
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
30 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Podstawowe informacje o Wnioskodawcy.
Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym i podlega w Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy).
Spółka jest osobą prawną utworzoną na mocy prawa polskiego jako spółka celowa, której działalność polega na wytwarzaniu energii elektrycznej z uruchomionej w 2023 roku farmy fotowoltaicznej. Budowa farmy fotowoltaicznej rozpoczęła się w kwietniu 2022 roku, a produkcja energii ruszyła w 2023 r. Instalacja składa się z (…) paneli fotowoltaicznych i zajmuje około (…) hektarów.
Stan Faktyczny.
Firma, pod którą Spółka działała początkowo, tj. w okresie od (…) 2020 r. do (…) 2021 r. to (…) Sp. z o.o. Następnie Spółka funkcjonowała pod firmą (…) Sp. z o.o. do (…) 2024 r. Od (…) firma, pod którą działa Spółka to (…) Sp. z o.o. (zgodnie z odpisem pełnym informacji z KRS, w załączeniu).
Od dnia (…) 2023 roku jedynym udziałowcem w Spółce jest (…) S.A., posiadająca 100% udziałów (50 100 udziałów o łącznej wartości nominalnej (…) zł).
Przeważającym przedmiotem działalności przedsiębiorcy jest (…).
Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej prowadzi procesy inwestycyjne (w przeszłości pod inną firmą), w tym Inwestycję związaną z budową farmy fotowoltaicznej (…) w okolicach (…) (dalej „Inwestycja”). Produkcja energii rozpoczęła się w 2023 roku.
W związku z powyższym oraz koniecznością uzyskania finansowania na realizowaną Inwestycję, Spółka (w przeszłości pod inną firmą) zawierała stosowne umowy pożyczek i kredytów, na mocy których poniosła/nadal ponosi m.in. koszty odsetkowe. Zobowiązania pożyczkowo-kredytowe powstały m.in. w oparciu o Umowę kredytu z dnia (…) 2022 r. (dalej „Umowa Kredytu”)
Lp. |
Data zawarcia Umowy Kredytu |
Przedmiot Umowy Kredytu |
Cel zawarcia Umowy Kredytu |
1. |
(…) 2022 r. |
Kredyt terminowy Kredyt DSR Kredyt VAT Kredyt L/G |
Finansowanie projektu związanego z budową farmy fotowoltaicznej w gminie (…) |
Niniejsza Umowa Kredytu jest związana z finansowaniem projektu (polegającym na opracowaniu, budowie i eksploatacji instalacji fotowoltaicznej w gminie (…), tj. Inwestycji) i dzieli się na:
-Term loan facility (Kredyt terminowy)
-Revolving credit facility DSR (Kredyt DSR)
-Revolving Credit facility VAT (Kredyt VAT)
-Letter of guarantee facility (Kredyt L/G)
Przedmiotowa Umowa Kredytu została zawarta w pełni na cele sfinansowania kosztów projektu budowy farmy fotowoltaicznej (tj. częściowe sfinansowanie Inwestycji). Projekt oznacza projekt budowy i eksploatacji farmy fotowoltaicznej przez pożyczkobiorcę, o łącznej mocy około 35 MW, wraz z całą wymaganą infrastrukturą niezbędną do połączenia z siecią energetyczną, znajdującą się na niej oraz w całości wykonaną i utrzymywaną zgodnie z dokumentacją projektu.
Oprocentowanie kredytów jest zmienne - odpowiednio do produktu - oparte o stawkę WIBOR 1M lub 3M, powiększoną o marżę.
Spółka w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej w Umowach Kredytowych zawarła z bankami dwie transakcje IRS (ang. Interest Ratę Swap, tj. swap na stopę procentową, dalej „Transakcja”). Instrument IRS polega w praktyce na zamianie kwoty odsetek obliczonej w oparciu o zmienną stopę procentową uwzględnioną w płatnościach odsetkowych do banku, na kwotę odsetek opartą o stałą stopę procentową.
Przedmiotem transakcji IRS jest wzajemne zobowiązanie stron do dokonywania wymiany strumieni płatności odsetkowych od określonej kwoty kapitału, których wartość obliczona jest w oparciu o różnie zdefiniowaną stopę procentową, właściwą dla każdej ze stron.
Różnica pomiędzy odsetkami opartymi o stałą stopę procentową a odsetkami opartymi o zmienną stopę procentową stanowi wynagrodzenie z tytułu Transakcji. Jeżeli Spółka jest zobowiązana wypłacić bankowi należną kwotę w ramach transakcji IRS (ujemny wynik na Transakcji), kwota ta traktowana jest jako koszt uzyskania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych na zasadach wynikających z ustawy CIT. W przypadku gdy to bank zobowiązany jest wypłacić w ramach transakcji IRS określoną kwotę pieniędzy Spółce (dodatni wynik na Transakcji), kwota ta traktowana jest jako przychód w podatku dochodowym od osób prawnych.
