Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe a w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe a w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, dotyczący ustalenia, czy:

- Spółka jest uprawniona do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, w stosunku do kwot odszkodowań otrzymanych (dotychczas i w przyszłości) na rachunek bankowy Spółki z tytułu zniszczonych środków trwałych (według kategorii: maszyny i urządzenia) i wydatkowanych na odtworzenie zniszczonych mocy produkcyjnych (sfinansowanie zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych - maszyn i urządzeń);

- wolna od opodatkowania na podstawie w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, jest również kwota odszkodowania (według kategorii: maszyny i urządzenia), która pomniejszyła (oraz pomniejszy w przyszłości) zobowiązania Spółki wobec banku powstałe w wyniku pierwotnego sfinansowania odtworzenia zniszczonych mocy produkcyjnych (zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych - maszyn i urządzeń) za pomocą środków pochodzących z kredytu na rachunku bieżącym,

- zwolnienie przewidziane w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT ma również zastosowanie do kwoty odszkodowania z tytułu utraconych zysków w zakresie, w jakim była oraz będzie ona wydatkowana na odtworzenie zniszczonych mocy produkcyjnych, tj. sfinansowanie zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych, zaliczanych zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środki trwałe, z którymi związana była szkoda.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Spółka Akcyjna (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) prowadzi działalność w zakresie produkcji (…). Produkcja ta odbywała się w dwóch kompleksach zlokalizowanych w (1) i (2). Spółka jest polskim rezydentem podatkowym. W … roku doszło do pożaru kompleksu produkcyjnego w (1), w wyniku którego zniszczeniu uległy środki trwałe należące do Spółki, w tym m.in. budynki, budowle, maszyny oraz linie produkcyjne.

W związku z pożarem Spółka dokonała likwidacji (…) środków trwałych zaliczanych - według Klasyfikacji Środków Trwałych (regulowanej Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych, Dz. U. z 2016 r. poz. 1864, z późn. zm.; dalej: „KŚT”) - do szeregu kategorii, m.in.: budynek produkcyjny (KŚT 101), hala … (KŚT 102) oraz maszyny i urządzenia zgrupowane w szczególności pod symbolami KŚT 437, 438, 568, 579, czy 643.

Spółka posiadała polisę ubezpieczeniową na okoliczność ewentualnych zdarzeń losowych, w tym od skutków pożaru. Polisa obejmowała następujące kategorie: budynki i budowle, maszyny i urządzenia, serwerownia, wyposażenie, nakłady adaptacyjne, gotówka, środki obrotowe oraz ubezpieczenie od utraty zysku. Ubezpieczyciel uznał szkodę Spółki w związku z zaistniałym zdarzeniem i dotychczas wypłacił kilka transz odszkodowania (zgodnie z kategoriami polisy):

Data otrzymania	Kategoria	Wartość wypłaty (PLN)
10.07.2024	Budynki i budowle	…
10.07.2024	Środki obrotowe	…
11.09.2024	Maszyny i urządzenia	…
29.10.2024	Maszyny i urządzenia	…

Proces wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela nie został zakończony - Spółka spodziewa się, że w przyszłości może również otrzymać dalsze transze odszkodowania.

Polisa Spółki obejmowała również ubezpieczenie od utraty zysku w związku z przerwą w prowadzeniu działalności gospodarczej na skutek zdarzenia losowego. Tego rodzaju odszkodowanie, oprócz utraconych zysków, ma również na celu pokrycie stałych kosztów operacyjnych, które przedsiębiorstwo nadal ponosi, mimo że nie może normalnie funkcjonować. Ostateczna wartość odszkodowania z tytułu utraconych zysków nie jest jeszcze znana, ponieważ jest uzależniona od momentu, kiedy Spółka wznowi produkcję w poprzedniej skali. Ubezpieczyciel wypłacił Spółce dotychczas dwie transze odszkodowania z tego tytułu:

