Decyzja w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 10.08.2006, sygn. PP-II-005/91/IW/06, Izba Skarbowa w Opolu

Temat interpretacji

Działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu z urzędu zmienia w ten sposób, że uzupełnia postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu z dnia 27 marca 2006r., nr PP/443-6-1/06, którym udzielono interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w przedmiocie podatku od towarów i usług - w kwestii obowiązku sporządzenia remanentu.

Pismem z dnia 16 stycznia 2006r. podatniczka zwróciła się z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego - przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w indywidualnej sprawie. Pytanie dotyczyło skutków sposobu przekształcenia "spółki małżeńskiej" i jej rozliczania się z organem podatkowym.

Stosownie do przepisu art. 68 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.), podatniczka była zobowiązana do złożenia wniosku o zmianę wspólnego wpisu. Wątpliwości podatniczki dotyczy kwestii, czy nadal można prowadzić działalność gospodarczą zarejestrowaną na jednego małżonka zachowując statusy odrębnych przedsiębiorców i rozliczać VAT na dotychczasowych zasadach, tj. składać deklarację VAT na dotychczasowy NIP jednego z małżonków. Ponadto zapytano, czy jeden z małżonków, na którego nie była prowadzona dotychczas działalność gospodarcza może zrezygnować z roli przedsiębiorcy i przyjąć status osoby współpracującej, a firma będzie prowadzona na imię i nazwisko drugiego małżonka, który będzie występował jako podatnik VAT. A także, czy powyższe zmiany spowodują obowiązek sporządzenia remanentu, a jeśli tak to kiedy powstanie z tego tytułu obowiązek podatkowy.

Zdaniem Strony, jeśli podatnikiem VAT w wyniku powyższych zmian pozostaje małżonek, który dotychczas był podatnikiem tego podatku, zmiany te nie spowodują obowiązku sporządzania remanentu. Przyjęcie powyższych rozwiązań nie rodziłoby też - według Podatniczki - żadnych dodatkowych skutków podatkowych.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu po przeanalizowaniu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku postanowieniem z dnia 27 marca 2006r. nr PP/443-6-1/06 uznał, iż przedstawione we wniosku stanowisko dotyczące rozliczania się na dotychczasowych zasadach w zakresie podatku od towarów i usług posługując się numerem NIP małżonka, który jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, pomimo uzyskania odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej, należy przyjąć za prawidłowe.

Po przeanalizowaniu stanu faktycznego, Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu zważył, co następuje:

Zgodnie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) zwanej dalej ustawą o VAT podatnikami są osoby prawne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat tej działalności. W myśl art. 96 ust.1 i 4 ustawy o VAT podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust.3. Natomiast zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy o VAT naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako "podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w art. 96 ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego".

Na podstawie art. 2 ust.1 ustawy z dnia 13.10.1995r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. Nr 142, poz. 702 ze zm.) osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej, zwanej dalej "NIP". Zgodnie z art. 5 ust.1 tej ustawy podatnicy obowiązani są do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego; zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw. Podatnicy mają obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do właściwego naczelnika urzędu skarbowego określonego w art. 4, wymienieni w art. 6 ust.1 - nie później niż w terminie 14 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych - art. 9 ust.1 pkt 1 wyżej cytowanej ustawy.

Mając na uwadze wyżej cytowane przepisy należy stwierdzić iż, ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Jeżeli nie zawiążą oni spółki cywilnej, to podatnikiem podatku od towarów i usług będzie tylko jeden z nich, który dokonał zgłoszenia rejestracyjnego w tym podatku. W konsekwencji dokonanie przez organ ewidencyjny wpisu do ewidencji działalności gospodarczej drugiego małżonka jako oddzielnego przedsiębiorcy, który nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, nie skutkuje powstaniem obowiązku dokonania zmian w zakresie rozliczeń podatku od towarów i usług. Nadal podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który złożył zgłoszenie rejestracyjne w podatku od towarów i usług i którego NIP został potwierdzony na druku VAT-5.

Małżonek ten posługuje się swoim numerem NIP w rozliczeniach dla potrzeb VAT i ma obowiązek składania deklaracji VAT-7, wystawiania faktur VAT, w których podawany jest numer NIP jako numer sprzedawcy.

Zatem małżonkowie, którzy dokonali zmiany we wpisie w ewidencji działalności gospodarczej mogą rozliczać się na zasadach dotychczasowych (pyt.1), tzn. jeden z małżonków jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. Jeden z małżonków może także zrezygnować ze statusu przedsiębiorcy, a firma może być prowadzona na imię i nazwisko małżonka dotychczas zarejestrowanego dla potrzeb VAT (pyt. 2). W ww. sytuacjach nie ma obowiązku sporządzenia remanentu.

Zatem przedstawione we wniosku stanowisko dotyczące rozliczania się na dotychczasowych zasadach w zakresie podatku od towarów i usług posługując się numerem NIP małżonka, który jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, pomimo uzyskania odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej, należy uznać za prawidłowe.

Na marginesie należy zaznaczyć, iż obowiązek sporządzenia remanentu powstaje jedynie w przypadku, gdy małżonek, który był dotychczas zarejestrowany dla celów VAT chce zaprzestać prowadzonej działalności, a prowadzenie firmy "przekazać" drugiemu małżonkowi. W przypadku wspólnego prowadzenia działalności gospodarczej przez małżonków, przepisy ustawy o VAT nie przewidują jednak możliwości przekazania prowadzonej przez jednego z małżonków (będącego podatnikiem VAT) działalności drugiemu z nich, z pominięciem obowiązków likwidacyjnych określonych w art. 14 ustawy o VAT.

Przejęcie działalności przez tego z małżonków, który dotychczas nie był podatnikiem VAT wymaga spełnienia przez podatnika zaprzestającego działalności następujących obowiązków:

1. zgłoszenia naczelnikowi urzędu skarbowego zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej (VAT-Z),
2. sporządzenia spisu z natury, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o VAT i odprowadzenia podatku z tego tytułu,
3. dokonania stosownych czynności w celu zakończenia pracy kasy fiskalnej poprzez dokonanie końcowego odczytu jej pamięci przy udziale pracownika urzędu skarbowego i pracownika obsługującego kasę.

Zatem podatnik likwidując działalność gospodarczą obowiązany jest do opodatkowania wszystkich towarów objętych remanentem likwidacyjnym bez względu na to, jakie będzie ich przeznaczenie po zaprzestaniu prowadzenia działalności. Z kolei małżonek, który zamierza kontynuować działalność prowadzoną dotychczas na imię obojga małżonków, musi wypełnić wszelkie obowiązki, jakie nakłada ustawa o VAT na podatnika rozpoczynającego działalność gospodarczą. I tak zobowiązany będzie do jej formalnego zgłoszenia na swoje nazwisko i swój numer NIP, zaprowadzenia stosownych ewidencji dla rozliczenia w prawidłowy sposób podatku należnego i naliczonego, w tym zgłoszenia ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy fiskalnej oraz składania deklaracji podatkowych itp.

Gdy małżonkowie zdecydują, że tylko jeden z nich będzie kontynuował dotychczasową działalność gospodarczą - tj. ten który do tej pory był podatnikiem VAT - nie ma obowiązku sporządzania remanentu likwidacyjnego. Zgodnie bowiem z treścią art. 14 ust. 5 w związku z art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług spis z natury towarów obowiązany jest sporządzić podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, będący osobą fizyczną zaprzestającą wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Tymczasem małżonek wykreślony (wpisany jako drugi w ewidencji działalności gospodarczej) nie był podatnikiem VAT.

Na niniejszą decyzję służy prawo wniesienia odwołania do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.