Opodatkowanie sprzedaży niezabudowanych działek oraz obowiązek podatkowy wynikający z podziału majątku. - Interpretacja - 0112-KDIL1-1.4012.46.2022.2.WK

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 4 kwietnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.46.2022.2.WK

Temat interpretacji

Opodatkowanie sprzedaży niezabudowanych działek oraz obowiązek podatkowy wynikający z podziału majątku.

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie:

-opodatkowania sprzedaży udziałów w Nieruchomości 1 oraz Nieruchomości 2 – jest prawidłowe,

-ustalenia, czy z tytułu nabycia udziałów w związku z podziałem majątku małżeńskiego wprowadzonego przez oboje małżonków do Pana działalności gospodarczej po orzeczonym rozwodzie na Wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek podatkowy – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 stycznia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 27 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania sprzedaży udziałów w Nieruchomości 1 i 3 oraz Nieruchomości 2; ustalenia, czy z tytułu nabycia udziałów w związku z podziałem majątku małżeńskiego wprowadzonego przez oboje małżonków do Pana działalności gospodarczej po orzeczonym rozwodzie na Wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek podatkowy. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 marca 2022 r. (wpływ 23 marca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą: (...).

Wnioskodawca jest objęty w Polsce nieograniczonym obowiązkiem podatkowym oraz posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT.

Wnioskodawca zamierza zbyć w ramach prowadzonej działalności gospodarczej własność nieruchomości oraz udziały w nieruchomościach, których jest współwłaścicielem wraz z inną osobą fizyczną objętą w Polsce nieograniczonym obowiązkiem podatkowym ("Właścicielka 2") oraz Spółką z o.o. posiadającą siedzibę w Polsce i podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na gruncie podatku dochodowego od osób prawych, będącą zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT ("Spółka").

Na ww. nieruchomości składają się:

a)Nieruchomość 1, będąca:

Niezabudowaną nieruchomością gruntową stanowiącą działkę ewidencyjną nr (...), o obszarze 0,1329 ha (jeden tysiąc trzysta dwadzieścia dziewięć metrów kwadratowych), (...), położoną w (...), o wyłącznym sposobie korzystania "R – grunty orne", dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy (...),  Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...).

Nieruchomość 1 jest własnością:

-Wnioskodawcy , który jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1109/2957 (jeden tysiąc sto dziewięć łamane przez dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt siedem) części;

-Właścicielki 2, która jest współwłaścicielką w udziale wynoszącym 1109/2957 (jeden tysiąc sto dziewięć łamane przez dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt siedem) części;

-Spółki, która jest współwłaścicielką w udziale wynoszącym 739/2957 (siedemset trzydzieści dziewięć łamane przez dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt siedem) części.

b)Nieruchomość 2, będąca:

Niezabudowaną nieruchomością gruntową stanowiącą działkę ewidencyjną nr (...), o obszarze 0,0803 ha (osiemset trzy metry kwadratowe), (...), położonej w (...), o wyłącznym sposobie korzystania "nieruchomość niezabudowana", dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy (...), Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) (zwaną dalej "Nieruchomością 2").

Nieruchomość 2 jest współwłasnością Wnioskodawcy oraz Właścicielki 2 w udziałach wynoszących po 1/2.

c)Nieruchomość 3, będąca:

Niezabudowaną nieruchomością gruntową stanowiącą działkę ewidencyjną nr (...), o obszarze 0,0239 ha (dwieście trzydzieści dziewięć metrów kwadratowych), (...), położonej w (...), o wyłącznym sposobie korzystania "R - grunty orne", dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy (...), Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) (zwanej dalej "Nieruchomością 3"). Nieruchomość 3 jest własnością:

-Wnioskodawcy, który jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1109/2957 (jeden tysiąc sto dziewięć łamane przez dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt siedem) części;

-Właścicielki 2, która jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1109/2957 (jeden tysiąc sto dziewięć łamane przez dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt siedem) części;

-Spółki, która jest współwłaścicielką w udziale wynoszącym 739/2957 (siedemset trzydzieści dziewięć łamane przez dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt siedem) części.