Istotnym jest to, że w każdym przypadku instrumenty te zabezpieczają przepływy z umów kredytowych. Spółka nie zawiera takich Transakcji w celach spekulacyjnych, lecz wyłącznie w związku z posiadaniem odpowiadającego tym Transakcjom długu. Zawarcie tych Transakcji służy zabezpieczeniu Spółki przed ryzykiem ponoszenia nadmiernych kosztów odsetkowych, gdyby stopy procentowe wzrosły powyżej ustalonego poziomu.
W ramach zawieranych umów IRS może też, za porozumieniem stron, dojść do jednorazowego rozliczenia wyniku na Transakcji i rozwiązania wiążącej strony umowy instrumentu pochodnego (dalej „Umowy”), co miało miejsce w roku 2024. W związku z przedterminową spłatą kredytu inwestycyjnego, po pozyskaniu finansowania ze strony spółki - matki, rozwiązane zostały Transakcje zabezpieczające związane z kredytem.
W tym przypadku bank zaproponował jednorazowe rozliczenie Transakcji zabezpieczającej i zamknięcie Umowy swapa odsetkowego. Spółka rozliczyła wydatki z tego tytułu tak jak każdą inną płatność w ramach realizacji Umowy IRS.
W związku z powyższym, Spółka postanowiła wystąpić z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego w zakresie prawidłowości ujęcia przychodów i kosztów z tytułu odsetek powstałych w rozliczeniu transakcji IRS w kontekście przepisów art. 15c ust. 13 ustawy o CIT.
Pytanie
Czy przychody lub koszty związane z Transakcją stanowią dla Wnioskodawcy odpowiednio przychody o charakterze odsetkowym w myśl art. 15c ust. 13 ustawy o CIT lub koszty finansowania dłużnego w myśl art. 15c ust. 12 ustawy o CIT i w konsekwencji, czy koszty ponoszone w związku z Umową oraz Transakcją podlegają ograniczeniom w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu na podstawie art. 15c ust. 1 ustawy o CIT?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Spółki, przychody lub koszty związane z Transakcją nie stanowią odpowiednio przychodów o charakterze odsetkowym w myśl art. 15c ust. 13 ustawy o CIT lub kosztów finansowania dłużnego w myśl art. 15c ust. 12 ustawy o CIT, a w związku z tym koszty ponoszone z tego tytułu nie podlegają ograniczeniom w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15c ust. 1 ustawy o CIT.
UZASADNIENIE STANOWISKA WNIOSKODAWCY.
Uwagi ogólne.
Na mocy nowelizacji ustawy o CIT (Ustawa z 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. 2017 r. poz. 2175; dalej: „Nowelizacja”), z dniem 1 stycznia 2018 r. weszły w życie nowe przepisy ograniczające wysokość zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów kosztów finansowania dłużnego. Zgodnie z założeniem ustawodawcy, na podstawie tych regulacji limitowaniu podlegają od tego czasu wszystkie formy finansowania dłużnego niezależnie od powiązań pomiędzy podmiotami, a próg wyznaczający limit został ustalony za pomocą dwóch wartości: (i) kwoty odpowiadającej 30% tzw. podatkowego EBITDA albo (ii) kwoty 3 000 000 zł (zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.) - w zależności od tego, która z tych kwot jest wyższa (art. 15c ust. 1 ustawy o CIT).
Przy czym kwotę EBITDA wylicza się według następującego wzoru:
[(P - Po) - (K - Am - Kfd)] x 30%
w którym poszczególne symbole oznaczają:
P - zsumowaną wartość przychodów ze wszystkich źródeł przychodów, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym,
Po - przychody o charakterze odsetkowym,
K - sumę kosztów uzyskania przychodów bez pomniejszeń wynikających z niniejszego ustępu,
Am - odpisy amortyzacyjne, o których mowa w art. 16a-16m, zaliczone w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów,
Kfd - zaliczone w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów koszty finansowania dłużnego nieuwzględnione w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, przed dokonaniem pomniejszeń wynikających z art. 15c ust. 1 ustawy o CIT.
Definicja kosztów finansowania dłużnego i przychodów odsetkowych.
