Interpretacja indywidualna z dnia 25 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.624.2022.2.KP
Temat interpretacji
Brak obowiązku podatkowego od otrzymanych środków pieniężnych na poczet przyszłych zamówień towarów, które w chwili wpłaty nie są skonkretyzowane co do rodzaju i ilości.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku podatkowego od otrzymanych środków pieniężnych na poczet przyszłych zamówień towarów, które w chwili wpłaty nie są skonkretyzowane co do rodzaju i ilości.
Uzupełniliście go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 16 stycznia 2023 r. (wpływ 16 stycznia 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jesteście Państwo spółką kapitałową posiadającą siedzibę w Polsce, będącą czynnym podatnikiem VAT w rozumieniu Ustawy o VAT. Spółka prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest między innymi sprzedaż towarów (takich jak (…), (…) i akcesoria).
Zamierzacie Państwo wprowadzić dla swoich kontrahentów biznesowych, będących podatnikiem VAT, system przedpłat, zgodnie z którym kontrahent ma uiszczać na Państwa rzecz środki pieniężne w zryczałtowanej wysokości ustalonej każdorazowo przez strony na poczet danego sezonu tj. spring-summer (SS) albo autumn-winter (AW). Kwota zryczałtowanej przedpłaty będzie kalkulowana w oparciu o prognozy i szacunki sprzedaży na dany sezon. W trakcie sezonu kontrahent może nabywać od Państwa różne towary znajdujące się w Państwa asortymencie tj. w szczególności (…), (…) oraz akcesoria. Wskazana przedpłata ma być zaliczana na poczet szczegółowych zamówień składanych w trakcie danego sezonu i jest płatna w terminie do końca pierwszego miesiąca danego sezonu na Państwa rachunek bankowy.
W momencie wpłaty środków pieniężnych tytułem przedpłaty, nie będzie znany rodzaj i ilość nabywanego towaru w trakcie sezonu. Nie będzie także znana data i częstotliwość składania skonkretyzowanych zamówień. Może się również zdarzyć, że zamówienie nie wystąpi w ogóle w danym okresie. Rodzaj i ilość zakupionych towarów znana będzie w rzeczywistości dopiero z chwilą złożenia przez kontrahenta poszczególnych zamówień w trakcie sezonu.
Kwota otrzymanej przedpłaty będzie rozliczana z ostatecznym zobowiązaniem wynikającym z faktur wystawionych za poszczególne zamówienia w danym okresie. W przypadku, gdy kwota przedpłaty nie pokryje kwoty wynikającej z ostatecznych zamówień towarów, kontrahent zobowiązany będzie do dopłaty odpowiedniej kwoty. Jednocześnie, gdyby kwota przedpłaty przekraczała kwotę rzeczywistych zamówień, to niewykorzystana kwota zostanie przeniesiona na kolejny sezon i zostanie zaliczona na poczet kolejnych zamówień.
Pytanie
Czy prawidłowe jest stanowisko, że otrzymanie przez Państwa środków pieniężnych tytułem przedpłaty na nieskonkretyzowane, przyszłe dostawy towarów nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Państwa zdaniem, kwoty przedpłat na poczet przyszłych zamówień, o ile w momencie wpłaty tych przedpłat nie jest skonkretyzowany przedmiot zamówień (nie wiadomo jakie towary i jakiego rodzaju zostaną ostatecznie zamówione, a także nie wiadomo jaka będzie wartość zamówienia i czy w ogóle ono nastąpi) nie jest płatnością, w stosunku do której powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy o VAT tj. z chwilą otrzymania kwoty przedpłaty - w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 Ustawy o VAT, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.
Na podstawie art. 19a ust. 1 Ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.
Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.
Stosownie do treści art. 19a ust. 8 Ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:
1) dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;
2) dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.
W orzecznictwie TSUE jak i sądów krajowych utrwalił się pogląd, że w przypadku gdy płatność zaliczki lub przedpłaty następuje przed wykonaniem dostawy towarów lub świadczeniem usług, dla powstania obowiązku podatkowego konieczne jest, aby wszelkie okoliczności mające znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego były już znane, w tym w szczególności, w momencie dokonania takiej zapłaty, towary i usługi powinny być szczegółowo określone (wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 21 lutego 2006 r. C-419/02, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 marca 2015 r. I FSK 231/14).
