Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 listopada 2024 r, o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółdzielni Mieszkaniowej „A” w (…), w związku z wydaniem zezwolenia na realizację inwestycji drogowej pod nazwą „(…) zgodnie z art. 11f ust. 3 Ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 784 z późn. zm.), której postanowieniem z dnia (…) został nadany rygor natychmiastowej wykonalności, przyznano odszkodowanie za prawo wieczystego użytkowania nieruchomości gruntowej (…) oznaczonej jako działki: nr (…) o pow. (…)  ha, nr (…) o pow. (…) ha, nr (…) o pow. (…) ha, nr (…) o pow. (…) ha oraz działki nr (…) o pow. (…) ha obr. (…) jedn. ewid. (…), ujawnionych w księdze wieczystej nr (…) oraz (…).

Spółdzielnia Mieszkaniowa „A.” odwołała się od decyzji Prezydenta Miasta (…) do Wojewody (…), zgodnie z przysługującym prawem. Odszkodowanie ustalone na mocy ww. decyzji zostało wypłacone spółdzielni mieszkaniowej przed uprawomocnieniem się decyzji, na podstawie złożonego przez spółdzielnię wniosku o wypłatę zaliczki, w wysokości stanowiącej 70% przyznanego odszkodowania, zgodnie z art. 12 ust. 5A ustawy o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Pozostała część odszkodowania (30%) została przekazana spółdzielni, gdy decyzja Prezydenta Miasta (…) nr (…) znak: (…) z (…) stała się ostateczna i prawomocna.

Zgodnie z danymi posiadanymi przez Wydział Planowania Przestrzennego Urzędu Miasta (…), działki nr (…), nr (…), nr (…), nr (…) oraz nr (…) obr. (…) jedn. ewid. (…) według stanu na dzień wydania decyzji nr (…) Prezydenta Miasta (…) znak (…)., tj. (…). nie podlegały ustaleniom obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru. W przyjętym przez Radę Miasta (…) Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta (…) zatwierdzonego uchwałą nr (…) Rady Miasta (…) z dnia (…), zmienionej uchwałą (…) Rady Miasta (…) z dnia (…), obowiązującym w dniu (…). działki nr. (…), nr (…) nr (…) i nr (…) oraz nr (…) znajdowały się w jednostce strukturalnej nr (…) w kategorii zagospodarowania terenu o symbolu MW - tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej.

Wyżej wymienione działki powstały w większości w wyniku podziału działek, które spółdzielnia nabyła w użytkowanie wieczyste (do roku (…)) w celu realizacji budowy osiedla budynków wielorodzinnych wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą (osiedle powstało w latach (…)). Spółdzielnia „A.” była wówczas częścią Spółdzielni Mieszkaniowej „B.”, z której w (…). się wydzieliła.

Zgodnie z mapą z projektem podziału nieruchomości sporządzoną w dniu (…) przyjętą do ewidencji materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, prowadzonego przez Prezydenta Miasta (…) pod nr: (…) w dniu (…):

-działka nr (…) o pow. (…) ha obr. (…)  jedn. ewid. (…)  została podzielona na działki: (…) o pow. (…) ha (przeznaczona pod budowę drogi) oraz nr (…) o pow. (…) ha (pozostająca w dotychczasowym władaniu),

-działka nr (…) o pow. (…) ha obr. (…)  jedn. ewid. (…)  została podzielona na działki: nr (…) o pow.(…) ha (przeznaczona pod budowę drogi) oraz nr (…) o pow. (…) ha (pozostająca w dotychczasowym władaniu),

-działka nr (…) o pow. (…) ha obr. (…)  jedn. ewid. (…)  została podzielona na działki: nr (…) o pow. (…) ha (przeznaczona pod budowę drogi) oraz nr. (…) o pow. (…) ha (pozostająca w dotychczasowym władaniu),

-działka nr (…) o pow. (…) ha obr. (…)  jedn.ewid. (…)  została podzielona na działki: nr (…) o pow. (…) ha (przeznaczona pod budowę drogi) oraz nr (…) o pow. (…) ha (pozostająca w dotychczasowym władaniu).

Zgodnie z treścią księgi wieczystej nr (…), na datę wydania decyzji Prezydenta Miasta (…)  nr (…) o zrid, tj. (…), nieruchomość oznaczona jako działki nr (…) (z której wydzieliła się przeznaczona pod budowę drogi działka nr (…)), nr (…) (z której wydzieliła się przeznaczona pod budowę drogi działka nr (…)), nr (…) (z której wydzieliła się przeznaczona pod budowę drogi działka nr (…)), nr (…) obr. (…)  jed. ewid. (…)  stanowiły własność Gminy (…)  w użytkowaniu wieczystym Spółdzielni Mieszkaniowej „A.” w (…) (KRS: (…)).