Kluczowym elementem regulacji jest definicja kosztów finansowania dłużnego zawarta w art. 15c ust. 12 ustawy o CIT. Zgodnie z tymi przepisami przez koszty finansowania dłużnego rozumie się wszelkiego rodzaju koszty związane z uzyskaniem od innych podmiotów, w tym od podmiotów niepowiązanych, środków finansowych i z korzystaniem z tych środków, w szczególności odsetki, w tym skapitalizowane lub ujęte w wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, opłaty, prowizje, premie, część odsetkową raty leasingowej, kary i opłaty za opóźnienie w zapłacie zobowiązań oraz koszty zabezpieczenia zobowiązań, w tym koszty pochodnych instrumentów finansowych, niezależnie na rzecz kogo zostały one poniesione.
Wykładnia językowa ww. definicji prowadzi do wniosku, że krąg kosztów finansowania dłużnego obejmuje szerszy katalog kosztów, aniżeli ten wynikający z obowiązującego do końca 2017 r. brzmienia art. 15c ustawy o CIT (zawierającego m.in. definicje odsetek - art. 15c ust. 8 ustawy o CIT) jak również z art. 16 ust. 7b ustawy o CIT, definiującego pożyczkę dla potrzeb art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT. W szczególności, w obecnym stanie prawnym katalog kosztów finansowania dłużnego nie jest katalogiem zamkniętym i każdy koszt związany z uzyskaniem środków finansowych i korzystaniem z tych środków może być zaliczony do tej kategorii. Analizowany przepis wymienia w przykładowym katalogu kosztów finansowania dłużnego m.in. koszty zabezpieczenia zobowiązań, w tym koszty pochodnych instrumentów finansowych, przy czym nie każdy tego rodzaju koszt będzie automatycznie kosztem finansowania dłużnego. Podstawowym warunkiem zaliczenia do tej kategorii kosztów jest związek kosztu z uzyskaniem i korzystaniem ze środków finansowych.
Dokonując wykładni art. 15c ust. 12 ustawy o CIT (definicja kosztów finansowania dłużnego) uzasadnionym jest odwołanie się do przepisów wspólnotowych, tj. Dyrektywy ATAD, która zawiera własną definicję kosztów finansowania, choć ustawodawca unijny posłużył się nieco odmiennym terminem „kosztów finansowania zewnętrznego”. Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 1 Dyrektywy ATAD, są nimi: „wydatki z tytułu odsetek od wszystkich form zadłużenia, inne koszty ekonomicznie równoważne odsetkom i wydatki poniesione w związku z pozyskiwaniem finansowania, zgodnie z definicją w prawie krajowym, w tym - choć nie tylko - płatności w ramach pożyczek partycypacyjnych, odsetki kalkulacyjne z tytułu takich instrumentów jak obligacje zamienne i obligacje zerokuponowe, kwoty w ramach alternatywnych uzgodnień dotyczących finansowania, takich jak finansowanie typu islamskiego, element odsetkowy finansowania w przypadku płatności z tytułu leasingu finansowego, odsetki skapitalizowane ujęte w wartości bilansowej danego składnika aktywów lub amortyzacja skapitalizowanych odsetek, kwoty określane przez odniesienie do zwrotu z finansowania w ramach zasad dotyczących ustalania cen transferowych, w stosownych przypadkach, kwoty odsetek nominalnych w ramach instrumentów pochodnych lub uzgodnień dotyczących zabezpieczenia związanych z finansowaniem zewnętrznym, z którego korzysta dany podmiot, określone zyski i straty z tytułu różnic kursowych wynikające z zaciągniętych pożyczek i instrumentów związanych z pozyskiwaniem finansowania, opłaty gwarancyjne związane z uzgodnieniami dotyczącymi finansowania, opłaty związane z uzgodnieniami i podobne koszty związane z zaciąganiem pożyczek”.
Definicja kosztów finansowania zewnętrznego, pomimo, iż zawiera katalog otwarty kosztów objętych tym terminem, to jest na tyle precyzyjna, że na jej podstawie wprost można wywnioskować, jakie koszty związane z instrumentami finansowymi są objęte limitowaniem. Zgodnie z tą regulacją są nimi „instrumenty związane z pozyskiwaniem finansowania”. A contrario, należy przyjąć, że koszty każdych innych instrumentów finansowych tej definicji nie spełniają. Co więcej, nawet gdyby ustawodawca nie doprecyzował, że konieczne jest wystąpienie związku instrumentu finansowego z pozyskaniem finansowania, to związek taki, jako warunek definicji, istniałby z uwagi na treść wstępnej części definicji, tj. „wydatki z tytułu odsetek od wszystkich form zadłużenia, inne koszty ekonomicznie równoważne odsetkom i wydatki poniesione w związku z pozyskiwaniem finansowania...”.
