Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego we wniosku stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, który dotyczy braku rozpoznania przychodu podatkowego w związku z ponownym otrzymaniem od kontrahenta kwoty podatku VAT.

Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwanie pismem z 3 lutego 2025 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

X. S.A. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest hiszpańską spółką akcyjną, prowadzącą w Polsce działalność za pośrednictwem oddziału. Spółka prowadzi działalność polegającą na świadczeniu usług inżynieryjnych i budowy obiektów przemysłowych. Spółka jest zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik VAT.

W latach 2021-2024 Spółka świadczyła na rzecz kontrahenta (dalej „Kontrahent”), podmiotu zarejestrowanego jako czynny podatnik VAT w Polsce, usługi inżynierskie związane z budową elektrowni gazowej opodatkowane VAT w Polsce oraz wystawiała z tego tytułu faktury VAT dokumentujące świadczenie tych usług (dalej: „Faktury”). Kwota należności z Faktur przekraczała 15 000 zł a Faktury dokumentowały usługi, o których mowa w załączniku 15 do ustawy o VAT. Wszystkie Faktury zostały oznaczone informacją o mechanizmie podzielonej płatności.

Pomimo oznaczenia, Kontrahent zapłacił kwotę brutto wynikają z Faktur na rozliczeniowy rachunek bankowy Spółki - nieumyślnie dokonując przelewu z pominięciem mechanizm podzielonej płatności.

Kontrahent zwrócił się do Spółki z prośbą o pomoc w naprawieniu swojej pomyłki. Mając na uwadze treść interpretacji indywidulanych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w tym interpretacji z dnia 12 maja 2022 r. (nr 0111-KDIB2-1.4010.85.2022.1.MK), Spółka i Kontrahent ustalili następujący schemat postępowania:

1.Kontrahent wystąpił do Spółki o zwrot kwoty VAT wynikającej z Faktur, którego to zwrotu Spółka nie mogła zrealizować,

2.Strony zdecydowały, że Kontrahent przeleje w mechanizmie podzielonej płatności na rachunek VAT Spółki kwotę VAT wynikającą z Faktur,

3.Spółka nie zwróci równowartości kwoty VAT wynikającej z Faktur na rachunek Kontrahenta bezpośrednio po otrzymaniu płatności od Kontrahenta,

4.Spółka wystąpi do naczelnika urzędu skarbowego o zgodę na przekazanie środków z rachunku VAT na rozliczeniowy rachunek bankowy, ponieważ w ubiegłych okresach Spółka wywiązała się już z zobowiązań z tytułu VAT należnego wynikającego z Faktur,

5.po otrzymaniu środków na swój rozliczeniowy rachunek bankowy Spółka przeleje równowartość kwoty VAT na rachunek bankowy Kontrahenta.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Po otrzymaniu na rachunek rozliczeniowy kwoty brutto wynikającej z faktur (bez zastosowania przez Kontrahenta mechanizmu podzielonej płatności), Spółki nie wpłaciła kwoty podatku VAT na rachunek VAT Spółki. Spółka wskazuje, że przepisy prawa podatkowego oraz prawa bankowego nie przewidują takiego obowiązku oraz technicznej i prawnej możliwości. Tym samym przelew z rachunku rozliczeniowego na własny rachunek VAT jest niemożliwy do zrealizowania.

Spółka nie zwróciła kwoty podatku VAT bezpośrednio po otrzymaniu płatności na rachunek VAT, gdyż nie mogła swobodnie dysponować środkami na tym rachunku. Rachunek VAT może być obciążony tylko w ściśle określonych przypadkach (art. 62b ust. 2 ustawy Prawo bankowe).

6 stycznia 2025 r. Spółka wystąpiła do Naczelnika Urzędu Skarbowego z wnioskiem o zgodę na przekazanie środków z rachunku VAT Spółki. Na moment składania niniejszej odpowiedzi postanowienie w tej sprawie nie zostało jeszcze wydane.

