Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 26.08.2005, sygn. U.S.IV-443/14/2005/VAT, Urząd Skarbowy w Rykach

Temat interpretacji

Urząd Gminy w S jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług natomiast Gmina S nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Czy Gmina w przypadku gdy Urząd Gminy jest zarejestrowany jako podatnik podatku VAT winna zarejestrować się odrębnie jako podatnik VAT, wystąpić o nadanie odrębnego numeru NIP oraz czy Gmina zbywając prawa majątkowe może odliczać podatek naliczony jeżeli jako podatnik VAT zarejestrowany jest Urząd Gminy?

Status Gminy oraz Urzędu Gminy, jako podatników podatku od towarów i usług i tym samym podmiotów zobligowanych do uzyskania Numeru Identyfikacji Podatkowej należy ocenić w oparciu o kryteria podmiotowo-przedmiotowe wynikające z art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 z 2004r. ze zm.).Gmina jako osoba prawna posiadająca siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wykonuje zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej jako zadania własne lub nałożone na gminę w drodze ustawy, wynikające z uzasadnionych potrzeb państwa jako zadania zlecone. Wszystkie zadania gmina wykonuje we własnym imieniu, czyli wspólnoty samorządowej i na własną odpowiedzialność czyli własny rachunek.W myśl art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz.535) nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.Art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) stanowi iż gmina posiada osobowość prawną, wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W celu wykonania zadań zgodnie z art. 9 ww. ustawy może tworzyć jednostki organizacyjne, zawierać umowy z innymi podmiotami bądź bez ograniczeń prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej, wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie (o gospodarce komunalnej). Natomiast w przypadku wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu bezpośrednio przez samą gminę, a więc bez wyodrębnienia organizacyjnego w postaci zakładu budżetowego, jako osoba prawna obowiązana jest do uzyskania numeru NIP na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995r. o zasadach ewidencji identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. Nr 142, poz. 702 ze zm.), który stanowi, iż osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych przepisów są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej NIP. Gmina działa przez organy. Organami gminy, zgodnie z art. 11a ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta) i zgodnie z art. 11a ust. 3 ilekroć w ustawie jest mowa o wójcie , należy przez to rozumieć także burmistrza oraz prezydenta miasta. Art 26 ust. 1 powołanej ustawy stanowi, że organem wykonawczym gminy jest wójt, który zgodnie z art. 31 kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz. W myśl art. 33 ust. 1 cytowane wyżej ustawy wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy. Urząd gminy (miasta) jest zatem aparatem pomocniczym organu wykonawczego, który nie posiada podmiotowości prawnej. Z art. 2 ust. 2 ww ustawy o samorządzie gminnym wynika, że wyłącznie gmina ma osobowość prawną. Powyższe oznacza, że podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności może być wyłącznie gmina, w żadnym zaś przypadku urząd gminy. Powyższe stanowisko organu podatkowego potwierdza pismo Ministerstwa Finansów nr OS5-065/140/2004 z dnia 29-06-2004 zgodnie z którym w zakresie podatku VAT podatnikiem jest co do zasady jest gmina, natomiast zgłoszenia rejestracyjnego dla celów opodatkowania podatkiem VAT oraz zgłoszenia identyfikacyjnego NIP dokonuje w jej imieniu urząd gminy. Wszelkie dokumenty wymagające oznaczenia NIP, sporządzane są i wystawiane przez urząd z tytułu czynności przypisanych prawnie gminom, powinny być sygnowane NIP, o którego nadanie występuje urząd w imieniu gminy. W konsekwencji należy uznać, że w omawianym zakresie (wykonywanie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług) powinien być podawany NIP tej osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są czynności opodatkowane VAT. Ministerstwo Finansów w pismie znak OS5-065-171-MG/2633/05 z dnia 18 maja 2005r. wypowiedziało się, że nadanie NIP podmiotowi jest sprawą wtórną, gdyż poprzedzić je musi ustalenie, czy podmiot jest podatnikiem lub płatnikiem. W zakresie podatku od towarów i usług, jeśli chodzi o podmiotowość podatkową urzędów gmin, gmina i urząd gminy powinny stosować jednakowe oznaczenie NIP, a w związku z ich działaniami (czynnościami) powinno być wystawiane jedno rozliczenie deklaracyjne. Należy bowiem zauważyć, że samorządowe osoby prawne nie mają własnych struktur organizacyjnych, zaś nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędu. Urząd ten nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne. Potwierdzają to przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2001r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości i planów kont dla budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego, oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. nr 153, poz. 1752). Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników (tj. Dz. U. z 2004r. nr 269, poz. 2681 ze zm.) podatnik nie może korzystać z obcego numeru NIP, a nadany podatnikowi numer NIP nie przechodzi nawet na następcę prawnego, z wyjątkiem: 1) przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa lub przedsiębiorstwa komunalnego w jednoosobową spółkę gminy;2)przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową lub spółki handlowej w inną spółkę handlową. Tak więc Gmina nie może posługiwać się numerem NIP nadanym Urzędowi Gminy, gdyż jeden NIP przysługuje tylko jednemu podatnikowi. Natomiast skoro Gmina posiada status osoby prawnej a urząd gminy pozostaje jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej to nie istnieją podstawy prawne do przyjęcia, iż Gmina i Urząd Gminy to jeden podmiot (podatnik). W podatku od towarów i usług, w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego fundamentalne znaczenie ma fakt, czy podmiot jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie bowiem z art. 88 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 z 2004r. ze zm.) obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96 ( z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20, które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie). Ponieważ Gmina S nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług w tutejszym urzędzie skarbowym, nie może rozliczać podatku naliczonego na zasadach ogólnych wyrażonych w ustawie z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 z 2004r. ze zm.).