Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe, w części nieprawidłowe - Interpretacja - 0114-KDIP2-1.4010.741.2024.3.MW

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 12 marca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-1.4010.741.2024.3.MW

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe, w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie ustalenia:

  • czy w związku z realizacją inwestycji, po upływie 12 miesięcy od rozpoczęcia prac budowlanych na terenie Polski w Polsce powstanie zakład Spółki w Polsce w rozumieniu przepisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania - jest nieprawidłowe,
  • kiedy powinna być zapłacona pierwsza zaliczka na podatek dochodowy od osób prawnych w związku z powstaniem zakładu podatkowego w Polsce - jest nieprawidłowe,
  • za jaki okres Spółka powinna złożyć pierwsze zeznanie roczne w podatku dochodowym od osób prawnych o dochodach polskiego zakładu - jest nieprawidłowe,
  • czy obciążenie kosztami zakładu podatkowego Spółki A. S.A. w Polsce, kosztami związanymi z tym zakładem, ponoszonymi przez Spółkę na terenie Republiki Czeskiej, przenoszone na polski zakład notami księgowymi zawierającymi koszty niepowiększone o tzw. Marżę rynkową będą stanowić dla zakładu w Polsce koszt uzyskania przychodu w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT - jest prawidłowe,
  • czy koszty poniesione przez Spółkę A. S.A. z siedzibą w Republice Czeskiej przed powstaniem zakładu podatkowego w Polsce a związane z projektem, będą kosztem polskiego zakładu podatkowego - jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy działalność Spółki w Polsce prowadzi do powstania w Polsce zagranicznego zakładu.

Uzupełnili go Państwo - na wezwanie organu - pismem z 10 lutego 2025 r. (data wpływu 12 lutego 2025 r.) oraz pismem z 2 marca 2025 r. (data wpływu 6 marca 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest Spółką akcyjną zarejestrowaną w Republice Czeskiej, rezydentem podatkowym. Spółka zawarła umowę z polską Spółką z ograniczona odpowiedzialnością, umowę dotyczącą realizacji projektu „(…)”. Jest to (…). Realizacja inwestycji obejmuje zarówno prace projektowe jak i prace budowlane.

Przedmiotem świadczonych usług Spółki na rzecz Inwestora jest:

  • wykonanie dokumentacji projektowej;
  • uzyskanie wymaganych zgód administracyjnych;
  • wykonanie dokumentacji wykonawczej;
  • dostarczenie wszystkich niezbędnych materiałów i urządzeń;
  • wykonanie prac budowlanych

Od października 2022 roku Wnioskodawca na zlecenie polskiej Spółki wykonywał prace koncepcyjne i projektowe. Spółka przygotowała projekt wniosku o pozwolenie na budowę. Wszystkie te prace Spółka wykonała jako odrębne projekty, nie mając pewności, że Inwestor powierzy Spółce wykonanie tych prac budowlanych. W styczniu 2023 r. Gmina (...) zatwierdziła zmianę planu zagospodarowania przestrzennego i dopiero w tym momencie Inwestor uzyskał możliwość realizacji inwestycji. We wrześniu 2023 r. Inwestor uzyskał pozwolenie na budowę. W październiku Inwestor zlecił Wnioskodawcy wykonanie i zawarł umowę wykonawczą.

Prace budowlane rozpoczęły się na terenie Polski 3 listopada 2023 r. Od tego czasu, w Polsce obecne są osoby działające w imieniu Spółki w ramach realizacji projektu ( w szczególności pracownicy Spółki). Spółka od tego dnia dysponuje także na terenie Polski zasobami technicznymi niezbędnymi do realizacji opisanego projektu, tj. utrzymuje sprzęt służący wykonaniu prac budowlanych. Spółka korzysta z usług podwykonawców i dostawców towarów niezbędnych do realizacji projektu. Pracownicy Spółki wykonujący prace są rezydentami podatkowymi Republiki Czeskiej. Wnioskodawca sądził, że wszystkie prace wykonywane na terenie Polski zakończą się przed upływem 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia, okazało się to niemożliwe. Spółka gromadzi na terenie Polski materiały i urządzenia, które służą wyłącznie do realizacji tego projektu. Wszelkie czynności podejmowane przez Spółkę na terenie Polski służą wyłącznie realizacji tej inwestycji. Wszystkie decyzje biznesowe dotyczące opisanego projektu podejmowane są przez centralę Spółki znajdującą się w Republice Czeskiej. W Polsce nie działają osoby upoważnione do zawierania umów w imieniu Spółki. Rok podatkowy Spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Wszystkie koszty związane z pracami projektowymi, przygotowaniem wniosku o pozwolenie na budowę, zatrudnieniem pracowników wykonujących i nadzorujących prace budowlane ponosi Spółka A. S.A. w Republice Czeskiej. Kosztami tymi będzie obciążony zakład Spółki powstały w Polsce w wyniku realizacji budowy trwającej ponad 12 miesięcy. Spółka jest zarejestrowana w Polsce do podatku VAT, nabywa od polskich kontrahentów usługi (głównie prace ziemne) i paliwo do własnych maszyn budowlanych. Dokumentuje te zakupy polskimi fakturami VAT. Koszty ponoszone przez Spółkę na terenie Republiki Czeskiej są przypisywane w odpowiedniej części do polskiego zakładu i zakład jest obciążany tymi kosztami poprzez noty księgowe.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

W piśmie uzupełniającym z 2 marca 2025 r. (data wpływu 6 marca 2025 r.), wskazali Państwo, że wszystkie prace zarówno koncepcyjne jak i projektowe, które dotyczyły inwestycji „(…)." a zostały zlecone Spółce przez polskiego Inwestora, były wykonywane przez Spółkę, pracownikami zatrudnionymi przez spółkę na terytorium Czech. Prace te zostały wykonane na podstawie informacji przekazanych Spółce przez Inwestora oraz symulacji, map, projektów składowych (np. pożarowego, wylesiania, ewakuacji, przyłączy wodnego, elektrycznego, grzewczego), których wykonanie Spółka zleciła polskiemu przedsiębiorstwu, które działało we własnym imieniu na rzecz Spółki. Spółka nie prowadziła na terenie Polski żadnych czynności w tym zakresie przez osobę fizyczną czy podmiot, którym udzieliłaby pełnomocnictwa do działania w imieniu Spółki.

