Temat interpretacji
Skoro czynność nieodpłatnego przeniesienia przez Spółkę własności nieruchomości na rzecz Wspólników będzie umową nienazwaną, przenoszącą własność w następstwie wykonania postanowienia wspólników o wycofaniu nieruchomości ze Spółki i nie przyjmie formy umowy darowizny ani umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, to wskazane na podstawie tej czynności nabycie nie będzie podlegało ustawie o podatku od spadków i darowizn.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
26 marca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 26 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przeniesienia lokalu z majątku wspólnego wspólników spółki partnerskiej do ich majątków osobistych.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawczyni jako notariusz jest płatnikiem podatku od spadków i darowizn.
Jej klientami dla opisanej poniżej transakcji są:
-K.(dalej jako: Spółka) oraz
-jej wspólnicy: A. L. i P.S. (dalej jako: Wspólnicy).
Wspólnicy i Spółka podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wspólnicy Spółki posiadają prawa - każdy do 50% udziału w jej zysku.
Wnioskodawczyni przygotowuje akt notarialny do transakcji Wspólników i Spółki, która polega na wycofaniu nieruchomości opisanej poniżej ze Spółki w drodze nieodpłatnego przeniesienia jej własności z majątku Spółki do majątku osobistego Wspólników wg proporcji udziału Wspólników w zysku Spółki. Wycofanie przedmiotowej nieruchomości z majątku Spółki nie będzie dokonywane odpłatnie i nie będzie dokonywane tytułem wypłaty zysku w tej Spółce, ani też zmniejszeniu ich wkładów w Spółce. W wyniku tej czynności prawnej wkłady poszczególnych Wspólników w tej Spółce nie ulegną obniżeniu.
Umowa, o której mowa powyżej, nie będzie umową darowizny, ani umową zniesienia współwłasności w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks cywilny, będzie umową nienazwaną, zawierającą oświadczenia:
-Spółki o przeniesieniu nieodpłatnie na Wspólników własności składników majątku w części proporcjonalnej do udziału każdego Wspólnika w zyskach Spółki oraz Wspólników o ich przyjęciu,
-przeniesienie na Wspólników wskazanej nieruchomości nastąpi na potrzeby własne Wspólników,
-Spółka nie uzyska żadnych korzyści majątkowych z tytułu dokonania czynności przeniesienia wskazanego składnika majątku,
-przekazanie składnika majątku nie będzie stanowiło wycofania wkładu w rozumieniu ustawy Kodeks spółek handlowych.
Spółka w dalszym ciągu prowadzić będzie działalność gospodarczą. Przedmiotem wycofania ze spółki partnerskiej będzie lokal niemieszkalny o łącznej powierzchni użytkowej 150,57 m2. Nieruchomość zostanie przekazana do majątku prywatnego Wspólników po 50%, tj. w części odpowiadającej ich udziałom w zysku spółki partnerskiej (po przekazaniu stanowiąc element majątku wspólnego każdego wspólnika i jego małżonka). Przeniesienie nieruchomości do majątku Wspólników nastąpi na podstawie uchwały Wspólników – w formie sporządzonego przez Wnioskodawczynię aktu notarialnego. Nieodpłatne przekazanie nieruchomości do majątku wspólników wynika ze stosunku prawnego istniejącego pomiędzy Wspólnikami a Spółką. Stosunek prawny Wspólników określa umowa Spółki, w tym posiadany przez każdego ze wspólników ogół praw i obowiązków w tej spółce.
Zgodnie z art. 86 Kodeksu spółek handlowych spółka partnerska jest spółką osobową, utworzoną przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Spółka partnerska może posiadać majątek własny, który jest odrębny od majątków osobistych jej wspólników.
W myśl art. 89 Kodeksu spółek handlowych w sprawach nieuregulowanych w dziale II do spółki partnerskiej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Co istotne, majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia - art. 28 Kodeksu spółek handlowych.
Stosownie do art. 51 Kodeksu spółek handlowych każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu. Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach. Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach.
Wnioskodawczyni wyjaśnia, że jako notariusz, który potwierdzi opisaną czynność i jako ewentualny płatnik podatku od spadków i darowizn, ma interes prawny w otrzymaniu interpretacji prawa podatkowego.
Pytania w zakresie podatku od spadków i darowizn
Czy Wnioskodawczyni od nieodpłatnego przeniesienia nieruchomości do majątku wspólników spółki partnerskiej nie będzie zobowiązana do pobrania podatku od spadków i darowizn?
