Skutki podatkowe przysądzenia w postępowaniu egzekucyjnym nieruchomości w zamian za wierzytelność. - Interpretacja - DPP10/DOP8.841.13.2020

Shutterstock
Zmiana interpretacji indywidualnej z dnia 6 kwietnia 2021 r., Szef Krajowej Administracji Skarbowej, sygn. DPP10/DOP8.841.13.2020

Temat interpretacji

Skutki podatkowe przysądzenia w postępowaniu egzekucyjnym nieruchomości w zamian za wierzytelność.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ

Na podstawie art. 14e § 1 pkt 1 ustawy z 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020r. poz. 1325 ze zm.) Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 lutego 2019 r. nr 0111-KDIB2-2.4014.276.2018.2.HS zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 16 listopada 2018 r. (data wpływu 4 grudnia 2018 r.), uzupełnionym 5 lutego 2019r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych (zwanego dalej p.c.c) w zakresie skutków podatkowych przysądzenia nieruchomości w zamian za wierzytelność w postępowaniu egzekucyjnym – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

Wnioskiem z 16 listopada 2018 r. Wnioskodawczyni zwróciła się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej p.c.c w zakresie skutków podatkowych przysądzenia nieruchomości w zamian za wierzytelność w postępowaniu egzekucyjnym. Wniosek ten nie spełniał wymogów formalnych. W związku z powyższym wezwano Wnioskodawczynię, pismem z 22 stycznia 2019 r. nr 0111-KDIB2-2.4014.276. 2018.1.HS do jego uzupełnienia. Wniosek został uzupełniony przez Wnioskodawczynię 5 lutego 2019 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni jest wierzycielem na podstawie umowy pożyczki zawartej w formie aktu notarialnego z 8 czerwca 2017 r. w kwocie 41.240,00 zł wraz z odsetkami, która to wierzytelność została zabezpieczona hipoteką do sumy 50.000,00 zł – na podstawie oświadczenia o ustanowieniu hipoteki umownej z 8 sierpnia 2017 r. na nieruchomości zabudowanej nr geod. (…) o pow. 0,1223 ha. Wobec niespłacenia wierzytelności Wnioskodawczyni wystąpiła do Sądu Rejonowego o przeprowadzenie licytacji powyższej nieruchomości. Odbyły się dwie licytacje, które jednak nie doszły do skutku. Wówczas Wnioskodawczyni złożyła wniosek o przejęcie nieruchomości w zamian za istniejące zadłużenie wobec niej. Kwota długu podstawowego wynosi 41.240 zł, do tego dojdą odsetki od przekroczeni spłaty pożyczki i koszty związane z licytacjami. Powyższą nieruchomość Wnioskodawczyni przejmie za dług wraz z odsetkami dopłacając różnice za nieruchomość – według wyceny biegłego 2/3 ceny nieruchomości wynosi 78.800 zł i od tej kwoty będzie wyliczona różnica do zapłaty. Dodatkowo w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że przejęcie przez nią nieruchomości zabudowanej nastąpi w trybie art. 984 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, dalej: K.p.c., a postanowienie w tej sprawie jeszcze nie zapadło.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni zadała następujące pytanie:

Czy przejęcie powyższej nieruchomości za dług prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego wraz z dopłatą różnicy do kwoty przysądzonej przez Sąd nieruchomości zostanie opodatkowane p.c.c.? Jeżeli tak, to z jaką chwilą „uaktywni się obowiązek podatkowy”, jaka kwota stanowić będzie podstawę opodatkowania, według jakiej stawki nastąpi opodatkowanie oraz do kiedy trzeba zapłacić?

W opinii Wnioskodawczyni:

Nabycie postanowieniem Sądu o przysądzeniu własności nieruchomości w zamian za wierzytelność nie będzie podlegało opodatkowaniu p.c.c., gdyż nie wywoła ono skutków tożsamych ze skutkami czynności określonych w art. 1 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c. Nie dojdzie bowiem do sprzedaży przedmiotowej nieruchomości lecz do jej przejęcia przez Wnioskodawczynie jako wierzyciela z uwagi na bezskuteczne licytacje. Tym samym w związku z przysądzeniem własności nieruchomości nie powinien na Wnioskodawczyni ciążyć obowiązek podatkowy w p.c.c, gdyż opisane wyżej nabycie nie będzie podlegało p.c.c.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji prawa podatkowego z 14 lutego 2019 r. nr 0111-KDIB2-2.4014.276.2018.2.HS, w świetle obowiązującego stanu prawnego uznał stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie braku obowiązku podatkowego z tytułu przysądzenia nieruchomości w zamian za wierzytelność w postępowaniu egzekucyjnym – za prawidłowe.

