Czy umowa pożyczki zawarta między spółką cywilną prowadzoną przez rodzeństwo a ich rodzicami, korzysta za zwolnienia na podstawie art. 9 pkt 10 lit. b... - Interpretacja - 0111-KDIB2-2.4014.19.2022.1.MM

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 13 kwietnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4014.19.2022.1.MM

Temat interpretacji

Czy umowa pożyczki zawarta między spółką cywilną prowadzoną przez rodzeństwo a ich rodzicami, korzysta za zwolnienia na podstawie art. 9 pkt 10 lit. b) jeżeli środki pieniężne zostały przekazane na wspólny rachunek bankowy wspólników?

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 stycznia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki. Treść wniosku jest następująca :

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1) Zainteresowany będący stroną postępowania: Pan …;

2) Zainteresowany niebędący stroną postępowania: Pani ...;

Opis stanu faktycznego

Zainteresowany będący stroną postępowania (dalej: „Wnioskodawca”) oraz Zainteresowany niebędący stroną postępowania (dalej: „Wspólnik” lub „Zainteresowana”; Wnioskodawca oraz Zainteresowana będą dalej łącznie określani jako: „Zainteresowani” lub „Pożyczkobiorcy”), są polskimi rezydentami podatkowymi, posiadającymi nieograniczony obowiązek podatkowy na terenie Polski.

Wnioskodawca oraz Zainteresowana prowadzą działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej w rozumieniu art. 860 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.; dalej: „KC”, lub „Kodeks cywilny”) pod nazwą (…) spółka cywilna (dalej: „Spółka Cywilna”).

Przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej jest (...).

Zainteresowani są spokrewnieni w linii bocznej - rodzeństwo - w rozumieniu art. 617 § 1 zd. drugie ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 2020, poz. 1359 ze zm.; dalej: „KRO”).

Zainteresowani, działając w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zawarli w dniu 13 grudnia 2021 r. umowę pożyczki w kwocie 10.000.000 złotych w celu sfinansowania nabycia nieruchomości gruntowych w ramach przetargu (dalej: „Pożyczka”). Zgodnie z zawartą umową pożyczki, pożyczkodawcami są rodzice Zainteresowanych (wspólników Spółki Cywilnej), tj. krewni w linii prostej zgodnie z KRO, natomiast pożyczkobiorcą jest Spółka Cywilna reprezentowana przez wspólników (dzieci pożyczkodawców), tj. Zainteresowanych.

Zainteresowani złożyli w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy Pożyczki deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.

Otrzymanie środków pieniężnych zostało udokumentowane dowodem przekazania na rachunek bankowy prowadzony na rzecz Spółki Cywilnej.

Pytanie

Czy Pożyczka podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o PCC?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Zainteresowanych, Pożyczka podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 111).

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy o PCC zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy podatkowi podlegają takie czynności cywilnoprawne jak w szczególności umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku (pkt 1 lit. b).

Zgodnie natomiast z art. 1a pkt 1 ustawy o PCC użyte w powyższej ustawie określenie spółka osobowa oznacza spółkę: cywilną, jawną, partnerską, komandytową lub komandytowo-akcyjną. Zgodnie z przepisami ustawy o PCC spółka cywilna stanowi na jej gruncie spółkę osobową.

W myśl art. 3 ustawy o PCC, obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje:

- z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej (pkt 1);

- z chwilą każdorazowej wypłaty środków pieniężnych, jeżeli umowa pożyczki określa, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili

  zawarcia umowy (pkt 1a).

Mając natomiast na uwadze art. 4 pkt 7 niniejszej ustawy, obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego - na biorącym pożyczkę lub przechowawcy.

Jednocześnie warto zaznaczyć, że zgodnie z pkt 9 przedmiotowego artykułu, przy umowie spółki cywilnej obowiązek podatkowy ciąży na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki - na spółce. W przypadku umowy spółki ustawa o PCC różnicuje sytuację spółki cywilnej (wskazując na wspólników) od sytuacji innych spółek.

Art. 5 ustawy o PCC wskazuje, że obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku. Natomiast jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podmiotach albo na stronach umowy zamiany, albo wspólnikach spółki cywilnej, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są odpowiednio te podmioty, strony umowy zamiany albo wspólnicy spółki cywilnej.