Wyłącznie wydatki związane z działalnością Zakładu Spółki w Polsce a poniesione przez Spółkę w Czechach, zostały przeniesione jako koszty uzyskania przychodu dla polskiego Zakładu Spółki.

Pytania

1)Czy w związku z realizacją inwestycji, po upływie 12 miesięcy od rozpoczęcia prac budowlanych na terenie Polski w Polsce powstanie zakład Spółki w rozumieniu przepisów umowy (UPO) zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Warszawie dnia 13 września 2011 r, (Dz. U. 2012 r. poz. 991)?

2)Kiedy powinna być zapłacona pierwsza zaliczka na podatek dochodowy od osób prawnych w związku z powstaniem zakładu podatkowego w Polsce?

3)Za jaki okres Spółka powinna złożyć pierwsze zeznanie roczne w podatku dochodowym od osób prawnych o dochodach polskiego zakładu?

4)Czy obciążenie kosztami zakładu podatkowego Spółki A. S.A. w Polsce, kosztami związanymi z tym zakładem, ponoszonymi przez Spółkę na terenie Republiki Czeskiej, przenoszone na polski zakład notami księgowymi zawierającymi koszty niepowiększone o tzw. Marżę rynkową będą stanowić dla zakładu w Polsce koszt uzyskania przychodu w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT?

5)Czy koszty poniesione przez Spółkę A. S.A. z siedzibą w Republice Czeskiej przed powstaniem zakładu podatkowego w Polsce a związane z projektem, będą kosztem polskiego zakładu podatkowego?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Spółki, w związku z realizacją tej inwestycji, w Polsce powstanie zakład Spółki w rozumieniu przepisów UPO z uwagi na budowę trwającą dłużej niż 12 miesięcy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 UPO, w rozumieniu przedmiotowej konwencji określenie "zakład" oznacza stałą placówkę, poprzez którą całkowicie albo częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa.

Stosownie do art. 5 ust. 3 lit. a UPO, określenie "zakład" obejmuje w szczególności budowę albo montaż, które trwają przez okres dłuższy niż 12 miesięcy.

Spółka wykonuje pracę zgodnie z zakresem uzyskanego przez inwestora pozwolenia na budowę. Czynności wykonywane przez Spółkę, to zarówno prace ziemne, montaż konstrukcji oraz prace związane ze wszystkimi instalacjami, w które wyposażona jest (…).

Inwestycję realizowaną przez Spółkę można uznać za "budowę albo montaż". Nie przesądzając, czy prace wykonywane przez Spółkę są bliższe "budowie" czy "montażowi", należy stwierdzić, że z pewnością odpowiadają one co najmniej jednemu z powyższych określeń. Spółka bierze udział w konstrukcji (budowie) i składaniu (montażu) inwestycji, a prace w tym zakresie trwają ponad 12 miesięcy.

W ocenie Spółki, realizowany przez nią projekt skutkuje powstaniem zakładu w Polsce w rozumieniu przepisów UPO, z uwagi na istnienie budowy albo montażu przez okres przekraczający 12 miesięcy. Jednak zakład powstaje dopiero po upływie 12 miesiąca od chwili rozpoczęta prac w Polsce.

Ad 2

Zdaniem Spółki, pierwsza zaliczka na podatek dochodowy od osób prawnych powinna zostać zapłacona w terminie płatności zaliczki za miesiąc, w którym upłynie 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia prac w ramach budowy albo montażu i zaliczka ta powinna obejmować dochód uzyskany przez zakład w okresie od dnia, w którym rozpoczęto prace w ramach budowy albo montażu do końca miesiąca, w którym upłynęło 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia tych prac.

Zgodnie z przepisami UPO, zakład w postaci budowy albo montażu powstaje pod warunkiem, że budowa (montaż) trwa dłużej niż 12 miesięcy. Zakład powstaje dopiero po upływie 12 miesięcy, powstaje on z mocą wsteczną tj. ze skutkiem od dnia rozpoczęcia prac. Innymi słowy dopóki nie upłynie okres 12 miesięcy, zakład nie powstaje, ale z chwilą upływu owego okresu uznaje się, zakład istnieje od dnia, w którym rozpoczęto prace.

Spółka zauważa, że do momentu powstania zakładu nie może powstać obowiązek zapłaty zaliczek od dochodu wygenerowanego przez ten zakład. Skoro nie istnieje zakład, nie istnieje również dochód podlegający opodatkowaniu w Polsce, a co za tym idzie nie powstaje obowiązek zapłaty podatku. Tym samym, przed upływem okresu 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia prac w ramach budowy (montażu), nie powstaje obowiązek zapłaty zaliczek. Pierwsza zaliczka powinna zostać zapłacona w ustawowym terminie płatności zaliczki za miesiąc, w którym upłynęło 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia prac w ramach budowy (montażu). Pierwsza zaliczka na podatek dochodowy od osób prawnych powinna objąć dochód uzyskany w okresie od dnia rozpoczęcia prac w ramach budowy (montażu) do końca miesiąca, w którym upłynęło 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia tych prac.

Skoro prace w ramach budowy (montażu) rozpoczęły się 3 listopada 2023 r. to pierwsza zaliczka na podatek z tytułu dochodów uzyskanych przez zakład powinna zostać zapłacona w terminie do 20 grudnia 2024 r. i powinna obejmować podatek od dochodu uzyskanego w okresie od dnia rozpoczęcia prac w listopadzie 2023 r. do 30 listopada 2024 r. Analiza cytowanych powyżej regulacji prowadzi do wniosku, iż zasadniczo podatnicy są zobowiązani obliczać zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych za okresy miesięczne począwszy od miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych - tj. od dnia, w którym stali się podatnikami. Jednocześnie, ustawodawca nie przewidział żadnych szczególnych regulacji dotyczących zapłaty zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych w przypadku upływu okresu określonego w UPO, skutkującego powstaniem zakładu zagranicznego podmiotu na terytorium Polski.