W świetle ww. definicji, która koresponduje z definicją kosztów finansowania dłużnego z ustawy o CIT, zdaniem Wnioskodawcy, odsetki wypłacone na rzecz banku związane z zawarciem Transakcji IRS zabezpieczających ryzyko walutowe nie spełniają definicji kosztów finansowania dłużnego. Konsekwentnie - odsetek otrzymanych przez Spółkę z tytułu zawartych Transakcji, nie można uznać za przychody o charakterze odsetkowym - w rozumieniu art. 15c ust. 13 ustawy o CIT (“Przez przychody o charakterze odsetkowym rozumie się przychody z tytułu odsetek, w tym odsetek skapitalizowanych oraz inne przychody równoważne ekonomicznie odsetkom odpowiadające kosztom finansowania dłużnego”) - branych do kalkulacji nadwyżki kosztów finansowania dłużnego, gdyż nie wynikają one z lokowania środków pieniężnych czy innej formy udostępnienia kapitału, a są jedynie skutkiem ukształtowania się kursu walutowego w dniu realizacji Transakcji. Jak wskazano w stanie faktycznym, zawarta Transakcja ma na celu zminimalizowanie ryzyka wpływu zmiany stóp procentowych na spłatę zadłużenia powstałego w związku z budową farmy fotowoltaicznej, niezbędnej do prowadzenia przez Spółkę jej podstawowej działalności.
Cel Nowelizacji.
Takie rozumienie pojęcia kosztów finansowania dłużnego w kontekście instrumentów finansowych znajduje również uzasadnienie w świetle wykładni celowościowej omawianej regulacji. Nowelizacja art. 15c ustawy o CIT, obok innych zmian w prawie podatkowym, była nakierowana na wprowadzenie mechanizmów prawnych przeciwdziałających, cyt.: „niezasadnym z aksjologicznego punktu widzenia, obniżaniem ich bazy podatkowej”, jak również innym formom agresywnej optymalizacji podatkowej.
Nowelizacja stanowiła bowiem implementację do polskiego porządku prawnego tzw. Dyrektywy ATAD (Dyrektywa Rady (EU) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r., ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego), a nowe przepisy zastąpiły dotychczasowe rozwiązania prawne w zakresie tzw. niedostatecznej kapitalizacji (thin cap), tj. art. 15c ust. 1 i następne ustawy o CIT (w brzmieniu obowiązującym do końca 2017 r.) oraz art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT, które nie spełniały minimalnego standardu wymaganego ww. dyrektywą.
W uzasadnieniu do Nowelizacji ustawodawca odwołał się do celów Dyrektywy ATAD, wskazując, że regulacje są nakierowane na: „zwiększenie skuteczności krajowych systemów opodatkowania podatkiem dochodowym przedsiębiorstw korporacyjnych w zakresie przeciwdziałania erozji baz podatkowych na rynku wewnętrznym i przenoszeniu zysków poza obszar rynku wewnętrznego. Cel ten ma zostać osiągnięty poprzez wdrożenie przez wszystkie państwa członkowskie UE do swoich ustawodawstw podatkowych najbardziej powszechnych rozwiązań (instytucji) prawnych przeciwdziałających tzw. optymalizacji podatkowej. Do rozwiązań tych, przewidzianych dyrektywą, należą: a) ograniczenie możliwości odliczania odsetek, [...]”.
W świetle wyznaczonych przez ustawodawcę celów, nie sposób uznać, aby limitowaniem w ramach znowelizowanego art. 15c ustawy o CIT objęte były transakcje zabezpieczające ryzyka gospodarcze związane z działalnością operacyjną.
Orzecznictwo sądów administracyjnych.