Pytania

1.Czy ponowne otrzymanie od Kontrahenta kwoty VAT wynikającej z Faktur, tym razem w mechanizmie podzielonej płatności, nie spowoduje powstania przychodu podatkowego po stronie Wnioskodawcy?

2.Czy w przypadku uznania, że otrzymanie od Kontrahenta kwoty VAT spowoduje powstanie przychodu podatkowego po stronie Wnioskodawcy, po dokonaniu zwrotu równowartości kwoty VAT na rachunek bankowy Kontrahenta Wnioskodawca powinien skorygować swój przychód podatkowy i ująć tę korektę na bieżąco, tj. w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty?

3.Czy ponowne otrzymanie od Kontrahenta kwoty VAT wynikającej z Faktur, tym razem w mechanizmie podzielonej płatności, będzie skutkowało u Wnioskodawcy powstaniem obowiązku podatkowego w VAT oraz obowiązkiem wystawienia faktury z tego tytułu?

4.Czy w przypadku uznania, że otrzymanie od Kontrahenta kwoty VAT będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego w VAT oraz obowiązkiem wystawienia faktury po stronie Wnioskodawcy, po dokonaniu zwrotu równowartości kwoty VAT na rachunek bankowy Kontrahenta Wnioskodawca powinien skorygować podstawę opodatkowania oraz wystawić z tego tytułu fakturę korygującą?

Przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia jest odpowiedź na pytanie nr 1 i 2 dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych. W zakresie pytania nr 3 i 4 dotyczących podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

W ocenie Wnioskodawcy, otrzymanie od Kontrahenta płatności kwoty VAT w mechanizmie podzielonej płatności nie spowoduje powstania przychodu podatkowego po stronie Wnioskodawcy z uwagi na obowiązek jej zwrotu na rzecz Kontrahenta.

Ad 2

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku obowiązku rozpoznania przychodu podatkowego z tytułu otrzymania kwoty VAT, jej późniejszy zwrot na rzecz Kontrahenta spowoduje obowiązek korekty przychodów podatkowych na bieżąco, tj. w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad 1

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

W myśl art. 12 ust. 3 ustawy CIT, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Mając na uwadze ww. przepisy, przysporzenia związane z prowadzoną działalnością gospodarczą powinny mogą powstać z tytułu:

1)faktycznego otrzymania pieniędzy lub wartości pieniężnych, lub

2)uzyskania przychodów należnych, nawet gdy nie zostały jeszcze otrzymane.

W analizowanej sprawie mamy do czynienia z pieniędzmi faktycznie otrzymanymi. Niemniej, aby powstał przychód podatkowy na tej podstawie, istotne jest, aby środki zostały faktycznie otrzymane, trwale i definitywnie powiększając majątek podatnika.

Jak wskazuje się w doktrynie, przychodem nie są wszelkie przysporzenia, które w określonych warunkach prawnych mogą być zwrócone na rzecz świadczącego. Dotyczy to: otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat, rat, zabezpieczeń, gwarancji, poręczeń, zastawów, hipotek. Przysporzenia majątkowe, kwalifikowane jako przychody podlegające opodatkowaniu, muszą mieć charakter definitywny. (W. Modzelewski, J. Pyssa (red.), Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Komentarz. Wyd. 23, Warszawa 2024). Jak z kolei podkreślił dr W. Dmoch, wszelkie wpłaty pieniężne uzyskane przez podatnika tytułem kaucji, gwarancji itp., których otrzymanie ma charakter nieostateczny i warunkowy, nie stanowią przychodu dla podmiotu, który je uzyskał (por. W. Dmoch, "Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz 2022", C.H. Beck, wyd. 10, 2022 r.).