Zdaniem Spółki, nie jest zobowiązana do naliczenia odsetek za zwłokę za okres od daty faktycznego rozpoczęcia prac montażowych do dnia zapłaty podatku w ww. terminie. Zaliczki za kolejne miesiące, Spółka jest zobowiązana obliczać i wpłacać zgodnie z generalną zasadą, tj. w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy zaliczka.

W ocenie Spółki, pierwsza zaliczka na podatek dochodowy od osób prawnych powinna zostać zapłacona w terminie płatności zaliczki za miesiąc, w którym upłynie 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia prac w ramach budowy albo montażu, czyli do 20 grudnia 2024 r. i zaliczka ta powinna obejmować dochód uzyskany przez zakład w okresie od dnia, w którym rozpoczęto prace w ramach budowy albo montażu do końca miesiąca, w którym upłynęło 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia tych prac.

Ad 3

Zgodnie z brzmieniem art. 27 ust. 1 u.p.d.o.p, zdaniem Spółki jest ona zobowiązana w terminie do końca trzeciego miesiąca następnego roku podatkowego, złożyć do właściwego organu podatkowego zeznanie CIT-8 oraz wpłacić różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku. Z uwagi jednak na fakt, iż w opinii Spółki, pierwsza zaliczka na podatek dochodowy od osób prawnych (należna w sytuacji Spółki terminie do 20 grudnia 2024 r.) powinna objąć cały okres 12 miesięcy, tj. od dnia rozpoczęcia przez Spółkę prac budowlanych na terytorium Polski do dnia powstania zakładu, roczne rozliczenie zakładu dokonane w zeznaniu CIT-8 powinno objąć tym samym okres od dnia rozpoczęcia przez Spółkę prac budowlanych na terytorium Polski, tj. od dnia 3 listopada 2023 r., do końca roku podatkowego, tj. do dnia 31 grudnia 2024 r. inny wniosek, niż powyższy nie znajduje logicznych podstaw - biorąc pod uwagę całość rozważanego zagadnienia.

Ad 4

W ocenie Spółki obciążenie polskiego zakładu kosztami ponoszonymi przez Spółkę poza Polską, a mającymi związek z przychodami polskiego zakładu, na postawie noty księgowej będzie dla niego stanowiło koszt uzyskania przychodu w rozumieniu przepisu art. 15 ust. i ustawy o CIT, gdyż koszt ten nie jest wymieniony w art. 16 ustawy o CIT jako koszt wyłączony z kosztów uzyskania przychodów.

Ponadto przepis art. 7 ust. 3 umowy polsko-czeskiej stanowi, że przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczenie wydatków ponoszonych dla tego zakładu, włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi, niezależnie od tego, czy powstały w tym Państwie, w którym zakład jest położony, czy gdzie indziej.

Ad 5

Informacje zawarte w opisie stanu faktycznego, pokazują jednoznacznie, że Spółka rozpoczęła prace dla polskiego Inwestora jeszcze przed zawarciem umowy o roboty budowlane. Pierwsze wydatki związane z budową zostały poniesione w Polsce w maju 2023 r., a koszty ponoszone i mające związek z polskim zakładem były ponoszone przez centralę Spółki już od początku 2023 r.

Zdaniem Spółki, koszty ponoszone przed dniem rozpoczęcia prac budowlanych tj. przed 3 listopada 2023 r. będą stanowiły koszt uzyskania przychodu w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, gdyż koszt ten nie jest wymieniony w art. 16 ustawy o CIT jako koszt wyłączony z kosztów uzyskania przychodów.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe, w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ad 1

W myśl art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 278, dalej: „ustawa o CIT”):

Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy o CIT:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2, uważa się w szczególności dochody (przychody) m. in. z wszelkiego rodzaju działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład.

Jak wynika z ww. ustawy, uzyskiwanie dochodów w Polsce za pośrednictwem zakładu zagranicznego przedsiębiorcy prowadzi do powstania źródła przychodów w Polsce, które powinny być opodatkowane w Polsce.

Zgodnie z definicją zagranicznego zakładu zawartą w art. 4a pkt 11 ustawy o CIT pojęcie to oznacza:

a)stałą placówkę, poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego państwa, a w szczególności oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabrykę, warsztat albo miejsce wydobywania bogactw naturalnych,

b)plac budowy, budowę, montaż lub instalację, prowadzone na terytorium jednego państwa przez podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium innego państwa,

c)osobę, która w imieniu i na rzecz podmiotu mającego siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa działa na terytorium innego państwa, jeżeli osoba ta ma pełnomocnictwo do zawierania w jego imieniu umów i pełnomocnictwo to faktycznie wykonuje

- chyba że umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, stanowi inaczej.

Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku, gdy właściwa umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Polska, nie stanowi inaczej.

Siedziba Wnioskodawcy znajduje się na terytorium Czech, dlatego też analiza czy Spółka posiada zakład w Polsce powinna zostać przeprowadzona na gruncie postanowień Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Warszawie dnia 13 września 2011 r. (Dz. U. z 1994 r., poz. 189, dalej: „UPO PL-CZE”), zmodyfikowanej przez Konwencję wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, podpisaną przez Polskę i Czechy dnia 7 czerwca 2017 r. (dalej: „Konwencja MLI”).

Stosownie do art. 7 ust. 1 i 7 UPO PL-CZE:

1. Zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność gospodarczą w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność gospodarczą w ten sposób, to zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

7. Jeżeli zyski zawierają dochody, które zostały odrębnie uregulowane w innych artykułach niniejszej Umowy, to postanowienia tych innych artykułów nie będą naruszane przez postanowienia niniejszego artykułu.

