Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością X powstała w roku 2004. Na koniec roku 2023 Spółka X posiada 14 udziałowców o następującej ilości głosów w walnym zgromadzeniu: „Spółka 1” – (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Spółka 2” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Spółka 3” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Spółka 4” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Spółka 5” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Spółka 6” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Spółka 7” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Spółka 8” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Spółka 9” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Spółka 10” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Spółka 11” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Osoba fizyczna 1 prowadząca działalność gospodarczą” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Osoba fizyczna 2 prowadząca działalność gospodarczą” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł, „Osoba fizyczna 3 prowadząca działalność gospodarczą” - (…) udziałów x (…) zł = (…) zł.

Każdy ze wspólników posiada 7,14 % prawa głosu w walnym zgromadzeniu wspólników. Żaden ze wspólników nie posiada udziałów w żaden sposób uprzywilejowanych.

Zarząd Spółki X jest jednoosobowy, Prezesem Spółki X jest Pan Y, który nie jest w żaden sposób powiązany z jakimkolwiek Wspólnikiem. Spółka X zajmuje się (…).

Każdy ze wspólników dokonuje zakupów na tych samych zasadach i taką samą marżą (taka sama marża na wszystkie oferowane towary). Spółka X posiada Radę Nadzorczą w skład której wchodzi 6 osób powiązanych ze wspólnikami tj.:p. A - będący prezesem zarządu Spółki 1, p. B - będący jedynym wspólnikiem Spółki 2, p. C - będący synem jedynego wspólnika Spółki 3, p. D - „Osoba fizyczna 1 prowadząca działalność gospodarczą”, p. E - „Osoba fizyczna, którego małżonek prowadząca działalność gospodarczą (i jest wspólnikiem Spółki X )” [winno być: „Osoba fizyczna 2, którego małżonek prowadzi działalność gospodarczą (i jest wspólnikiem Spółki X)” – przyp. organu], p. F - „Osoba fizyczna 1 prowadząca działalność gospodarczą” [winno być: „Osoba fizyczna 3 prowadząca działalność gospodarczą – przyp. organu].

Pytanie

Czy w przypadku opisanym powyżej mamy do czynienia z jednostkami powiązanymi w myśl ustawy o CIT dla firm, których przedstawiciele występują jako członkowie Rady Nadzorczej Spółki X?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji opisanej powyżej nie można mówić o jednostkach powiązanych, oraz o jednostkach wywierających znaczący wpływ.

Definicja jednostki wywierającej znaczący wpływ została wskazana wprost w art. 11a ustawy o CIT. Zgodnie z pierwszym z powyżej wymienionych przepisów, przez wywieranie znaczącego wpływu rozumie się przede wszystkim posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% praw głosu m.in. w organach kontrolnych.

Mając na uwadze zadania Rady nadzorczej określone w art. 219 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.) – dalej k.s.h., Rada nadzorcza w spółce z o.o. powinna być traktowana jako organ kontrolny.

Rada Nadzorcza rozpatrywana jako organ bezsprzecznie może wywierać znaczący wpływ na spółkę.

Rozpatrując jednak sytuację dotyczącą spółki z zapytania należy szczególną uwagę zwrócić na ilość członków Rady Nadzorczej i ilość (rozkład) posiadanych głosów przez poszczególnych członków Rady Nadzorczej.