Analogiczny pogląd prezentują również organy podatkowe, przykładowo w interpretacji z dnia 27 grudnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.436.2022.1.BJ Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że: „o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, lub pomniejsza pasywa. Otrzymane świadczenie może być uznane za przychód, jeżeli ma ono charakter definitywny, ostateczny oraz pewny w tym znaczeniu, że podatnik uzyskuje swobodę dysponowania określonym świadczeniem lub środkami pieniężnymi, a więc takie którym może on rozporządzać jak właściciel”.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt analizowanej sprawy, zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane od Kontrahenta kwoty VAT nie będą stanowić przychodu podatkowego, ponieważ Wnioskodawca zobowiązuje się do ich zwrotu na rzecz Kontrahenta. Kwoty te zatem nie spowodują trwałego przysporzenia po stronie Wnioskodawcy. Dodatkowo, ze względu na zobowiązanie do zwrotu środków, Spółka nie uzyska swobody w dysponowaniu nimi.

Biorąc zatem pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy otrzymane od Kontrahenta kwoty VAT wynikające z Faktur nie mogą stanowić przychodów podatkowanych.

Ad 2

Jeśli Organ nie zgodziłby się ze stanowiskiem Spółki zaprezentowanym w zakresie pytania nr 1 i uznał, że otrzymane od Kontrahenta kwoty VAT stanowią dla Spółki przychód podatkowy, w ocenie Spółki zwrot tych kwot na rzecz Kontrahenta, po ich uprzednim zwolnieniu z rachunku VAT, stanowić będzie podstawę do skorygowania tego przychodu.

Jak stanowi art. 12 ust. 3j ustawy o CIT, jeżeli korekta przychodu nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie przychodów osiągniętych w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Mając na uwadze, że przyczyną korekty przychodu nie będzie błąd rachunkowy czy oczywista omyłka, a faktyczne dokonanie zwrotu kwot VAT na rachunek kontrahenta, zdaniem Wnioskodawcy powinien rozpoznać tę korektę na bieżąco, tj. w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 podatek dochodowy od osób prawnych (Dz.U. z 2023 r., poz.2805, ze zm., dalej: „ustawy o CIT”),

Art. 12 ust. 3 ustawy o CIT stanowi natomiast, że:

Z opisu sprawy wynika, że w latach 2021-2024 świadczyli Państwo na rzecz Kontrahenta usługi inżynierskie i wystawiali z tego tytułu faktury VAT dokumentujące świadczenie tych usług. Wszystkie Faktury zostały oznaczone informacją o mechanizmie podzielonej płatności. Pomimo oznaczenia, Kontrahent zapłacił kwotę brutto wynikają z Faktur na rozliczeniowy rachunek bankowy Spółki - nieumyślnie dokonując przelewu z pominięciem mechanizm podzielonej płatności.

Kontrahent zwrócił się do Spółki z prośbą o pomoc w naprawieniu swojej pomyłki. Spółka i Kontrahent ustalili następujący schemat postępowania:

• Kontrahent wystąpił do Spółki o zwrot kwoty VAT wynikającej z Faktur, którego to zwrotu Spółka nie mogła zrealizować,
• strony zdecydowały, że Kontrahent przeleje w mechanizmie podzielonej płatności na rachunek VAT Spółki kwotę VAT wynikającą z Faktur,
• Spółka nie zwróci równowartości kwoty VAT wynikającej z Faktur na rachunek Kontrahenta bezpośrednio po otrzymaniu płatności od Kontrahenta,
• Spółka wystąpi do Naczelnika Urzędu Skarbowego o zgodę na przekazanie środków z rachunku VAT na rozliczeniowy rachunek bankowy,
• po otrzymaniu środków na swój rozliczeniowy rachunek bankowy Spółka przeleje równowartość kwoty VAT na rachunek bankowy Kontrahenta.

W zaistniałej sytuacji powzięli Państwo wątpliwości, czy ponowne otrzymanie od Kontrahenta kwoty podatku VAT nie spowoduje powstania przychodu podatkowego.