W myśl art. 5 ust. 1 UPO PL-CZE:

W rozumieniu niniejszej Umowy określenie „zakład” oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność gospodarcza przedsiębiorstwa.

Z art. 5 ust. 2 UPO PL-CZE wynika, że:

Określenie „zakład” obejmuje w szczególności:

a) siedzibę zarządu,

b) filię,

c) biuro,

d) fabrykę,

e) warsztat oraz

f) kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom lub każde inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych.

Natomiast, zgodnie z art. 5 ust. 3 UPO PL-CZE:

Określenie „zakład” ponadto obejmuje:

a) plac budowy lub prace konstrukcyjne, montażowe lub instalacyjne, oraz czynności nadzorcze z nimi związane, ale tylko wówczas, gdy taki plac budowy, prace lub czynności trwają dłużej niż dwanaście miesięcy;

b) świadczenie usług, włączając usługi doradcze lub menedżerskie, przez przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa lub przez pracowników lub inny personel zaangażowany w tym celu przez przedsiębiorstwo, ale tylko wówczas, gdy działalność o takim charakterze trwa na terytorium drugiego Umawiającego się Państwa przez okres lub okresy przekraczające łącznie sześć miesięcy w jakimkolwiek dwunastomiesięcznym okresie. mowa w literze f), całkowita działalność stałej placówki, ma charakter przygotowawczy lub pomocniczy.

Jednocześnie na mocy art. 5 ust. 4 UPO PL-CZE:

Bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu, określenie „zakład” nie obejmuje:

a) użytkowania placówek, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania lub dostawy dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa;

b) utrzymywania zapasów dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa, wyłącznie w celu składowania, wystawiania lub dostawy;

c) utrzymywania zapasów dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa, wyłącznie w celu przetworzenia przez inne przedsiębiorstwo;

d) utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo zbierania informacji dla przedsiębiorstwa;

e) utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu prowadzenia dla przedsiębiorstwa jakiejkolwiek innej działalności o charakterze przygotowawczym lub pomocniczym;

f) utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu łącznego prowadzenia jakichkolwiek rodzajów działalności, wymienionych w literach a) - e), pod warunkiem, że całkowita działalność tej placówki wynikająca z takiego połączenia, ma charakter przygotowawczy lub pomocniczy.

Dokonując interpretacji postanowień UPO PL-CZE należy zwrócić uwagę na tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak również brzmienie Komentarza do niej. Zostały one wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień. Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Zatem, obowiązki podatkowe podmiotów z siedzibą w odrębnych państwach należy rozpatrywać z uwzględnieniem postanowień umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz Modelowej Konwencji OECD wraz z Komentarzem.

W komentarzu do art. 5 ust. 3 Modelowej Konwencji OECD stwierdzono, że określenie plac budowy, budowa lub prace instalacyjne i montażowe obejmuje nie tylko budowę budynków, lecz również budowę dróg, mostów lub kanałów, renowację (obejmująca ważne prace budowlane, a nie tylko prace związane z utrzymaniem i dekoracją) takich budynków, dróg, mostów lub kanałów, układanie rurociągów i prowadzenie prac ziemnych. Również określenie prace montażowe nie ogranicza się do prac instalacyjnych związanych z placem budowy: obejmuje ono również instalowanie nowych urządzeń w wybudowanych już budynkach oraz poza nimi. Zgodnie z Komentarzem prace instalacyjne rozumiane jako składanie (montaż) wcześniej przygotowanych elementów produkcyjnych lub rusztowań w jedną całość są objęte zakresem art. 5 ust. 3 MK OECD.

Zasadnym jest przyjęcie, że zakres użytego pojęcia "budowa albo montażu" rozciąga się na różnego rodzaju prace budowlano-montażowe, wykonywane w państwie źródła w określonym miejscu i przez określony czas. Pojęcie "budowa albo montaż" jako szczególna forma działalności uznawanej za "zakład" oznacza zatem działalność o charakterze usługowym, polegająca na wykonywaniu czynności budowlano-montażowych, a zatem zyski wyłącznie z takich usług mogą być przypisane przedsiębiorstwu zagranicznemu jako uzyskane przez prowadzony w drugim państwie zakład wykonujący budowę albo montaż przez okres przekraczający określony Umową czas.

Z komentarza OECD w wersji przed zmianami dokonanymi w 2003 r. wynika że "prace budowlane" obejmują planowanie i nadzór, gdy wykonywane są przez przedsiębiorcę prowadzącego budowę. Natomiast czynności polegające wyłącznie na planowaniu i nadzorze, wykonywane przez zewnętrznego zleceniodawcę, mogą być uznane za zakład dopiero po spełnieniu przesłanek zawartych w ustępie art. 5 ust. 1 umowy, w szczególności kryterium stałości placówki.

Natomiast z komentarza OECD w wersji z 2003 r. wynika, że zakres pojęcia "prace budowlane lub instalacyjne" wchodzi również planowanie oraz nadzór budowlany. Umowa powinna być zasadniczo interpretowana w duchu zmienionego komentarza OECD (zob. komentarz do art. 5 ust. 3 nr brzeg. 17 oraz M. Jamroży i A. Cloer w opracowaniu "Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z Niemcami" (s. 66 i nast., Warszawa 2007).

W zakres pojęcia "prace budowlane lub instalacyjne" wchodzi zatem również planowanie oraz nadzór budowlany. Planowanie lub nadzór na placu budowy powinny podlegać regule wyrażonej w art. 5 ust. 3 UPO PL-CZE.

Postanowienia UPO PL-CZE przewidują, że plac budowy, prace budowlane bądź instalacyjne mogą stanowić zakład w rozumieniu art. 5. Powstanie zakładu w przypadku placu budowy jest jednak ograniczone czynnikiem czasowym. Zgodnie bowiem z UPO PL-CZE, wskazane powyżej działania budowlane będą stanowić zakład jedynie wówczas, gdy obiekty te istnieją dłużej niż dwanaście miesięcy. Obiekt budowlany, który nie spełnia powyższego warunku czasowego, nie stanowi sam w sobie zakładu, nawet, jeżeli w jego ramach istnieje stała placówka związana z działalnością budowlaną.