Pani stanowisko w sprawie
Wnioskodawczyni przywołując art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn stwierdziła, że opodatkowaniu tym podatkiem podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw znajdujących się lub wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z tytułów wymienionych enumeratywnie w przywołanym przepisie.
Podkreślić należy, iż katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Notariusz potwierdzający daną nieodpłatną czynność cywilnoprawną wymienioną w art. 18 ust. 1 ww. ustawy jest płatnikiem tego podatku. Podatkiem będzie opodatkowana np. darowizna, która ma na celu przysporzenie majątkowe z majątku darczyńcy bez ekwiwalentu ze strony obdarowanego lub nieodpłatne zniesienie współwłasności.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie należy stosować prawną definicję tego pojęcia unormowaną w przepisach ustawy Kodeks cywilny.
Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego - przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Treść tego świadczenia określa umowa darowizny. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie definiują również pojęcia „współwłasność”, w związku z czym należy odwołać się do odpowiednich przepisów uregulowanych w Kodeksie cywilnym.
Na podstawie art. 195 Kodeksu cywilnego - własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego – każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
Przepisy art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego regulują sposoby wyjścia ze stanu współwłasności. Zgodnie z nimi, zniesienie współwłasności może nastąpić m.in. w drodze umowy między współwłaścicielami.
W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:
1)podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny),
2)przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,
3)sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny).
Powyższe wskazuje, że w analizowanym przypadku nie będzie miało miejsca zawarcie umowy darowizny ani nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Wnioskodawczyni wskazuje bowiem, że wycofanie nieruchomości ze Spółki i jej przeniesienie do majątku Wspólników nastąpi w formie aktu notarialnego jako umowa nienazwana nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości z majątku spółki partnerskiej na rzecz wspólników po uprzednim wyrażeniu zgody na tę czynność przez wspólników spółki partnerskiej w formie uchwały. W wyniku tej czynności prawnej wkłady Wspólników w Spółce nie ulegną obniżeniu. Wspólnicy będą współwłaścicielami nieruchomości w częściach ułamkowych odpowiadających ich udziałowi w zysku Spółki. Z opisu zdarzenia przyszłego nie wynika, że przedmiotowa czynność przyjmie którykolwiek tytuł z wymienionych w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Nie będzie to bowiem, jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, ani umowa darowizny, ani umowa nieodpłatnego zniesienia współwłasności.
Jak wskazano powyżej, podatkowi od spadków i darowizn podlega jedynie nabycie na podstawie tytułów enumeratywnie wymienionych w art. 1 ww. ustawy; wśród nich ustawodawca nie wymienił czynności (tytułu) opisanej we wniosku.
Skoro więc czynność nieodpłatnego przeniesienia przez Spółkę własności nieruchomości Wspólnikom na ich rzecz będzie umową nienazwaną, przenoszącą własność w następstwie wykonania zobowiązania wynikającego z uchwały Wspólników o wycofaniu nieruchomości i nie przyjmie formy umowy darowizny ani umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, to wskazane na podstawie tej czynności nabycie nie będzie podlegało ustawie o podatku od spadków i darowizn. Wnioskująca nie będzie pełnić przy tej czynności funkcji płatnika, bowiem wskazana we wniosku umowa nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości z majątku Spółki na rzecz Wnioskodawcy – wspólnika tej Spółki, w wyniku wycofania nieruchomości z majątku Spółki, nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i tym samym nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem. Nieodpłatne przekazanie przez Spółkę nieruchomości, na cele osobiste Wspólników, w sytuacji, gdy zachowane zostaną proporcje udziałów, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Powyższe oznacza, że z tytułu tej czynności po stronie Wnioskodawczyni nie powstanie obowiązek poboru podatku od spadków i darowizn.
Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawczyni przywołała interpretacje indywidualne.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem" podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem:
1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2)darowizny, polecenia darczyńcy;
3)zasiedzenia;
4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
Stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy:
Podatkowi temu podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
W myśl art. 1a omawianej ustawy:
Przepisy ustawy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się odpowiednio do nieodpłatnego:
1)nabycia własności rzeczy wspólnej (wspólnego prawa majątkowego) albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność;
2)wyodrębnienia własności lokali na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli.
Katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Określony w zacytowanych przepisach przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wskazuje, iż jest nim co do zasady nieodpłatne nabycie własności rzeczy i praw majątkowych, wyłącznie z tytułów w nim wymienionych. Istota ekonomiczna tego podatku tkwi więc w przyroście majątkowym podatnika, a konkretnie we wzbogaceniu podatnika na skutek przejęcia majątku pod tytułem darmym.
W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Notariusze są płatnikami podatku od dokonanej w formie aktu notarialnego:
1) darowizny;
2) umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugody w tym przedmiocie;
3) umowy nieodpłatnego ustanowienia służebności;
4) umowy nieodpłatnego ustanowienia użytkowania.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji darowizny, ani zniesienia współwłasności, w związku z tym należy odwołać się do odpowiednich przepisów uregulowanych w Kodeksie cywilnym.
Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.):
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego - świadczenie musi wzbogacić obdarowanego.
Z kolei w myśl art. 195 Kodeksu cywilnego:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
Przepisy art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego regulują sposoby wyjścia ze stanu współwłasności. Zgodnie z nimi, zniesienie współwłasności może nastąpić m.in. w drodze umowy między współwłaścicielami.
W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:
- podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny),
- przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,
- sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny).
Z wniosku wynika, że jako notariusz przygotowuje Pani akt notarialny do planowanej przez Wspólników i Spółkę transakcji, która polega na wycofaniu nieruchomości ze Spółki w drodze nieodpłatnego przeniesienia jej własności z majątku Spółki do majątku osobistego Wspólników wg proporcji udziału Wspólników w zysku Spółki. Wycofanie przedmiotowej nieruchomości z majątku Spółki nie będzie dokonywane odpłatnie i nie będzie dokonywane tytułem wypłaty zysku w tej Spółce, ani też zmniejszeniu wkładów Wspólników w Spółce. W wyniku tej czynności prawnej wkłady poszczególnych Wspólników w tej Spółce nie ulegną obniżeniu. Przeniesienie nieruchomości do majątku Wspólników nastąpi na podstawie uchwały Wspólników – w formie sporządzonego przez Panią aktu notarialnego. Nieodpłatne przekazanie nieruchomości do majątku wspólników wynika ze stosunku prawnego istniejącego pomiędzy Wspólnikami a Spółką. Stosunek prawny Wspólników określa umowa Spółki, w tym posiadany przez każdego ze wspólników ogół praw i obowiązków w tej spółce. Umowa, którą Pani przygotowuje, nie będzie umową darowizny, ani umową zniesienia współwłasności w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks cywilny, będzie umową nienazwaną.
Powyższe wskazuje, że w analizowanym przypadku nie będzie miało miejsca zawarcie umowy darowizny ani nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Wskazała Pani, że wycofanie nieruchomości ze Spółki i jej przeniesienie do majątku Wspólników nastąpi w formie aktu notarialnego (umowa nienazwana nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości z majątku spółki partnerskiej na rzecz wspólników) po uprzednim wyrażeniu zgody na tę czynność przez wspólników Spółki. W wyniku tej czynności prawnej wkłady Wspólników w Spółce nie ulegną obniżeniu. Wspólnicy będą współwłaścicielami nieruchomości w częściach ułamkowych odpowiadających ich udziałowi w zysku Spółki.
Z opisu zdarzenia przyszłego nie wynika, że przedmiotowa czynność przyjmie którykolwiek tytuł z wymienionych w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Nie będzie to bowiem jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego ani umowa darowizny ani umowa nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Jak wskazano powyżej, podatkowi od spadków i darowizn podlega jedynie nabycie na podstawie tytułów enumeratywnie wymienionych w art. 1 ww. ustawy; wśród nich ustawodawca nie wymienił czynności (tytułu) opisanej we wniosku.
Skoro więc czynność nieodpłatnego przeniesienia przez Spółkę własności nieruchomości na rzecz Wspólników będzie umową nienazwaną, przenoszącą własność w następstwie wykonania postanowienia wspólników o wycofaniu nieruchomości ze Spółki i nie przyjmie formy umowy darowizny ani umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, to wskazane na podstawie tej czynności nabycie nie będzie podlegało ustawie o podatku od spadków i darowizn.
A zatem nie będzie ciążył na Pani obowiązek płatnika podatku od spadków i darowizn, ponieważ z tytułu tej czynności nie powstanie obowiązek poboru podatku od spadków i darowizn.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm..; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.