W wyroku z 21 lutego 2006 r. w sprawie C-419/02 (BUPA H i in.) Trybunał Sprawiedliwości UE wskazał, że w stosunku do przedpłaty na przyszłe dostawy towarów obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje tylko, jeśli w momencie dokonania tej przedpłaty wszelkie okoliczności mające znaczenie dla przyszłej dostawy są znane, a towary zostały szczegółowo określone. Przepis art. 10 ust. 2 akapit trzeci szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. U. UE. L. 1977. 145 ze zm.) (obecnie odpowiednikiem art. 10 VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. jest art. 65 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U.UE.L.2006.347.1 ze zm.) umożliwia Państwom Członkowskim wprowadzenie zasady, że obowiązek podatkowy w podatku VAT powstanie w czasie późniejszym od zaistnienia zdarzenia podatkowego w trzech przypadkach:
‒ nie później niż w chwili wystawienia faktury lub dokumentu uznawanego za fakturę;
‒ nie później niż w momencie pobrania ceny;
‒ bądź w przypadku, kiedy faktura lub dokument uznawany za fakturę nie jest wystawiony lub jest wystawiony z opóźnieniem, w określonym terminie od daty zdarzenia podatkowego.
Przepis art. 10 ust. 2 akapit drugi szóstej dyrektywy 77/388/EWG odchodzi od tego porządku chronologicznego przewidując, że w przypadku dokonania płatności zaliczkowej obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje zanim dostawa towarów lub świadczenie usług zostaną wykonane. Aby obowiązek podatkowy powstał w takiej sytuacji wszelkie okoliczności mające znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego, tzn. przyszła dostawa lub świadczenie usług muszą już być znane, a zatem w szczególności w momencie dokonania takiej zapłaty, towary i usługi powinny być szczegółowo określone. Ponadto opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają dostawy towarów i świadczenie usług a nie płatności dokonane z tytułu tych transakcji.
Zgodnie z wyżej powołanym wyrokiem nr C-419/02: „W konsekwencji w zakresie art. 10 ust. 2 akapit drugi szóstej dyrektywy 77/388/EWG nie mieści się przedpłata taka jak będąca przedmiotem postępowania przed sądem krajowym, dokonana w kwocie ryczałtowej na towary wskazane w sposób ogólny w wykazie który może zostać w każdej chwili zmieniony za porozumieniem nabywcy i sprzedawcy, z którego nabywca może ewentualnie wybrać towary na podstawie umowy, którą może on w każdej chwili rozwiązać odzyskując w całości niewykorzystaną przedpłatę”. Zbieżny z powyższym pogląd wyrażony został wyrażony również w wyroku TSUE w sprawie C-277/05 (Societe thermale d'Eugénie-les-Bains).
W rezultacie należy wskazać, że jak wynika z powołanych wyżej przepisów Dyrektywy 77/388/EWG oraz orzecznictwa TSUE, jeśli warunki dotyczące rodzaju i ilości sprzedawanych towarów, nie są znane w chwili wpłaty pieniędzy przez klienta, nie powinno się traktować przedmiotowych wpłat jako przedpłaty, zaliczki, zadatku, o których mowa w powołanym art. 19a ust. 8 Ustawy o VAT.
Zatem, opodatkowanie wpłat otrzymanych przed dostawą towarów następuje w przypadku, gdy dostawca będzie w stanie powiązać (przyporządkować) dokonaną wpłatę z konkretnym zamówieniem, czyli skonkretyzowanym towarem. Warunku tego nie będzie spełniała kwota wpłacona przez nabywcę w momencie, gdy nie zostało złożone konkretne zamówienie z wykazem towarów.
Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 lipca 2009 r. sygn. akt I FSK 932/08. Sąd uznał, że: „dla uznania wpłaconej kwoty jako zaliczki na poczet wykonanych usług, w rozumieniu art. 19 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.), istotnym jest, aby przyszłe świadczenie było określone w sposób jednoznaczny co do rodzaju towaru bądź usługi, tzn. w sposób umożliwiający ich identyfikację, a dodatkowo strony tego świadczenia, w momencie wpłaty zaliczki, nie mają woli dokonywania jego zmian w przyszłości”.
W oparciu o powyższe można wysnuć wniosek, że aby zapłatę na poczet przyszłych należności uznać za zaliczkę/przedpłatę, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:
‒ zapłata musi zostać dokonana na poczet konkretnej transakcji, tj. przyszłe świadczenie powinno być określone co do rodzaju w sposób jednoznaczny (określone powinny być cechy identyfikujące rodzaj towaru bądź usługi),
‒ konkretyzacja przyszłego świadczenia powinna być wystarczająco dokładna dla określenia zasad opodatkowania świadczenia, tj. w szczególności należy móc określić miejsce świadczenia i stawkę opodatkowania,
‒ w momencie dokonania zaliczki strony nie mają intencji zmiany świadczenia w przyszłości.
