Temat interpretacji
W przedmiotowej sprawie nie spełni Pan warunku utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego, gdyż nie jest Pan właścicielem (posiadaczem) gruntów rolnych ani nie posiadał Pan gospodarstwa rolnego.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego dotyczącego zakupu gospodarstwa rolnego jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
11 sierpnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zakupu gospodarstwa rolnego. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 10 października 2022 r. (wpływ 10 października 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Dnia … 2022 r. przed notariuszem w Kancelarii Notarialnej została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości gruntowej, dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą, pomiędzy Panią M. N. (sprzedająca) a Panem (kupujący). Występuje Pan w tej umowie jako nabywca wyżyje wymienionej nieruchomości.
Nieruchomość kwalifikuje się w świetle obowiązujących przepisów jako gospodarstwo rolne – ziemia rolna ma powyżej 1 ha i na podstawie umowy kupna gospodarstwa oraz zgodnie z przepisami ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego zamierza Pan zostać rolnikiem i prowadzić gospodarstwo rolne przez okres min. 5 lat (m.in. zobowiązuje się Pan do prowadzenia działalności rolniczej na nabywanej nieruchomości rolnej, zobowiązuje się Pan do zamieszkiwania w okresie 5 lat od dnia nabycia nieruchomości rolnej na terenie gminy, na obszarze której położona jest wskazana nieruchomość). Gospodarstwo rolne, którego dotyczy umowa przyrzeczona, ma powyżej 11 ha (nieruchomość o powierzchni … ha – w tym … ha las, … ha nieużytki rolne, pozostałe, tj. … ha, użytki rolne). … ha > 11 ha, więc zostają spełnione przesłanki z art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych („powierzchnia utworzonego gospodarstwa rolnego będzie nie mniejsza niż 11 ha”).
Nie był Pan wcześniej rolnikiem, więc na przestrzeni ostatnich 3 lat nie korzystał z pomocy de minimis. Utworzy Pan gospodarstwo rolne i zamierza je prowadzić przez okres minimum 5 lat, wartość transakcji to … tys. zł, a więc podatek od czynności cywilnoprawnych od tej kwoty mieści się w limicie 15 tys. euro (… tys. zł = około … euro).
W odpowiedzi na wezwanie wyjaśnił Pan także, że:
Nie posiada Pan, poza gruntami będącymi przedmiotem nabycia na podstawie przedwstępnej umowy sprzedaży, tytułu prawnego do innych gruntów rolnych.
Kwota zobowiązania (podatku) z tytułu planowanej sprzedaży będzie mieściła się w limicie krajowym pomocy de minimis w rolnictwie.
Pytanie
Czy w związku z tym przysługuje Panu zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych jako pomoc de minimis w rolnictwie?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana opinii zostaną spełnione wszelkie przesłanki i będzie Panu przysługiwać zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 111):
Podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.
Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
W myśl art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Obowiązek podatkowy – przy umowie sprzedaży – ciąży na kupującym.
W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Podstawę opodatkowania – przy umowie sprzedaży – stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, którą określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Stawki podatku wynoszą – od umowy sprzedaży:
a) nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,
b) innych praw majątkowych – 1%.
Na podstawie art. 10 ust. 1-3 ww. ustawy:
Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.
Notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.
Płatnicy obowiązani są uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku.
Jak wynika z przywołanych przepisów, zawarcie umowy sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym, a w przypadku, gdy umowa sprzedaży jest dokonywana w formie aktu notarialnego obowiązkiem notariusza (jako płatnika) jest pobór tego podatku.
Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Zgodnie z art. 9 pkt 2 powołanej ustawy:
Zwalnia się od podatku sprzedaż własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wraz z będącymi ich częścią składową drzewami i innymi roślinami, pod warunkiem że w wyniku dokonania czynności zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia; zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz.Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9).
Definicja gospodarstwa rolnego, dla celów prawa podatkowego, została zamieszczona w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2020 r., poz. 333, ze zm.). Zgodnie z jej brzmieniem:
Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o którym mowa w art. 1 tej ustawy – tj. sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza – o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.
W świetle analizowanej powyżej definicji art. 1 ustawy o podatku rolnym, gospodarstwo rolne stanowią wyłącznie grunty sklasyfikowane jako użytki rolne.
Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że 2 sierpnia 2022 r. zawarł Pan umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości gruntowej pomiędzy Panią M. N. (sprzedająca) a Panem (kupujący). Nieruchomość kwalifikuje się w świetle obowiązujących przepisów jako gospodarstwo rolne – ziemia rolna ma powyżej 1 ha. Zamierza Pan zostać rolnikiem i prowadzić gospodarstwo rolne przez okres min. 5 lat. Gospodarstwo rolne, którego dotyczy umowa przyrzeczona, ma powyżej 11 ha (nieruchomość o powierzchni … ha – w tym … ha las, … ha nieużytki rolne, pozostałe, tj. … ha, użytki rolne), więc zostają spełnione przesłanki
z art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Nie był Pan wcześniej rolnikiem, więc na przestrzeni ostatnich 3 lat nie korzystał z pomocy de minimis. Podatek od czynności cywilnoprawnych od wartości transakcji mieści się w limicie krajowym
i indywidualnym pomocy de minimis w rolnictwie. Nie posiada Pan, poza gruntami będącymi przedmiotem nabycia na podstawie przedwstępnej umowy sprzedaży, tytułu prawnego do innych gruntów rolnych.
Z analizy art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że warunkiem do zastosowania zwolnienia jest aby:
- przedmiotem nabycia była własność (współwłasność) gruntów stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym,
- w wyniku tego nabycia zostało utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne,
- w wyniku nabycia powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego była nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha,
- gospodarstwo to było prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia,
- kwota zobowiązania (podatku) mieściła się w limicie indywidualnym i krajowym pomocy de minimis w rolnictwie; kwota tego limitu, to stosownie do treści art. 3 ust. 2 rozporządzenia Komisji Unii Europejskiej nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz.Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9), 20.000 EUR w okresie trzech lat podatkowych. W myśl art. 3 ust. 3 ww. rozporządzenia, łączna kwota pomocy de minimis przyznanej w okresie trzech lat podatkowych przez państwo członkowskie przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w zakresie podstawowej produkcji produktów rolnych nie może przekroczyć górnego limitu krajowego określonego w załączniku, tj. 295.932.125 EUR.
Podkreślenia wymaga, że w myśl art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w zw. z art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym, aby skorzystać ze zwolnienia, nabywca musi być na dzień nabycia właścicielem (współwłaścicielem) użytków rolnych lub gospodarstwa rolnego, albo muszą być one w jego posiadaniu, żeby mógł zostać spełniony warunek utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego. Utworzenie lub powiększenie gospodarstwa rolnego w rozumieniu ww. przepisów nie jest uzależnione od posiadania określonego tytułu prawnego do gruntów, do których są przyłączane grunty nabywane.
Stosownie do art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):
Posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny).
We wniosku wskazał Pan, iż nie jest właścicielem żadnego innego gospodarstwa rolnego ani nie posiada innych gruntów rolnych. Nie można zatem uznać, że zostanie spełniony warunek utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego.
Aby bowiem można było mówić o utworzeniu gospodarstwa rolnego, nabywane grunty stanowiące gospodarstwo rolne muszą wraz z posiadanymi uprzednio przez nabywającego użytkami rolnymi niestanowiącymi gospodarstwa rolnego (niespełniającymi warunku powierzchni przewidzianego przez ustawę o podatku rolnym) razem spełnić warunki przewidziane w art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym. Nie może być więc mowy o utworzeniu gospodarstwa rolnego w przypadku nabycia gospodarstwa rolnego przez osobę, która na dzień nabycia nie posiada żadnych gruntów rolnych. Nabywane przez nią gospodarstwo rolne już istnieje, zmienia się tylko stosunek prawnorzeczowy (gospodarstwo to zmienia właściciela, posiadacza, etc.). Nie można więc „czegoś” utworzyć, skoro już to istnieje na dzień nabycia. Nabycie takie nie powoduje zmiany w dotychczasowym stanie posiadania danego nabywającego w taki sposób, aby uprzednio posiadane przez niego grunty rolne wraz z nowo nabytymi gruntami stanowiącymi gospodarstwo rolne stały się jednym, nowo utworzonym gospodarstwem rolnym. Aby natomiast można było mówić o powiększeniu gospodarstwa rolnego z tym nowo nabytym, nabywca na dzień nabycia gruntów stanowiących gospodarstwo rolne musi już posiadać gospodarstwo rolne.
Podsumowując, w przedmiotowej sprawie nie spełni Pan warunku utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego, gdyż nie jest Pan właścicielem (posiadaczem) gruntów rolnych ani nie posiadał Pan gospodarstwa rolnego.
W rezultacie, analizowanie pozostałych przesłanek określonych w art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jest bezprzedmiotowe. Aby bowiem mogło znaleźć zastosowanie analizowane zwolnienie, wszystkie warunki wymienione w tym przepisie muszą być spełnione łącznie. W związku z tym, do opisanego we wniosku nabycia nie można zastosować zwolnienia przedmiotowego wymienionego w art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego … . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.