W wydanej interpretacji Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, w pierwszej kolejności wskazał, iż w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1150 ze zm. – zwana dalej u.p.c.c), ustawodawca wprowadził zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c czynnościami tymi są: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, umowy pożyczki pieniędzy oznaczonych tylko co do gatunku, umowy darowizny – w części dotyczącej przyjęcia przez obdarowanego długów i ciężarów lub zobowiązań darczyńcy, umowy dożywocia, umowy o dział spadku i zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat i dopłat, ustanowienie hipoteki, ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności, umowy depozytu nieprawidłowego oraz umowy spółki. Dodatkowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zaznaczył, że zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 u.p.c.c podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają zmiany wyżej wskazanych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania a według art. 1 ust. 1 pkt 3 u.p.c.c orzeczenia sądów, w tym również polubownych oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne jak w pkt 1 lub 2. Dlatego też, w ocenie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej poprzez zawarcie w wyżej wskazanych przepisach zamkniętego katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem p.c.c ustawodawca automatycznie wyłączył z opodatkowania, inne podobne czynności, które nie zostały enumeratywnie wymienione we wskazanych wyżej przepisach. Tym samym czynności niewymienione w ustawowym katalogu, nie podlegają opodatkowaniu, nawet w sytuacji gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej podobne, bądź takie same do tych, które zostały w nim wyliczone.

W drugiej kolejności Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, iż zgodnie z art. 952 K.p.c. zajęta nieruchomość ulega sprzedaży przez licytację publiczną. Termin licytacji nie może być wyznaczony wcześniej niż po upływie 2 tygodni po uprawomocnieniu się opisu i oszacowania ani też przed uprawomocnieniem się wyroku, na podstawę którego wszczęto egzekucję. Według art. 972 K.p.c licytacja odbywa się publicznie w obecności i pod nadzorem sędziego albo referendarza sądowego. Na podstawie art. 983 K.p.c. jeżeli nikt nie zgłosił wniosku o przejęcie nieruchomości w myśl artykułu poprzedzającego albo przedmiot egzekucji nie jest nieruchomością rolną, komornik na wniosek wierzyciela wyznacza drugą licytację na której cena wywołania stanowi dwie trzecie sumy oszacowania. Cena ta jest najniższą za która można nabyć nieruchomość. W myśl art. 984 § 1 K.p.c. jeżeli również na drugiej licytacji nikt nie przystąpi do przetargu, przejęcie nieruchomości może nastąpić na własność w cenie nie niższej od dwóch trzecich części sumy oszacowania, przy czym prawo przejęcia przysługuje wierzycielowi egzekwującemu i hipotecznemu oraz współwłaścicielowi. Jeżeli przedmiotem egzekucji jest nieruchomość rolna stosuje się art. 982 z wynikającą z niniejszego przepisu zmianą, co do ceny przyjęcia. W przypadku gdy osoby określone w art. 982 nie skorzystają z prawa przejęcia nieruchomości prawo to przysługuje także wierzycielowi egzekwującemu i hipotecznemu. Jednocześnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podkreślił, iż zgodnie z art. 999 § 1 (zdanie pierwsze) K.p.c, prawomocne orzeczenie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub złożenie dokumentu do zbiorów dokumentów.