Data otrzymania	Wartość wypłaty (PLN)
10.07.2024	…
16.10.2024	…

Zniszczony kompleks w (1) odpowiadał za 40% mocy produkcyjnych Spółki. Działalność jest obecnie kontynuowana w lokalizacji (2) - głównym zakładzie produkcyjnym Spółki. Spółka podjęła decyzję, iż kompleks w (1) nie będzie odbudowywany, a zniszczone moce produkcyjne zostaną odtworzone w kompleksie (2). W związku z tym przedsięwzięciem Spółka nie planuje rozbudowy tego kompleksu o nowe budynki (nowe środki trwałe) lub rozbudowę/modernizację budynków już istniejących (ulepszenie istniejących środków trwałych). Odszkodowanie z tytułu zniszczonych środków trwałych (według kategorii: budynki i budowle) nie zostanie zatem przeznaczone na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych (budynków i budowli), zaliczanych zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środki trwałe, z którymi związana była szkoda (tj. tych, które uległy zniszczeniu wskutek pożaru).

Odtworzenie zniszczonych mocy produkcyjnych nastąpi natomiast poprzez zakup lub wytworzenie środków trwałych (maszyn i urządzeń) i umieszczenie ich w kompleksie (2) (np. poprzez dodanie nowych linii produkcyjnych w istniejących już budynkach). Z uwagi, że otrzymane odszkodowanie z tytułu zniszczonych środków trwałych (według kategorii: maszyny i urządzenia) nie będzie wystarczające z punktu widzenia całkowitego odtworzenia zniszczonych mocy produkcyjnych, Spółka wykorzysta w tym celu również środki uzyskane z tytułu ubezpieczenia od utraty zysków. Całość kwoty otrzymanej z tytułu obu kategorii odszkodowań Spółka przeznacza oraz planuje przeznaczać na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych (maszyn i urządzeń), zaliczanych zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środki trwałe, z którymi związana była szkoda (tj. tych, które uległy zniszczeniu wskutek pożaru).

Odtwarzanie zniszczonych mocy produkcyjnych w kompleksie (2) rozpoczęło się natychmiast po pożarze. Spółka, nie czekając na wypłatę odszkodowania, częściowo sfinansowała koszty tej operacji z kredytu na rachunku bieżącym. W momencie wpływu poszczególnych transz odszkodowania na rachunek bankowy Spółki, automatycznie zmniejszają się jej zobowiązania wobec banku. Środki z tytułu odszkodowania służą zatem sfinansowaniu odtworzenia mocy produkcyjnych (zakup lub wytworzenie środków trwałych - maszyn i urządzeń).

Spółka planuje, aby otrzymane (dotychczas i w przyszłości) transze obu kategorii odszkodowań (z tytułu zniszczonych środków trwałych - maszyn i urządzeń oraz utraconych zysków) były w całości wydatkowane na odtworzenie mocy produkcyjnych w tym samym lub w następnym roku od momentu ich otrzymania (w przypadku transz otrzymanych w 2024 r. ich wydatkowanie nastąpi do końca 2025 r.). Spółka nie zamierza dokonywać odpisów amortyzacyjnych z tytułu środków trwałych wprowadzonych do ewidencji środków trwałych Spółki w związku z odtwarzaniem zniszczonych mocy produkcyjnych.

Pytania

1.Czy Spółka jest uprawniona do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, w stosunku do kwot odszkodowań otrzymanych (dotychczas i w przyszłości) na rachunek bankowy Spółki z tytułu zniszczonych środków trwałych (według kategorii: maszyny i urządzenia) i wydatkowanych na odtworzenie zniszczonych mocy produkcyjnych (sfinansowanie zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych - maszyn i urządzeń)?

2.Czy wolna od opodatkowania na podstawie w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, jest również kwota odszkodowania (według kategorii: maszyny i urządzenia), która pomniejszyła (oraz pomniejszy w przyszłości) zobowiązania Spółki wobec banku powstałe w wyniku pierwotnego sfinansowania odtworzenia zniszczonych mocy produkcyjnych (zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych - maszyn i urządzeń) za pomocą środków pochodzących z kredytu na rachunku bieżącym?

3.Czy zwolnienie przewidziane w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT ma również zastosowanie do kwoty odszkodowania z tytułu utraconych zysków w zakresie, w jakim była oraz będzie ona wydatkowana na odtworzenie zniszczonych mocy produkcyjnych, tj. sfinansowanie zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych, zaliczanych zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środki trwałe, z którymi związana była szkoda?