Przedstawione wyżej stanowisko własne Spółki znajduje oparcie w orzecznictwie Sądów Administracyjnych. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 7 października 2022 r., sygn. akt II FSK 108/20: „Skarżąca wskazała na stosowane przez nią transakcje zabezpieczające z wykorzystaniem kredytu, jako instrumentu zabezpieczającego, stosowanego zamiennie i na równi z FX SWAP walutowy, podkreślając, iż zawierane transakcje hedgingowe mają na celu zminimalizowanie ryzyka wpływu kursu waluty, w jakiej ustalana jest cena zakupu towaru. Koszty, które ponosi Spółka, obejmują: ewentualne prowizje i opłaty wstępne za zawarcie kontraktu zabezpieczającego (hedgingowego) oraz ujemne różnice kursowe na zrealizowanym kontrakcie. Z kolei przychody obejmują dodatnie różnice na zrealizowanym kontrakcie hedgingowym. Zawierane przez Spółkę kontrakty służą zabezpieczeniu jej kluczowych transakcji w postaci zakupu i sprzedaży towarów i tym samym mają na celu zabezpieczenie podstawowego źródła jego przychodów. Przedmiotowe instrumenty finansowe, jako nabywane wyłącznie w celu zabezpieczenia się przed wskazanymi rodzajami ryzyk, nie mają charakteru spekulacyjnego i nie powodują uzyskania przez Spółkę jakiejkolwiek formy finansowania. Zatem przychody oraz koszty przez nią ponoszone z tytułu zawierania tego rodzaju kontraktów, nie są związane z pozyskaniem lub korzystaniem ze środków finansowych.” Naczelny Sąd Administracyjny - analizując treść art. 15c ust. 12 ustawy o CIT - wskazał również, że: „Taka redakcja analizowanego przepisu wyklucza objęcie formułą kosztów finansowania zadłużenia dłużnego takich, które związane są ze wszelkimi formami zadłużania, gdyż istotną przesłanką uznania wydatku za koszt finansowania dłużnego jest jego związek z uzyskaniem środków finansowych, z których podatnik korzysta w swej działalności.”
Z powyższego wynika zatem, że ostatecznie to cel i charakter przeznaczenia środków decydują o tym czy w danej sytuacji można mówić o finansowaniu dłużnym. W przypadku zabezpieczenia, które związane było z finansowaniem budowy farmy fotowoltaicznej, niezbędnej w podstawowej działalności gospodarczej, nie można mówić o finansowaniu dłużnym.
Stanowisko Dyrektora KIS w podobnych sprawach.
Wnioskodawca wskazuje, że przedstawione powyżej stanowisko odnośnie do ujęcia kosztów instrumentów finansowych znajduje również uzasadnienie w świetle interpretacji indywidualnych Dyrektora KIS, w tym m.in.:
-W interpretacji z 12 kwietnia 2023 r. (0111-KDIB1-2.4010.539.2018.8.AW), Dyrektor KIS potwierdził prawidłowość stanowiska wnioskodawcy, że przychody oraz koszty związane z powstawaniem różnic kursowych w wyniku przeprowadzania transakcji zabezpieczających są ściśle związane z dokonywanymi przez spółkę transakcjami towarowymi i tym samym wpływają na zabezpieczenie podstawowego źródła przychodów spółki, nie stanowiąc równocześnie w żadnej mierze jakiejkolwiek formy finansowania. W konsekwencji różnice te nie stanowią kosztów finansowania dłużnego (art. 15c ustawy o CIT);
-W interpretacji z 6 lutego 2024 r (0111-KDIB1-1.4010.696.2023.2.SG), Dyrektor KIS odniósł się do kwestii kwalifikacji przychodów uzyskanych z transakcji IRS zabezpieczających przed wzrostem kosztu kredytu, uznając, że Swap stopy procentowej stanowi przychód związany z rozliczeniem zawartych przez wnioskodawcę z bankiem transakcji zabezpieczenia stóp procentowych a nie przychód za finansowanie innego podmiotu. W związku z tym nie może stanowić przychodu o charakterze odsetkowym, o którym mowa w art. 15c ust. 13 ustawy CIT;
-W interpretacji z 10 stycznia 2019 r. (0114-KDIP2-2.4010.565.2018.1.AM), Dyrektor KIS potwierdził stanowisko wnioskodawcy, iż koszty transakcji hedgingowych zabezpieczających kluczowe dla działalności podatnika transakcje, w tym: zakup surowców, sprzedaż towarów, nie stanowią kosztów finansowania dłużnego;
-W interpretacji z 30 października 2023 r. (0114-KDIP2-2.4010.462.2023.2.SP), Dyrektor KIS potwierdził stanowisko wnioskodawcy, iż koszty i przychody związane z zawarciem umowy hedgingowej, zabezpieczającej kredyt przed ryzkiem związanym ze zmianą stóp procentowych, nie stanowią odpowiednio przychodów o charakterze odsetkowym w myśl art. 15 c ust. 13 ustawy o CIT lub kosztów finansowania dłużnego w myśl art. 15c ust. 12 ustawy o CIT;
-W interpretacji z 28 maja 2018 r. (0114-KDIP2-2.4010.81.2018.2.AM), Dyrektor KIS stanął na stanowisku, iż skoro transakcje hedgingowe zabezpieczają kluczowe dla działalności transakcje (zakup surowców, sprzedaż towarów), to osiągane przychody oraz ponoszone koszty z tytułu zawieranych kontraktów nie są związane z pozyskaniem lub korzystaniem ze środków finansowych. W konsekwencji straty z kontraktów oraz koszty obsługi kontraktów nie powinny być uwzględniane w kosztach finansowania dłużnego.