W dziale III księgi wieczystej ujawnione są ograniczone prawa rzeczowe - te, które dotyczą wywłaszczonych działek to:

-służebność gruntowa (obciążająca prawo użytkowania wieczystego działki nr (…)), polegająca na prawie przechodu i przejazdu przez tę działkę (w tym na prawie korzystania z drogi na tej działce na rzecz każdoczesnych właścicieli działki nr (…) (obręb. nr (…) (…)) objętej księgą wieczystą (…) (wpis dokonany na podstawie umowy ustanowienia służebności z (…)).

Zgodnie z treścią księgi wieczystej nr (…), na datę wydania decyzji Prezydenta Miasta (…)  nr (…) o zrid, tj. (…), nieruchomość oznaczona jako działki nr (…) (z której wydzielono pod budowę drogi działkę (…)) obr. (…)  jedn. ewid. (…)  stanowiła własność Gminy (…)  w użytkowaniu wieczystym Spółdzielni Mieszkaniowej „A.” w (…) (KRS: (…)).

W dziale III księgi wieczystej ujawnione są prawa rzeczowe o treści - te które dotyczą wywłaszczonej działki to:

-służebność gruntowa przejazdu i przechodu oraz włączenia do sieci mediów na rzecz każdoczesnych właścicieli nieruchomości sąsiedniej utworzonej z działek nr: (…), (…), (…), (…), (…), (…), (…) (wpis dokonany na podstawie umowy ustanowienia służebności z (…))

-służebność gruntowa obciążająca prawo użytkowania wieczystego działki nr (…) objętej księgą wieczystą (…), polegająca na prawie przechodu i przejazdu przez tę działkę (w tym na prawie korzystania z drogi na tej działce zlokalizowanej) oraz na prawie przeprowadzenia przez tą działkę wszelkich sieci i przyłączy niezbędnych na potrzeby obsługi inwestycji planowanej na działkach nr (…), nr (…)  i nr (…) (obr. Nr (…)  (…)) na rzecz każdoczesnych właścicieli działki nr (…) (obręb. nr. (…)) objętej księgą wieczystą (…) (wpis dokonany na podstawie umowy ustanowienia służebności z (…)  r.).

W operacie szacunkowym, sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego w celu ustalenia wysokości odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości pod drogi, oznaczonej jako działki: (…), (…), (…), (…) oraz (…) położonych w (…) obręb. (…), jedn. ewid. (…) w trybie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. „O szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych” stwierdzono, iż działki te stanowiły fragment drogi.

W toku inwentaryzacji dotyczącej uszczegółowienia składników budowlanych, znajdujących się na działkach, z których spółdzielnia została wywłaszczona stwierdzono, iż na działkach:

-nr (…) (o pow. (…) ha) nie ma składników budowlanych (stanowiła część drogi przyległej do ulicy - pobocze),

-nr (…) (o pow. (…) ha) znajdowało się około (…) m2 chodnika, około (…) m2 nawierzchni zjazdu z kostki,

-nr (…) (o pow. (…) ha) było około (…) m2 chodnika, około (…) m2 nawierzchni bitumicznej ulicy (asfalt) około (…) m2 nawierzchni zjazdu z kostki, około (…) m2 nawierzchni parkingów z kostki oraz (…) lampy,

-nr (…) (o pow. (…) ha) znajdowało się około (…) m2 chodnika, około (…) m2 nawierzchni bitumicznej ulicy (asfalt), około (…) m2 nawierzchni zjazdów z kostki oraz (…) słup oświetleniowy.

Spółdzielnia jest podatnikiem podatku od osób prawnych (CIT). Zaliczki na podatek dochodowy uiszcza w sposób uproszczony. Spółdzielnia w zakresie gospodarowania zasobami mieszkaniowymi korzysta ze zwolnienia przedmiotowego - art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „ustawa o CIT”). Przychód z otrzymanego odszkodowania będzie wykazany w deklaracji CIT za 2024 rok.

Nieruchomości gruntowe, z których spółdzielnia została wywłaszczona stanowią część infrastruktury osiedlowej (droga, chodnik, zjazdy) warunkując właściwe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych, są częścią jedynej drogi dojazdowej do pięciu budynków mieszkalnych (stanowiących zasoby spółdzielni) mieszczących się wzdłuż ulicy (…), jak również dojazdu do osiedla od strony Szkoły Podstawowej usytuowanej na terenie osiedla.