M. J. Jaworski wskazuje, że ocena czy budowa lub montaż stanowi zakład podatkowy, następować powinna jedynie w odniesieniu do trwania poszczególnej budowy lub montażu (zob. M. J. Jaworski, Kwalifikacja placu budowy oraz prac budowlanych i instalacyjnych jako zakładu na gruncie polsko-niemieckiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, Monitor Podatkowy Nr 3/2010, s. 18).

Wspólnym mianownikiem dla wszystkich wskazówek dotyczących obliczenia ww. terminu jest położenie nacisku na aspekty gospodarcze, a nie stricte formalne związanie z prowadzeniem działalności gospodarczej za pośrednictwem stałego zakładu w formie placu budowy lub montażu. Przyczyną takiego podejścia jest przede wszystkim walka z nadużyciami podatników prowadzącymi do niespełnienia się kryterium terminu, od którego zależy powstanie stałego zakładu w formie placu budowy lub montażu, na przykład poprzez dzielenie kontraktów budowlanych na kilka części, z których każda odnosi się do okresu krótszego niż ten konstytuujący stały zakład budowlany lub montażowy (zob. punkt 18 Komentarza OECD do art. 5 ust. 3).

Dla powstania stałego zakładu w postaci placu budowy lub montażu istotne jest to, aby był on zlokalizowany w konkretnym punkcie albo przynajmniej obejmował odpowiednio zwarty i niewielki teren, na którym realizowane są czynności budowlane i montażowe pozostające w związku gospodarczym (zob. W. Morawski, Komentarz do artykułu 5, (w:) B. Brzeziński (red. Model Konwencji OECD Komentarz, Warszawa 2010, s. 326).

Plac budowy istnieje od dnia, w którym przedsiębiorca rozpoczyna swoją działalność, obejmuje wszelkie prace przygotowawcze wykonane w państwie, w którym ma być wzniesiona budowla.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (t.j.: Dz. U. z 2024 r. poz. 725, z późn. zm.), rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie budowy.

Zatem aby rozpocząć liczenie długości trwania prac budowlanych muszą być rozpoczęte jakikolwiek prace dotyczące danej inwestycji nawet jeśli nie są to czynności budowlane sensu stricto (np. planowanie, ogrodzenie terenu, porządkowanie terenu). Czynności te nie muszą być wykonywane faktycznie na placu budowy, wystarczy, że dotyczą danej inwestycji i mają miejsce w kraju jej realizacji. Czas ich prowadzenia będzie wliczany od czasu istnienia placu budowy. Zdaniem W. Morawskiego, pojawienie się pierwszych pracowników na budowie z pewnością oznacza rozpoczęcie liczenia terminu 12 miesięcy (zob. W. Morawski, Komentarz do artykułu 5, (w:) B. Brzeziński (red.), Model Konwencji OECD Komentarz, Warszawa 2010, s. 342).

Zakończenie biegu dwunastomiesięcznego okresu prowadzenia budowy, prac montażowych lub instalacyjnych następuje wraz z całkowitym ukończeniem prac budowlanych, montażowych lub instalacyjnych. Ukończenie przedmiotowych prac następuje wraz z formalnym przyjęciem prac przez zamawiającego. Jako moment zakończenia można więc przyjąć zasadniczo dzień podpisania protokołu ostatecznego odbioru robót budowlanych, montażowych lub instalacyjnych.

Nie można uważać, że plac budowy przestaje istnieć, jeżeli prace są przerwane czasowo. Sezonowe lub inne czasowe przerwy powinny wchodzić w okres liczony jako trwanie placu budowy (prac budowlano-montażowych). Sezonowe przerwy mogą być spowodowane złą pogodą. Czasowe przerwy mogą być spowodowane np. brakiem materiałów, brakiem siły roboczej lub innymi przyczynami wynikającymi z charakteru prowadzonych prac. Zgodnie z Komentarzem OECD przerwy w realizacji projektu budowlanego nie mają wpływu na przerwanie prac budowlanych. Może jednak dojść do sytuacji, w której dłuższe przerwy w pracach budowlanych mogą doprowadzić do zawieszenia czasu budowy. Czas przerwy w realizacji danego projektu budowlanego będzie jednak wliczony do okresu 12 miesięcy, jeżeli podjęte po przerwie prace budowlane będą funkcjonalnie związane z tym, które zostały przerwane. Według W. Morawskiego, z treści Komentarza MK OECD wynikałoby, że nie ma znaczenia przyczyna przerwy, każda przerwa wliczana jest do terminu 12 miesięcy (zob. W. Morawski, Komentarz do artykułu 5, (w:) B. Brzeziński (red.), Model Konwencji OECD Komentarz, Warszawa 2010, s. 344).

Prace budowlane lub montażowe stanowią zakład tylko wtedy, jeżeli obiekty te istnieją dłużej niż dwanaście miesięcy (należy zaznaczyć, że powyższe kryterium odnosi się również do podwykonawcy w zakresie wykonywanych przez niego prac). Prace wykonywane na placu budowy przez podwykonawców wlicza się do okresu prowadzenia budowy przez generalnego wykonawcę (czas spędzony na budowie przez podwykonawcę powinien być traktowany jako czas zużytkowany przez wykonawcę generalnego).