Na podstawie powyższych przepisów, przysporzenia związane z prowadzoną działalnością gospodarczą powinny zostać rozpatrzone pod względem:

• faktycznego otrzymania pieniędzy lub wartości pieniężnych (zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT);
• uzyskania przychodów należnych, nawet gdy nie zostały jeszcze otrzymane (zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT).

W odniesieniu do otrzymanych pieniędzy/wartości pieniężnych istotne jest by zostały one faktycznie otrzymane, stając się własnością podatnika, trwale powiększając jego majątek. Podatnik winien zaliczyć takie przychody, które są mu należne. Nie są to jednak jakiekolwiek przychody, lecz takie, w stosunku do których przysługuje mu prawo ich otrzymania i które będą stanowiły jego trwałe przysporzenie majątkowe.

W analizowanej sprawie mamy do czynienia z pieniędzmi faktycznie otrzymanymi. Niemniej, aby powstał przychód podatkowy na tej podstawie, istotne jest, aby środki zostały faktycznie otrzymane, trwale i definitywnie powiększały majątek podatnika.

Nie stanowią jednak przychodu podatkowego wszelkie wpłaty, które mają charakter nieostateczny czy warunkowy, jedynie czasowo i niedefinitywnie powiększając majątek podatnika. Wszelkie wpłaty pieniężne uzyskane przez podatnika tytułem kaucji, gwarancji itp., których otrzymanie ma charakter nieostateczny i warunkowy, nie stanowią przychodu dla podmiotu, który je uzyskał. Wpłaty te staną się przychodem dla podatnika dopiero w tym momencie, kiedy nastąpi zdarzenie skutkujące definitywnym otrzymaniem ich przez podatnika.

Podatek należny od towarów i usług to wartość podatku wynikająca ze sprzedaży. Podatek ten „należy się” Skarbowi Państwa. Jego wysokość zależy od ceny netto oraz stawki podatku VAT. Z uwagi na to, przychodem należnym z wystawionych przez Państwa faktur jest kwota netto, a zatem kwota pomniejszona o należny podatek od towarów i usług. Tym samym należna kwota podatku VAT, wynikająca z wystawionych przez Państwa faktur pomimo jej wpłaty na rachunek rozliczeniowy Spółki (i drugi raz na Państwa rachunek VAT) nie stanowi Państwa przychodu należnego. Niezastosowanie się przez Kontrahenta do mechanizmu podzielonej płatności nie zmienia charakteru podatku VAT. Ponadto, jak wskazują Państwo w stanie faktycznym – zobowiązani sią do zwrotu kwoty podatku VAT – w sytuacji ponownej wpłaty tego podatku na rachunek VAT Spółki i uzyskania zgody Naczelnika Urzędu Skarbowego na przekazanie tych środków z rachunku VAT na Państwa rachunek rozliczeniowy.

W sytuacji, gdy kwota podatku VAT ostatecznie podlega zwrotowi to nie można uznać takiej wpłaty za definitywne przysporzenie majątkowe po Państwa stronie. Konsekwentnie otrzymana ponownie kwota podatku VAT nie może zostać uznana za przychód podatkowy na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT oraz nie stanowi przychodu należnego na podstawie art. 12 ust. 3 tej ustawy.

Mając na uwadze powyższe, należy zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że ponowne otrzymane od Kontrahenta kwoty podatku VAT nie będzie stanowić przychodu podatkowego, ponieważ zobowiązują się Państwo do jej zwrotu na rzecz Kontrahenta, i kwoty te nie spowodują trwałego przysporzenia po stronie Spółki.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Z uwagi na powyższe rozstrzygnięcie, udzielenie odpowiedzi na pytanie nr 2 stało się nie zasadne. Przesądza o tym fakt, że Państwa pytanie nr 2 miało charakter alternatywny, w sytuacji gdy Państwa stanowisko do pytania nr 1 zostałoby uznane za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego oraz zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.