Ad 1.

Spółka może skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, w stosunku do kwot odszkodowań otrzymanych (dotychczas i w przyszłości) na rachunek bankowy Spółki z tytułu zniszczonych środków trwałych (według kategorii: maszyny i urządzenia) i wydatkowanych na odtworzenie zniszczonych mocy produkcyjnych (sfinansowanie zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych - maszyn i urządzeń).

Ad 2.

Spółka ma prawo do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, w stosunku do otrzymanej kwoty odszkodowania (według kategorii: maszyny i urządzenia), która pomniejszyła (oraz pomniejszy w przyszłości) zobowiązania Spółki wobec banku powstałe w wyniku pierwotnego sfinansowania odtworzenia zniszczonych mocy produkcyjnych (zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych - maszyn i urządzeń) za pomocą środków pochodzących z kredytu na rachunku bieżącym.

Ad 3.

Zwolnienie przewidziane w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT ma również zastosowanie do kwoty odszkodowania z tytułu utraconych zysków w zakresie, w jakim była oraz będzie ona wydatkowana na odtworzenie zniszczonych mocy produkcyjnych, tj. sfinansowanie zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych, zaliczanych zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środki trwałe, z którymi związana była szkoda.

Uzasadnienie

Ad 1.

W świetle art. 12 ust. 1 pkt 1 Ustawy CIT przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, a zatem i otrzymane odszkodowania. W art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT ustawodawca przewidział jednak zwolnienie odnoszące się do szczególnego rodzaju odszkodowań. Stosownie do tego przepisu, wolne od podatku są odszkodowania za szkody w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu osobowego, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda, przy czym przepis art. 16 ust. 1 pkt 48 stosuje się odpowiednio. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 48 Ustawy CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywanych, według zasad określonych w art. 16a-16m, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconych podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

W rezultacie, aby skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, spełnione muszą być następujące warunki (wymienione również przez Dyrektora KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 19 lipca 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.280.2023.2.AN):

1.odszkodowanie musi dotyczyć szkody w środku trwałym (z wyłączeniem samochodu osobowego),

2.odszkodowanie musi być wydatkowane na ściśle określone w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT cele tj. na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda,

3.w ściśle określonym okresie, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym,

4.wydatki pokryte odszkodowaniem nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym również poprzez odpisy amortyzacyjne.

W ocenie Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym [i zdarzeniu przyszłym – przypis organu] są spełnione wszystkie przesłanki do zastosowania ww. zwolnienia w stosunku do otrzymanej (dotychczas i w przyszłości) przez Spółkę kwoty odszkodowania z tytułu zniszczonych środków trwałych (z tytułu polisy obejmującej kategorie: maszyny i urządzenia).

W pierwszej kolejności należy wskazać, że środki trwałe zniszczone w związku z pożarem kompleksu w (1) były objęte polisą ubezpieczeniową na podstawie której, uznając poniesioną szkodę, ubezpieczyciel wypłacił Spółce odszkodowanie. Otrzymane odszkodowania dotyczą zniszczonych środków trwałych, które zostały objęte polisą według kategorii: maszyny i urządzenia. W skład zniszczonych środków trwałych nie wchodziły samochody osobowe.

Kolejno, kwota uzyskana z odszkodowania wydatkowana jest aktualnie i będzie w przyszłości na remont zniszczonych środków trwałych albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych, które będą środkami trwałymi tego samego rodzaju (zgodnie z KŚT), co środki trwałe z którymi związana była szkoda (maszyny i urządzenia). Zniszczone moce produkcyjne, które były uprzednio wykorzystywane przez Wnioskodawcę zostaną odtworzone w kompleksie produkcyjnym Spółki w (2).

Ponadto, wydatkowanie środków uzyskanym tytułem odszkodowania nastąpi w roku podatkowym, w którym uzyskano odszkodowanie lub w roku bezpośrednio po nim następującym. W przypadku Spółki wypłacone dotychczas w 2024 r. odszkodowanie z tytułu polisy (obejmującej kategorie: maszyny i urządzenia) w kwocie (…) PLN były na bieżąco wydatkowane w 2024 r. oraz będą wydatkowane w całości do końca 2025 r. Także kwoty nieotrzymanego dotychczas przez Spółkę odszkodowania będą wydatkowane w taki sam sposób, tj. w tym samym roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym.