Wnioskodawca oraz Właścicielka 2 nabyli do majątku objętego obowiązującą ich uprzednio małżeńską majątkową wspólnością ustawową, w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej:

-udziały wynoszące po 2218/2957 (dwa tysiące dwieście osiemnaście łamane przez dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt siedem) części we współwłasności Nieruchomości 1 i Nieruchomości 3 – na podstawie umowy zniesienia współwłasności udokumentowanej aktem notarialnym sporządzonym 29 czerwca 2012 r. przez notariusza (...). Pierwotnie Nieruchomości te zostały nabyte w udziałach z obcymi współwłaścicielami i w roku 2012 zniesiono współwłasność;

-     Nieruchomość 2 – na podstawie umowy przeniesienia własności udokumentowanej aktem notarialnym sporządzonym w dniu 6 maja 2008 r. przez notariusza w (...), w wykonaniu warunkowej umowy sprzedaży udokumentowanej aktem notarialnym sporządzonym 31 marca 2008 r. przez notariusza w (...).

Właścicielka 2 całe przysługujące jej udziały we współwłasności Nieruchomości 1 i Nieruchomości 3 nabyła na podstawie ww. umowy zniesienia współwłasności udokumentowanej aktem notarialnym sporządzonym 29 czerwca 2012 r. przez notariusza w  (...). Zniesienie współwłasności, o którym mowa powyżej nastąpiło bez spłat i dopłat.

Nieruchomość 1, 2 i 3 Wnioskodawca i Właścicielka 2 nabywali w małżeńskiej majątkowej wspólności ustawowej, w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej i za środki finansowe pochodzące z tej działalności pod nazwą: (...) z siedzibą (…). Nieruchomości w działalności (...) pozostają i z działalności tej zostaną sprzedane.

W okresie od roku 2006 do 2022 w (...) ponoszono nakłady na te Nieruchomości w celu przystosowania gruntów do sprzedaży. Łącznie wydatki te stanowiły ok. 40% wartości początkowej nieruchomości. Wnioskodawcy od części poniesionych nakładów, przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony i z prawa tego skorzystał, np. opłaty notarialne, koszty operatów szacunkowych, obsługa prawna inwestycji, pielęgnacja terenów zielonych, analiza chłonności, dokumentacja prac projektowych, koszty pośrednictwa. Pozostała część nakładów nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, np. koszty finansowania inwestycji. W okresie tym grunty zostały także objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Firma dokonała podziału gruntów na mniejsze działki, z czego część została sprzedana. Sprzedaż działek została opodatkowana podatkiem od towarów i usług wg stawki podstawowej.

W księgach rachunkowych (...) zakupione grunty oraz poniesione nakłady zaliczone są do towarów.

Małżeństwo Wnioskodawcy i Właścicielki 2 zostało rozwiązane przez Sąd Okręgowy w (...) poprzez orzeczenie rozwodu (…). Wobec powyższego Wnioskodawcy i Właścicielce 2 przysługują udziały wynoszące po 1109/2957 części we współwłasności Nieruchomości 1 i Nieruchomości 3 oraz udziały wynoszące po 1/2 części we współwłasności Nieruchomości 2.

Wnioskodawca nie dokonał z Właścicielką 2 podziału ich majątku wspólnego, wobec czego przysługują im równe udziały w majątku objętym obowiązującą ich uprzednio małżeńską majątkową wspólnością ustawową.

Przed zbyciem ww. Nieruchomości Wnioskodawca zawrze z Właścicielką 2 umowę o częściowy podział majątku wspólnego, mocą której między innymi stanie się jedynym właścicielem Nieruchomości 2 oraz współwłaścicielem w udziałach wynoszących po 2218/2957 (dwa tysiące dwieście osiemnaście łamane przez dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt siedem) części Nieruchomości 1 oraz Nieruchomości 3.

Po zawarciu wyżej wskazanej umowy o częściowy podział majątku wspólnego Wnioskodawca  będzie jedynym właścicielem Nieruchomości 2, zaś jedynymi współwłaścicielami Nieruchomości 1 oraz Nieruchomości 3 będzie Wnioskodawca i Spółka.

Wnioskodawca będzie sprzedawał prawo własności Nieruchomości 2 i współwłasności Nieruchomości 1 i 3 z działalności gospodarczej, w której Nieruchomości nadal pozostają.

Nieruchomość 1 i Nieruchomość 2 położone są na terenie objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym znajdują się na obszarze przeznaczonym pod usługi oraz zabudowę wielorodzinną.