Koszty utrzymania nieruchomości gruntowych, z których spółdzielnia została wywłaszczona, tj.: podatek od nieruchomości, podatek za wieczyste użytkowanie gruntów pokrywane były przez mieszkańców osiedla, a ich remont finansowany z funduszu remontowego. Nieruchomości gruntowe, z których spółdzielnia została wywłaszczona służyła mieszkańcom osiedla - zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych - dojazdu do nieruchomości budynkowych znajdujących się w zasobach spółdzielni, o czym świadczy sposób oznakowania ruchu na tej drodze przez zarząd spółdzielni. Droga ta stanowi drogę wewnętrzną, po której mogą poruszać się wyłącznie właściciele pojazdów, którym spółdzielnia dała możliwość wjazdu wydając identyfikator. Są to mieszkańcy zasobów mieszkaniowych spółdzielni korzystający z drogi dojazdowej do nieruchomości, w których mieszkają (identyfikator wydawany jest również na żądanie właścicielom sąsiednich nieruchomości, w związku z ustanowieniem służebności przejazdu i przechodu na rzecz każdoczesnych właścicieli).

Pozostali, nieuprawnieni do wjazdu mogą być ukarani mandatem. Wzdłuż ulicy (…), której wywłaszczone działki są częścią mieści się parking przeznaczony dla mieszkańców nieruchomości zlokalizowanych przy tej ulicy, stanowiących zasoby spółdzielni, którego wykonanie finansowane było z funduszu remontowego tych nieruchomości.

Droga, której wywłaszczone działki stanowią fragment wykorzystywana była zawsze, od początku istnienia osiedla zgodnie z założonym przeznaczeniem - jako niezbędna infrastruktura osiedlowa, służąca mieszkańcom zasobów spółdzielni. Służebność przechodu i przejazdu na rzecz każdoczesnych właścicieli działek sąsiednich, którą spółdzielnia została zmuszona ustanowić w związku z rozbudową miasta (…) i pojawieniu się nowych inwestycji - sąsiednich nieruchomości miało miejsce w (…) r. i (…) r., kiedy to osiedle „A.” i związana z nim infrastruktura, między innymi drogi już dawno istniało i funkcjonowało jako całość, a jej ustanowienie nie zmieniło sposobu zarządzania wywłaszczonymi działkami - główny cel statutowy - zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych, był zawsze niezależnie od tego przez spółdzielnię realizowany, jeśli chodzi o wywłaszczone działki i nadal jest realizowany w przypadku pozostałych nieruchomości gruntowych stanowiących dalszą część ulicy (…).

Spółdzielnia uzyskany dochód za wywłaszczenie z ww. nieruchomości gruntowych, przeznaczy na utrzymanie zasobów mieszkaniowych (na gospodarkę zasobami mieszkaniowymi) - fundusz remontowy.

Pytanie

Czy dochód uzyskany z odszkodowania za wywłaszczenie z nieruchomości gruntowych będących w użytkowaniu wieczystym spółdzielni, który to spółdzielnia przeznaczy na utrzymanie zasobów mieszkaniowych - fundusz remontowy nieruchomości może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym w trybie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Spółdzielnia stoi na stanowisku, iż dochód spółdzielni uzyskany w związku z otrzymanym odszkodowaniem za wywłaszczenie z nieruchomości gruntowych jest zwolniony z podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT.   

Źródłem odszkodowania uzyskanego za wywłaszczenie z nieruchomości gruntowych jest gospodarka zasobami mieszkaniowymi - droga dojazdowa służy zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych mieszkańców osiedla, a otrzymany z tego tytułu dochód spółdzielnia przeznaczy na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, tj. na fundusz remontowy, w związku powyższym zdaniem spółdzielni mieszkaniowej spełnione są równocześnie dwa warunki umożliwiające skorzystanie ze zwolnienia, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT, wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi. Z przepisu wynika, że aby dochód spółdzielni mieszkaniowej był wolny od podatku dochodowego od osób prawnych muszą być spełnione dwa warunki:

-dochód musi być uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi oraz dochód musi być przeznaczony na cele związane z utrzymaniem tych zasobów.