Ostatecznie, w rezultacie skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, Spółka nie zaliczy do kosztów uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na ich nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków trwałych, w tej części w której wydatki te zostały sfinansowane otrzymanym odszkodowaniem.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, jest on uprawniony do skorzystania ze zwolnienia wynikającego z przepisów art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, w zakresie w jakim przeznaczy otrzymane (dotychczas i w przyszłości) odszkodowanie z tytułu zniszczonych środków trwałych (według kategorii: maszyny i urządzenia) na zakup lub na wytworzenie środków trwałych we własnym zakresie środków trwałych zaliczonych zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda, o ile wydatkowanie na ten cel nastąpi w roku podatkowym, w którym Spółka uzyska odszkodowanie lub w roku bezpośrednio po nim następującym.

Ad 2.

W ocenie Wnioskodawcy wolna od opodatkowania, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, jest również kwota odszkodowania, która pomniejsza wartość zobowiązania Spółki wobec banku, powstałego w wyniku pierwotnego sfinansowania odtworzenia zniszczonych mocy produkcyjnych za pomocą środków pochodzących z kredytu na rachunku bieżącym.

Swoje stanowisko Wnioskodawca uzasadnia treścią art. 17 ust. 10a Ustawy CIT. Wedle tego przepisu zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 54a, stosuje się także do otrzymanego odszkodowania w części odpowiadającej wartości wydatków poniesionych przez podatnika na cele określone w tym przepisie od dnia powstania szkody do dnia otrzymania odszkodowania, w części niezaliczonej do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.

Przedmiotowe zwolnienie, zdaniem Wnioskodawcy, ma zatem odpowiednie zastosowanie, także wówczas jeżeli podatnik najpierw z własnych środków pokryje wydatki na remont zniszczonego środka trwałego albo zakup lub wytworzenie nowego środka trwałego (klasyfikowanych tożsamo jak zniszczony środek trwały), a dopiero później otrzyma odszkodowanie. Bez znaczenia pozostaje zatem, czy wydatki zostały pokryte bezpośrednio kwotami z odszkodowania, czy też kwotami odpowiadającymi w całości czy też w części kwocie uzyskanego odszkodowania. Takie podejście potwierdził również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 12 lutego 2021 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.507.2020.1.AR).

Powyższe oznacza, że zwolnieniu podlega nie tylko wyłącznie kwota odszkodowania bezpośrednio wydatkowana na remont środków trwałych albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda (tj. sytuacja, gdy podatnik najpierw otrzymuje odszkodowanie, a dopiero w kolejnym kroku przeznacza je na wskazane w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT cele). Zwolnieniu podlega również równowartość kwoty odszkodowania, w sytuacji, gdy podatnik najpierw z własnych lub pożyczonych środków finansuje remont, zakup lub wytworzenie zniszczonego środka trwałego, a dopiero następczo otrzymuje równowartość wydatku (lub jego części) od ubezpieczyciela w drodze odszkodowania. Takie podejście potwierdza również uzasadnienie do ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz. U. z 2018 r. poz. 2244), wprowadzającej do Ustawy CIT art. 17 ust. 1 pkt 54a i ust. 10a: „Zmiana zakłada dodanie w art. 17 ust. 1 nowego punktu 54a wprowadzającego nowe zwolnienie podatkowe dla kwot odszkodowań uzyskiwanych przez podatnika od ubezpieczyciela z tytułu zniszczenia lub uszkodzenia posiadanego przez podatnika środka trwałego (z wyjątkiem samochodu osobowego). Warunkiem zastosowania tego zwolnienia będzie wydatkowanie przez podatnika – w okresie nie późniejszym niż do upływu kolejnego roku podatkowego - równowartości otrzymanego odszkodowania na remont uszkodzonego środka trwałego bądź na zakup lub wytworzenie analogicznego środka trwałego, mogącego zastąpić środek trwały uprzednio zniszczony lub uszkodzony. Brak konieczności odprowadzania podatku dochodowego od dochodu stanowiącego równowartość otrzymanego odszkodowania wpłynie na poprawę płynności finansowej poszkodowanego podatnika i ułatwi sfinansowanie przez takiego podatnika wydatków mających na celu przywrócenie uszkodzonego środka trwałego do stanu jego używalności bądź wydatków na zakup środka trwałego, który mógłby zastąpić uszkodzony (zniszczony) środek trwały. Powyższe rozwiązanie polepsza więc otoczenie prawno-podatkowe przedsiębiorców w sposób, który ułatwia inwestowanie w środki trwałe.”