Rada Nadzorcza rozpatrywanej spółki składa się z sześciu osób, co stanowi nieco ponad 16% udziału jednego głosu w decyzjach całego organu. Analizując więc sytuację przez pryzmat przywołanych przepisów, żadna z osób znajdujących się w Radzie Nadzorczej nie ma indywidualnie możliwości wywierania znaczącego wpływu, gdyż nie posiada ani bezpośrednio ani też pośrednio co najmniej 25% głosów. Podobne stanowisko prezentuje (...) udzielający odpowiedzi na pytanie interpretacyjne z dnia 20 maja 2024 r., którego teza jest aktualna, a stan prawny od tamtego czasu nie uległ zmianie. Wskazuje on, iż: „W mojej ocenie poprzez udział w radzie nadzorczej, jako organie kontrolnym, może powstać stosunek powiązania, jednakże wpływ pojedynczego członka rady na głosy w radzie, powinien wynosić co najmniej 25%. W sytuacji opisanej w pytaniu w związku z faktem, iż jest 8 członków rady nadzorczej, faktyczny wpływ pojedynczego członka rady nie przekracza tego progu. Oznacza to, że spółki nie mogą być uznane za powiązane z powyższego tytułu.” Dodatkowo w omawianej sytuacji poza nieposiadaniem głosu na poziomie co najmniej 25%, żadna z osób wchodzących w skład Rady Nadzorczej nie posiada faktycznej zdolności jako osoba fizyczna do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych. Poszczególni wspólnicy omawianej spółki posiadają bowiem jedynie 7,14 % ogólnej liczny głosów, co również wyłącza możliwość wpływu na decyzje członków Rady Nadzorczej z tytułu posiadania udziałów w spółce bądź pełnienia w spółkach - wspólnikach innych funkcji. Nie zachodzi również żadna sytuacja nieformalnego wpływu mimo braku umocowania w organach spółki - wspólnika. W omawianej sytuacji nie zachodzi więc sytuacja uznania poszczególnych podmiotów za powiązane w świetle obowiązujących przepisów prawa.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Jako jedną z przesłanek powiązania pomiędzy podmiotami ustawodawca wskazał „wywieranie znaczącego wpływu”.

W myśl art. 11a ust. 2 ustawy o CIT:

Art. 11a ust. 3 ustawy o CIT, stanowi:

W uzasadnieniu do ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193) , wprowadzającej m.in. definicję podmiotu powiązanego do ustawy o CIT, projektodawca wskazał, że uwzględnienie aspektu wywierania znaczącego wpływu przez osobę fizyczną ma na celu rozszerzenie katalogu powiązań o sytuację, w której istnieje osoba fizyczna, mogąca w istotny sposób wpływać na kluczowe decyzje gospodarcze podejmowane przez podmiot, nawet pomimo braku formalnego umocowania w organach stanowiących lub kontrolnych. Decyzje te mogą obejmować np. wskazywanie przez osobę fizyczną członków organów zarządzających lub nadzorujących u podatnika, podejmowanie decyzji o rezygnacji z części działalności, wprowadzeniu na rynek nowego produktu lub przejęciu pewnego zakresu działalności od podmiotu powiązanego (Druk sejmowy Nr 2860).

Analiza regulacji prowadzi do wniosku, że ustawodawca za podmioty powiązane uważa takie podmioty, z których jeden zarządza (wywiera znaczący wpływ) innym podmiotem.

Biorąc pod uwagę treść przepisów o podmiotach powiązanych oraz ich celowość, należy stwierdzić, że nie chodzi wyłącznie o uprawnienia o charakterze formalnym (np. udział w zarządzie, radzie nadzorczej spółki lub innego podmiotu), ale również o faktyczny wpływ na kształtowanie decyzji gospodarczych lub kontrolę powiązanego podmiotu.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy w przedstawionym opisie sprawy mamy do czynienia z jednostkami powiązanymi w myśl ustawy o CIT.

Jak wynika z wyżej powołanych przepisów, jedną z przesłanek decydujących o tym, jakie podmioty należy uznawać za powiązane, jest posiadanie 25% udziału w kapitale lub praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających. Nie można jednak uznać, jak twierdzą Państwo, że brak posiadania bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% praw głosów m.in. w organach kontrolnych w Spółce stanowi przesłankę braku powiązania. Okoliczności przedstawione we wniosku, prowadzą jednak do innych wniosków.

W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (a konkretnie w art. 11a ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT) wyraźnie zostało wskazane, że podmioty należy uznać za podmioty powiązane, jeżeli osoba fizyczna posiada faktyczną zdolność do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. W przedstawionej we wniosku sytuacji osoby będące członkami Rady Nadzorczej (p. A, p. B, p. C, p. D, p. E, p. F) uczestniczą w funkcjonowaniu Spółki, poprzez podejmowanie decyzji, udział w podejmowaniu decyzji lub możliwości opiniowania, zatwierdzania czy doradzania w procesach decyzyjnych Spółki. W opisanej sprawie członkowie Rady Nadzorczej posiadają faktyczną zdolność do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez Spółkę. Faktyczna zdolność oznacza możliwość wpływania na kluczowe decyzje gospodarcze zarówno poprzez sprawowanie formalnych funkcji w Radzie Nadzorczej (np. poprzez bycie faktycznym członkiem Rady Nadzorczej), jak również rzeczywistą możliwość takiego wpływu, poprzez osoby spokrewnione (syn jedynego wspólnika Spółki 3 i osoba fizyczna 2, którego małżonek prowadzi działalność gospodarczą i jest wspólnikiem Spółki X).