Należy także wskazać, że zgodnie z brzmieniem art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o PCC zwalnia się od podatku czynności cywilnoprawne takie jak pożyczki udzielane w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami, o których mowa w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043) (dalej: „u.p.s.d”), w wysokości przekraczającej kwotę, określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, pod warunkiem:

- złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności, z wyłączeniem

  przypadku, gdy umowa została zawarta w formie aktu notarialnego,

- udokumentowania otrzymania pieniędzy przez biorącego pożyczkę dowodem przekazania na jego rachunek płatniczy lub na jego inny rachunek w banku lub w spółdzielczej

  kasie oszczędnościowo-kredytowej, lub przekazem pocztowym.

Przechodząc natomiast do sposobu uregulowania spółki cywilnej, zgodnie z art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Co prawda KC nie posługuje się pojęciem „spółka cywilna”, niemniej jednak to właśnie umowa nazwana i uregulowana w art. 860-875 k.c., jest jedną ze spółek wymienionych w art. 1a pkt 1 ustawy o PCC.

Spółka cywilna to stosunek zobowiązaniowy, który nie kreuje podmiotu prawa cywilnego , a jedynie stosunek cywilno-prawny o charakterze zobowiązaniowym. Pogląd ten potwierdził również Sąd Najwyższy, który w wyroku z 28 października 2003 r. stwierdził, że „spółka cywilna nie jest podmiotem prawnym odrębnym od wspólników, lecz jest wielostronnym stosunkiem zobowiązaniowym łączącym wspólników” (I CK 201/02). Zatem spółka cywilna nie posiada ani zdolności prawnej, ani zdolności do czynności prawnych. W konsekwencji, spółka cywilna nie może nabywać we własnym imieniu praw oraz zaciągać zobowiązań. Skoro zatem na spółce cywilnej ciążą tak daleko idące ograniczenia jak brak zdolności prawnej oraz brak zdolności do czynności prawnych, nie może ona nabywać rzeczy i praw majątkowych „na własność”, nie może ona również posiadać, ani tym bardziej zwiększać, „własnego” majątku. Należy jednak podkreślić, że spółka cywilna w pewnym sensie jest uczestnikiem obrotu gospodarczego - w skutek działań podejmowanych przez jej wspólników.

Stroną czynności cywilnoprawnej w przypadku spółki cywilnej pozostają jej wszyscy wspólnicy łącznie, a nabyte rzeczy lub prawa majątkowe wchodzą w skład wspólnego majątku wspólników, którego nie należy mylić z majątkiem spółki cywilnej. Należy zatem podkreślić, że podmiotami praw majątkowych wchodzących do majątku wspólników są zatem wszyscy wspólnicy łącznie. Wspólny majątek wspólników stanowi majątek odrębny. Cecha ta pozwala na dokonywanie przesunięć majątkowych pomiędzy majątkami należącymi do jednego podmiotu, np. pomiędzy majątkiem osobistym wspólnika, majątkiem objętym wspólnością majątkową małżeńską, a wspólnym majątkiem wspólników spółki cywilnej, czy też majątkiem osoby trzeciej (R. Jurkiewicz, Opodatkowanie PCC zdarzeń gospodarczych w spółkach osobowych. Komentarz praktyczny, ABC oraz A. Herbert, Spółka cywilna, konstrukcja prawna, Warszawa 2008).

Ustawa o PCC w art. 4 określa podmioty na których ciąży obowiązek podatkowy. Zgodnie z powyższym przepisem obowiązek podatkowy, ciąży przy umowie pożyczki - na biorącym pożyczkę.

Mimo, iż jak wskazano w stanie faktycznym zgodnie z umową Pożyczki pożyczkobiorcą jest Spółka Cywilna Zainteresowanych, to należy podkreślić, że na Spółce Cywilnej nie może ciążyć obowiązek podatkowy, bowiem nie posiada ona ani zdolności prawnej ani zdolności do czynności prawnych. W konsekwencji nie może ani być podmiotem praw i obowiązków wynikających z umów, ani skutecznie zaciągać zobowiązań mocą „własnej woli”, bowiem stronami umów zawieranych w ramach jej prowadzenia są wspólnicy Spółki Cywilnej, którzy solidarnie ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania zaciągnięte w ramach prowadzenia Spółki Cywilnej. Każdorazowo więc za podatnika, w przypadku czynności, których jedną ze stron są wspólnicy Spółki Cywilnej działając w jej imieniu, należy rozumieć solidarnie każdego z jej wspólników.

Warto również podkreślić, że zgodnie z art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o PCC obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku oraz jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na wspólnikach spółki cywilnej, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są odpowiednio wspólnicy spółki cywilnej.