Wspomniane powyżej kryterium czasowe, którego spełnienie sprawia, że plac budowy oraz prace budowlane mogą konstytuować zakład ma zastosowanie oddzielenie do każdego placu budowy bądź projektu budowlano-montażowego.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Spółka zawarła umowę z polskim Inwestorem dotyczącym realizacji inwestycji „ … B.". Przedmiotem świadczenia Spółki na rzecz Inwestora jest:

  • wykonanie dokumentacji projektowej;
  • uzyskanie wymaganych zgód administracyjnych;
  • wykonanie dokumentacji wykonawczej;
  • dostarczenie wszystkich niezbędnych materiałów i urządzeń;
  • wykonanie prac budowlanych

Od października 2022 roku Spółka wykonywała na zlecenie polskiego Inwestora prace koncepcyjne i projektowe. Wszystkie prace zarówno koncepcyjne jak i projektowe, które dotyczyły inwestycji „ (…)" a zostały zlecone Spółce przez polskiego Inwestora, były wykonywane przez Spółkę, pracownikami zatrudnionymi przez spółkę na terytorium Czech. Spółka nie prowadziła na terenie Polski żadnych czynności w tym zakresie przez osobę fizyczną czy podmiot, którym udzieliłaby pełnomocnictwa do działania w imieniu Spółki.

Prace budowlane rozpoczęły się na terenie Polski 3 listopada 2023 r. Od tego czasu, w Polsce obecne są osoby działające w imieniu Spółki w ramach realizacji projektu ( w szczególności pracownicy Spółki). Spółka od tego dnia dysponuje także na terenie Polski zasobami technicznymi niezbędnymi do realizacji opisanego projektu, tj. utrzymuje sprzęt służący wykonaniu prac budowlanych. Spółka korzysta z usług podwykonawców i dostawców towarów niezbędnych do realizacji projektu. Pracownicy Spółki wykonujący prace są rezydentami podatkowymi Republiki Czeskiej. Spółka sądziła, że wszystkie prace wykonywane na terenie Polski zakończą się przed upływem 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia, okazało się to niemożliwe. Spółka gromadzi na terenie Polski materiały i urządzenia, które służą wyłącznie do realizacji tego projektu. Wszelkie czynności podejmowane przez Spółkę na terenie Polski służą wyłącznie realizacji tej inwestycji. Wszystkie decyzje biznesowe dotyczące opisanego projektu podejmowane są przez centralę Spółki znajdującą się w Republice Czeskiej. W Polsce nie działają osoby upoważnione do zawierania umów w imieniu Spółki.

Odnosząc wyżej powołane przepisy prawa podatkowego do opisu stanu faktycznego wskazać należy, że plac budowy istnieje od dnia, w którym przedsiębiorca rozpoczyna swoją działalność, co obejmuje wszelkie prace przygotowawcze wykonane w państwie, w którym ma być realizowana inwestycja budowlana.

Skoro prace zarówno koncepcyjne jak i projektowe, które dotyczyły inwestycji „ (…)" były wykonywane przez Spółkę, pracownikami zatrudnionymi przez spółkę na terytorium Czech, a więc nie były podejmowane na terenie na którym realizowana jest inwestycja budowlana, o której mowa we wniosku, to okres trwania ww. prac nie jest wliczany do okresu trwania prac budowlanych o którym mowa w art. 5 ust. 3 UPO.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 5 ust. 3 umowy polsko - czeskiej budowa lub prace budowlane albo montażowe stanowią zakład tylko wtedy, jeżeli trwają dłużej niż 12 miesięcy. Przekroczenie terminu określonego w umowie oznacza, że zakład istniał od samego początku (tj. od dnia rozpoczęcia budowy), a nie od momentu przekroczenia 12 miesięcy.

Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, że przekroczenie przez Spółkę terminu określonego w art. 5 ust. 3 UPO PL-CZE oznacza, że zakład istnieje od samego początku (tj. od dnia rozpoczęcia prac budowlanych, tj. od 3 listopada 2023 r.), a nie od momentu przekroczenia 12 miesięcy od momentu rozpoczęcia prac. Zrodzi to w rezultacie ograniczony obowiązek podatkowy dla przedsiębiorstwa w państwie źródła, rozciągający się na dochody osiągnięte od dnia rozpoczęcia świadczenia ww. usług na terenie Polski.

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.

Ad 2-3

Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy o CIT:

Podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 1b, 2a, 3-6a, art. 21, art. 22, art. 24a, art. 24d i art. 24f, są obowiązani wpłacać na rachunek urzędu skarbowego zaliczki miesięczne w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące.

Stosownie do art. 25 ust. 1a ustawy o CIT:

Zaliczki miesięczne, o których mowa w ust. 1, podatnik wpłaca w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, z zastrzeżeniem ust. 2a. Zaliczkę za ostatni miesiąc roku podatkowego podatnik wpłaca w terminie do 20 dnia pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego. Podatnik nie wpłaca zaliczki za ostatni miesiąc, jeżeli przed upływem terminu do jej wpłaty złoży zeznanie i dokona zapłaty podatku na zasadach określonych w art. 27 ust. 1.

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o CIT:

Podatnicy, z wyjątkiem zwolnionych od podatku na podstawie art. 6 ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 1d, art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a oraz przepisów ustawy wymienionej w art. 40 ust. 2 pkt 8, są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2a, składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) w roku podatkowym - do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku.

Państwa wątpliwości wiążą się z ustaleniem kiedy powstanie obowiązek wpłacania przez Spółkę zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych oraz za jaki okres Spółka powinna złożyć pierwsze zeznanie roczne w podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Spółki, pierwsza zaliczka na podatek dochodowy od osób prawnych powinna zostać zapłacona w terminie płatności zaliczki za miesiąc, w którym upłynie 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia prac budowlanych i zaliczka ta powinna obejmować dochód uzyskany przez zakład w okresie od dnia, w którym rozpoczęto prace do końca miesiąca, w którym upłynęło 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia tych prac.

Ponadto, w opinii Spółki, pierwsze zeznanie roczne w podatku dochodowym od osób prawnych powinno obejmować okres od dnia rozpoczęcia prac budowlanych do ostatniego dnia roku podatkowego, w którym upłynęło 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia powyższych prac.

Z powyższym nie można się zgodzić. Argumenty Spółki pozostają w sprzeczności z treścią regulacji zawartych w ustawie o CIT.

Zauważyć należy, że na podstawie art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2025 r., poz. 111):

Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.

W myśl art. 5 Ordynacji podatkowej;

Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.