W rezultacie, zdaniem Wnioskodawcy, kwota uzyskanego odszkodowania (według kategorii: maszyny i urządzenia), która wpłynie na rachunek bieżący i obniży zobowiązanie Spółki wobec banku, nie będzie podlegała opodatkowaniu na podstawie zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, jeżeli wydatki (na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych zaliczonych zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środki trwałe, z którymi związana była szkoda) sfinansowane z kredytu na rachunku bieżącym Spółki, nie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w formie odpisów z tytułu zużycia środków trwałych.

Ad 3.

Jednym z warunków skorzystania ze zwolnienia z art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, jest to, aby odszkodowanie dotyczyło szkody w środku trwałym (z wyłączeniem samochodu osobowego). W rezultacie, zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowe zwolnienie należy zastosować w każdym przypadku odszkodowania uzyskanego z uwagi na wystąpienie szkody w składnikach majątkowych, które są środkami trwałymi. Za takie odszkodowanie, kwalifikujące się do ww. zwolnienia należy zatem uznać również odszkodowanie z tytułu utraconych zysków w związku z wystąpieniem szkody w środku trwałym. Pomiędzy uzyskaniem odszkodowania z tytułu utraconych zysków a szkodą w środku trwałym występuje bowiem bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy.

Za takim podejściem przemawia również aspekt funkcjonalny przedmiotowego zwolnienia. Zgodnie z przytoczonym fragmentem uzasadnienia do ustawy wprowadzającej art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, celem tego przepisu jest poprawa płynności finansowej poszkodowanego podatnika i ułatwienie mu sfinansowania wydatków zmierzających do przywrócenia uszkodzonego środka trwałego do stanu jego używalności bądź wydatków na zakup środka trwałego, który mógłby zastąpić uszkodzony (zniszczony) środek trwały. Takie rozwiązanie ma również ułatwiać inwestowanie w środki trwałe.

W przypadku Spółki, odszkodowanie otrzymane z tytułu zniszczonych środków trwałych (transze otrzymane dotychczas i w przyszłości) nie będzie wystarczające dla realizacji celu w postaci odtworzenia zniszczonych mocy produkcyjnych. W rezultacie, również kwoty wypłacane z ubezpieczenia z tytułu utraconych zysków są oraz będą przeznaczane bezpośrednio na ten cel. W ocenie Spółki nie ulega zatem wątpliwości, że w aspekcie funkcjonalnym zwolnienie z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT powinno objąć również odszkodowanie z tytułu utraconych zysków, ponieważ wpłynie to pozytywnie na możliwości Spółki w zakresie możliwości sfinansowania wydatków zmierzających do odtworzenia zniszczonych mocy produkcyjnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe a w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytania przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznaczają zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytań). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniami, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy o CIT:

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 7 ust. 3 pkt 1 i 3 ustawy o CIT:

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:

Z dniem 1 stycznia 2019 r. ustawą z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. z 2018 r. poz. 2244, dalej: „ustawa nowelizująca”) zostały dodane do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dwie nowe regulacje zamieszczone w art. 17 ust. 1 pkt 54a oraz art. 17 ust. 10a ustawy o CIT.

Zgodnie z pierwszą z nich ujętą w art. 17 ust. 1 pkt 54a ustawy o CIT:

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o CIT:

Należy podkreślić, że przedmiotowe zwolnienie obejmuje odszkodowanie za szkody w środkach trwałych powstałe po dniu 31 grudnia 2018 r., co wynika z art. 39 pkt 1 ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. (ww. ustawy nowelizującej).