Przenosząc zaś wyżej wskazane przepisy na grunt złożonego wniosku, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, iż z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni jest wierzycielem na podstawie umowy pożyczki z 8 czerwca 2017 r. w kwocie 41.240 zł wraz z odsetkami, która to wierzytelność została zabezpieczona hipoteką do sumy 50.000 zł na podstawie oświadczenia o ustanowieniu hipoteki z 8 sierpnia 2017 r. na nieruchomości zabudowanej o pow. 0,1223 ha. Wobec niespłacenia wierzytelności Wnioskodawczyni wystąpiła do Sądu Rejonowego o przeprowadzenie licytacji powyższej nieruchomości. Odbyły się dwie licytacje, które jednak nie doszły do skutku. Wówczas Wnioskodawczyni złożyła wniosek o przejęcie nieruchomości w zamian za wymagane zadłużenia wobec niej. Powyższą nieruchomość Wnioskodawczyni przejmie za dług wraz z odsetkami dopłacając różnicę za nieruchomość – według wyceny biegłego 2/3 ceny nieruchomości wynosi 78.800 zł i od tej kwoty będzie wyliczona różnica do zapłaty. Przejęcie nieruchomości nastąpi w trybie art. 984 K.p.c a postanowienie w tej sprawie jeszcze nie zapadło. W ocenie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wskazane we wniosku postanowienie Sądu nie będzie podlegało opodatkowaniu p.c.c, gdyż nie będzie ono wywoływać skutków prawnych tożsamych do czynności określonych w art. 1 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c. W opisanym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie bowiem do sprzedaży nieruchomości, lecz do jej przejęcia przez wierzyciela z uwagi na bezskuteczne licytacje. Tym samym w związku z przysądzeniem własności nieruchomości na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w p.c.c, gdyż opisane nabycie nie będzie podlegało opodatkowaniu p.c.c.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy Szef Krajowej Administracji Skarbowej stwierdza, że interpretacja indywidualna z 14 lutego 2019 r. nr 0111-KDIB2-2.4014.276.2018.2.HS wydana przez Dyrektora Krajowej informacji Skarbowej - jest nieprawidłowa.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

  1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
  3. (uchylona)
  4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  5. umowy dożywocia,
  6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  7. (uchylona)
  8. ustanowienie hipoteki,
  9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  10. umowy depozytu nieprawidłowego,
  11. umowy spółki;

Ponadto zgodnie z pkt 2 i 3 tego artykułu podatkowi podlegają zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4 a także orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Jak wynika z wyżej wskazanych przepisów w zamkniętym katalogu czynności opodatkowanych p.c.c wskazana została między innymi umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych. Podatkowi temu podlegają również orzeczenia sądów, w tym polubownych lub ugody, które wywołują takie same skutki prawne między innymi jak umowa sprzedaży. Obowiązek podatkowy w p.c.c w przypadku umowy sprzedaży powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej (art. 3 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c) a w przypadku postanowienia sądu w chwili jego uprawomocnienia (art. 3 ust. 1 pkt 3 u.p.c.c). Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c. stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Jednocześnie zgodnie z ust. 2 tego artykułu wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów. Stawka podatku zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c wynosi 2 % a zgodnie z art. 10 ust. 1 u.p.c.c podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie p.c.c, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.

Ponieważ ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera definicji umowy sprzedaży w tym celu należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (zwany dalej K.c). Zgodnie z definicją zawartą w art. 535 § 1 K.c przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Zgodnie z powyższym, zawarcie umowy sprzedaży wymaga zobowiązania się sprzedawcy względem kupującego do przeniesienia własności rzeczy i wydania mu jej oraz wzajemnego zobowiązania się kupującego względem sprzedawcy do odebrania rzeczy i zapłaty jej ceny. Istotą kreowanego przez zawarcie takiej umowy stosunku jest przejście własności w zamian za cenę wyrażoną w pieniądzu jako nośniku "uniwersalnej" wartości ekonomicznej.