Podsumowanie.
Zdaniem Spółki, osiągane z tytułu Transakcji przychody oraz ponoszone koszty nie są związane z pozyskaniem lub korzystaniem ze środków finansowych w rozumieniu art. 15c ust. 12 ustawy o CIT. Jak zostało wskazane, dla Spółki, ich istotą jest zabezpieczenie ryzyka związanego ze zmiana stóp procentowych dla obsługiwanego zadłużenia kredytowego.
W konsekwencji koszty ponoszone w związku z realizacją Transakcji na skutek występowania ujemnych różnic na stopach procentowych nie powinny być uwzględniane przez Wnioskodawcę w kosztach finansowania dłużnego, a tym samym wpływać na nadwyżkę, o której mowa w art. 15c ust. 3 ustawy o CIT.
Analogicznie, dodatnie różnice kursowe związane z realizacją Transakcji nie mogą być utożsamiane jako równoważne ekonomicznie z odsetkami, o których mowa w art. 15c ust. 13 ustawy CIT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.
Zgodnie z art. 15c ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „updop”):
1.Podatnicy, o których mowa w art. 3 ust. 1, są obowiązani wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów koszty finansowania dłużnego w części, w jakiej nadwyżka kosztów finansowania dłużnego przekracza wyższą ze wskazanych kwot:
1)kwotę 3 000 000 zł albo
2)kwotę obliczoną według następującego wzoru:
[(P - Po) - (K - Am - Kfd)] x 30%
w którym poszczególne symbole oznaczają:
P - zsumowaną wartość przychodów ze wszystkich źródeł przychodów, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym,
Po - przychody o charakterze odsetkowym,
K - sumę kosztów uzyskania przychodów bez pomniejszeń wynikających z niniejszego ustępu,
Am - odpisy amortyzacyjne, o których mowa w art. 16a-16m, zaliczone w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów,
Kfd - zaliczone w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów koszty finansowania dłużnego nieuwzględnione w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, przed dokonaniem pomniejszeń wynikających z niniejszego ustępu.
W myśl art. 15c ust. 3 updop:
Przez nadwyżkę kosztów finansowania dłużnego rozumie się kwotę, o jaką poniesione przez podatnika koszty finansowania dłużnego, podlegające zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w roku podatkowym, przewyższają uzyskane przez podatnika w tym roku podatkowym podlegające opodatkowaniu przychody o charakterze odsetkowym.
Stosownie do art. 15c ust. 12 updop:
Przez koszty finansowania dłużnego rozumie się wszelkiego rodzaju koszty związane z uzyskaniem od innych podmiotów, w tym od podmiotów niepowiązanych, środków finansowych i z korzystaniem z tych środków, w szczególności odsetki, w tym skapitalizowane lub ujęte w wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, opłaty, prowizje, premie, część odsetkową raty leasingowej, kary i opłaty za opóźnienie w zapłacie zobowiązań oraz koszty zabezpieczenia zobowiązań, w tym koszty pochodnych instrumentów finansowych, niezależnie na rzecz kogo zostały one poniesione.
Jak stanowi art. 15c ust. 13 updop:
Przez przychody o charakterze odsetkowym rozumie się przychody z tytułu odsetek, w tym odsetek skapitalizowanych, oraz inne przychody równoważne ekonomicznie odsetkom odpowiadające kosztom finansowania dłużnego.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia czy transakcje IRS zawarte w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej w Umowach Kredytowych stanowią odpowiednio przychody o charakterze odsetkowym w myśl art. 15c ust. 13 updop lub koszty finansowania dłużnego w myśl art. 15c ust. 12 ustawy i w konsekwencji, czy koszty ponoszone w związku z Umową oraz Transakcją podlegają ograniczeniom w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu na podstawie art. 15c ust. 1 updop.