W myśl powyższego przepisu należy podkreślić, że ustawodawca jasno wskazuje wspólników Spółki Cywilnej jako podmioty, na których ciąży obowiązek podatkowy (podatników). W tym miejscu należy szczególnie podkreślić, że jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na wspólnikach Spółki Cywilnej, to jego istnienie związane jest z dokonywaniem przez nich czynności cywilnoprawnej dokonywanej w ramach działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej, nie w oderwaniu od tego faktu, bowiem wtedy byliby podatnikami z tytułu dokonywania tych czynności we własnym imieniu, a nie w związku z działalnością spółki, w imieniu której działają.

Ponadto udzielenie Pożyczki, co Zainteresowani podkreślili, nie może być także rozumiane jako zmiana umowy spółki. Zgodnie z art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy o PCC, w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się przy spółce osobowej - wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że w odniesieniu do stanu faktycznego opisanego we wniosku, w przypadku udzielenia Spółce Cywilnej Pożyczki przez wstępnych wspólników tej spółki (rodziców Zainteresowanych), nie może być to rozumiane jako zmiana umowy spółki. Przepis wskazuje expressis verbis, że do zmiany umowy spółki cywilnej dochodzi w przypadku udzielenia pożyczki spółce przez jej wspólnika. A contrario, nie dojdzie do zmiany umowy spółki w przypadku, gdy pożyczkodawcą jest podmiot inny niż wspólnik.

Zgodnie natomiast z art. 4a u.p.s.d. zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę - czyli członków najbliższej rodziny, tzw. „grupa 0”.

Mając na uwadze art. 4a u.p.s.d., Zainteresowani są objęci zwolnieniem przewidzianym w art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o PCC, gdyż w szczególności udzielenie Pożyczki nastąpiło w kręgu członków najbliższej rodziny, tzw. „grupy 0”.

W myśl art. 9 ust. 1 pkt 1 u.p.s.d. opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Zatem, odnosząc powyższe do opisanego stanu faktycznego, zdaniem Zainteresowanych, spełnione są przesłanki do zastosowania zwolnienia z podatku PCC, w odniesieniu do Pożyczki na podstawie art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o PCC:

-mimo, że Pożyczka została udzielona na rzecz Spółki Cywilnej, to podatnikami w tym zakresie są Zainteresowani (wspólnicy Spółki Cywilnej),

-umowa Pożyczki została zawarta między podmiotami należącymi do tzw. grupy 0, określonej w przepisach u.p.s.d., tj. między rodzicami Zainteresowanych i Zainteresowanymi prowadzącymi działalność gospodarczą poprzez Spółkę Cywilną,

-w ramach umowy Pożyczki doszło do przeniesienia środków pieniężnych,

-Zainteresowani, jako wspólnicy Spółki Cywilnej, w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy Pożyczki złożyli deklarację w sprawie podatku PCC właściwemu organowi podatkowemu oraz

-udokumentowali w odpowiedni sposób otrzymanie środków pieniężnych na rachunek bankowy prowadzony dla Spółki Cywilnej.

Podsumowując, zdaniem Zainteresowanych, Pożyczka podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o PCC.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 111) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy:

Podatkowi podlegają: umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Jako że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia umowa pożyczki należy odwołać się do  art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 2020 r. poz. 1740 ze zm.):

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie z powyższym przepisem, elementami przedmiotowo istotnymi umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Umowa pożyczki ma charakter zobowiązujący, a zatem do jej skutecznego zawarcia wystarczające jest zgodne oświadczenie woli pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy. Strony umowy mogą dowolnie określić moment przekazania przedmiotu pożyczki.

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Zgodnie natomiast z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy ciąży przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – na biorącym pożyczkę lub przechowawcy.

W myśl art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

1. Obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku.

2. Jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podmiotach albo na stronach umowy zamiany, albo wspólnikach spółki cywilnej, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są

    odpowiednio te podmioty, strony umowy zamiany albo wspólnicy spółki cywilnej.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy:

Stawki podatku wynoszą od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego – 0,5%.

W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych według stawki 0,5% i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych  przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

I tak zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Zwalnia się od podatku pożyczki udzielane w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami, o których mowa w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043), w wysokości przekraczającej kwotę, określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, pod warunkiem:

- złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności, z wyłączeniem

  przypadku, gdy umowa została zawarta w formie aktu notarialnego,

- udokumentowania otrzymania pieniędzy przez biorącego pożyczkę dowodem przekazania na jego rachunek płatniczy lub na jego inny rachunek w banku lub spółdzielczej

  kasie oszczędnościowo-kredytowej, lub przekazem pocztowym.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę (…).