Zdaniem spółdzielni spełnione są oba warunki, ponieważ droga dojazdowa do osiedla, stanowiąca część infrastruktury osiedlowej, niezbędnej do właściwego funkcjonowania mieszkańców osiedla wchodzi w skład zasobów mieszkaniowych spółdzielni, w rozumieniu przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT. Co prawda przytoczony artykuł nie definiuje pojęcia „zasoby mieszkaniowe”, jednak przy określeniu czy budynki, budowle, urządzenia czy grunty mieszczą w zakresie tego pojęcia należałoby powołać się na interpretację ogólną Ministra Finansów z dnia 5 marca 2008 roku (Znak: DD6/8213/11/KWW/07/ MB7/82). Zgodnie z ww. interpretacją ogólną przez „zasoby mieszkaniowe”, o których mowa w przepisie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy rozumieć:

-znajdujące się w budynku mieszkalnym lokale mieszkalne wraz z przynależnymi do nich pomieszczeniami oraz wyposażenie techniczne, jak np.: dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, balkony, loggie, garaże,

-pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj.: budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, np.: spółdzielni mieszkaniowej, wspólnot mieszkaniowych, kotłownie i hydrofornie wolnostojące, osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe,

-urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się budynki wyżej wymienione jak np.: zbiorniki - doły gnilne, szamba, przydomowe oczyszczalnie ścieków, rurociągi i przewody sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej, sieci elektroenergetyczne i telekomunikacyjne, budowle inżynieryjne (studnie itp.), stacje transformatorowe,

-budowle komunikacyjne, jak: drogi osiedlowe, ulice, chodniki,

-inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych, jak np.: latarnie oświetleniowe, ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci.

Stanowisko to opiera się na szerszym rozpatrzeniu pojęcia „zasobów mieszkaniowych”, w oparciu o przepisy dotyczące celów działania spółdzielni mieszkaniowych, opłat wnoszonych przez mieszkańców na rzecz spółdzielni, a także kosztów pokrywanych z tych opłat.

Zgodnie z art. 4 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 roku wynika, że do uczestnictwa w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które przeznaczone jest do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące na osiedlu, obowiązani są zarówno członkowie jak i nie członkowie. W świetle tych przepisów spółdzielnia pobiera opłaty od mieszkańców nie tylko za rozliczenie kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem lokali mieszkalnych poszczególnych osób, jak również pobiera opłaty z przeznaczeniem na utrzymanie nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, a przeznaczonych do korzystania przez wszystkich mieszkańców osiedla. Takim mieniem przeznaczonym do wspólnego korzystania są między innymi: drogi dojazdowe, chodniki, place zabaw, tereny zielone służące do celów rekreacyjnych mieszkańców.

Wobec powyższego gospodarka zasobami mieszkaniowymi obejmuje zarządzanie i dysponowanie zgromadzonym zbiorem rzeczy, służącym celom mieszkaniowym lub związanych z zamieszkiwaniem a wyliczone w interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z dnia 5 marca 2008 roku obiekty znajdujące się w pojęciu „zasobów mieszkaniowych” służą zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych i utrzymaniu zasobów mieszkaniowych.

Wszelkie środki finansowe otrzymane i wydatkowane przez spółdzielnię, a związane z tymi obiektami i urządzeniami zdaniem spółdzielni mieszczą się w pojęciu gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o CIT. Dochód powstały z tego tytułu w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony będzie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

W związku z powyższym droga dojazdowa do osiedla, której wywłaszczone nieruchomości gruntowe stanowią fragment, stanowi „zasoby mieszkaniowe’, które służą zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych mieszkańców. Spółdzielnia Mieszkaniowa „A.” dochód uzyskany z odszkodowania za wywłaszczenie przeznaczy na fundusz remontowy - utrzymanie zasobów mieszkaniowych, w związku z powyższym spełni dwa warunki umożliwiające skorzystanie ze zwolnienia tego odszkodowania z podatku dochodowego od osób prawnych na mocy art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy CIT.

Dlatego też zdaniem Spółdzielni Mieszkaniowej „A.” w deklaracji CIT za 2024 rok, powinna wykazać przychód z otrzymanego odszkodowania jako przychód zwolniony z podatku dochodowego od osób prawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie wskazać należy, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

W szczególności przedmiotem oceny nie była ta część Państwa stanowiska, która odnosi się do roku podatkowego, w którym Spółdzielnia ma wykazać otrzymane środki jako dochód zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zasady funkcjonowania spółdzielni mieszkaniowych określa ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 558).

Stosownie do art. 1 ust. 1 tej ustawy:

celem spółdzielni mieszkaniowej, zwanej dalej „spółdzielnią”, jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu.