Nieruchomość 3 była w przeszłości położona na terenie objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym znajdowała się na obszarze przeznaczonym pod drogę. Wojewódzki Sąd Administracyjny prawomocnym wyrokiem stwierdził nieważność wspomnianego planu w części obejmującej m.in. przedmiotową nieruchomość. Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego została złożona skarga kasacyjna, która została oddalona przez Naczelny Sąd Administracyjny. W związku z powyższym Nieruchomość 3 nie znajduje się obecnie na terenie objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Wedle najlepszej wiedzy Wnioskodawcy dla omawianej Nieruchomości nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w rozumieniu przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Wszystkie z ww. Nieruchomości są gruntami niezabudowanymi. Nie znajdują się na nich budynki, budowle, ani ich części w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1333 ze zm.).

Pismem z 23 marca 2022 r. uzupełnił Pan wniosek o następujące informacje:

Nabycie udziałów w działce nr (...), następnie podzielonej m.in. na działki nr    (...) nastąpiło od osób fizycznych w latach 2008-2010, nie było opodatkowane podatkiem od towarów i usług , przy zakupie został odprowadzony podatek od czynności cywilnoprawnych. Nieruchomości te przy zakupie zostały wprowadzone do Pana działalności gospodarczej, środki finansowe na zakup również pochodziły z działalności gospodarczej.

Po zakupie i przygotowywaniu terenu pod inwestycję został wprowadzony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (...) (marzec 2011 r.) i w MPZP działki te przeznaczone były pod zabudowę mieszkaniową i drogi. Wszystkie pozostałe wydatki ponoszone na zakupione działki (zwiększające cenę zakupu), nabywane były z podatkiem od towarów i usług i podatek naliczony VAT był odliczany w działalności gospodarczej (opłaty notarialne, geodezyjne, wycinka drzew, podziały, koszty pośrednictwa, itp.).

Nabycie własności działki nr (...) we wspólności majątkowej małżeńskiej, nastąpiło od osób fizycznych w roku 2008, nie było opodatkowane podatkiem od towarów i usług, przy zakupie został odprowadzony podatek od czynności cywilnoprawnych. Nieruchomości te przy zakupie zostały wprowadzone do Pana działalności gospodarczej, środki finansowe na zakup również pochodziły z działalności gospodarczej. Po zakupie i przygotowywaniu terenu pod inwestycję został wprowadzony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (...) (marzec 2011 r.) i w MPZP działki te przeznaczone były pod zabudowę mieszkaniową i drogi. Wszystkie pozostałe wydatki ponoszone na zakupioną działkę (zwiększające cenę zakupu) , nabywane były z podatkiem od towarów i usług i podatek naliczony VAT był odliczany w działalności gospodarczej (opłaty notarialne, geodezyjne, wycinka drzew, podziały, koszty pośrednictwa, itp.).

Wszystkie działki nr (...) zostały nabyte od osób fizycznych, nie były opodatkowane VAT, nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego, gdyż nie wystąpił podatek naliczony.

Działka nr (...) wykorzystywane były w działalności opodatkowanej, po wejściu w życie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ich sprzedaż podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w stawce podstawowej, nie korzystały ze zwolnienia. W roku 2012 dla działki (...) uchylony został MPZP wyrok WSA (...) z 20 listopada 2012 r., stąd stanowisko Pana, że sprzedaż niezabudowanej działki (...) będzie korzystała ze zwolnienia VAT.

Przedmiotowe działki (...) nie były do momentu sprzedaży udostępniane osobom trzecim.

Kupujący nie wystąpił w Pana imieniu do żadnego organu o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, ani dla działki nr (...), ani dla działki nr (...), ani dla działki nr (...).

Dla działek obowiązuje MPZP (...) z 31 marca 2011 r. opublikowany: Dz. Urz. Woj. (...) z 30 kwietnia 2011 r. poz. 2132. Obowiązuje od 31 maja 2011 r.

Działka nr ew. (...), obręb (...) zabudowa usługowa i zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna „3.U/MW“.

Działka nr ew. (...), obręb (...) zabudowa usługowa i zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna „3.U/MW“.