Według art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Zainteresowani będący rodzeństwem są  wspólnikami spółki cywilnej. Umowa pożyczki została zawarta między spółką cywilną reprezentowaną przez wspólników a pożyczkodawcami, którymi są rodzice Zainteresowanych. Otrzymanie środków pieniężnych zostało udokumentowane dowodem przekazania na rachunek bankowy prowadzony na rzecz spółki cywilnej. Deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, dotyczącą zawarcia umowy pożyczki Zainteresowani złożyli do Urzędu Skarbowego w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy pożyczki.

Przed przystąpieniem do oceny czy zawarta umowa pożyczki podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych należy wyjaśnić funkcjonowanie spółki cywilnej. Umowa spółki cywilnej ma swoje uregulowania w przepisach art. 860 – 875 Kodeksu cywilnego.

I tak art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi:

Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.

Zgodnie z art. 864 Kodeksu cywilnego: Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie.

Stosownie do art. 865 § 1 Kodeksu cywilnego: Każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że na gruncie prawa cywilnego spółka cywilna nie posiada zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych – jest traktowana tylko i wyłącznie jako umowa między wspólnikami. Spółka cywilna nie może być stroną umowy pożyczki. Stroną czynności faktycznie dokonywanych przez spółkę, pozostają działający wspólnie i solidarnie jej wspólnicy.

W przypadku więc stosowania omawianego zwolnienia od podatku – wszyscy wspólnicy spółki cywilnej będący biorącymi pożyczkę – muszą spełniać warunki określone w przepisach art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego wspólnicy spółki cywilnej otrzymali pożyczkę od rodziców. W analizowanej sprawie umowa zawarta została zatem między osobami, o których mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Spełniony został również warunek złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, w terminie 14 dni od dnia dokonania czynności.

Ostatni warunek omawianego zwolnienia dotyczy kwestii właściwego udokumentowania otrzymania pieniędzy przez biorącego pożyczkę. Zainteresowani we wniosku wskazali, że otrzymanie środków pieniężnych zostało udokumentowane dowodem przekazania na rachunek bankowy prowadzony na rzecz spółki cywilnej.

W związku z powyższym należy wyjaśnić, że ponieważ spółka cywilna na gruncie prawa cywilnego nie jest odrębnym podmiotem prawa, to rachunek bankowy nie może należeć do spółki cywilnej lecz jest to wspólny rachunek wspólników (Zainteresowanych). Możliwość stworzenia rachunku bankowego prowadzonego dla kilku osób fizycznych przewiduje art. 51 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 2439). W myśl tego przepisu:

Rachunek bankowy, z wyjątkiem rachunku rodzinnego, może być prowadzony dla kilku osób fizycznych, kilku jednostek samorządu terytorialnego, stron umowy o współpracy w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 2021 r. poz. 1420 i 2269) albo kilku dobrowolnych funduszy emerytalnych będących funduszami zdefiniowanej daty w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1342) zarządzanymi przez jedno powszechne towarzystwo emerytalne - rachunek wspólny.

Zgodnie natomiast z art. 51a ustawy Prawo bankowe:

W przypadku rachunku wspólnego prowadzonego dla osób fizycznych, o ile umowa rachunku bankowego nie stanowi inaczej:

1) każdy ze współposiadaczy rachunku może dysponować samodzielnie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku;

2) każdy ze współposiadaczy rachunku może w każdym czasie wypowiedzieć umowę ze skutkiem dla pozostałych współposiadaczy.

Osoby fizyczne będące wspólnikami spółki cywilnej są zatem współposiadaczami rachunku bankowego. Uprawnienia współposiadaczy określone w powołanym wyżej art. 51a Prawa bankowego, sprowadzają się do zagwarantowania każdemu z nich samodzielnego dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku oraz możliwości wypowiedzenia umowy rachunku w każdym czasie. W konsekwencji powyższych wyjaśnień, należy stwierdzić, że środki pieniężne nie zostały przekazane na rachunek bankowy należący do spółki cywilnej lecz na wspólny rachunek bankowy wspólników, tj. pożyczkobiorców.

Zatem spełniony został także warunek prawidłowego udokumentowania przekazanych środków pieniężnych.

Zainteresowani z tytułu zawarcia umowy pożyczki będą więc mogli skorzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

    Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan …  (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ... . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).