Dlatego też jeżeli na rzecz osoby (wierzyciela) następuje przysądzenie własności nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym, zakończone prawomocnym postanowieniem sądu, które potwierdza fakt tego przysądzenia, to dla oceny sytuacji podatnika w zakresie p.c.c znaczenie ma czy postanowienie to będzie wywierało takie same skutki jak umowa sprzedaży. Zasady związane z udzieleniem przybicia i przysądzeniem własności na rzecz licytanta (wierzyciela) zostały określone w przepisach K.p.c. Zgodnie z art. 952 K.p.c zajęta nieruchomość ulega sprzedaży przez licytację publiczną. Termin licytacji nie może być wyznaczony wcześniej niż po upływie dwóch tygodni po uprawomocnieniu się opisu i oszacowania ani też uprawomocnieniem się wyroku, na podstawie którego wszczęto egzekucję. Według art. 972 K.p.c licytacja odbywa się publicznie w obecności i pod nadzorem sędziego albo referendarza sądowego. Na podstawie art. 983 K.p.c. jeżeli nikt nie zgłosił wniosku o przejęcie nieruchomości w myśl artykułu poprzedzającego albo przedmiot egzekucji nie jest nieruchomością rolną, komornik na wniosek wierzyciela wyznacza drugą licytację na której cena wywołania stanowi dwie trzecie sumy oszacowania. Cena ta jest najniższą za którą można nabyć nieruchomość. W myśl art. 984 § 1 K.p.c. jeżeli również na drugiej licytacji nikt nie przystąpi do przetargu, przyjęcie nieruchomości może nastąpić na własność w cenie nie niższej od dwóch trzecich części sumy oszacowania, przy czym prawo przejęcia przysługuje wierzycielowi egzekwującemu i hipotecznemu oraz współwłaścicielowi. Jeżeli przedmiotem egzekucji jest nieruchomość rolna stosuje się art. 982 z wynikającą z niniejszego przepisu zmianą, co do ceny przejęcia. W przypadku gdy osoby określone w art. 982 nie skorzystają z prawa przejęcia nieruchomości prawo to przysługuje także wierzycielowi egzekwującemu i hipotecznemu. Zgodnie z art. 987 K.p.c po zamknięciu przetargu sąd w osobie sędziego albo referendarz sądowy, pod którego nadzorem odbywa się licytacja, wydaje na posiedzeniu jawnym postanowienie co do przybicia na rzecz licytanta, który zaofiarował najwyższą cenę, po wysłuchaniu tak jego, jak i obecnych uczestników. Zgodnie z art. 990 K.p.c. w postanowieniu o przybiciu wymienia się imię i nazwisko nabywcy, oznaczenie nieruchomości, datę przetargu i cenę nabycia. Według art. 998 § 1 K.p.c po uprawomocnieniu się przybicia i wykonaniu przez nabywcę warunków licytacyjnych lub postanowienia o ustaleniu ceny nabycia i wpłaceniu całej ceny przez Skarb Państwa sąd wydaje postanowienie o przysądzeniu własności. Jednocześnie według art. 999 § 1 K.p.c prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów. Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności jest tytułem wykonawczym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości i opróżnienia znajdujących się na tej nieruchomości pomieszczeń bez potrzeby nadania mu klauzuli wykonalności.

Skoro zatem postanowienie o przybiciu tak jak i postanowienie o przysądzeniu własności nieruchomości zawiera przedmiot i cenę nabycia - podobnie jak w przypadku elementów przedmiotowo istotnych umowy sprzedaży a to ostatnie dodatkowo przenosi własność nieruchomości na rzecz wierzyciela, to postanowienie o przysądzeniu własności nieruchomości wywołuje tożsamy skutek jak umowa sprzedaży. Powoduje ono bowiem, że wierzyciel nabywa na własność konkretną nieruchomość za określoną cenę. I mimo, iż czynność ta nie jest zawarciem umowy sprzedaży to de facto wywiera skutki tożsame ze skutkami umowy sprzedaży. Również w literaturze przedmiotu, jako przykład orzeczeń, które wywołują takie same skutki prawne jak podlegające podatkowi czynności cywilnoprawne, wskazuje się m.in. przysądzenie przez sąd własności rzeczy (K. Chustecka, Podatek od czynności cywilnoprawnych w 2009 r., Warszawa 2009, s. 95).

Należy zatem uznać, że sądowe postanowienie o przysądzeniu własności jest orzeczeniem, o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy u.p.c.c.

W świetle powyżej powołanych przepisów, należy stwierdzić, że nabycie nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym, na gruncie u.p.c.c kwalifikowane jest tak jak sprzedaż i z tej przyczyny podlega temu podatkowi na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a w związku z art. 1 ust. 1 pkt 3 u.p.c.c.