Działka nr ew. (...), obręb (...) publiczna droga lokalna „...“ – w związku z zaskarżeniem przez osoby fizyczne MPZP Wojewódzki Sąd Administracyjny ww. wyrokiem stwierdził nieważność § 37 zaskarżonej uchwały wraz z załącznikiem graficznym w zakresie przebiegu ... (na niej położona działki (...)).

W odpowiedzi na pytanie, że jeśli odpowiedź na pytanie, czy dla wszystkich działek będących przedmiotem wniosku, tj. działki nr (...) na dzień sprzedaży będzie obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (…) jest negatywna, to należy wskazać, czy do dnia sprzedaży zostaną dla ww. działek wydane decyzje o warunkach zabudowy, wskazał Pan: dla działki (...) do dnia sprzedaży nie zostaną wydane żadne decyzje o warunkach zabudowy.

W odpowiedzi na pytania:

Co obejmuje umowa o częściowy podział majątku wspólnego (w ramach tego pytania należy wskazać kto, na czyją rzecz przeniesie prawo własności udziałów w działkach i czy stanie się to za odpłatnością)?

Czy w związku z częściowym podziałem majątku wspólnego Właścicielka 2 przekaże Panu przysługujące jej do tej pory udziały we współwłasności działek (należy wskazać których działek) oraz czy w wyniku tej czynności Właścicielka 2 przestanie być współwłaścicielem tych nieruchomości (których)?

Czy Właścicielka 2 przekaże Panu ww. udziały za odpłatnością?

Czy w wyniku częściowego podziału majątku wspólnego Pan przekaże Właścicielce 2 przysługujące Panu do tej pory udziały we współwłasności którejkolwiek z działek (której) oraz czy w wyniku tej czynności przestanie Pan być współwłaścicielem którejkolwiek z tych nieruchomości (której)? Czy czynność ta odbędzie się za odpłatnością?

wskazał Pan:

5 listopada 2019 r. małżeństwo Wnioskodawców zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w (...) Wydział I Cywilny w sprawie sygnatura akt (...), który stał się prawomocny z dniem 27 listopada 2019 r. Byli małżonkowie zawarli umowę o częściowy podział Państwa majątku Rep. A (...) w dniu 1 marca 2022 r. przed notariuszem (...), który to podział obejmuje:

1)nieruchomość zabudowaną położoną w (...), w skład której wchodzi działka oznaczona w ewidencji gruntów nr (...)o powierzchni 0,1560 ha (piętnaście arów sześćdziesiąt metrów kwadratowych). Nieruchomość ma prowadzoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym (...) Wydział Ksiąg Wieczystych pod nr (...);

2)udział wynoszący 2218/2957 we współwłasności nieruchomości niezabudowanej położonej w (...), w skład której wchodzi działka oznaczona w ewidencji gruntów nr (...) o powierzchni 0,1329 ha (trzynaście arów dwadzieścia dziewięć metrów kwadratowych). Nieruchomość ma prowadzoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym (...) Wydział Ksiąg Wieczystych pod nr (...);

3)nieruchomość niezabudowaną położoną w (...), w skład której wchodzą działki oznaczone w ewidencji gruntów (...) o łącznej powierzchni 0,0914 ha (dziewięć arów czternaście metrów kwadratowych). Nieruchomość ma prowadzoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym (...) Wydział Ksiąg Wieczystych pod nr (...);

4)nieruchomość niezabudowaną położoną w (...), w skład której wchodzi działka oznaczona w ewidencji gruntów nr 6/17 (sześć przez siedemnaście) o powierzchni 0,0699 ha (sześć arów dziewięćdziesiąt dziewięć metrów kwadratowych). Nieruchomość ma prowadzoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym (...) Wydział Ksiąg Wieczystych pod nr (...);

5)udział wynoszący 2218/2957 w nieruchomości niezabudowanej położonej w (...), w skład której wchodzi działka oznaczona w ewidencji gruntów nr (...) o powierzchni 0,0239 ha (dwa ary trzydzieści dziewięć metrów kwadratowych), nieruchomość ma prowadzoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym (...) Wydział Ksiąg Wieczystych pod nr (...);

