Temat interpretacji
Ustalenie podstawy opodatkowania w przypadku zamiany spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na udział 1/2 w nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 stycznia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 10 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zamiany lokali mieszkalnych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 marca 2022 r. (wpływ 7 marca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W dniu 5 sierpnia 2021 r. podpisano akt notarialny: Umowa zamiany oraz umowa sprzedaży. W transakcji wzięły udział trzy osoby: jeden sprzedający oraz dwóch kupujących. Dokonano sprzedaży nieruchomości o pow. 52,49 m2 - własność lokalu oraz udział w nieruchomości wspólnej (grunt oraz części budynku, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali w udziale wynoszącym 46/10000) za kwotę 455.000 zł. W ramach aktu notarialnego mającego formę umowy zamiany oraz umowy sprzedaży dokonano następujących transakcji:
a) Kupujący nr 1 kupił od sprzedającej udział wynoszący 1/2 część w prawie własności nieruchomości za cenę 227.500 zł,
b) Kupujący nr 2 w ramach umowy zamiany przeniósł na sprzedającą spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o powierzchni 32,71 m2 w kwocie 214.500 zł, w
zamian za co sprzedająca przeniosła na Kupującego nr 2 udział wynoszący 1/2 część w prawie własności nieruchomości (cena 227.500 zł), i w ramach tej umowy różnica
wartości przedmiotowych praw tj. 13.000 zł (227.500 zł - 214.500 zł) została zapłacona przez Kupującego nr 2 na rzecz sprzedającej.
Od powyższej transakcji zapłacono podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% od kwoty 455.000 zł, tj. 9.100 zł.
W uzupełnieniu wniosku wyjaśnił Pan, że jest Pan Kupującym 2: zapłacił Pan kwotę 13.000 zł oraz przeniósł Pan na Sprzedającą spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o pow. 32,71 m2 o wartości 214.500 zł w zamian za nabycie połowy własności lokalu o pow. 52,49 m2 z udziałem w gruncie.
Pytanie
Czy podatek od czynności cywilnoprawnych powinien być opłacony tylko od zapłaconej różnicy między wartościami zamienianych nieruchomości (połowa własności lokalu z udziałem w gruncie, które Pan nabył oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, które Pan sprzedał)?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatek do zapłaty powinien być naliczony od kwoty stanowiącej różnicę między wartością połowy własności lokalu z udziałem w gruncie, które nabył Pan oraz spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu, które Pan sprzedał.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 111) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy:
Podatkowi podlegają: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
Na podstawie art. 4 pkt 2 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 5, ciąży przy umowie zamiany – na stronach czynności.
W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie zamiany:
a) lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego na taki lokal lub prawo do lokalu - różnica
wartości rynkowych zamienianych lokali lub praw do lokali,
b) w pozostałych przypadkach - wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek.
Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego:
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:
Stawki podatku wynoszą od umów zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny:
a)przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym - 2%,
b)przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych - 1%.
Należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiują czynności prawnych objętych opodatkowaniem. Nie zawierają zatem definicji pojęcia „zamiana”. Dlatego też należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).
Na podstawie art. 603 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy.
W myśl art. 604 Kodeksu cywilnego:
Do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży.
W rozumieniu ustawy Kodeks cywilny rzeczami są tylko przedmioty materialne. Rzeczy dzielą się na nieruchomości (grunty, budynki oraz części budynków tzw. nieruchomości lokalowe) i na rzeczy ruchome. Przedmiotami zamiany w ujęciu Kodeksu cywilnego oprócz rzeczy mogą być prawa majątkowe. Prawami majątkowymi są przysługujące danej osobie prawa do korzystania i rozporządzania określoną rzeczą lub prawem ustanowionym na tej rzeczy.
Jak wynika z powołanych przepisów – umowa zamiany podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na stronach czynności.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że 5 sierpnia 2021 r. trzy osoby fizyczne zawarły akt notarialny: umowa zamiany oraz umowa sprzedaży. Pan jako jedna ze stron transakcji dokonał zamiany spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na udział 1/2 w prawie własności nieruchomości stanowiącej lokal wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej. Ze względu na różnicę wartości zamienianych praw, zapłacił Pan na rzecz zamieniającego 13.000 zł.
Odnosząc się do powyższego należy stwierdzić, że umowa zamiany jest zobowiązującą, konsensualną umową wzajemną zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica pomiędzy obiema umowami polega na tym, że przy umowie zamiany w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony do przeniesienia własności rzeczy. Ze względu na wzajemny charakter umowy zamiany wartość świadczonych rzeczy powinna być ekwiwalentna. Nie jest jednak wykluczone zawarcie umowy zamiany przewidującej dopłatę pieniężną do świadczenia przez jedną ze stron, wynikającą z różnicy wartości rzeczy lub praw będących przedmiotem zamiany. Dopłata taka nie zmienia charakteru umowy – umowa nadal pozostanie umową zamiany.
W związku z powyższym, zawarta przez Pana w formie aktu notarialnego umowa zamiany spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu i udziału wynoszącego 1/2 w prawie własności nieruchomości stanowiącej lokal wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Dla ustalenia podstawy opodatkowania przy umowie zamiany lokali mieszkalnych, zastosowanie znajduje art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z tym przepisem podstawę opodatkowania stanowi różnica wartości rynkowych zamienianych lokali lub praw do lokali. Natomiast stawka podatku, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 lit. a) ww. ustawy wynosi 2%.
Mając na uwadze powyższe, Pana stanowisko, zgodnie z którym podstawę opodatkowania, od której należy obliczyć 2% podatek, stanowi różnica między wartością 1/2 własności lokalu z udziałem w gruncie, który Pan nabył a wartością spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, które Pan zbył w drodze zamiany, należy uznać za prawidłowe. Podkreślić jedynie należy, że przy określaniu wartości zamienianych lokali mieszkalnych należy brać pod uwagę ich wartości rynkowe.
Na zakończenie należy zauważyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji są wyłącznie skutki podatkowe zawarcia umowy zamiany, ponieważ Pan jako strona transakcji dokonał zamiany. Niniejsza interpretacja nie rozstrzyga natomiast skutków podatkowych umowy sprzedaży, którą zawarł Kupujący nr 1 i Sprzedający.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).