Podnieść należy, iż obowiązek podatkowy jest nieskonkretyzowaną powinnością podatkową, która może wynikać wyłącznie z ustawy podatkowej. W świetle analizowanej definicji obowiązku podatkowego w aktach prawnych regulujących konstrukcję poszczególnych podatków, nie zaś w ordynacji podatkowej, wskazane są regulacje, które określają, na kim i kiedy obowiązek podatkowy będzie ciążył. Jego istnienie jest niezbędne do powstania zobowiązania podatkowego, czyli obowiązku uiszczenia skonkretyzowanego już świadczenia określanego mianem podatku. Fakt, że dany podmiot będzie obciążony obowiązkiem podatkowym, nie oznacza, że ciąży na nim obowiązek zapłaty podatku, gdyż ten wynika dopiero z zobowiązania podatkowego. Wskazuje się, że obowiązek podatkowy można określić jako pewną sytuację społeczną podmiotu, której elementy zostały ukształtowane prawnie ze względu na konkretne zdarzenie faktyczne, a także że w przypadku obowiązku podatkowego mamy do czynienia z sytuacją, która w teorii prawa jest zaliczana do sytuacji prawnych potencjalnych, w których znajdują się podmioty prawa, wobec których nie skonkretyzowano jeszcze ich praw lub obowiązków określonych w przepisach prawa materialnego, ale wobec których owa konkretyzacja może lub powinna nastąpić ze względu na ich sytuację faktyczną. Obowiązek podatkowy jest instytucją obiektywną w tym znaczeniu, że o jego powstaniu nie decyduje wola podmiotów nim objętych (podatników). (…) Z powstaniem obowiązku podatkowego mogą wiązać się dla podatnika określone konsekwencje praktyczne. Podmiot ten może być w takim przypadku zobowiązany do składania deklaracji podatkowych, uiszczania zaliczek na podatek czy prowadzenia ksiąg podatkowych (por. Etel Leonard (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz aktualizowany. Opublikowano: LEX/el. 2020).

Zgodnie z art. 21 § 1 Ordynacji podatkowej:

Zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem:

1)zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania;

2)doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.

W powyższym przepisie zostały określone dwa sposoby powstawania zobowiązań podatkowych. Pierwszy z nich sprowadza się do zaistnienia określonego w ustawie regulującej konstrukcję danego podatku zdarzenia, z którym ustawa ta łączy powstanie zobowiązania podatkowego. Zdarzeniem tym jest np. osiągnięcie dochodu, przychodu, dokonanie obrotu, nabycie majątku lub też dokonanie wydatku. Jest to więc stan faktyczny, który musi wystąpić, aby mogło powstać zobowiązanie. Zdarzenie prowadzące do powstania zobowiązania musi być precyzyjnie określone w ustawie, czego wymaga art. 217 Konstytucji. Związanie powstania zobowiązania z chwilą zaistnienia określonego stanu faktycznego dokonuje się na mocy ustawy, bez konieczności dokonywania jakichkolwiek czynności dodatkowych przez strony stosunku prawnopodatkowego. Zobowiązania tego typu powstają niejako automatycznie, bez względu na wolę i zamiar podatnika. Jedyną przesłanką decydującą o ich powstaniu jest zaistnienie stanu faktycznego, z którym ustawodawca łączy powstanie zobowiązania. Dlatego też ten rodzaj zobowiązań określa się jako powstające z mocy prawa. Podatnik może nawet nie wiedzieć, co często ma miejsce w praktyce, że obciążające go zobowiązanie powstało i niezapłacone w terminie przeistoczyło się w zaległość podatkową. Cechą charakterystyczną tego typu zobowiązań, odróżniającą je od zobowiązań powstających poprzez doręczenie decyzji, jest brak działania organów podatkowych. Zobowiązanie powstaje na mocy ustawy i jeżeli zostanie prawidłowo obliczone i zapłacone przez podatnika, organ nie jest zobowiązany do podejmowania jakichkolwiek działań związanych z jego realizacją. Podatnik jest zobowiązany do samodzielnego obliczenia (z reguły w deklaracji) kwoty podatku, co określane jest mianem samoobliczenia (por. Etel Leonard (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz aktualizowany. Opublikowano: LEX/el. 2020).

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia, ograniczony obowiązek podatkowy zakładu, w związku z prowadzonymi pracami budowlanymi/instalacyjnymi powstaje z upływem 12 miesiąca prowadzenia tych prac. Jednak obowiązek uiszczenia podatku liczony jest od momentu rozpoczęcia prac budowlanych/instalacyjnych, a nie od momentu przekroczenia okresu 12 miesięcy.

Zatem obowiązek uiszczenia podatku powinien być liczony od momentu rozpoczęcia prac, a nie od momentu przekroczenia okresu 12 miesięcy, tym samym w przypadku niepłacenia zaliczek od dnia rozpoczęcia prac, należy je uregulować wraz z odsetkami.

Tym samym, gdy prace realizowane w Polsce trwają ponad 12 miesięcy, Spółka w tym przypadku zobowiązana jest do uregulowania zaliczek w terminach i według zasad wynikających z art. 25 ustawy o CIT, wraz z ewentualnymi odsetkami, w przypadku ich uregulowanie dopiero po upływie 12 miesięcy prowadzenia prac.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych w odniesieniu do powyższego zagadnienia nie przewiduje szczególnych (odrębnych) zasad opłacana zaliczek przez nierezydentów uzyskujących dochody z zakładu usytuowanego na terytorium RP.

Z kolei w odniesieniu do sposobu rozliczenia w zeznaniu rocznym dochodu z zakładu nierezydenta usytuowanego na terenie RP, należy mieć na uwadze treść art. 27 ustawy o CIT, z którego wynika, że zeznanie składa się odpowiednio za rok podatkowy w terminie do końca trzeciego miesiąca roku następnego.