6)udział wynoszący 2218/2957 w nieruchomości niezabudowanej położonej w (...), obejmującej działkę oznaczoną w ewidencji gruntów nr (...) (o powierzchni 0,1389 ha (trzynaście arów osiemdziesiąt dziewięć metrów kwadratowych). Nieruchomość ma prowadzoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym(...) Wydział Ksiąg Wieczystych pod nr (...);

7)nieruchomość zabudowaną położoną w (...), w skład której wchodzi działka oznaczona w ewidencji gruntów nr (...) o powierzchni 940,00 m2 (dziewięćset czterdzieści metrów kwadratowych). Nieruchomość ma prowadzoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym (...) Wydział Ksiąg Wieczystych pod numerem (...);

8)nieruchomość niezabudowaną położoną w (...), w skład której wchodzi działka oznaczona w ewidencji gruntów nr (...) (pięćdziesiąt jeden) o powierzchni 795,00 m2 (siedemset dziewięćdziesiąt pięć metrów kwadratowych). Nieruchomość ma prowadzoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym (...) Wydział Ksiąg Wieczystych pod nr (...);

9)nieruchomość niezabudowaną położoną w (...), w skład której wchodzą działki oznaczone w ewidencji gruntów nr (...) oraz (...) o łącznej powierzchni 0,0389 ha (trzy ary osiemdziesiąt dziewięć metrów kwadratowych). Nieruchomość ma prowadzoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym (...) Wydział Ksiąg Wieczystych pod nr (...).

Właścicielka 2 i Pan znieśliście współwłasność w ten sposób, że do wyłącznego Pana majątku przyznali całe udziały lub własność ww. działek.

Z tytułu wyrównania wartości podzielonego majątku zapłacił Pan Właścicielce 2 w pieniądzu równowartość połowy dzielonego majątku wspólnego.

Żadne udziały w żadnej z wymienionych nieruchomości nie zostały przekazane Właścicielce 2.

Pytania

1.Czy prawidłowym jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym sprzedaż, w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej,udziałów w Nieruchomości 1 oraz sprzedaż Nieruchomości 2 podlegać będzie opodatkowaniu VAT jako dostawa terenów budowlanych w rozumieniu ustawy o VAT, natomiast sprzedaż udziałów w Nieruchomości 3 będzie korzystała ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT?

2.Czy podział majątku małżeńskiego wprowadzonego przez oboje małżonków do działalności gospodarczej (...), po orzeczonym rozwodzie, nie rodzi obowiązku podatkowego, czyli jest neutralny z punktu widzenia art. 7ustawy o podatku od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1).

a)sprzedaż udziałów w Nieruchomości 1 oraz Nieruchomości 2 nie będzie zwolniona od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, ponieważ stanowi ona teren budowlany w rozumieniu ustawy o VAT, w związku z czym będzie opodatkowana tym podatkiem na zasadach ogólnych.

b)sprzedaż udziału w Nieruchomości 3 będzie zwolniona od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Ad 1) Transakcję zbycia nieruchomości należy na gruncie VAT kwalifikować jako odpłatną dostawę towarów na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT).

W przypadku dostawy nieruchomości niezabudowanej, transakcja ta zwolniona jest z opodatkowania VAT, o ile przedmiotem dostawy są inne tereny niż tereny budowlane (dostawa terenów budowlanych nie podlega zatem zwolnieniu od podatku) – art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Przez tereny budowlane, stosownie do art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, należy rozumieć grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z ww. przepisu należy wywodzić, iż w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, zwolnienie od podatku ma zastosowanie nawet w przypadku gdy przeznaczenie budowlane gruntów będących przedmiotem dostawy wynika z ewidencji gruntów.

Powyższa konkluzja znajduje potwierdzenie w interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 14 czerwca 2013 r., sygn. PT10/033/12/207/WLI/13/RD-59639. Zgodnie ze stanowiskiem Ministra Finansów – w sytuacji, gdy brak jest planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, nie należy już kierować się danymi zawartymi w ewidencji gruntów i budynków, które były istotne w stanie prawnym obowiązującym do 31 marca 2013 r. W konsekwencji, dostawa terenu budowlanego nieobjętego planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

Nieruchomość 1 i Nieruchomość 2, z uwagi na ich oznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, stanowią tereny budowlane, o których mowa w art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, w związku z czym ich sprzedaż nie korzysta ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 tej ustawy.

