Temat interpretacji
Ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
30 maja 2022 r. wpłynął wniosek z 30 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności. W odpowiedzi na wezwanie – wniosek został uzupełniony 22 lipca 2022 r. (wpływ dodatkowej opłaty) oraz w piśmie z 22 lipca 2022 r. (wpływ 25 lipca 2022 r.).
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania (dalej: Kupujący):
Pan L. B.
2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania (dalej: Kupująca):
Pani I. B.
Opis zdarzenia przyszłego
W dniu (…) został przeprowadzony przetarg nieograniczony ustny ogłoszony przez Spółdzielnię Mieszkaniową na ustanowienie przyrzeczenia zawarcia umowy o ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienie jego własności. Przetarg został przeprowadzony w oparciu o regulamin przetargu, statut Spółdzielni, przepisy Kodeksu cywilnego i ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. W chwili ogłoszenia przetargu lokal mieszkalny, będący przedmiotem przetargu, znajdował się w budynku posadowionym na gruncie, do którego Spółdzielnia nie posiadała prawa użytkowania wieczystego ani prawa własności (teren znajdował się we władaniu Spółdzielni na podstawie umowy dzierżawy na czas określony).
Nabywca wyłoniony w ww. przetargu wpłacił na rachunek Spółdzielni całą zaoferowaną w przetargu kwotę, a następnie (…) Przedstawiciele Spółdzielni i Nabywca zawarli w formie aktu notarialnego umowę przyrzeczenia zawarcia umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej. Z treści zawartej umowy wynika między innymi, że umowę przyrzeczoną strony zawrą w terminie 6 miesięcy od daty wejścia w życie uchwały Zarządu Spółdzielni, o której mowa w art. 42 i art. 43 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, określającej przedmiot odrębnej własności wszystkich lokali dla nieruchomości obejmującej budynek lub prawomocnego oddalenia powództwa o stwierdzenie nieważności tej uchwały, nie później jednak niż do dnia (…), po spełnieniu łącznie następujących warunków:
-prawomocnego wpisu w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, na której posadowiony jest budynek jako użytkownika wieczystego Spółdzielni,
-obowiązywania na dzień zawarcia umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu umowy najmu lokalu.
W dniu (…) pomiędzy Nabywcą wyłonionym w ww. przetargu (jako Sprzedającym) a spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (jako Kupującym) została zawarta umowa sprzedaży udokumentowana aktem notarialnym, na podstawie której Nabywca sprzedał spółce z ograniczoną odpowiedzialnością przysługujące mu względem Spółdzielni wszystkie prawa i roszczenia wynikające z powołanej powyżej umowy przyrzeczenia zawarcia umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej, a spółka z ograniczoną odpowiedzialnością prawa te i roszczenia za wskazaną cenę kupiła oraz przejęła wszystkie prawa i obowiązki wynikające z powołanej powyżej umowy.
W dniu (…) pomiędzy ww. spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (jako Sprzedającym) a Zainteresowanymi (jako Kupującymi) została zawarta w formie aktu notarialnego umowa sprzedaży praw oraz przeniesienia obowiązków, na podstawie której ww. spółka sprzedała Zainteresowanym na wspólność przysługujące spółce (Sprzedającemu) wszystkie prawa i roszczenia wynikające z powołanej powyżej umowy przyrzeczenia zawarcia umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej z (…), nabyte przez tą spółkę na podstawie powołanej powyżej umowy sprzedaży z (…), a Zainteresowani jako kupujący prawa te i roszczenia za wskazaną cenę kupili oraz przejęli wszystkie prawa i obowiązki wynikające z powołanej powyżej umowy.
W wyniku zawarcia umowy sprzedaży ww. praw i roszczeń (w dniu (…)) Zainteresowani zapłacili podatek od czynności cywilnoprawnych wg stawki 1%.
W najbliższym czasie Zainteresowani zamierzają wspólnie podpisać ze Spółdzielnią „Umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej”.
Spółdzielnia z tytułu zawarcia umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej będzie zwolniona z podatku od towarów i usług.