Stosownie natomiast do art. 17 ust. 10a ustawy o CIT:

Z powyższych regulacji wynika, że od 1 stycznia 2019 r. podatnicy nie muszą rozpoznawać przychodu tytułem otrzymanego odszkodowania za szkody powstałe w środkach trwałych z pominięciem samochodów osobowych. Pierwszym warunkiem skorzystania ze zwolnienia jest spożytkowanie otrzymanego odszkodowania na remont środka trwałego, który był przedmiotem szkody lub zakup albo wytworzenie środka trwałego zaliczonego do tego samego rodzaju klasyfikacji środków trwałych co środek trwały, który był przedmiotem szkody. Jeżeli odszkodowanie zostało wydane w części na ww. cele, wówczas ze zwolnienia korzysta tylko ta część. Drugim warunkiem jest wydatkowanie środków w określonym terminie, tj. w danym lub bezpośrednio po nim następującym roku podatkowym.

Zgodnie z uzasadnieniem do rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (druk nr 2862): „Zmiana zakłada dodanie w art. 17 ust. 1 nowego punktu 54a wprowadzającego nowe zwolnienie podatkowe dla kwot odszkodowań uzyskiwanych przez podatnika od ubezpieczyciela z tytułu zniszczenia lub uszkodzenia posiadanego przez podatnika środka trwałego (z wyjątkiem samochodu osobowego). Warunkiem zastosowania tego zwolnienia będzie wydatkowanie przez podatnika – w okresie nie późniejszym niż do upływu kolejnego roku podatkowego – równowartości otrzymanego odszkodowania na remont uszkodzonego środka trwałego bądź na zakup lub wytworzenie analogicznego środka trwałego, mogącego zastąpić środek trwały uprzednio zniszczony lub uszkodzony. Brak konieczności odprowadzania podatku dochodowego od dochodu stanowiącego równowartość otrzymanego odszkodowania wpłynie na poprawę płynności finansowej poszkodowanego podatnika i ułatwi sfinansowanie przez takiego podatnika wydatków mających na celu przywrócenie uszkodzonego środka trwałego do stanu jego używalności bądź wydatków na zakup środka trwałego, który mógłby zastąpić uszkodzony (zniszczony) środek trwały.

Powyższe rozwiązanie polepsza więc otoczenie prawno-podatkowe przedsiębiorców w sposób, który ułatwia inwestowanie w środki trwałe”.

Jak wynika z powyższego, celem wprowadzonego przepisu jest zwolnienie z opodatkowania odszkodowania za szkody w środku trwałym, przeznaczonego na przywrócenie uszkodzonego środka trwałego do stanu jego używalności bądź na zakup środka trwałego, który mógłby zastąpić uszkodzony (zniszczony) środek trwały.

Powyższe warunki, jak każdy wyjątek od zasady powszechności opodatkowania, należy interpretować ściśle, zgodnie z wykładnią językową danej regulacji. Zasada ścisłej interpretacji przepisów dotyczących ulg i zwolnień podatkowych wskazuje, że nie należy rozszerzać rozumienia pojęć użytych w ustawie.

Wprowadzony od 1 stycznia 2019 r. przepis przewiduje zwolnienie dla kwot odszkodowań uzyskiwanych przez podatnika od ubezpieczyciela z tytułu zniszczenia lub uszkodzenia posiadanego przez niego środka trwałego.

Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego PWN (wydanie internetowe, https://sip.pwn.pl/) „szkoda” to „1. strata, uszczerbek”.

Słowo „strata” jest definiowana jako: „1. w rozliczeniach: wielkość, o którą zmniejszyły się fundusze; 2. coś co się przestało posiadać; 3. fakt, że się przestało coś posiadać”.

Natomiast „uszczerbek” to: „poniesiona szkoda”.

Wskazania wymaga, że przepis art. 17 ust. 1 pkt 54a ustawy o CIT, wyraźnie określa datę graniczną, po upływie której następuje utrata prawa do wydatkowania kwoty odszkodowania i tym samym skorzystania ze zwolnienia od podatku. Przedmiotowe wydatkowanie powinno zatem nastąpić alternatywnie w roku podatkowym bądź (najpóźniej) do końca roku bezpośrednio po nim następującego.