Momentem powstania obowiązku podatkowego w p.c.c w związku z wydaniem postanowienia sądu o przysądzeniu własności nieruchomości, jest dzień uprawomocnienia się tego postanowienia. Z tym bowiem dniem następuje przeniesienie własności na rzecz nabywcy. Zatem z tytułu ww. czynności, stosownie do regulacji art. 3 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu. Natomiast podstawę opodatkowania w przypadku przysądzenia własności nieruchomości postanowieniem sądu, podobnie jak przy umowie sprzedaży zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c stanowi wartość rynkowa nabytej (tu przysądzonej) nieruchomości. Należy przy tym pamiętać, że taką wartość, zgodnie z art. 6 ust. 2 u.p.c.c określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów. Przeciętne ceny, o jakich mowa, zgodnie z rozważaną regulacją prawną - to ceny stosowane w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku. Okoliczność, że np. w stosunku do danej nieruchomości prowadzone było postępowanie egzekucyjne lub ustanowiono na niej hipotekę nie określa tej rzeczy jako rzeczy określonego rodzaju lub rzeczy określanego gatunku. Zarówno w języku potocznym jak i wypowiedziach stanowionego prawa pojęcie rodzaju albo gatunku rzeczy nie jest konstytuowane incydentalnym i przejściowym stanem np. obciążeniem rzeczy hipoteką lub objęciem postępowaniem egzekucyjnym. Ustalenie podstawy opodatkowania ma nastąpić bowiem w oparciu o wartość rynkową rzeczy lub prawa majątkowego, a więc w oparciu o wartość, po której dana rzecz lub prawo majątkowe może być aktualnie zbyte. Skoro zatem przy ustaleniu podstawy opodatkowania nieruchomości w p.c.c odnieść należy się do wartości rynkowej nieruchomości bez znaczenia pozostaje to, czy osoba na rzecz której przysądzono nieruchomość dopłaciła część wartości nieruchomości, ponieważ wierzytelność stanowiła mniejszą kwotę. Opodatkowaniu podlega bowiem nabycie całej nieruchomości a jej podstawą jest wartość rynkowa tej nieruchomości.

W przypadku gdy w stosunku do podatnika powstanie obowiązek podatkowy spoczywa na nim również konieczność złożenia stosowanej deklaracji (PCC-3). Zgodnie bowiem z art. 10 ust. 1 u.p.c.c podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika. Dlatego też w sytuacji gdy mamy do czynienia z uprawomocnieniem się postanowienia sądu o przysądzeniu nieruchomości, które wywiera skutki tożsame z umową sprzedaży (a nie jest sporządzone aktem notarialnym jak umowa sprzedaży nieruchomości, od której to notariusz pobiera podatek), to konieczne jest złożenie deklaracji podatkowej PCC-3 przez podatnika tego podatku. Stawka podatku zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c wynosi 2 %.

W przedmiotowym wniosku Wnioskodawczyni wskazała, iż jest wierzycielem na podstawie umowy pożyczki. Wierzytelność została zabezpieczona hipoteką na nieruchomości. Następnie wobec niespłacenia wierzytelności Wnioskodawczyni wystąpiła do Sądu Rejonowego o przeprowadzenie licytacji powyższej nieruchomości. Po II licytacji złożyła wniosek o przejęcie nieruchomości w zamian za wymagalne zadłużenia wobec niej. Jednocześnie zaznaczyła, iż przejęcie nieruchomości jeszcze nie miało miejsca lecz nastąpi ono w trybie art. 984 K.p.c. W związku z powyższym, postanowienie które zostanie wydane w stosunku do Wnioskodawczyni będzie przenosiło prawo własności nieruchomości na wierzyciela czyli Wnioskodawczynię. Wywrze ono zatem takie same skutki jak umowa sprzedaży, co powoduje, iż w stosunku do Wnioskodawczyni (z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu) powstanie obowiązek podatkowy w p.c.c. Podstawą opodatkowania będzie wówczas wartość rynkowa nieruchomości a Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do złożenia deklaracji podatkowej PCC-3 w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego oraz uiszczenia podatku w wysokości 2 %.

W konsekwencji należało z urzędu dokonać zmiany pisemnej interpretacji indywidualnej z 14 lutego 2019 r. nr 0111-KDIB2-2.4014.276.2018.2.HS wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

Zgodnie z art. 14e § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, z urzędu, zmienić ją w dowolnym czasie.

Zmieniona interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji zmienianej.

POUCZENIE

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia (art. 3 § 2 pkt 4a, art. 13 § 1 i § 2 i art. 53 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, ze zm.). Skargę wnosi się za pośrednictwem Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (którego działanie jest przedmiotem skargi):

  • w dwóch egzemplarzach, na adres: Ministerstwo Finansów, ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa (art. 47 § 1 i art. 54 § 1 ww. ustawy), lub
  • w formie dokumentu elektronicznego bez dołączania odpisów, zawierającą adres elektroniczny oraz podpisaną kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Ministerstwa Finansów na platformie ePUAP: /bx1qpt265q/SkrytkaESP (art. 46 § 2a, art. 47 § 3 i art. 54 § 1a ww. ustawy). Datą wniesienia skargi w formie dokumentu elektronicznego jest określona w urzędowym poświadczeniu odbioru data jej wprowadzenia do systemu teleinformatycznego Ministerstwa Finansów (art. 83 § 5 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.