Obowiązek podatkowy nie powstanie natomiast w sytuacji, gdy strony nie dokonały ostatecznego skonkretyzowania przyszłych dostaw, na poczet których dokonano wpłaty. Jeśli warunki dotyczące rodzaju i ilości sprzedawanych towarów, nie są znane w chwili wpłaty pieniędzy przez kontrahenta, nie powinno się traktować przedmiotowych wpłat jako przedpłaty, zaliczki czy zadatku, o których mowa w powołanym art. 19a ust. 8 Ustawy o VAT.
We wskazanym opisie zdarzenia przyszłego, w momencie wpłaty przedpłaty, przyszłe świadczenie nie jest skonkretyzowane. W tym momencie nie jest jeszcze wiadomo, jakie towary zostaną zamówione i dostarczone, jaka będzie ilość poszczególnych towarów. Nie wiadomo nawet czy w ogóle dojdzie do transakcji.
Tym samym wpłata przedpłaty, o której mowa w opisie zdarzenia przyszłego nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego, o którym mowa w art. 19a ust. 8 Ustawy o VAT w chwili wpłaty przedpłaty w odniesieniu do wpłaconej kwoty przedpłaty. Taka wpłacona kwota przedpłaty może być uznana za przedpłatę w rozumieniu art. 19a ust. 8 Ustawy o VAT dopiero z chwilą skonkretyzowania warunków konkretnej dostawy towarów, a więc dopiero z chwilą złożenia przez kontrahenta zamówienia obejmującego konkretne towary co do ich rodzaju i ilości. Dopiero bowiem z chwilą złożenia zamówienia możliwe jest powiązanie wcześniej wpłaconej kwoty w całości lub w odpowiedniej części ze skonkretyzowaną dostawą towarów. Obowiązek podatkowy w takim przypadku powstanie przy tym w odniesieniu do odpowiedniej części wpłaconej wcześniej kwoty, która zostaje zaliczona na poczet ceny wynikającej z tego zamówienia.
Powyższe stanowisko, zgodnie z którym, aby powstał obowiązek podatkowy na podstawie art. 19a ust. 8 Ustawy o VAT, konieczne jest powiązanie zaliczki lub przedpłaty ze skonkretyzowanymi towarami, których dostawa ma nastąpić, wyrażone zostało także np. w indywidualnych interpretacjach:
‒z 20 maja 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0113-KDIPT1- 3.4012.133.2022.1.ALN „w momencie otrzymania środków pieniężnych nie będą one związane z żadną konkretną dostawą towarów. W dacie otrzymania przez Pana środków pieniężnych nie będzie znany ani rodzaj, ani ilość poszczególnych towarów. Zatem środki pieniężne otrzymane od Kontrahentów nie będą stanowić przedpłaty, zaliczki, zadatku czy raty i nie będą rodziły powstania obowiązku podatkowego, o którym mowa w art. 19a ust. 8 ustawy”.
‒z 6 października 2020 r. 0114-KDIP4-3.4012.413.2020.1.KM, w której organ uznał: „Zatem, w przypadku, gdy ani Wnioskodawca ani Kontrahent w odniesieniu do otrzymanej przez Wnioskodawcę kwoty, nie są w stanie określić rodzaju jak i ilości poszczególnych towarów, to wówczas wpłaty ww. środków pieniężnych nie rodzą powstania obowiązku podatkowego na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług. Obowiązek podatkowy powstanie dopiero z chwilą złożenia przez Kontrahenta zamówienia, w którym zostaną skonkretyzowane towary - w odniesieniu do odpowiedniej części przedpłaty zaliczonej wtedy na poczet ceny towarów objętych tym zamówieniem”.
Odnosząc powyższe do przedstawionego opisu sprawy należy stwierdzić, że środki pieniężne otrzymane od kontrahenta nie będą stanowić przedpłaty, zaliczki, zadatku czy raty, o których mowa w art. 19a ust. 8 Ustawy o VAT. Powyższe wynika z faktu, że w momencie otrzymania środków pieniężnych nie są one związane z żadną konkretną dostawą towarów - w dacie otrzymania przez Spółkę środków pieniężnych nie jest znany ani rodzaj, ani ilość poszczególnych towarów.
Podsumowując, Państwa zdaniem, wyżej przedstawione okoliczności pozwalają uznać, że w przypadku, gdy ani Państwo, ani kontrahent w odniesieniu do otrzymanej przez Państwa kwoty, nie są w stanie określić rodzaju jak i ilości poszczególnych towarów, to wówczas wpłaty ww. środków pieniężnych nie rodzą powstania obowiązku podatkowego na podstawie art. 19a ust. 8 Ustawy o VAT. Obowiązek podatkowy powstanie dopiero z chwilą złożenia przez kontrahenta zamówienia, w którym zostaną skonkretyzowane towary - w odniesieniu do odpowiedniej części przedpłaty zaliczonej wtedy na poczet ceny towarów objętych tym zamówieniem.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Według art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.
Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.
Na podstawie art. 19a ust. 1 ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.
Stosownie do treści art. 19a ust. 8 ustawy:
Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:
1) dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;
2) dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.
Zatem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek jest wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dostarczono towar bądź świadczono usługę i powinien być rozliczony za ten okres.
Jednakże, w sytuacji, gdy przed wykonaniem usługi podatnik otrzyma całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Wskazaliście Państwo, że jesteście spółką kapitałową, będącą czynnym podatnikiem podatku VAT. Zamierzacie Państwo wprowadzić dla swoich kontrahentów biznesowych, będących podatnikiem VAT, system przedpłat, zgodnie z którym kontrahent ma uiszczać na Państwa rzecz środki pieniężne w zryczałtowanej wysokości ustalonej każdorazowo przez strony na poczet danego sezonu. Kwota zryczałtowanej przedpłaty będzie kalkulowana w oparciu o prognozy i szacunki sprzedaży na dany sezon. W trakcie sezonu kontrahent może nabywać od Państwa różne towary znajdujące się w Państwa asortymencie tj. w szczególności (…), (…) oraz akcesoria. Wskazana przedpłata ma być zaliczana na poczet szczegółowych zamówień składanych w trakcie danego sezonu i jest płatna w terminie do końca pierwszego miesiąca danego sezonu na Państwa rachunek bankowy. W momencie wpłaty środków pieniężnych tytułem przedpłaty, nie będzie znany rodzaj i ilość nabywanego towaru w trakcie sezonu. Nie będzie także znana data i częstotliwość składania skonkretyzowanych zamówień. Może się również zdarzyć, że zamówienie nie wystąpi w ogóle w danym okresie. Rodzaj i ilość zakupionych towarów znana będzie w rzeczywistości dopiero z chwilą złożenia przez kontrahenta poszczególnych zamówień w trakcie sezonu. Kwota otrzymanej przedpłaty będzie rozliczana z ostatecznym zobowiązaniem wynikającym z faktur wystawionych za poszczególne zamówienia w danym okresie. W przypadku, gdy kwota przedpłaty nie pokryje kwoty wynikającej z ostatecznych zamówień towarów, kontrahent zobowiązany będzie do dopłaty odpowiedniej kwoty. Jednocześnie, gdyby kwota przedpłaty przekraczała kwotę rzeczywistych zamówień, to niewykorzystana kwota zostanie przeniesiona na kolejny sezon i zostanie zaliczona na poczet kolejnych zamówień.
Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy otrzymanie przez Państwa środków pieniężnych tytułem przedpłaty na nieskonkretyzowane, przyszłe dostawy towarów nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT.
Ustawodawca nie zamieścił w treści ustawy definicji zaliczki ani przedpłaty. Zgodnie więc ze Słownikiem języka polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., strona internetowa – www.sjp.pwn.pl), zaliczka to część należności wpłacana lub wypłacana z góry na poczet należności. Zatem zaliczkę wpłaca się na poczet przyszłej dostawy towarów lub przyszłego wykonania usługi przed faktyczną dostawą lub faktycznym wykonaniem usługi. Natomiast przez przedpłatę należy rozumieć określoną sumę pieniędzy, stanowiącą część ceny towaru lub usługi, wpłacaną z góry w celu uzyskania gwarancji zakupu lub wykonania usługi w określonym terminie. Stosownie do powyższego, zaliczka jak również przedpłata jako zapłata na poczet przyszłej należności musi być powiązana z konkretną transakcją.
Aby uznać wpłacaną kwotę za zaliczkę/przedpłatę na poczet przyszłych dostaw towarów lub świadczenia usług, istotne jest aby przyszłe świadczenie było jasno określone w sposób umożliwiający jego identyfikację, a strony świadczenia, w momencie wpłaty zaliczki/przedpłaty, nie miały woli dokonywania jego zmian w przyszłości.
Obowiązek podatkowy nie powstanie w sytuacji, gdy strony nie dokonały ostatecznego skonkretyzowania przyszłych dostaw, na poczet których dokonano wcześniej wpłaty.