Zgodnie z art. 8 ustawy o CIT:

Rokiem podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 2, 2a, 3 i 6, jest rok kalendarzowy, chyba że podatnik postanowi inaczej w statucie albo w umowie spółki, albo w innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników; wówczas rokiem podatkowym jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych.

Z opisu sprawy wynika, że rok podatkowy Spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym, zatem w takich okresach rocznych powinno mieć miejsce rozliczenie dochodu z zakładu na terytorium RP. Ustawa o CIT, również w tym przypadku nie przewiduje szczególnych (odrębnych) zasad składania zeznań rocznych dotyczących zakładu nierezydenta usytuowanego na terytorium RP.

Nie znajduje zatem uzasadnienia zaproponowane przez Państwa stanowisko, według którego Spółka powinna złożyć pierwsze zeznanie roczne dopiero po upływie 12 miesięcy (w opinii Spółki pierwsza zaliczka na podatek dochodowy od osób prawnych winna zostać zapłacona do 20 grudnia 2024 r.), obejmując nim okres od dnia rozpoczęcia prac budowlanych na terytorium Polski, do ostatniego dnia roku podatkowego w którym upłynęło 12 miesięcy. Takie rozwiązanie wiązałoby się z koniecznością objęcia pierwszym zeznaniem dochodu z okresu przekraczającego przyjęty przez Spółkę rok podatkowy, co jak wskazano powyżej nie znajduje potwierdzenia w treści ustawy o CIT, tj. w szczególności ww. art. 8 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 i 3 należało uznać za nieprawidłowe.

Ad 4-5

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 oraz art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. (…)

Wyżej wymieniony przepis sformułowany przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej.

Warunkiem uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu jest istnienie pomiędzy nim, a osiągnięciem przychodu związku przyczynowo-skutkowego, czyli wykazanie, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu, jego zabezpieczenie lub zachowanie.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

  • został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
  • jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
  • pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  • poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
  • został właściwie udokumentowany,
  • nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów albo zabezpieczenia źródła przychodów które nie są wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku musi mieć wpływ na powstanie, zwiększenie lub zabezpieczenie tego przychodu.

Z opisu sprawy wynika, że wszystkie koszty związane z pracami projektowymi, przygotowaniem wniosku o pozwolenie na budowę, zatrudnieniem pracowników wykonujących i nadzorujących prace budowlane w związku z projektem „ (…)” ponosi Spółka A. S.A. w Republice Czeskiej. Kosztami tymi będzie obciążony zakład Spółki powstały w Polsce w wyniku realizacji budowy trwającej ponad 12 miesięcy. Spółka nabywa od polskich kontrahentów usługi (głównie prace ziemne) i paliwo do własnych maszyn budowlanych. Dokumentuje te zakupy polskimi fakturami VAT. Koszty ponoszone przez Spółkę na terenie Republiki Czeskiej są przypisywane w odpowiedniej części do polskiego zakładu i zakład jest obciążany tymi kosztami poprzez noty księgowe. Zgodnie z Państwa wskazaniem, wyłącznie wydatki związane z działalnością Zakładu Spółki w Polsce a poniesione przez Spółkę w Czechach, zostały przeniesione jako koszty uzyskania przychodu dla polskiego Zakładu Spółki.

W myśl wyżej powołanego art. 3 ust. 2 ustawy o CIT, podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 UPO PL-CZE:

Zgodnie z Zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność gospodarczą w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność gospodarczą w ten sposób, to zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

Stosownie do art. 7 ust. 2 UPO PL-CZE:

Jeżeli przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa wykonuje działalność gospodarczą w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład to, z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3, w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, które mógłby on osiągnąć, gdyby prowadził taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem.

Jak stanowi art. 7 ust. 3 UPO PL-CZE:

Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczanie nakładów ponoszonych na rzecz tego zakładu, włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi, niezależnie od tego, czy powstały w tym Państwie, w którym zakład jest położony, czy gdzie indziej.

Zgodnie z art. 7 ust. 5 UPO PL-CZE:

Nie można przypisać zakładowi zysków tylko z tytułu samego zakupu dóbr lub towarów przez ten zakład dla przedsiębiorstwa.

Przechodząc na grunt analizowanej sprawy stwierdzić należy, że brzmienie art. 7 UPO PL-CZE określa zasadę rozgraniczenia zysków pomiędzy poszczególne części przedsiębiorstwa to jest jednostkę macierzystą i zakład oraz formułuje normę, że w państwie źródła (położenia zakładu) opodatkowaniu podlegają zyski powstałe w związku z działalnością wykonywaną przez zakład. Zyski jednostki macierzystej w części przypadającej na działalność zakładu położonego w Polsce, będą opodatkowane w Polsce w części w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi. Koszty służące zatem uzyskaniu przychodów i spełniające ogólne przesłanki wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT (o ile nie będą znajdowały się w katalogu wyłączeń wskazanych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT oraz będą właściwie udokumentowane), to niezależnie od daty ich poniesienia, tj. zarówno koszty poniesione przed datą powstania zakładu w Polsce jak i po dacie rozpoczęcia działalności zakładu a związane z działalnością zakładu, będą stanowiły koszty uzyskania przychodów zakładu i będą podlegały rozliczeniu w Polsce w zakresie podatku CIT.

Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że koszty służące uzyskaniu przychodów i spełniające ogólne przesłanki wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT niezależnie od miejsca powstania, a związane z działalnością zakładu w Polsce, będą stanowiły koszty uzyskania przychodów zakładu i będą podlegały rozliczeniu w Polsce w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Zatem, w przedmiotowej sprawie, przenoszone na polski zakład notami księgowymi koszty ponoszone przez Spółkę na terenie Republiki Czeskiej, a mające związek z przychodami polskiego zakładu, w tym koszty ponoszone przed dniem rozpoczęcia prac budowlanych tj. przed 3 listopada 2023 r., będą stanowić dla zakładu w Polsce koszt uzyskania przychodu w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT (o ile nie będą znajdowały się w katalogu wyłączeń wskazanych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT oraz będą właściwie udokumentowane).

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 4 i 5 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.