Nowelizacja przepisów ograniczających wysokość odliczanych odsetek (kosztów finansowania dłużnego) jest wynikiem implementacji Dyrektywy Rady (UE) 2016/1164 z 12 lipca 2016 roku ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego („dyrektywa ATAD”). Zgodnie z art. 2 ust. 1 dyrektywy „koszty finansowania zewnętrznego” oznaczają wydatki z tytułu odsetek od wszystkich form zadłużenia, inne koszty ekonomicznie równoważne odsetkom i wydatki poniesione w związku z pozyskiwaniem finansowania, zgodnie z definicją w prawie krajowym, w tym - choć nie tylko - płatności w ramach pożyczek partycypacyjnych, odsetki kalkulacyjne z tytułu takich instrumentów jak obligacje zamienne i obligacje zerokuponowe, kwoty w ramach alternatywnych uzgodnień dotyczących finansowania, takich jak finansowanie typu islamskiego, element odsetkowy finansowania w przypadku płatności z tytułu leasingu finansowego, odsetki skapitalizowane ujęte w wartości bilansowej danego składnika aktywów, lub amortyzacja skapitalizowanych odsetek, kwoty określane przez odniesienie do zwrotu z finansowania w ramach zasad dotyczących ustalania cen transferowych, w stosownych przypadkach, kwoty odsetek nominalnych w ramach instrumentów pochodnych lub uzgodnień dotyczących zabezpieczenia związanych z finansowaniem zewnętrznym, z którego korzysta dany podmiot, określone zyski i straty z tytułu różnic kursowych wynikające z zaciągniętych pożyczek i instrumentów związanych z pozyskiwaniem finansowania, opłaty gwarancyjne związane z uzgodnieniami dotyczącymi finansowania, opłaty związane z uzgodnieniami i podobne koszty związane z zaciąganiem pożyczek.
Wynikający z powyższej dyrektywy zakres pojęcia „finansowanie zewnętrzne” jest bardzo szeroki i obejmuje nie tylko odsetki od pożyczek. Koszty finansowania zewnętrznego to odsetki od wszystkich form zadłużenia.
Podkreślić również należy, że treść przywołanego art. 15c ust. 12 ustawy CIT wskazuje, że katalog kosztów ujętych w definicji „kosztów finansowania dłużnego” ma charakter przykładowy (nie enumeratywny), o czym świadczy użycie przez ustawodawcę sformułowań „wszelkiego rodzaju koszty” oraz „w szczególności”. Nie budzi zatem wątpliwości, że definicja kosztów finansowania dłużnego została nakreślona zarówno w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, jak i w dyrektywie bardzo szeroko. Każdorazowo o tym, czy dany koszt stanowi „koszt finansowania dłużnego” decydować będzie, czy jest to „koszt związany z uzyskaniem środków finansowych i z korzystaniem z nich”.
Natomiast przez przychody o charakterze odsetkowym rozumie się przychody z tytułu odsetek, w tym odsetek skapitalizowanych, oraz inne przychody równoważne ekonomicznie odsetkom odpowiadające kosztom finansowania dłużnego.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Spółka w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej w Umowach Kredytowych zawarła z bankami dwie transakcje IRS (swap na stopę procentową, dalej: „Transakcja”). Zawarcie tych Transakcji służy zabezpieczeniu Spółki przed ryzykiem ponoszenia nadmiernych kosztów odsetkowych, gdyby stopy procentowe wzrosły powyżej ustalonego poziomu. Przedmiotem transakcji IRS jest wzajemne zobowiązanie stron do dokonywania wymiany strumieni płatności odsetkowych od określonej kwoty kapitału, których wartość obliczona jest w oparciu o różnie zdefiniowaną stopę procentową, właściwą dla każdej ze stron. Różnica pomiędzy odsetkami opartymi o stałą stopę procentową a odsetkami opartymi o zmienną stopę procentową stanowi wynagrodzenie z tytułu Transakcji. Jeżeli Spółka jest zobowiązana wypłacić bankowi należną kwotę w ramach transakcji IRS (ujemny wynik na Transakcji), kwota ta traktowana jest jako koszt uzyskania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych na zasadach wynikających z ustawy CIT. W przypadku gdy to bank zobowiązany jest wypłacić w ramach transakcji IRS określoną kwotę pieniędzy Spółce (dodatni wynik na Transakcji), kwota ta traktowana jest jako przychód w podatku dochodowym od osób prawnych.
IRS (Swap stopy procentowej, ang. interest rate swap) to kontrakt wymiany płatności odsetkowych, jeden z podstawowych instrumentów pochodnych, będący przedmiotem obrotu na rynku międzybankowym. Swap stopy procentowej jest umową pomiędzy dwiema stronami, na podstawie której strony wypłacają sobie wzajemnie (w określonych odstępach czasu w trakcie trwania kontraktu) odsetki od umownego nominału kontraktu, naliczane według odmiennej stopy procentowej. Transakcja IRS umożliwia zarządzanie ryzykiem stóp procentowych, pozwalając na zamianę stopy procentowej kredytu lub inwestycji ze stopy zmiennej na stałą lub inną zmienną, albo ze stopy stałej na zmienną. IRS daje możliwość zabezpieczenia przed wzrostem kosztu kredytu lub przed obniżeniem stopy zwrotu z inwestycji.