W myśl art. 1 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych:

przedmiotem działalności spółdzielni może być:

1)budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych;

2)budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych;

3)budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów;

4)udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych;

5)budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.

W myśl art. 1 ust. 3 ww. ustawy:

Spółdzielnia ma obowiązek zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków.

Mając na uwadze powyższe uregulowania stwierdzić należy, że w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych określono zasady i cele działalności spółdzielni mieszkaniowych, a także prawa i obowiązki ich członków.

Art. 1 ust. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowi, że:

spółdzielnia może prowadzić również inną działalność gospodarczą na zasadach określonych w odrębnych przepisach i w statucie, jeżeli działalność ta związana jest bezpośrednio z realizacją celu, o którym mowa w ust. 1.

Zgodnie z art. 1 ust. 7 ww. ustawy,

w zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 2021 r. poz. 648 oraz z 2023 r. poz. 1450) ), z zastrzeżeniem ust. 8 i 9.

Stosownie do art. 167 ust. 1 ustawy Prawo spółdzielcze:

Zasadniczymi funduszami własnymi tworzonymi w spółdzielni są:

1) fundusz udziałowy powstający z wpłat udziałów członkowskich, odpisów na udziały członkowskie z podziału dochodu ogólnego lub innych źródeł określonych w odrębnych przepisach;

2) fundusz zasobowy powstający z wpłat przez członków wpisowego, części dochodu ogólnego, wartości majątkowych otrzymanych nieodpłatnie lub innych źródeł określonych w odrębnych przepisach. Fundusz zasobowy zmniejsza się o straty na likwidacji środków trwałych oraz straty losowe.

Spółdzielnie mieszkaniowe jako osoby prawne, zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”), są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, podlegają więc regułom podatkowym wynikającym z tej ustawy.

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 ustawy o CIT:

przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Z art. 7 ust. 2 ustawy o CIT wynika, że:

dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Taka, a nie inna konstrukcja przepisu art. 7 ust. 2 ustawy o CIT powoduje więc, że kluczowe znaczenie dla ustalenia zasad opodatkowania podatkiem dochodowym mają: po pierwsze – przychód, a po drugie – koszty jego uzyskania.

I tak, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:

przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;

Na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT:

za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Z kolei na mocy art. 15 ust. 1 ustawy o CIT:

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Ustalony w powyższy sposób dochód (art. 7 ust. 2 ustawy o CIT) może być przedmiotem zwolnienia z opodatkowania, na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy o CIT. Przepis ten zawiera bowiem katalog dochodów wolnych od podatku, czyli innymi słowy, wyłącza z podstawy opodatkowania dochody uzyskane z tytułów w nim wymienionych.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT,

wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, społecznych inicjatyw mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego, samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej oraz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa (Dz.U. z 2023 r. poz. 790, 1114, 1463 i 1693), uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Dyspozycją omawianego przepisu objęte są te dochody, które zostały osiągnięte przez Spółdzielnie Mieszkaniowe i Wspólnoty Mieszkaniowe z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i które to dochody zostały przeznaczone (i będą wydatkowane) na utrzymanie tych zasobów. Zatem, z powyższej regulacji wynika, że aby dochód podmiotów, o których w nim mowa korzystał ze zwolnienia przedmiotowego muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:

- dochody muszą być uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi,

- dochody te muszą być przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.

Podkreślenia wymaga fakt, że oba te warunki muszą być spełnione łącznie.

Wobec powyższego opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają dochody uzyskane z:

- gospodarki zasobami mieszkaniowymi, które nie zostały przeznaczone na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, oraz

- innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, nawet wówczas, gdy zostaną przeznaczone na utrzymanie tych zasobów mieszkaniowych.

Powołana ustawa nie zawiera definicji „zasobów mieszkaniowych” oraz „gospodarki zasobami mieszkaniowymi”. Należy się zatem odwołać do reguł wykładni językowej.

Wskazać należy, że pojęcie „gospodarka” – w kontekście omawianego przypadku – oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś. Z definicji zawartej w Słowniku języka polskiego (Wydawnictwo PWN) wynika również, że pojęcie „gospodarki” nie ogranicza się tylko do zarządzania i dysponowania, ale obejmuje także całość mechanizmów i warunków działania podmiotów gospodarczych związanych z wytwarzaniem i podziałem dóbr i usług. „Zasób” zaś to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś. Natomiast pojęcie „mieszkanie” jest równoznaczne w swojej treści z pomieszczeniem, w którym się mieszka (vide: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN). Tak, więc przymiotnik „mieszkaniowy”, określa rzeczy związane z mieszkaniem.