W tym miejscu należy ponadto odwołać się do treści art. 25 ust. 4 ustawy o CIT, zgodnie z którym:

W świetle wymienionego przepisu skorelowanego z treścią analizowanego art. 17 ust. 1 pkt 54a ustawy o CIT, w przypadku niespełnienia ustawowego warunku (tj. wydatkowania, w stosownym terminie, otrzymanego odszkodowania na remont środka trwałego albo zakup lub wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była szkoda), dokonanie opodatkowania otrzymanego odszkodowania powinno nastąpić w dacie upływu terminu określonego w przepisie (tj. z końcem następnego roku podatkowego) lub we wcześniejszym terminie, jeżeli podatnik przed upływem terminu dokonał wydatku odszkodowania na inne cele.

Z opisu sprawy wynika, że (…) roku doszło do pożaru kompleksu produkcyjnego, w wyniku którego zniszczeniu uległy środki trwałe należące do Spółki, w tym m.in. maszyny. W związku z pożarem Spółka dokonała likwidacji m.in. maszyn i urządzeń zgrupowanych KŚT 437, 438, 568, 579, czy 643. Spółka posiadała polisę ubezpieczeniową na okoliczność ewentualnych zdarzeń losowych, w tym od skutków pożaru. Polisa obejmowała m.in. kategorię: maszyny i urządzenia. Ubezpieczyciel uznał szkodę Spółki w związku z zaistniałym zdarzeniem i wypłacił w 2024 r. dwie transze odszkodowania za kategorię Maszyny i urządzenia. Proces wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela nie został zakończony - Spółka spodziewa się, że w przyszłości może również otrzymać dalsze transze odszkodowania.

Państwa wątpliwości w zakresie pytania nr 1 dotyczą ustalenia, czy Spółka jest uprawniona do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, w stosunku do kwot odszkodowań otrzymanych (dotychczas i w przyszłości) na rachunek bankowy Spółki z tytułu zniszczonych środków trwałych (według kategorii: maszyny i urządzenia) i wydatkowanych na odtworzenie zniszczonych mocy produkcyjnych (sfinansowanie zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych - maszyn i urządzeń).

Odnosząc powyższe uregulowania prawne do przedstawionego we wniosku opisu sprawy stwierdzić należy, że aby skorzystać z omawianego zwolnienia spełnione muszą być następujące warunki:

- odszkodowanie musi dotyczyć szkody w środku trwałym (z wyłączeniem samochodu osobowego),

- odszkodowanie musi być wydatkowane na ściśle określone w art. 17 ust. 1 pkt 54a ustawy o CIT cele, tj. na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda,

- w ściśle określonym terminie, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym,

- wydatki pokryte odszkodowaniem nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym również poprzez odpisy amortyzacyjne.

Przepis art. 17 ust. 1 pkt 54a ustawy o CIT, wskazuje na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda.

Zatem skoro, jak wynika z opisu sprawy, odszkodowanie z kategorii maszyny i urządzenia, o którym mowa w pytaniu nr 1:

- dotyczy szkody w środkach trwałych, które w wyniku pożaru uległy likwidacji a zaliczane były do KŚT 437, 438, 568, 579, czy 643;

- zostanie wydatkowane poprzez zakup lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych zaliczanych zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środki trwałe, z którym związana była taka szkoda tj. odpowiednio: KŚT 437, 438, 568, 579, czy 643;

- zostanie wydatkowane w ściśle określonym terminie, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym,

- wydatki pokryte odszkodowaniem nie będą zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym również poprzez odpisy amortyzacyjne

- to Spółka jest uprawniona do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, w stosunku do kwot odszkodowań otrzymanych (dotychczas i w przyszłości) na rachunek bankowy Spółki z tytułu zniszczonych środków trwałych (według kategorii: maszyny i urządzenia) i wydatkowanych na odtworzenie zniszczonych mocy produkcyjnych tj. sfinansowanie zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych - maszyn i urządzeń.

Stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało zatem uznać za prawidłowe.