Inaczej należy przyjąć w przypadku Nieruchomości 3 – jakkolwiek nieruchomość ta w przeszłości stanowiła teren budowlany, to z uwagi na stwierdzenie nieważności miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w części dotyczącej tej nieruchomości oraz brak decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania przestrzennego, obecnie nieruchomość ta nie ma takiego statusu. Jako, że Nieruchomość 3 utraciła status terenu budowlanego, jej sprzedaż powinna korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Ad. 2) Wnioskodawca i Właścicielka 2 pozostając w związku małżeńskim, w którym obowiązywał ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej zakupili udziały w Nieruchomościach 1, 2, 3 na zasadach tej wspólności, w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności i za środki finansowe pochodzące z tej działalności. W ramach prowadzonej działalności, Wnioskodawca rozporządzał udziałami małżeńskim jak właściciel, tj. ponosił nakłady, zapewniał finansowanie, dokonywał podziałów, przygotowywał do sprzedaży.

Nieruchomości przez cały okres od zakupu pozostają w tej działalności gospodarczej, po podziale wspólności majątkowej małżeńskiej i spłacie przez Wnioskodawcę Właścicielki 2 w pieniądzu, jej udziały przeszły na wyłączną własność Wnioskodawcy, nadal w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca rozporządzał własnością małżeńską a obecnie wyłączną własnością tych Nieruchomości w działalności gospodarczej i zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, nie powstał obowiązek podatkowy w tym zakresie, gdyż nie zmienił się sposób rozporządzania tymi towarami. Podsumowując, podział między byłymi małżonkami własności nieruchomości ze wspólności małżeńskiej na Pana własność 100% ze spłatą 50% na rzecz byłej małżonki nie rodzi obowiązku podatkowego w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w zakresie:

-      opodatkowania sprzedaży udziałów w Nieruchomości 1 oraz Nieruchomości 2 – jest prawidłowe,

-      ustalenia, czy z tytułu nabycia udziałów w związku z podziałem majątku małżeńskiego wprowadzonego przez oboje małżonków do Pana działalności gospodarczej po orzeczonym rozwodzie na Wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek podatkowy – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywy 2006/112/WE Rady”:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W pierwszej kolejności Pana wątpliwości dotyczą ustalenia, czy sprzedaż, w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, udziałów w Nieruchomości 1 oraz sprzedaż Nieruchomości 2 opodatkowana będzie podatkiem VAT jako dostawa terenów budowlanych w rozumieniu ustawy.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego, za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzające do wykorzystania towarów i usług do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak wynika z opisu sprawy, jest Pan właścicielem działki nr (...) oraz współwłaścicielem działek nr (...). Nieruchomość 1, 2 i 3 Wnioskodawca i Właścicielka 2 nabywali w małżeńskiej majątkowej wspólności ustawowej, w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej i za środki finansowe pochodzące z tej działalności. Nieruchomości te w działalności pozostają i z działalności tej zostaną sprzedane.

W okresie od roku 2006 do 2022 w firmie Wnioskodawcy ponoszono nakłady na te Nieruchomości w celu przystosowania gruntów do sprzedaży. Łącznie wydatki te stanowiły ok. 40% wartości początkowej nieruchomości. Wnioskodawcy od części poniesionych nakładów, przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony i z prawa tego skorzystał, np. opłaty notarialne, koszty operatów szacunkowych, obsługa prawna inwestycji, pielęgnacja terenów zielonych, analiza chłonności, dokumentacja prac projektowych, koszty pośrednictwa. Pozostała część nakładów nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, np. koszty finansowania inwestycji. W okresie tym grunty zostały także objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Firma dokonała podziału gruntów na mniejsze działki, z czego część została sprzedana. Sprzedaż działek została opodatkowana podatkiem od towarów i usług wg stawki podstawowej. Przed zbyciem ww. Nieruchomości Wnioskodawca zawrze z Właścicielką 2 umowę o częściowy podział majątku wspólnego, mocą której między innymi stanie się jedynym właścicielem Nieruchomości 2 oraz współwłaścicielem w udziałach wynoszących po 2218/2957 (dwa tysiące dwieście osiemnaście łamane przez dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt siedem) części Nieruchomości 1 oraz Nieruchomości 3.

