Pożyczką, w tym należne odsetki, Wnioskodawca jest zobowiązany dokonywać na zagraniczny rachunek bankowy Pożyczkodawcy.

Pożyczkodawca nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Zarówno Pożyczkobiorca, jak i Pożyczkodawca, z tytułu zawartej umowy pożyczki, nie są opodatkowani podatkiem od towarów i usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że:

Jak już była o tym mowa we wniosku, w dniu (…) r. Wnioskodawca zawarł umowę pożyczki z osobą fizyczną – obywatelem Stanów Zjednoczonych. Umowa pożyczki została zawarta na odległość – elektronicznie. Warunki udzielenia Pożyczki zostały ustalone przez Pożyczkodawcę i przedstawione Wnioskodawcy do akceptacji. Istotne postanowienia proponowanej umowy zostały zawarte w dokumencie Umowy Pożyczki przedstawionym Wnioskodawcy w formie elektronicznej, tj. jako załącznik do wiadomości e-mail przesłanej przez Pożyczkodawcę. Umowa Pożyczki została podpisana w ten sposób, że każda ze stron umowę podpisała samodzielnie. Wnioskodawca w Polsce. Pożyczkodawca w USA. Następnie Strony wymieniły się podpisanymi dokumentami Umowy Pożyczki (skan), przesyłając je sobie nawzajem drogą elektroniczną, tj. jako załącznik do wiadomości e-mail.

Pożyczkodawca otrzymał od Wnioskodawcy oświadczenie o przyjęciu oferty przez Wnioskodawcę w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej.

Jako sposób, w który Wnioskodawca nawiązał kontakt z Pożyczkodawcą w sprawie uzyskania pożyczki, wskazali Państwo, że prezes spółki – Wnioskodawcy zna się z Pożyczkodawcą.

Pożyczkodawca nie jest przedsiębiorcą niemającym siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzącym działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek.

Pytanie

Czy Umowa Pożyczki zawarta przez Wnioskodawcę w warunkach opisanych w stanie faktycznym podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce?

Stanowisko Wnioskodawcy

Zdaniem Wnioskodawcy, Umowa Pożyczki zawarta przez Wnioskodawcę w warunkach opisanych w stanie faktycznym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 111), podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 oraz art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ustawowy obowiązek zapłaty podatku powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży na biorącym pożyczkę.

Stosownie natomiast do art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, podstawę opodatkowania przy umowie pożyczki stanowi kwota lub wartość pożyczki, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy, kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

Z kolei w myśl art. 7 ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy, stawka podatku od umowy pożyczki wynosi 0,5%.

Co do zasady, umowa pożyczki jest zatem opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych, którego obowiązek zapłaty powstaje z momentem zawarcia umowy przez strony i obciąża pożyczkobiorcę.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1)rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2)rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za w granicą, przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z jednolitym stanowiskiem organów podatkowych oraz sądów administracyjnych, pod pojęciem rzeczy, w rozumieniu powyższego przepisu, należy rozumieć również pieniądze będące przedmiotem umowy pożyczki.

Zawarcie umowy pożyczki mogłyby zatem być opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych, tylko wtedy, gdyby zostały spełnione następujące warunki:

-pieniądze w chwili zawarcia umowy pożyczki i dokonania wypłaty na jej podstawie znajdowałyby się w Polsce albo

-pieniądze w chwili zawarcia umowy pożyczki i dokonania wypłaty na jej podstawie znajdowałyby się za granicą oraz czynność zawarcia umowy pożyczki zostałaby dokonana na terytorium Polski.

Odnosząc powyższe rozważania do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku należy zauważyć, że przedmiot Umowy Pożyczki, tj. pieniądze, w momencie zawarcia Umowy Pożyczki oraz w momencie ich wypłaty, znajdowały się na rachunku bankowym Pożyczkodawcy w USA, a więc poza granicami Polski.

Tym samym w odniesieniu do Umowy Pożyczki nie został spełniony warunek, o którym mowa w art. 1 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zatem Umowa Pożyczki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na tej podstawie.

Należy zatem ustalić, czy Umowa Pożyczki może podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, tj. czy w odniesieniu do Umowy Pożyczki zostały spełnione łącznie warunki, o których mowa w tym przepisie.

Zdaniem Wnioskodawcy, w stanie faktycznym warunki te nie zostały spełnione łącznie, w związku z czym Umowa Pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych również na podstawie tego przepisu.

Jak wskazano powyżej, w momencie zawarcia Umowy Pożyczki pieniądze znajdowały się na zagranicznym rachunku bankowym Pożyczkodawcy, tj. poza granicami Polski. Jednak aby dana czynność cywilnoprawna, której przedmiot znajduje się za granicą, była objęta zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, konieczne jest również, aby została ona dokonana na terytorium Polski. W ocenie Wnioskodawcy, w odniesieniu do Umowy Pożyczki, ta przesłanka nie została spełniona – miejscem dokonania czynności prawnej w przypadku Umowy Pożyczki nie jest bowiem Polska, a USA.

Za tym twierdzeniem przemawia analiza przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.) w świetle przedstawionego powyżej stanu faktycznego.