Przedmiotem wątpliwości we zakresie pytania nr 2 jest kwestia ustalenia, czy wolna od opodatkowania na podstawie w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT, jest również kwota odszkodowania (według kategorii: maszyny i urządzenia), która pomniejszyła (oraz pomniejszy w przyszłości) zobowiązania Spółki wobec banku powstałe w wyniku pierwotnego sfinansowania odtworzenia zniszczonych mocy produkcyjnych (zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych - maszyn i urządzeń) za pomocą środków pochodzących z kredytu na rachunku bieżącym.

Zdaniem Organu, opisane zwolnienie, ma odpowiednie zastosowanie, także wówczas jeżeli podatnik najpierw z własnych środków pokryje wydatki na zakup lub wytworzenie zniszczonego środka trwałego, a dopiero później otrzyma odszkodowanie. Uwzględniając powyższe celem ww. przepisów jest zwolnienie kwot uzyskanych z odszkodowania, jeżeli odpowiednie kwoty zostały przeznaczone na odbudowę czy zakup środka trwałego po szkodzie z uwzględnieniem pozostałych warunków określonych w art. 17 ust. 1 pkt 54a ustawy o CIT a omówionych powyżej.

Jak słusznie wskazali Państwo w tej kwestii istotna jest także treść przepisu art. 17 ust. 10a ustawy o CIT, który brzmi: zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 54a, stosuje się także do otrzymanego odszkodowania w części odpowiadającej wartości wydatków poniesionych przez podatnika na cele określone w tym przepisie od dnia powstania szkody do dnia otrzymania odszkodowania, (...), czyli aby skorzystać ze zwolnienia, należy ponieść wydatki na nowe środki trwałe, zaliczone do tej samej Klasyfikacji, natomiast bez znaczenie pozostaje fakt czy wydatki zostały pokryte bezpośrednio kwotami z odszkodowania czy też kwotami odpowiadającymi w całości czy też w części kwocie uzyskanego odszkodowania.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Przedmiotem Państwa wątpliwości we zakresie pytania nr 3 jest kwestia ustalenia, czy zwolnienie przewidziane w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT ma również zastosowanie do kwoty odszkodowania z tytułu utraconych zysków w zakresie, w jakim była oraz będzie ona wydatkowana na odtworzenie zniszczonych mocy produkcyjnych, tj. sfinansowanie zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych, zaliczanych zgodnie z KŚT do tego samego rodzaju co środki trwałe, z którymi związana była szkoda.

W tej kwestii z opisu sprawy wynika że polisa Spółki obejmowała również ubezpieczenie od utraty zysku w związku z przerwą w prowadzeniu działalności gospodarczej na skutek zdarzenia losowego. Tego rodzaju odszkodowanie, oprócz utraconych zysków, ma również na celu pokrycie stałych kosztów operacyjnych, które przedsiębiorstwo nadal ponosi, mimo że nie może normalnie funkcjonować. Ostateczna wartość odszkodowania z tytułu utraconych zysków nie jest jeszcze znana, ponieważ jest uzależniona od momentu, kiedy Spółka wznowi produkcję w poprzedniej skali. Spółka planuje, aby otrzymane (dotychczas i w przyszłości) transze z tytułu utraconych zysków były w całości wydatkowane na odtworzenie mocy produkcyjnych w tym samym lub w następnym roku od momentu ich otrzymania.

W związku z tym, że odszkodowanie dotyczy utraconych zysków a nie szkody w środku trwałym a więc innej kategorii niż wskazana w treści art. 17 ust. 1 pkt 54a ustawy o CIT nie może być objęte zwolnieniem o którym mowa w tym przepisie. Jak już wskazano przepisy dotyczące zwolnień muszą być interpretowane ściśle, nie należy rozszerzać rozumienia pojęć użytych w ustawie.

Reasumując, zwolnienie przewidziane w art. 17 ust. 1 pkt 54a Ustawy CIT nie będzie miało zastosowania do kwoty odszkodowania z tytułu utraconych zysków, nawet jeżeli będzie wydatkowana na odtworzenie zniszczonych mocy produkcyjnych, tj. sfinansowanie zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych.

Stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Natomiast Organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi rozstrzygnięciami, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.