W wyroku z 21 lutego 2006 r. w sprawie C-419/02 BUPA Hospitals Ltd i Goldsborough Developments Ltd przeciwko Commissioners of Customs & Excise, TSUE stwierdził, że w zakresie art. 10 ust. 2 akapit drugi VI Dyrektywy VAT, nie mieści się przedpłata dokonana w kwocie ryczałtowej na towary wskazane w sposób ogólny w wykazie, który może zostać w każdej chwili zmieniony za porozumieniem nabywcy i sprzedawcy, z którego nabywca może ewentualnie wybrać towary, na podstawie umowy, którą może on w każdej chwili rozwiązać, odzyskując w całości niewykorzystaną przedpłatę. Należy wskazać, że art. 10 ust. 2 akapit drugi powyższej Dyrektywy stanowi, że w przypadku gdy zapłata następuje przed wykonaniem dostawy towarów lub świadczenia usług, podatek staje się wymagalny w momencie otrzymania płatności i od jej wysokości.
W powyższym wyroku TSUE podkreślił również, że „(...) w przypadku dokonania płatności zaliczkowej obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje zanim dostawa towarów lub świadczenie usług zostaną wykonane. Aby obowiązek podatkowy powstał w takiej sytuacji, wszelkie okoliczności mające znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego, tzn. przyszła dostawa lub przyszłe świadczenie usług muszą już być znane, a zatem w szczególności, (...) w momencie dokonania takiej zapłaty, towary i usługi powinny być szczegółowo określone”.
Powyższy wyrok TSUE zachowuje swoją aktualność na gruncie obecnie obowiązującej Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.).
Zatem, aby zapłatę na poczet przyszłych należności uznać za zaliczkę, przedpłatę muszą zostać spełnione następujące przesłanki:
‒zapłata musi zostać dokonana na poczet konkretnej transakcji, tj. przyszłe świadczenie powinno być określone co do rodzaju w sposób jednoznaczny (określone powinny być cechy identyfikujące rodzaj towaru bądź usługi),
‒konkretyzacja przyszłego świadczenia powinna być wystarczająco dokładna dla określenia zasad opodatkowania świadczenia, tj. w szczególności należy móc określić miejsce świadczenia i stawkę opodatkowania,
‒w momencie dokonania zaliczki strony nie mają intencji zmiany świadczenia w przyszłości.
Jednocześnie należy wskazać, że zaliczka, przedpłata nie tworzą samodzielnego bytu podatkowego, lecz są ściśle związane z konkretnym świadczeniem i nie można rozpatrywać ich jako czynności „oderwanej” od sprzedaży. Nie są one dodatkowymi czynnościami, lecz są integralnie związane z dostawą towarów lub świadczeniem usług, na poczet których zostały uiszczone. W przypadku zaliczek, przedpłat ustawa określa jedynie inny moment powstania obowiązku podatkowego, niż w przypadku sprzedaży dokonywanej bez pobrania zaliczki.
Dokonując zatem przyjęcia zaliczki, przedpłaty stawka podatku od towarów i usług powinna być adekwatna do stawki właściwej dla sprzedaży danego towaru, świadczenia danej usługi, której dotyczy regulowana zaliczka bądź przedpłata.
W okolicznościach niniejszej sprawy należy stwierdzić, że otrzymywane przez Państwa środki pieniężne stanowiące przedpłatę jako zabezpieczenie płatności z tytułu przyszłych zamówień towarów, które nie zostały jeszcze ściśle i jednoznacznie określone, w momencie wpłaty nie stanowią zaliczki czy też przedpłaty, o których mowa w art. 19a ust. 8 ustawy.
Wynika to z faktu, że w momencie wpłaty kwoty zabezpieczającej z tytułu przyszłych zamówień towarów, ani Kontrahent ani Państwo nie wiedzą jakie towary będą zamówione tj. w jakiej ilości i po jakiej cenie – jak Państwo wskazaliście – w momencie wpłaty środków pieniężnych tytułem przedpłaty, nie będzie znany rodzaj i ilość nabywanego towaru oraz nie będzie także znana data i częstotliwość składania skonkretyzowanych zamówień jak również nie będzie wiadomo, czy ostatecznie zamówienie w ogóle nastąpi. Oznacza to, że w momencie wpłaty nie będziecie Państwo w stanie w sposób jednoznaczny określić rodzaju dostawy towarów.
Podsumowując, z chwilą otrzymania wpłat pieniężnych na poczet przyszłych dostaw, które w chwili zapłaty nie będą ściśle i jednoznacznie określone, nie będziecie Państwo zobowiązani do rozpoznania – zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy – obowiązku podatkowego, ponieważ wpłaty te nie stanowią ani zaliczki, ani przedpłaty na konkretne dostawy towarów, o których mowa w tym przepisie.
Dodatkowe informacje
Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponosicie Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).