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Ustawodawca nie przewiduje konkretnej formy prawnej dla ważności umowy pożyczki – art. 720 § 2 Kodeksu cywilnego stwierdza tylko, że umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej.

Umowa pożyczki jest zatem umową dwustronnie zobowiązującą i konsensualną – staje się skuteczna przez samo porozumienie i z chwilą porozumienia, tj. wskutek złożenia dwóch zgodnych oświadczeń woli stron. Nie jest konieczne wydanie rzeczy dla skuteczności umowy konsensualnej.

W myśl art. 60 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli).

Natomiast w myśl art. 61 § 1 Kodeksu cywilnego, oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią.

Z kolei reguły ustalania miejsca zawarcia umowy określa art. 70 Kodeksu cywilnego. Według art. 70 § 1 cyt. Kodeksu, w razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w chwili otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane – w chwili przystąpienia przez drugą stronę do wykonania umowy.

W myśl art. 70 § 2 Kodeksu cywilnego, w razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w miejscu otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane albo oferta jest składana w postaci elektronicznej – w miejscu zamieszkania albo w siedzibie składającego ofertę w chwili zawarcia umowy.

Co istotne, art. 70 § 2 Kodeksu cywilnego odwołuje się w swojej treści do pojęcia oferty. Oferta na gruncie prawa cywilnego jest zdefiniowana w art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym, oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy. W tym kontekście należy wskazać, że warunki udzielenia Pożyczki zostały ustalone przez Pożyczkodawcę i przedstawione Wnioskodawcy do akceptacji. Istotne postanowienia proponowanej umowy zostały zawarte w dokumencie Umowy Pożyczki przedstawionym Wnioskodawcy w formie elektronicznej, tj. jako załącznik do wiadomości e-mail przesłanej przez Pożyczkodawcę. W związku z tym oświadczenie Pożyczkodawcy skierowane do Pożyczkobiorcy stanowi ofertę w rozumieniu art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego i w rezultacie art. 70 § 2 cyt. Kodeksu może mieć zastosowanie do Umowy Pożyczki.

Analiza przepisów Kodeksu cywilnego prowadzi do wniosku, że miejsce zawarcia umowy nie zostało w żadnej mierze uzależnione przez ustawodawcę od sposobu komunikowania się stron przy jej zawarciu, czy też od formy jej zawarcia. Powyższe potwierdza również orzecznictwo sądów administracyjnych.

Co istotne, art. 70 § 2 Kodeksu cywilnego wprowadza regułę, zgodnie z którą miejsce zawarcia umowy jest określane przez miejsce zamieszkania składającego ofertę lub miejsce, którym się on znajduje w momencie otrzymania oświadczenia woli drugiej strony w sprawie jej przyjęcia. Mając to na uwadze należy wskazać, że Pożyczkodawca ma miejsce zamieszkania w USA. tj. poza granicami Polski. Odnosząc powyższe przepisy Kodeksu cywilnego do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy wskazać, że miejscem dokonania czynności prawnej w przypadku zawarcia Umowy Pożyczki nie jest Polska, a USA. Za tym twierdzeniem przemawia fakt, iż podpisując Umowę Pożyczki, Pożyczkobiorca zaakceptował warunki oferty zawartej w dokumencie Umowy Pożyczki przedstawionym Wnioskodawcy w formie elektronicznej, tj. jako załącznik do wiadomości e-mail przesłanej przez Pożyczkodawcę.

Potwierdzeniem złożenia przez Wnioskodawcę oświadczenia woli o przyjęciu oferty jest okoliczność, iż Wnioskodawca przesłał skan podpisanej przez siebie umowy jako załącznik do wiadomości e-mail wysłanej do Pożyczkodawcy. Oświadczenie woli Wnioskodawcy w tym zakresie było skierowane do Pożyczkodawcy i dotarło do tego Pożyczkodawcy, w rezultacie czego Pożyczkodawca przelał na rachunek bankowy Wnioskodawcy określoną kwotę Pożyczki. Zatem zgodnie z art. 70 § 2 Kodeksu cywilnego, oświadczenie woli Pożyczkobiorcy o przyjęciu zaproponowanych warunków Umowy Pożyczki dotarło do Pożyczkodawcy w miejscu jego zamieszkania, tj. w USA. Tym samym należy stwierdzić, że Umowa Pożyczki została zawarta w USA, a więc poza granicami kraju.

Uwzględniając powyższe argumenty, należy więc uznać, że zawarcie Umowy Pożyczki nie mieści się w zakresie przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a zatem nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Środki pieniężne będące przedmiotem Umowy Pożyczki w chwili jej zawarcia znajdowały się bowiem poza terytorium Polski (tj. na rachunku bankowym w USA) oraz Umowa Pożyczki została zawarta poza terytorium Polski (tj. w USA, zgodnie z art. 70 § 2 Kodeksu cywilnego).

W ocenie Wnioskodawcy nie ma on zatem obowiązku uiszczania z tego tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż obowiązek podatkowy nie wystąpił.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w  ...  Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.