Zasadą jest, że wspólnicy spółki z o.o. mają równe prawa i obowiązki, a zakres ich uprawnień w spółce uzależniony jest od liczby (wartości) posiadanych udziałów. Podstawowe prawa wspólnika spółki z o.o. to prawo do udziału w zgromadzeniu wspólników i prawo głosu. Realizując je wspólnik może współdecydować o losach spółki. Im większą liczbę (wartość) udziałów w kapitale zakładowym ma dany wspólnik, tym co do zasady większą liczbą głosów dysponuje podczas podejmowania uchwał wspólników. Zgromadzenie wspólników ma kompetencje w szczególności do podejmowania ważniejszych decyzji w spółce (art. 228, art. 201 § 4, art. 255 § 1 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 18, dalej: „K.s.h.”).

Zgodnie z art. 368 § 1 i 4 K.s.h.:

W myśl art. 372 § 1 K.s.h:

Stosownie do art. 382 § 1 K.s.h:

Członkowie Zarządu/Rady Nadzorczej zasiadając w organach spółek posiadają pełnię kompetencji w zakresie prowadzenia, reprezentowania, nadzoru i kontroli Spółek.

Jak wynika z opisu sprawy, osoba p. A piastuje odpowiednio funkcję Prezesa zarządu Spółki 1 (udziałowca Państwa Spółki) a jednocześnie jest członkiem Rady Nadzorczej Państwa Spółki, zatem uznać należy, że Państwa Spółka i Spółka 1 są podmiotami powiązanymi. Ta sama osoba fizyczna pełni w obu Spółkach funkcje zarządczo-kontrolne i wywiera na te podmioty znaczący wpływ.

Osoba p. B jako jedyny udziałowiec Spółki 2 ma kompetencje do podejmowania ważnych decyzji w Spółce 2 a jednocześnie jako członek Rady Nadzorczej Państwa Spółki ma bezpośredni wpływ na działalność Państwa Spółki. Państwa Spółka i Spółka 2 są podmiotami powiązanymi.

Osoba p. C, będąca synem jedynego wspólnika Spółki 3 oraz osoba p. E, którego małżonek prowadzi działalność gospodarczą (i jest wspólnikiem Spółki X), którzy są jednocześnie członkami Rady Nadzorczej Państwa Spółki mają możliwość wpływania na kluczowe decyzje gospodarcze zarówno poprzez sprawowanie funkcji w Radzie Nadzorczej Państwa Spółki, jak również możliwość wpływu w przypadku p. C na Spółkę 3, a w przypadku p. E na Spółkę X (Wnioskodawcę) mimo braku formalnego umocowania do działania w tych Spółkach poprzez spokrewnienie lub spowinowacenie ze wspólnikiem odpowiednio Spółki 3 lub Państwa Spółki. Mimo, że syn czy małżonek wspólnika nie wywiera bezpośredniego wpływu odpowiednio na Spółkę 3 i Spółkę X (nie posiada udziałów) to nie można pominąć treści przepisów o podmiotach powiązanych oraz ich celowość, że oprócz uprawnień o charakterze formalnym chodzi również o wpływ na kształtowanie decyzji gospodarczych lub kontrolę jako podmiotu powiązanego z Państwa Spółką.

Osoby fizyczne p. D i p. F jako osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (udziałowcy w Państwa Spółce) a jednocześnie będące członkami Rady Nadzorczej Państwa Spółki mają bezpośredni wpływ na działalność i funkcjonowanie Państwa Spółki.

Państwa Spółka i ww. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą są podmiotami powiązanymi. Osoby fizyczne pełniąc w tych podmiotach funkcje zarządczo-kontrolne i wywierają znaczący wpływ na działalność tych podmiotów.

W ocenie organu, osoby wchodzące w skład Rady Nadzorczej Państwa Spółki są podmiotami powiązanymi z firmami tj. Spółkami 1-3 oraz osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą na podstawie art. 11a ust. 1 pkt 4 w związku z art. 11a ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT.

Zatem Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.