Po zawarciu wyżej wskazanej umowy o częściowy podział majątku wspólnego Wnioskodawca będzie jedynym właścicielem Nieruchomości 2, zaś jedynymi współwłaścicielami Nieruchomości 1 oraz Nieruchomości 3 będzie Wnioskodawca i Spółka.

Wnioskodawca będzie sprzedawał prawo własności Nieruchomości 2 i współwłasności Nieruchomości 1 i 3 z działalności gospodarczej, w której Nieruchomości nadal pozostają.

Tym samym, Pan, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

W konsekwencji, planowana przez Pana sprzedaży prawa własności Nieruchomości 2 oraz udziałów we współwłasności Nieruchomości 1 będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towaru, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W tym miejscu wskazać należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

I tak, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

W świetle art. 2 pkt 33 ustawy:

Przez tereny budowlane – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

Należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2022 r. poz. 503):

Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy:

Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – na podstawie ust. 2 powołanego przepisu – określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem, także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Wprowadzony do ustawy o podatku od towarów i usług art. 2 pkt 33, odpowiada więc także treści orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

W związku z powyższym, ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.

Podkreślić należy, że analiza powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) innych niż tereny budowlane.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, dla działek nr (...) oraz nr (...) od 31 maja 2011 r. obowiązuje MPZP, tj. zabudowa usługowa i zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna „3.U/MW“.

Tym samym, działki nr (...) będą stanowić teren budowlany zdefiniowany w art. 2 pkt 33 ustawy. W rezultacie, planowana przez Pana sprzedaż udziałów we współwłasności ww. działki nr (...) (Nieruchomości 1) oraz własności działki nr (...) (Nieruchomości 2) nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

W tym miejscu należy wskazać, że jeżeli przy zbyciu nieruchomości wystąpią przesłanki uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, to należy przeanalizować możliwość zwolnienia dostawy w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

W celu zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

1)towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

2)przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Z treści wniosku wynika, że działka nr (...) i nr (...) wykorzystywane były w działalności opodatkowanej. Ponadto w okresie od roku 2006 do 2022 w firmie Wnioskodawcy ponoszono nakłady na te Nieruchomości w celu przystosowania gruntów do sprzedaży. Łącznie wydatki te stanowiły ok. 40% wartości początkowej nieruchomości. Wnioskodawcy od części poniesionych nakładów, przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony i z prawa tego skorzystał, np. opłaty notarialne, koszty operatów szacunkowych, obsługa prawna inwestycji, pielęgnacja terenów zielonych, analiza chłonności, dokumentacja prac projektowych, koszty pośrednictwa. Wobec powyższego w analizowanej sprawie, nie będą spełnione warunki określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy niezbędne do zastosowania przedmiotowego zwolnienia.

Podsumowując, sprzedaż, w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej,  udziałów w Nieruchomości 1 oraz sprzedaż Nieruchomości 2 podlegać będzie opodatkowaniu VAT jako dostawa terenów budowlanych w rozumieniu ustawy. Ponadto, sprzedaż przez Pana udziałów we współwłasności Nieruchomości 1 oraz prawa własności Nieruchomości 2, nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy. W konsekwencji dostawa udziałów we współwłasności Nieruchomości 1 oraz prawa własności Nieruchomości 2, będzie czynnością opodatkowaną podatkiem VAT.

W związku z powyższym, Pana stanowisko w zakresie pytania 1 w części dotyczącej sprzedaży udziałów we współwłasności Nieruchomości 1 oraz prawa własności Nieruchomości 2 należało uznać za prawidłowe.

Ponadto Pana wątpliwości dotyczą ustalenia, czy podział majątku małżeńskiego wprowadzonego przez oboje małżonków do Pana działalności gospodarczej, po orzeczonym  rozwodzie, nie rodzi obowiązku podatkowego, czyli jest neutralny z punktu widzenia art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.):

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Zgodnie z art. 196 ww. ustawy:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej.

W myśl art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż pięć lat. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze pięć lat; przedłużenie można ponowić.

Z regulacji art. 211 tej ustawy wynika, że:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać, aby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy, albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Należy zauważyć, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, rozumiana jest przez ustawodawcę, jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W określeniu „jak właściciel” zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług „dostawa” oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna, oraz każda inna transakcja, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadziła do podobnego rezultatu).

Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i podatek ten powinien być rozliczony za ten okres.

Wskazana powyżej regulacja jest zgodna z art. 63 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym:

Zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego ma miejsce, a VAT staje się wymagalny w momencie dostarczenia towarów lub wykonania usług.

Z opisu sprawy wynika, że małżeństwo Wnioskodawcy i Właścicielki 2 zostało rozwiązane, poprzez orzeczenie rozwodu. Wobec powyższego Wnioskodawcy i Właścicielce 2 przysługują udziały wynoszące po 1109/2957 części we współwłasności Nieruchomości 1 i Nieruchomości 3 oraz udziały wynoszące po 1/2 części we współwłasności Nieruchomości 2.

Wnioskodawca nie dokonał z Właścicielką 2 podziału ich majątku wspólnego, wobec czego przysługują im równe udziały w majątku objętym obowiązującą ich uprzednio małżeńską majątkową wspólnością ustawową.

Przed zbyciem ww. Nieruchomości Wnioskodawca zawrze z Właścicielką 2 umowę o częściowy podział majątku wspólnego, mocą której między innymi stanie się jedynym właścicielem Nieruchomości 2 oraz współwłaścicielem w udziałach wynoszących po 2218/2957 (dwa tysiące dwieście osiemnaście łamane przez dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt siedem) części Nieruchomości 1 oraz Nieruchomości 3.

Po zawarciu wyżej wskazanej umowy o częściowy podział majątku wspólnego Wnioskodawca  będzie jedynym właścicielem Nieruchomości 2, zaś jedynymi współwłaścicielami Nieruchomości 1 oraz Nieruchomości 3 będzie Wnioskodawca i Spółka.

Ponadto wskazał Pan, że Właścicielka 2 i Pan znieśliście współwłasność w ten sposób, że do wyłącznego Pana majątku przyznali całe udziały lub własność ww. działek. Z tytułu wyrównania wartości podzielonego majątku zapłacił Pan Właścicielce 2 w pieniądzu równowartość połowy dzielonego majątku wspólnego. Żadne udziały w żadnej z wymienionych nieruchomości nie zostały przekazane Właścicielce 2.

Jak więc wynika z powyższego opisu sprawy w wyniku zniesienia współwłasności ww. Nieruchomości otrzyma Pan od Właścicielki 2 jej udziały w Nieruchomościach 1, 2 i 3, za które zapłacił Pan Właścicielce 2 w pieniądzu równowartość połowy dzielonego majątku wspólnego.

Tym samym dla ww. transakcji wystąpi Pan jako nabywca udziałów przysługujących wcześniej Właścicielce 2.

W świetle przedstawionych okoliczności sprawy i przywołanych przepisów należy wskazać, że ww. czynność nie kreuje po Pana stronie obowiązku podatkowego, gdyż nie będzie miała miejsca dostawa towarów dokonana przez Pana lub też wykonana przez Pana jakakolwiek usługa.

Podsumowując, podział majątku małżeńskiego wprowadzonego przez oboje małżonków do Pana działalności gospodarczej, po orzeczonym rozwodzie, nie rodzi obowiązku podatkowego dla Pana, czyli jest neutralny dla Pana z punktu widzenia art. 7 ustawy.

W związku z powyższym ze względu na inne uzasadnienie prawne Pana stanowisko w zakresie pytania 2 należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Informuję, że w niniejszej interpretacji rozpatrzono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziałów w Nieruchomości 1 oraz Nieruchomości 2 i ustalenia, czy z tytułu nabycia udziałów w związku z podziałem majątku małżeńskiego wprowadzonego przez oboje małżonków do Pana działalności gospodarczej po orzeczonym rozwodzie na Wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek podatkowy. Natomiast w odniesieniu do części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziałów w Nieruchomości 3 zostało wydane postanowienie o zastosowaniu interpretacji ogólnej nr 0112-KDIL1-1.4012.173.2022.1.WK.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

W myśl art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego został złożony przez Pana, jako nabywcę udziałów w Nieruchomościach 1, 2 i 3, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla Właścicieli 2. Ponadto interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla Spółki. Podmioty te chcąc uzyskać interpretację indywidualną, powinni wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Wskazać należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

·Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).