Interpretacja indywidualna z dnia 29 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4017.4.2023.1.PB
Temat interpretacji
W zakresie stwierdzenia przedawnienia zobowiązań podatkowych w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu umów pożyczek zawartych w 2010 r.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w zakresie ustawy Ordynacja podatkowa jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
30 października 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 24 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy Ordynacji podatkowej w zakresie stwierdzenia przedawnienia zobowiązań podatkowych w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu umów pożyczek zawartych w 2010 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W 2010 r. pożyczył Pan od najbliższej rodziny pieniądze:
- siostra rodzona – 1.000 zł,
- brat rodzony – 20.000 zł,
- brat cioteczny – 8.000 zł.
Pieniądze były przekazane z ręki do ręki. Nie było sporządzonej umowy pisemnej. Pieniądze zostały zwrócone zgodnie z umową.
Przez brak wiedzy nie złożył Pan formularza PCC. Obecnie zorientował się Pan, że może złożyć wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.
Przyjmuje Pan, że „ostatnia” z umów pożyczek, których dotyczy wniosek została zawarta najpóźniej w grudniu 2010 r.
Pytanie
Czy zobowiązania podatkowe w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, tj. pożyczek wymienionych w opisie stanu faktycznego – pożyczek „dokonanych” w 2010 r. (umowy zawarte w 2010 r.) uległy przedawnieniu?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, zobowiązania podatkowe w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, tj. pożyczek wymienionych w opisie stanu faktycznego – pożyczek „dokonanych” w 2010 r. (umowy zawarte w 2010 r.) uległy przedawnieniu najpóźniej z końcem 2016 r.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 21 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383):
Zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem:
1) zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania;
2) doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.
W myśl art. 21 § 2 ww. ustawy:
Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, a zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób określony w § 1 pkt 1, podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty, z zastrzeżeniem § 3.
Na podstawie art. 21 § 3 ww. ustawy:
Jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że podatnik, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie zapłacił w całości lub w części podatku, nie złożył deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji, albo powstałego zobowiązania nie wykazano, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego.
Z kolei stosownie do art. 5 ww. ustawy:
Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 101 poz. 649, z późn. zm.):
Podatkowi podlegają: umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.
W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
Na podstawie art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego - na biorącym pożyczkę lub przechowawcy.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.
Wskazać należy, że jednym ze sposobów wygaśnięcia zobowiązania podatkowego jest przedawnienie.
Stosownie do art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej:
Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że w 2010 r. pożyczył Pan od najbliższej rodziny pieniądze:
- siostra rodzona – 1.000 zł,
- brat rodzony – 20.000 zł,
- brat cioteczny – 8.000 zł.
Pieniądze były przekazane z ręki do ręki. Nie było sporządzonej umowy pisemnej. Pieniądze zostały zwrócone zgodnie z umową. Przez brak wiedzy nie złożył Pan formularza PCC. Przyjmuje Pan, że „ostatnia” z umów pożyczek, których dotyczy wniosek została zawarta najpóźniej w grudniu 2010 r.
Jeżeli więc w przedmiotowej sprawie termin płatności podatku upłynął przed 1 stycznia 2011 r., to zobowiązania podatkowe przedawniły się z końcem 2015 r. Jeżeli jednak któraś z omawianych umów pożyczek została zawarta pod koniec grudnia 2010 r. i termin zapłaty należnego z tego tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych upłynął na początku stycznia 2011 r., to w takim przypadku zobowiązanie podatkowe uległo przedawnieniu z dniem 31 grudnia 2016 r.
W związku z powyższym, należy stwierdzić, że w przedstawionym przez Pana stanie faktycznym najpóźniej z końcem 2016 r. nastąpiło przedawnienie zobowiązań podatkowych z tytułu zawartych przez Pana umów pożyczek.
Konsekwencją przedawnienia się zobowiązania podatkowego jest brak podstaw do egzekwowania należności podatkowej przez organ podatkowy.
Należy natomiast dodać, że zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (w brzmieniu obowiązującym obecnie):
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą powołania się przez podatnika na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej - jeżeli podatnik nie złożył deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych w terminie 5 lat od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku, a następnie powołuje się przed organem podatkowym na fakt jej dokonania.
Powołanie się przed organem podatkowym na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej wywołuje więc skutek w postaci powtórnego powstania obowiązku podatkowego mimo, iż pierwotny obowiązek się przedawnił.
Tym samym od chwili powstania powtórnego obowiązku podatkowego, tj. od chwili powołania się przez podatnika na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej, biegnie 14-dniowy termin zapłaty podatku.
Zgodnie z art. 7 ust. 5 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym obecnie):
Stawka podatku wynosi 20%, jeżeli przed organem podatkowym w toku czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, postępowania podatkowego lub kontroli celno-skarbowej:
1) podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, depozytu nieprawidłowego lub ustanowienia użytkowania nieprawidłowego albo ich zmiany, a należny podatek od tych czynności nie został zapłacony;
2) biorący pożyczkę, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. b, powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, a nie spełnił warunku udokumentowania otrzymania pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
Końcowo wyjaśnić należy, że wskazany przez Pana jako przepis mający być przedmiotem interpretacji indywidualnej art. 68 Ordynacji podatkowej nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).