Jak wynika z przedstawionej powyżej definicji zasobów mieszkaniowych, zasoby mieszkaniowe to nie tylko lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia oraz urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań, jak również ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie.

Tym samym z wykładni językowej wynika, że przez pojęcie „zasób mieszkaniowy” należy rozumieć zgromadzone pomieszczenia mieszkalne, natomiast „gospodarka zasobami mieszkaniowymi” obejmuje całość mechanizmów związanych ze zgromadzonymi pomieszczeniami mieszkalnymi.

Jej istota sprowadza się do działań służących prawidłowej eksploatacji tych zasobów i utrzymaniu substancji mieszkaniowej w stanie niepogorszonym.

W konsekwencji przez „zasoby mieszkaniowe”, o których mowa w wyżej wymienionym przepisie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT, należy rozumieć:

1.znajdujące się w budynku mieszkalnym lokale mieszkalne wraz przynależnymi do nich pomieszczeniami oraz wyposażenie techniczne, jak np.:

- dźwigi osobowe i towarowe,

- aparaty do wymiany ciepła,

- kotłownie i hydrofornie wbudowane,

- klatki schodowe,

- strychy, piwnice, komórki,

- balkony, loggie,

- garaże,

2.pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj.:

- budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, np.: spółdzielni mieszkaniowej,

wspólnot mieszkaniowych,

- kotłownie i hydrofornie wolno stojące,

- osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe,

3.urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się budynki wyżej wymienione, jak np.:

- zbiorniki – doły gnilne, szamba, przydomowe oczyszczalnie ścieków,

- rurociągi i przewody sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej,

- sieci elektroenergetyczne i telekomunikacyjne,

- budowle inżynieryjne (studnie itp.), stacje transformatorowe,

- budowle komunikacyjne, jak: drogi osiedlowe, ulice, chodniki,

- inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych, jak np. latarnie oświetleniowe, ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci.

Związane z wyżej wymienionymi budowlami (lokalami mieszkalnymi i pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody (np. opłaty, czynsze, odsetki za zwłokę od nieterminowych ich wpłat) oraz sfinansowane z nich koszty stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 oraz art. 15 ust. 1 z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ustawy o CIT). Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Ze zwolnienia nie będą natomiast korzystały dochody otrzymane z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi (np. dochody z będących w zasobach spółdzielni lokali użytkowych i przynależnych im garaży), nawet jeśli zostaną przeznaczone na utrzymanie tych zasobów; nie spełniony bowiem będzie jeden z kumulatywnych warunków wskazanych w cytowanym art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy dochód uzyskany z odszkodowania za wywłaszczenie z nieruchomości gruntowych będących w użytkowaniu wieczystym spółdzielni, który to spółdzielnia przeznaczy na utrzymanie zasobów mieszkaniowych - fundusz remontowy nieruchomości może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym w trybie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania prawne i przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego, stwierdzić należy, odszkodowanie za wywłaszczenie z nieruchomości gruntowych znajdujących się w zasobach mieszkaniowych spółdzielni i związanej z lokalami mieszkalnymi, stanowi przychód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, bowiem odszkodowanie za wywłaszczenie z nieruchomości gruntowych dotyczyło części infrastruktury osiedlowej (droga, chodnik, zjazdy, parking) warunkującej właściwe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych, będących częścią jedynej drogi dojazdowej do pięciu budynków mieszkalnych (stanowiących zasoby spółdzielni) mieszczących się wzdłuż ulicy (…), jak również dojazdu do osiedla od strony Szkoły Podstawowej usytuowanej na terenie osiedla.

Przychód ten więc ma wpływ na wysokość dochodu osiągniętego z tej gospodarki, który stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT podlega zwolnieniu od podatku dochodowego, w części w jakiej został przeznaczony i wydatkowany na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Skoro, jak Państwo wskazali, Spółdzielnia uzyskany dochód za wywłaszczenie z ww. nieruchomości gruntowych, przeznaczy na utrzymanie zasobów mieszkaniowych (na gospodarkę zasobami mieszkaniowymi) - fundusz remontowy, to mogą Państwo korzystać z przedmiotowego zwolnienia i wykazać w zeznaniu podatkowym przychód z otrzymanego odszkodowania jako przychód zwolniony z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).