Uwzględniając powyższe wskazać należy, że dokonywane przez Państwa transakcje zabezpieczenia stóp procentowych stanowią transakcje na instrumentach pochodnych.
Zauważyć należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji pochodnych instrumentów finansowych, a jedynie odwołuje się do definicji tego pojęcia zawartej w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi.
W myśl bowiem art. 4a pkt 22 updop:
Ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych - oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
Odnosząc się do Państwa wątpliwości w zakresie przychodów związanych z transakcjami IRS (dodatni wynik na transakcji) ponownie podkreślić należy, że wskazane w art. 15c ust. 13 updop przychody o charakterze odsetkowym to przychody z tytułu odsetek, w tym odsetek skapitalizowanych, oraz inne przychody równoważne ekonomicznie odsetkom odpowiadające kosztom finansowania dłużnego.
Swap stopy procentowej w przypadku dodatniego wyniku na transakcji nie stanowi przychodu o charakterze odsetkowym, ponieważ nie stanowi przychodu związanego z przekazaniem innemu podmiotowi środków finansowych, czy też należności uzyskanej za korzystanie przez ten podmiot z tych środków, a więc nie jest wynagrodzeniem za finansowanie. W takim przypadku swap stopy procentowej to pochodne instrumenty finansowe związane z zabezpieczeniem stóp procentowych otrzymanych kredytów, a więc stanowią przychód związany z rozliczeniem zawartych przez Państwa z bankiem transakcji zabezpieczenia stóp procentowych, a nie przychód za finansowanie innego podmiotu (czy przychód za przekazywanie środków finansowych innemu podmiotowi). Z tej też przyczyny nie może stanowić przychodu o charakterze odsetkowych, o którym mowa w art. 15c ust. 13 updop.
Zatem Państwa stanowisko, w zakresie przychodów związanych z transakcjami IRS (dodatni wynik na transakcji) należało uznać za prawidłowe.
Odnosząc się natomiast do kosztów związanych z transakcjami IRS (ujemny wynik na transakcji) ponownie podkreślić należy, że o tym, czy dany koszt stanowi „koszt finansowania dłużnego” decydować będzie, czy jest to „koszt związany z uzyskaniem środków finansowych i z korzystaniem z nich”. Jak wynika z powyższego, ograniczenie kosztów na podstawie art. 15c ustawy o CIT, dotyczy kosztów zabezpieczenia zobowiązań związanych z uzyskaniem i korzystaniem z finansowania.
Jak wynika z opisu sprawy, Spółka zawarła z bankami transakcje IRS w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej w Umowach Kredytowych, które zostały zawarte w celu pozyskania finansowania. Zatem należy uznać, że koszty ponoszone w związku z transakcjami IRS są związane z pozyskaniem i korzystaniem z finasowania. Oznacza to, że koszty związane z transakcjami IRS stanowią koszty finansowania dłużnego w myśl art. 15c ust. 12 updop, a w konsekwencji podlegają ograniczeniom przewidzianym w art. 15c w zakresie możliwości ujęcia jako koszt uzyskania przychodu Spółki zgodnie z art. 15c ust. 1 updop.
Biorąc powyższe pod uwagę Państwa stanowisko w zakresie kosztów związanych z transakcjami IRS jest nieprawidłowe.
Końcowo zaznaczyć należy, że stosownie do art. 15c ust. 8 updop:
Przy wyliczaniu nadwyżki kosztów finansowania dłużnego nie bierze się pod uwagę kosztów finansowania dłużnego wynikających z kredytów (pożyczek) wykorzystywanych do sfinansowania długoterminowego projektu z zakresu infrastruktury publicznej, w przypadku którego spełnione są łącznie następujące warunki:
1)wykonawca projektu podlega opodatkowaniu w państwie członkowskim Unii Europejskiej;
2) aktywa, których projekt dotyczy, znajdują się całości w państwie członkowskim Unii Europejskiej;
3) koszty finansowania zewnętrznego są wykazywane dla celów podatkowych w całości w państwie członkowskim Unii Europejskiej;
4) dochody są osiągane w całości w państwie członkowskim Unii Europejskiej.
W zadanym przez Państwa pytaniu, które wyznacza zakres przedmiotowy wniosku, nie sformułowali Państwo wątpliwości w zakresie powołanego wyżej przepisu, w związku z powyższym ta kwestia nie była przedmiotem niniejszej interpretacji.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Ponadto dotyczą innych stanów faktycznych (zdarzeń przyszłych) niż będące przedmiotem niniejszej interpretacji. Odnosząc się natomiast do przywołanych przez Państwa wyroków należy zaznaczyć, że orzeczenia sądowe są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły. Natomiast Organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.