W projekcie aktu notarialnego notariusz powołuje się na art. 241, art. 26, art. 27 oraz art. 42 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz art. 7 ustawy z o własności lokali, a zainteresowani nazywani są „Nabywcami”.
Pytanie
Czy umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej (umowa przyrzeczona) podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych po stronie Zainteresowanych i czy notariusz dokonując takiej czynności pełnił będzie rolę płatnika podatku od czynności cywilnoprawnych?
Państwa stanowisko w sprawie
Państwa zdaniem, powyższa czynność nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu, określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym na Zainteresowanych nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.
W konsekwencji z tytułu sporządzenia „Umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej” na notariuszu nie będzie ciążył obowiązek płatnika podatku od czynności cywilnoprawnych (zgodnie z art. 10 ust. 2 ww. ustawy).
Na uzasadnienie swojego stanowiska Zainteresowani powołali się na interpretacje indywidualne cytując ich fragmenty.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 111 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
a)umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
b)umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
c)(uchylona)
d)umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
e)umowy dożywocia,
f)umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
g)(uchylona)
h)ustanowienie hipoteki,
i)ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
j)umowy depozytu nieprawidłowego,
k)umowy spółki.
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy:
zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.
Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Stosownie do art. 10 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że (…) pomiędzy spółką (Sprzedającym) a Zainteresowanymi (jako Kupującymi) została zawarta w formie aktu notarialnego umowa sprzedaży praw oraz przeniesienia obowiązków, na podstawie której ww. spółka sprzedała Zainteresowanym na wspólność przysługujące spółce (Sprzedającemu) wszystkie prawa i roszczenia wynikające z umowy z (…) dotyczącej przyrzeczenia zawarcia umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej, nabyte przez tą spółkę na podstawie umowy sprzedaży z (…), a Zainteresowani jako kupujący prawa te i roszczenia za wskazaną cenę kupili oraz przejęli wszystkie prawa i obowiązki wynikające z powołanej powyżej umowy. W wyniku zawarcia umowy sprzedaży ww. praw i roszczeń (...) Zainteresowani zapłacili podatek od czynności cywilnoprawnych wg stawki 1%. W najbliższym czasie Zainteresowani zamierzają wspólnie podpisać ze Spółdzielnią „Umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej”. W projekcie aktu notarialnego notariusz powołuje się na art. 241, art. 26, art. 27 oraz art. 42 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz art. 7 ustawy z o własności lokali.
Zasady zawierania umów ustanowienia oraz przeniesienia odrębnej własności lokali określają przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1208) oraz przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz.U. z 2021 r. poz. 1048).
Jak już wspomniano powyżej, katalog czynności cywilnoprawnych, ujęty w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ma charakter zamknięty. Zatem czynności cywilnoprawne, które nie zostały w nim wymienione w sposób wyraźny, nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem. Oznacza to, że zawarcie – na podstawie przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i ustawy o własności lokali – umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia jego własności nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Wobec powyższego należy stwierdzić, że jeżeli w przedmiotowej sprawie umowa pomiędzy Zainteresowanymi a Spółdzielnią Mieszkaniową, zostanie – jak wskazują Zainteresowani – zawarta na podstawie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz ustawy o własności lokali oraz będzie stanowić umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia jego własności – i istotnie nie będzie umową sprzedaży – to umowa ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowa taka nie mieści się bowiem w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu, określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Zainteresowani nie będą zatem zobowiązani do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartej umowy. Tym samym, należy się również zgodzić z Zainteresowanymi, że na notariuszu nie będzie ciążył z tytułu zawarcia ww. umowy obowiązek płatnika podatku od czynności cywilnoprawnych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Końcowo wskazać należy – w odniesieniu do przywołanych przez Państwa na potwierdzenie stanowiska interpretacji podatkowych – iż zostały one wydane w indywidualnych sprawach, w związku z czym nie znajdują one zastosowania w niniejszej sprawie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Pan L. B. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2022 r., poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy Ordynacja podatkowa.